Συναξαριστής Αγίου Νικοδήμου7 Ιουνίου
Αν θέλετε πολυτονικό κείμενο, πατήστε εδώ
Τω αυτώ μηνί Ζ’, μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος Θεοδότου του εν Αγκύρα.
Χειρ Θεόδοτον, ην Θεού χειρ ξηράνοι,
Θεώ δοτόν τίθησι πλήξασα ξίφει.
Θεόδοτος εβδομάτη τμηθείς έλεν Ουρανόν ευρύν.
Ούτος ήτον εις την Άγκυραν της Γαλατίας, διαβαλθείς δε εις τον ηγεμόνα Θεότεκνον, ότι εύγαλε τα σώματα των Αγίων παρθένων οπού ερρίφθησαν εις την λίμνην και τα έθαψε, δια τούτο, λέγω, εφέρθη προς αυτόν, και επειδή είπε παρρησία, ότι αυτός μεν, είναι ιδιώτης και ταπεινός, δια την πίστιν όμως και ομολογίαν του Χριστού, είναι ανώτερος και δυνατώτερος από τους βασιλείς του κόσμου, τούτου χάριν εδάρθη δυνατά, έπειτα εκρεμάσθη επάνω εις ξύλον, και εξεσχίσθη εις τας πλευράς. Και τελευταίον απεκεφαλίσθη, και έτζι έλαβεν ο μακάριος του μαρτυρίου τον στέφανον.
*
Τη αυτή ημέρα μνήμη της Αγίας Μάρτυρος Ζηναΐδος της Θαυματουργού.
Η Ζηναίς και ζώσα και μετά τέλος,
Θαύματα βρύει· ω μεγίστης αξίας!
*
Μνήμη των Αγίων γυναικών Αισίας και Σωσάννης, μαθητριών του Αγίου Παγκρατίου Επισκόπου Ταυρομενίου. Τελείται δε η αυτών Σύναξις εν τω αγιωτάτω αυτών Ναώ εν τοις Βασιλίσκου.
Ως παρθενώνα την αναφείσαν φλόγα,
Εισήλθον άμφω παρθενεύουσαι κόραι.
*
Η Αγία Μάρτυς Ποταμιαίνη, εν λέβητι πίσσης μεστώ βληθείσα, τελειούται.
Ποταμιαίνη αίνος ουδείς αρκέσει,
Καν του ποταμού εκμιμήται την ρύσιν.
Κατά τους χρόνους του βασιλέως Μαξιμιανού εν έτει τδ’ [304], ήτον εις την Αλεξάνδρειαν η Αγία αύτη Ποταμιαίνη, δούλη ενός ακολάστου και ασελγούς αυθέντου, και ωραία κατά πολλά εις το πρόσωπον. Ταύτην εβίασε πολλαίς φοραίς ο αυθέντης της εις αισχράν μίξιν, αλλά δεν εδυνήθη να την καταπείση εις το να συγκατανεύση προς το κακόν του θέλημα. Όθεν θυμωθείς, παρέδωκεν αυτήν εις τον άρχοντα της Αλεξανδρείας, λέγων· η νέα αύτη είναι δούλη μου, και δεν συγκατανεύει να σμίξω με αυτήν. Δια τούτο ιδού παραδίδω αυτήν εις τας χείρας σου, δια να την κάμης, τόσον με κολακείας, όσον και με φοβέρας, να κλίνη εις το θέλημά μου. Και βέβαια, εάν ταύτην την χάριν μοι κάμης, θέλω σε ανταμείψω και εγώ καθώς πρέπει. Ανίσως όμως και δεν πεισθή, παίδευσον ως Χριστιανήν, και με πικρόν θάνατον τελείωσον αυτήν. Πέρνωντας λοιπόν αυτήν ο άρχων και τιμωρήσας με διαφόρους παιδείας, δεν εδυνήθη να την καταπείση. Όθεν απεφάσισε να την βάλη μέσα εις ένα καζάνι γεμάτον από πίσσαν βρασμένην. Η δε Αγία ώρκισε τον άρχοντα εις την κεφαλήν του βασιλέως του, να μη την βάλη παρευθύς και με μίαν φοράν μέσα εις το καζάνι, αλλά δια μέσου ενός μαγγάνου, να την κατεβάζη ολίγον ολίγον μέσα εις αυτό, έπειτα είπεν εις αυτόν: τούτο σε ορκίζω να κάμης δια να γνωρίσης, πόσην υπομονήν έχει να μοι χαρίση ο Χριστός, τον οποίον Χριστόν εσύ δεν γνωρίζεις. Ο δε άρχων δια τον όρκον επρόσταξε να κατεβάσουν την Αγίαν ολίγον ολίγον εις το καζάνι, έως εις τριών ωρών διάστημα. Όθεν η Αγία εις το διάστημα αυτό προσηύχετο τω Θεώ, μένουσα ζωντανή και καιομένη από την πίσσαν, έως ου εσκεπάσθη η κεφαλή της μέσα εις αυτήν. Όλοι λοιπόν οι παρεστώτες εθαύμασαν την δύναμιν του Χριστού, και την υπομονήν της κόρης. Όθεν με τοιούτον τρόπον τελειώσασα η αοίδιμος το μαρτύριόν της, απήλθε νικηφόρος εις τα Ουράνια (1).
(1) Ταύτην την ιστορίαν αναφέρει και ο Επίσκοπος Καππαδοκίας Ηρακλείδης εις το Λαυσαϊκόν, με ολίγην όμως παραλλαγήν: ήγουν ότι ο Αββάς Ισίδωρος ο ξενοδόχος, ανταμώσας τον Μέγαν Αντώνιον, ήκουσε να του διηγηθή εκείνος περί της Αγίας Ποταμιαίνης ταύτης. Ότι ο άρχοντας θέλωντας να βάλη την Αγίαν εις την καχλάζουσαν πίσσαν, είπεν εις αυτήν. Ή πήγαινε κάμε το θέλημα του αυθεντός σου, ή ρίπτεσαι μέσα εις την πίσσαν. Η δε Αγία του απεκρίθη· αδικώτερος δικαστής δεν θέλει ευρεθή από εσένα, επειδή με αναγκάζης εις ασέλγειαν. Θυμωθείς δε ο άρχων, επρόσταξε να ρίψουν την Αγίαν εις το χάλκωμα ολόγυμνον. Τότε εφώναξεν η Αγία, ομνύω σοι την κεφαλήν του βασιλέως, μη θελήσης να μου εκδύσουν τα ρούχα, αλλά άφησαί με, και εγώ μοναχή καταβαίνω εις το χάλκωμα ολίγον ολίγον, δια να γνωρίσης πόσην δύναμιν μοι εχάρισεν ο Χριστός, τον οποίον εσύ δεν γνωρίζεις. Και έτζι υπήκουσεν ο τύραννος, και την άφησε και εκατέβη μόνη ολίγον ολίγον.
*
Μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Λυκαρίωνος.
Άφωνος ήκει προς ξίφος Λυκαρίων,
Έναντι του κείροντος οίον αρνίον.
Ούτος ήτον από την πόλιν του Ερμού την εν Αιγύπτω ευρισκομένην. Πιασθείς δε δια την του Χριστού πίστιν, εφέρθη εις την κρίσιν, και παρασταθείς εις τον εκεί άρχοντα, ηναγκάσθη να αρνηθή τον Χριστόν. Επειδή όμως δεν επείσθη, δια τούτο εβάλθη μέσα εις μίαν σκοτεινήν και βρωμερωτάτην φυλακήν. Μετά δε ολίγας ημέρας, εύγαλαν αυτόν από την φυλακήν, και τον εξέσχισαν με σίδηρα, είτα εκάρφωσαν αυτόν εις ένα σταυρόν, και επλήγωσαν όλα τα μέλη του. Μετά ταύτα έδειραν αυτόν και εστρέβλωσαν, και τα πλευρά του κατέκαυσαν, το δε στήθος του κατέκαυσαν με ραβδία σιδηρά πυρωμένα. Ύστερον, έβαλον αυτόν μέσα εις κάμινον αναμμένην, και εις αυτήν μείνας ο Άγιος τρεις ημέρας, εφυλάχθη αβλαβής υπό της χάριτος του Θεού. Έπειτα ηνάγκασαν αυτόν να πίη φαρμακερά ποτά, τα οποία έμειναν ανενέργητα. Όθεν δια το τοιούτον θαύμα, ετράβιξεν ο Μάρτυς εις την πίστιν του Χριστού, εκείνον οπού εκατασκεύασε τα τοιαύτα θανατηφόρα φαρμάκια. Όστις απεκεφαλίσθη και έλαβε παρά Κυρίου τον στέφανον του μαρτυρίου. Μετά ταύτα, κατέκοψαν τα νεύρα του Μάρτυρος, και έβαλαν αυτόν μέσα εις αναμμένον καζάνι. Ύστερον εύγαλαν το δέρμα της κεφαλής του, και τελευταίον απεκεφάλισαν αυτόν, και ούτως έλαβεν ο μακάριος τον του μαρτυρίου αμάραντον στέφανον.
*
Οι Άγιοι Μάρτυρες Ταράσιος και Ιωάννης, ξίφει τελειούνται.
Ιωάννην τέμνουσι συν Ταρασίω,
Ου προς το τέμνον εκταραχθέντας ξίφος.
*
Ο Όσιος Στέφανος ο Πρεσβύτερος, εν ειρήνη τελειούται.
Επώνυμος Στέφανος ου φορεί στέφους,
Ο πρακτική χειρ αρετών οίδε πλέκειν.
*
Ο Όσιος Άνθιμος ο Πρεσβύτερος, εν ειρήνη τελειούται.
Άνθην ενεγκών Άνθιμος χρηστού βίου,
Προ της τελευτής αρετών καρπούς φύει.
*
Η Οσία Σεβαστιανή η Θαυματουργός, εν ειρήνη τελειούται.
Σεβαστιανής ως τα λοιπά του βίου,
Σεβαστά πάσι και το του βίου τέλος.
Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς.
Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ’. Εκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *
Τῷ αὐτῷ μηνὶ Ζ΄, μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Θεοδότου τοῦ ἐν Ἀγκύρᾳ.
Χεὶρ Θεόδοτον, ἣν Θεοῦ χεὶρ ξηράνοι,
Θεῷ δοτὸν τίθησι πλήξασα ξίφει.
Θεόδοτος ἑβδομάτῃ τμηθεὶς ἕλεν Οὐρανὸν εὐρύν.
Οὗτος ἦτον εἰς τὴν Ἄγκυραν τῆς Γαλατίας, διαβαλθεὶς δὲ εἰς τὸν ἡγεμόνα Θεότεκνον, ὅτι εὔγαλε τὰ σώματα τῶν Ἁγίων παρθένων ὁποῦ ἐρρίφθησαν εἰς τὴν λίμνην καὶ τὰ ἔθαψε, διὰ τοῦτο, λέγω, ἐφέρθη πρὸς αὐτόν, καὶ ἐπειδὴ εἶπε παρρησίᾳ, ὅτι αὐτὸς μέν, εἶναι ἰδιώτης καὶ ταπεινός, διὰ τὴν πίστιν ὅμως καὶ ὁμολογίαν τοῦ Χριστοῦ, εἶναι ἀνώτερος καὶ δυνατώτερος ἀπὸ τοὺς βασιλεῖς τοῦ κόσμου, τούτου χάριν ἐδάρθη δυνατά, ἔπειτα ἐκρεμάσθη ἐπάνω εἰς ξύλον, καὶ ἐξεσχίσθη εἰς τὰς πλευράς. Καὶ τελευταῖον ἀπεκεφαλίσθη, καὶ ἔτζι ἔλαβεν ὁ μακάριος τοῦ μαρτυρίου τὸν στέφανον.
*
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῆς Ἁγίας Μάρτυρος Ζηναΐδος τῆς Θαυματουργοῦ.
Ἡ Ζηναῒς καὶ ζῶσα καὶ μετὰ τέλος,
Θαύματα βρύει· ὢ μεγίστης ἀξίας!
*
Μνήμη τῶν Ἁγίων γυναικῶν Αἰσίας καὶ Σωσάννης, μαθητριῶν τοῦ Ἁγίου Παγκρατίου Ἐπισκόπου Ταυρομενίου. Τελεῖται δὲ ἡ αὐτῶν Σύναξις ἐν τῷ ἁγιωτάτῳ αὐτῶν Ναῷ ἐν τοῖς Βασιλίσκου.
Ὡς παρθενῶνα τὴν ἀναφεῖσαν φλόγα,
Εἰσῆλθον ἄμφω παρθενεύουσαι κόραι.
*
Ἡ Ἁγία Μάρτυς Ποταμιαίνη, ἐν λέβητι πίσσης μεστῷ βληθεῖσα, τελειοῦται.
Ποταμιαίνη αἶνος οὐδεὶς ἀρκέσει,
Κᾂν τοῦ ποταμοῦ ἐκμιμῆται τὴν ῥύσιν.
Κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Μαξιμιανοῦ ἐν ἔτει τδ΄ [304], ἦτον εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειαν ἡ Ἁγία αὕτη Ποταμιαίνη, δούλη ἑνὸς ἀκολάστου καὶ ἀσελγοῦς αὐθέντου, καὶ ὡραία κατὰ πολλὰ εἰς τὸ πρόσωπον. Ταύτην ἐβίασε πολλαῖς φοραῖς ὁ αὐθέντης της εἰς αἰσχρὰν μίξιν, ἀλλὰ δὲν ἐδυνήθη νὰ τὴν καταπείσῃ εἰς τὸ νὰ συγκατανεύσῃ πρὸς τὸ κακόν του θέλημα. Ὅθεν θυμωθείς, παρέδωκεν αὐτὴν εἰς τὸν ἄρχοντα τῆς Ἀλεξανδρείας, λέγων· ἡ νέα αὕτη εἶναι δούλη μου, καὶ δὲν συγκατανεύει νὰ σμίξω μὲ αὐτήν. Διὰ τοῦτο ἰδοὺ παραδίδω αὐτὴν εἰς τὰς χεῖράς σου, διὰ νὰ τὴν κάμῃς, τόσον μὲ κολακείας, ὅσον καὶ μὲ φοβέρας, νὰ κλίνῃ εἰς τὸ θέλημά μου. Καὶ βέβαια, ἐὰν ταύτην τὴν χάριν μοι κάμῃς, θέλω σὲ ἀνταμείψω καὶ ἐγὼ καθὼς πρέπει. Ἀνίσως ὅμως καὶ δὲν πεισθῇ, παίδευσον ὡς Χριστιανήν, καὶ μὲ πικρὸν θάνατον τελείωσον αὐτήν. Πέρνωντας λοιπὸν αὐτὴν ὁ ἄρχων καὶ τιμωρήσας μὲ διαφόρους παιδείας, δὲν ἐδυνήθη νὰ τὴν καταπείσῃ. Ὅθεν ἀπεφάσισε νὰ τὴν βάλῃ μέσα εἰς ἕνα καζάνι γεμάτον ἀπὸ πίσσαν βρασμένην. Ἡ δὲ Ἁγία ὥρκισε τὸν ἄρχοντα εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ βασιλέως του, νὰ μὴ τὴν βάλῃ παρευθὺς καὶ μὲ μίαν φορὰν μέσα εἰς τὸ καζάνι, ἀλλὰ διὰ μέσου ἑνὸς μαγγάνου, νὰ τὴν κατεβάζῃ ὀλίγον ὀλίγον μέσα εἰς αὐτό, ἔπειτα εἶπεν εἰς αὐτόν: τοῦτο σὲ ὁρκίζω νὰ κάμῃς διὰ νὰ γνωρίσῃς, πόσην ὑπομονὴν ἔχει νά μοι χαρίσῃ ὁ Χριστός, τὸν ὁποῖον Χριστὸν ἐσὺ δὲν γνωρίζεις. Ὁ δὲ ἄρχων διὰ τὸν ὅρκον ἐπρόσταξε νὰ κατεβάσουν τὴν Ἁγίαν ὀλίγον ὀλίγον εἰς τὸ καζάνι, ἕως εἰς τριῶν ὡρῶν διάστημα. Ὅθεν ἡ Ἁγία εἰς τὸ διάστημα αὐτὸ προσηύχετο τῷ Θεῷ, μένουσα ζωντανὴ καὶ καιομένη ἀπὸ τὴν πίσσαν, ἕως οὗ ἐσκεπάσθη ἡ κεφαλή της μέσα εἰς αὐτήν. Ὅλοι λοιπὸν οἱ παρεστῶτες ἐθαύμασαν τὴν δύναμιν τοῦ Χριστοῦ, καὶ τὴν ὑπομονὴν τῆς κόρης. Ὅθεν μὲ τοιοῦτον τρόπον τελειώσασα ἡ ἀοίδιμος τὸ μαρτύριόν της, ἀπῆλθε νικηφόρος εἰς τὰ Οὐράνια (1).
(1) Ταύτην τὴν ἱστορίαν ἀναφέρει καὶ ὁ Ἐπίσκοπος Καππαδοκίας Ἡρακλείδης εἰς τὸ Λαυσαϊκόν, μὲ ὀλίγην ὅμως παραλλαγήν: ἤγουν ὅτι ὁ Ἀββᾶς Ἰσίδωρος ὁ ξενοδόχος, ἀνταμώσας τὸν Μέγαν Ἀντώνιον, ἤκουσε νὰ τοῦ διηγηθῇ ἐκεῖνος περὶ τῆς Ἁγίας Ποταμιαίνης ταύτης. Ὅτι ὁ ἄρχοντας θέλωντας νὰ βάλῃ τὴν Ἁγίαν εἰς τὴν καχλάζουσαν πίσσαν, εἶπεν εἰς αὐτήν. Ἢ πήγαινε κάμε τὸ θέλημα τοῦ αὐθεντός σου, ἢ ῥίπτεσαι μέσα εἰς τὴν πίσσαν. Ἡ δὲ Ἁγία τοῦ ἀπεκρίθη· ἀδικώτερος δικαστὴς δὲν θέλει εὑρεθῇ ἀπὸ ἐσένα, ἐπειδὴ μὲ ἀναγκάζῃς εἰς ἀσέλγειαν. Θυμωθεὶς δὲ ὁ ἄρχων, ἐπρόσταξε νὰ ῥίψουν τὴν Ἁγίαν εἰς τὸ χάλκωμα ὁλόγυμνον. Τότε ἐφώναξεν ἡ Ἁγία, ὀμνύω σοι τὴν κεφαλὴν τοῦ βασιλέως, μὴ θελήσῃς νὰ μοῦ ἐκδύσουν τὰ ῥοῦχα, ἀλλὰ ἄφησαί με, καὶ ἐγὼ μοναχὴ καταβαίνω εἰς τὸ χάλκωμα ὀλίγον ὀλίγον, διὰ νὰ γνωρίσῃς πόσην δύναμιν μοὶ ἐχάρισεν ὁ Χριστός, τὸν ὁποῖον ἐσὺ δὲν γνωρίζεις. Καὶ ἔτζι ὑπήκουσεν ὁ τύραννος, καὶ τὴν ἄφησε καὶ ἐκατέβη μόνη ὀλίγον ὀλίγον.
*
Μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Λυκαρίωνος.
Ἄφωνος ἥκει πρὸς ξίφος Λυκαρίων,
Ἔναντι τοῦ κείροντος οἷον ἀρνίον.
Οὗτος ἦτον ἀπὸ τὴν πόλιν τοῦ Ἑρμοῦ τὴν ἐν Αἰγύπτῳ εὑρισκομένην. Πιασθεὶς δὲ διὰ τὴν τοῦ Χριστοῦ πίστιν, ἐφέρθη εἰς τὴν κρίσιν, καὶ παρασταθεὶς εἰς τὸν ἐκεῖ ἄρχοντα, ἠναγκάσθη νὰ ἀρνηθῇ τὸν Χριστόν. Ἐπειδὴ ὅμως δὲν ἐπείσθη, διὰ τοῦτο ἐβάλθη μέσα εἰς μίαν σκοτεινὴν καὶ βρωμερωτάτην φυλακήν. Μετὰ δὲ ὀλίγας ἡμέρας, εὔγαλαν αὐτὸν ἀπὸ τὴν φυλακήν, καὶ τὸν ἐξέσχισαν μὲ σίδηρα, εἶτα ἐκάρφωσαν αὐτὸν εἰς ἕνα σταυρόν, καὶ ἐπλήγωσαν ὅλα τὰ μέλη του. Μετὰ ταῦτα ἔδειραν αὐτὸν καὶ ἐστρέβλωσαν, καὶ τὰ πλευρά του κατέκαυσαν, τὸ δὲ στῆθός του κατέκαυσαν μὲ ῥαβδία σιδηρᾶ πυρωμένα. Ὕστερον, ἔβαλον αὐτὸν μέσα εἰς κάμινον ἀναμμένην, καὶ εἰς αὐτὴν μείνας ὁ Ἅγιος τρεῖς ἡμέρας, ἐφυλάχθη ἀβλαβὴς ὑπὸ τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ. Ἔπειτα ἠνάγκασαν αὐτὸν νὰ πίῃ φαρμακερὰ ποτά, τὰ ὁποῖα ἔμειναν ἀνενέργητα. Ὅθεν διὰ τὸ τοιοῦτον θαῦμα, ἐτράβιξεν ὁ Μάρτυς εἰς τὴν πίστιν τοῦ Χριστοῦ, ἐκεῖνον ὁποῦ ἐκατασκεύασε τὰ τοιαῦτα θανατηφόρα φαρμάκια. Ὅστις ἀπεκεφαλίσθη καὶ ἔλαβε παρὰ Κυρίου τὸν στέφανον τοῦ μαρτυρίου. Μετὰ ταῦτα, κατέκοψαν τὰ νεῦρα τοῦ Μάρτυρος, καὶ ἔβαλαν αὐτὸν μέσα εἰς ἀναμμένον καζάνι. Ὕστερον εὔγαλαν τὸ δέρμα τῆς κεφαλῆς του, καὶ τελευταῖον ἀπεκεφάλισαν αὐτόν, καὶ οὕτως ἔλαβεν ὁ μακάριος τὸν τοῦ μαρτυρίου ἀμάραντον στέφανον.
*
Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Ταράσιος καὶ Ἰωάννης, ξίφει τελειοῦνται.
Ἰωάννην τέμνουσι σὺν Ταρασίῳ,
Οὐ πρὸς τὸ τέμνον ἐκταραχθέντας ξίφος.
*
Ὁ Ὅσιος Στέφανος ὁ Πρεσβύτερος, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.
Ἐπώνυμος Στέφανος οὗ φορεῖ στέφους,
Ὃ πρακτικὴ χεὶρ ἀρετῶν οἶδε πλέκειν.
*
Ὁ Ὅσιος Ἄνθιμος ὁ Πρεσβύτερος, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.
Ἄνθην ἐνεγκὼν Ἄνθιμος χρηστοῦ βίου,
Πρὸ τῆς τελευτῆς ἀρετῶν καρποὺς φύει.
*
Ἡ Ὁσία Σεβαστιανὴ ἡ Θαυματουργός, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.
Σεβαστιανῆς ὡς τὰ λοιπὰ τοῦ βίου,
Σεβαστὰ πᾶσι καὶ τὸ τοῦ βίου τέλος.
Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις Χριστὲ ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.
Ἀπό τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Γ’. Ἐκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *
