Συναξαριστής Αγίου Νικοδήμου7 Απριλίου
Αν θέλετε πολυτονικό κείμενο, πατήστε εδώ
Τω αυτώ μηνί Ζ’, μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Καλλιοπίου.
Καλλιόπιος έμπαλιν παγείς ξύλω,
Τον ορθίως παγέντα δοξάζει Λόγον.
Ζωήν Καλλιόπιος αγήρω εβδόμη εύρεν.
Ούτος ο Άγιος Μάρτυς Καλλιόπιος ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Μαξιμιανού εν έτει τϞδ’ [394], υιός μεν Θεοκλείας η οποία ήτον διδαγμένη την του Χριστού πίστιν, καταγόμενος δε από την Πέργην της Παμφυλίας. Ανατραφείς λοιπόν ευσεβώς κοντά εις την μητέρα του, εμελέτησε τας θείας Γραφάς. Όταν δε εκινήθη ο κατά των Χριστιανών διωγμός υπό του Μαξιμιανού, τότε και ούτος ο γενναίος αγωνιστής δυναμώσας τον εαυτόν του, και προς τούτοις λαβών συμβουλάς από την μητέρα του να αποθάνη δια τον Χριστόν με μαρτύριον, έτζι αυτοκάλεστος επήγε προς τον ηγεμόνα Μάξιμον, ο οποίος διέτριβε κατά την εν τη Γαλατία ευρισκομένην Πομπηούπολιν, η οποία ωνομάσθη έτζι από τον μέγαν Πομπήϊον, τον νικήσαντα τον Μιθρηδάτην τριγύρω εις την πόλιν αυτήν, ήτις παλαιά ωνομάζετο Ευπατορία. Προς τον ηγεμόνα, λέγω, τούτον παρρησιασθείς ο Άγιος Καλλιόπιος, και το όνομα του Χριστού ανακηρύξας, δένεται οπίσω τας χείρας, και δέρνεται με μολύβια. Έπειτα τεντόνεται επάνω εις τροχόν, και υποκάτωθεν καίεται με φωτίαν. Ελθών όμως Άγγελος Κυρίου, εσταμάτησε τον τροχόν, και την φωτίαν εψύχρανεν. Επειδή δε εσπαράχθησαν όλα τα μέλη του Μάρτυρος, και εκ τούτου εφαίνετο άσχημος εις τους βλέποντας, δια τούτο ερρίφθη εις την φυλακήν, μέσα εις την οποίαν ελθούσα η μήτηρ του, εσφόγγιζε τα αίματα, οπού έτρεχον από τας πληγάς του παμφιλτάτου υιού της. Όθεν διαμοιράσασα εις τους πτωχούς την περιουσίαν της, και ελευθερώσασα τους δούλους και δουλεύτρας της, οίτινες όλοι ήτον πεντακόσιοι πενήντα, εσυντρόφευε τον υιόν της εις την φυλακήν, και συνέψαλλε τω Θεώ μαζί με αυτόν. Επειδή δε φως ουράνιον έλαμψεν εις την φυλακήν κατά το μεσονύκτιον, και φωνή ήλθεν άνωθεν, η οποία εμακάριζε και επαίνει την παρρησίαν και ομολογίαν του Μάρτυρος, εκ τούτου περισσότερον ενεδυναμώθη ο του Χριστού αθλητής εις τους αγώνας του μαρτυρίου.
Τέλος πάντων, επειδή ο Μάρτυς έστεκεν αμετάθετος εις την του Χριστού ομολογίαν, δια τούτο εκαταδικάσθη να σταυρωθή. Εσυγκοινώνει δε ο μακάριος με τα Δεσποτικά Πάθη και τον Σταυρόν του Κυρίου, όχι μόνον κατά τον τρόπον του θανάτου, (καθώς γαρ ο Κύριος υπέμεινε πάθη και Σταυρόν, έτζι υπέμεινεν αυτά και ο αοίδιμος Καλλιόπιος), όχι μόνον λέγω κατά τον τρόπον του θανάτου εσυγκοινώνει ο αθλητής με τον Κύριον, αλλά ακόμη και κατά τον καιρόν, κατά τον οποίον έμελλε να σταυρωθή. Όταν γαρ έγινεν η κατά του θανάτου αυτού απόφασις, ήτον μεγάλη Πέμπτη, ότε εορτάζομεν τα φρικτά του Κυρίου παθήματα. Η δε μήτηρ αυτού παρεκάλεσε τους διώκτας να μη θανατώσουν με άλλον θάνατον τον υιόν της, πάρεξ με σταυρόν, και δια τούτο και μόνον έδωκεν εις αυτούς πέντε χρυσά νομίσματα. Εσταυρώθη λοιπόν ο Άγιος κατακέφαλα, και όταν ήλθεν η τρίτη ώρα της μεγάλης Παρασκευής, τότε ο του Χριστού ποθεινότατος Μάρτυς παρέδωκε το πνεύμα. Αφ’ ου δε εκατέβασαν το σώμα του Μάρτυρος από τον σταυρόν, εχύθη η φιλόπαις μήτηρ και ενηγκαλίσθη τον αγαπητόν της υιόν, έχουσα δε αυτόν εις τας αγκάλας της, ελειποθύμησε, και παρέδωκε και αυτή την ψυχήν της εις χείρας Θεού, και έτζι ενταφιάσθη η φιλτάτη μήτηρ μαζί με τον φίλτατον υιόν από άνδρας ευσεβείς και πιστούς.
*
Τη αυτή ημέρα μνήμη του Οσίου Πατρός ημών Γεωργίου Επισκόπου Μιτυλήνης.
Έχει Μιτυλήνη σε και τεθνηκότα,
Ως ζώντα Γεώργιε προστάτην μέγαν.
Ούτος ο Άγιος με το να επόθησεν εκ νεαράς ηλικίας τον Χριστόν, δια τούτο ενεδύθη και το σχήμα των Μοναχών. Όθεν ήσκησε μεν και εκατώρθωσεν όλας τας αρετάς ο αοίδιμος, μάλιστα δε και εξαιρέτως εκατώρθωσε και απόκτησε την ταπεινοφροσύνην, έγινε δε και πολλά ελεήμων. Λοιπόν δια τας τοιαύτας αρετάς του, εχειροτονήθη Αρχιερεύς, και ανέβη εις τον θρόνον της νήσου Μιτυλήνης, εις τον οποίον καλώς διαλάμψας, ήλεγξε τους τότε εικονομάχους με τον πλούτον της σοφίας του, τόσον οπού έκαμεν αυτούς να γνωρίσουν την πλάνην και κακοδοξίαν τους. Και δια να ειπώ με συντομίαν, ούτος εν τω σώματι υπάρχων, εσυνερίζετο με τους ασωμάτους Αγγέλους δια της υπερβολικής εγκρατείας. Όθεν με τα τοιαύτα κατορθώματα ο μακάριος διαπρέψας, απήλθε προς Κύριον. Εμηνύθη δε το τέλος αυτού από τον Θεόν δια μέσου θείου αστέρος, τόσον εις αυτόν τον ίδιον, όσον και εις όλον το ποίμνιόν του. Ου μόνον δε ζωντανός ήτον εις όλους ποθητός ο Άγιος ούτος, αλλά και μετά θάνατον εις όλους είναι αξιέραστος, δια τα θαύματα, οπού εκ του θείου λειψάνου αυτού αναβλύζουσιν (1).
(1) Σημειούμεν εδώ, ότι παρά τοις τετυπωμένοις Μηναίοις δύω φοραίς γράφεται η εβδόμη του Απριλλίου μηνός, και δύω Άγιοι εις αυτάς εορτάζονται. Εις την μίαν, ο Άγιος Καλλιόπιος, και εις την άλλην, ο Άγιος Γεώργιος Μιτυλήνης. Πράγμα τη αληθεία πολλά άτακτον και ανάρμοστον. Όθεν εις την μίαν εβδόμην του Απριλλίου, ή πρέπει να συμψάλλωνται και τα τροπάρια του Αγίου Γεωργίου Μιτυλήνης, ή εν τοις αποδείπνοις να ψάλλωνται ταύτα ιδιαίτερον και ο Κανών αυτού.
*
Ο Άγιος Μάρτυς Ρουφίνος ο Διάκονος μαχαίρα τελειούται.
Σφαγής λογισθείς ως πρόβατον Ρουφίνος,
Σφάττει παλαιόν τον Διάβολον λύκον.
*
Η Αγία Μάρτυς Ακυλίνα, τας χείρας οπίσω δεσμευθείσα, και την κοιλίαν φλεχθείσα, τελειούται.
Οπισθόχειρα σχοινίοις στρεβλουμένην,
Εμπροσθίως φλέγουσι την Ακυλίναν.
*
Οι Άγιοι διακόσιοι Μάρτυρες οι εν Σινώπη ξίφει τελειούνται.
Ανείλεν ανδρών εικάδας δέκα ξίφος,
Οις ανδρικός νους, ανδρική και καρδία.
Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς.
Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β’. Εκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *
Τῷ αὐτῷ μηνὶ Ζ΄, μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Καλλιοπίου.
Καλλιόπιος ἔμπαλιν παγεὶς ξύλῳ,
Τὸν ὀρθίως παγέντα δοξάζει Λόγον.
Ζωὴν Καλλιόπιος ἀγήρω ἑβδόμῃ εὗρεν.
Οὗτος ὁ Ἅγιος Μάρτυς Καλλιόπιος ἦτον κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Μαξιμιανοῦ ἐν ἔτει τϞδ΄ [394], υἱὸς μὲν Θεοκλείας ἡ ὁποία ἦτον διδαγμένη τὴν τοῦ Χριστοῦ πίστιν, καταγόμενος δὲ ἀπὸ τὴν Πέργην τῆς Παμφυλίας. Ἀνατραφεὶς λοιπὸν εὐσεβῶς κοντὰ εἰς τὴν μητέρα του, ἐμελέτησε τὰς θείας Γραφάς. Ὅταν δὲ ἐκινήθη ὁ κατὰ τῶν Χριστιανῶν διωγμὸς ὑπὸ τοῦ Μαξιμιανοῦ, τότε καὶ οὗτος ὁ γενναῖος ἀγωνιστὴς δυναμώσας τὸν ἑαυτόν του, καὶ πρὸς τούτοις λαβὼν συμβουλὰς ἀπὸ τὴν μητέρα του νὰ ἀποθάνῃ διὰ τὸν Χριστὸν μὲ μαρτύριον, ἔτζι αὐτοκάλεστος ἐπῆγε πρὸς τὸν ἡγεμόνα Μάξιμον, ὁ ὁποῖος διέτριβε κατὰ τὴν ἐν τῇ Γαλατίᾳ εὑρισκομένην Πομπηούπολιν, ἡ ὁποία ὠνομάσθη ἔτζι ἀπὸ τὸν μέγαν Πομπήϊον, τὸν νικήσαντα τὸν Μιθρηδάτην τριγύρω εἰς τὴν πόλιν αὐτήν, ἥτις παλαιὰ ὠνομάζετο Εὐπατορία. Πρὸς τὸν ἡγεμόνα, λέγω, τοῦτον παρρησιασθεὶς ὁ Ἅγιος Καλλιόπιος, καὶ τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ ἀνακηρύξας, δένεται ὀπίσω τὰς χεῖρας, καὶ δέρνεται μὲ μολύβια. Ἔπειτα τεντόνεται ἐπάνω εἰς τροχόν, καὶ ὑποκάτωθεν καίεται μὲ φωτίαν. Ἐλθὼν ὅμως Ἄγγελος Κυρίου, ἐσταμάτησε τὸν τροχόν, καὶ τὴν φωτίαν ἐψύχρανεν. Ἐπειδὴ δὲ ἐσπαράχθησαν ὅλα τὰ μέλη τοῦ Μάρτυρος, καὶ ἐκ τούτου ἐφαίνετο ἄσχημος εἰς τοὺς βλέποντας, διὰ τοῦτο ἐρρίφθη εἰς τὴν φυλακήν, μέσα εἰς τὴν ὁποίαν ἐλθοῦσα ἡ μήτηρ του, ἐσφόγγιζε τὰ αἵματα, ὁποῦ ἔτρεχον ἀπὸ τὰς πληγὰς τοῦ παμφιλτάτου υἱοῦ της. Ὅθεν διαμοιράσασα εἰς τοὺς πτωχοὺς τὴν περιουσίαν της, καὶ ἐλευθερώσασα τοὺς δούλους καὶ δουλεύτρας της, οἵτινες ὅλοι ἦτον πεντακόσιοι πενῆντα, ἐσυντρόφευε τὸν υἱόν της εἰς τὴν φυλακήν, καὶ συνέψαλλε τῷ Θεῷ μαζὶ μὲ αὐτόν. Ἐπειδὴ δὲ φῶς οὐράνιον ἔλαμψεν εἰς τὴν φυλακὴν κατὰ τὸ μεσονύκτιον, καὶ φωνὴ ἦλθεν ἄνωθεν, ἡ ὁποία ἐμακάριζε καὶ ἐπαίνει τὴν παρρησίαν καὶ ὁμολογίαν τοῦ Μάρτυρος, ἐκ τούτου περισσότερον ἐνεδυναμώθη ὁ τοῦ Χριστοῦ ἀθλητὴς εἰς τοὺς ἀγῶνας τοῦ μαρτυρίου.
Τέλος πάντων, ἐπειδὴ ὁ Μάρτυς ἔστεκεν ἀμετάθετος εἰς τὴν τοῦ Χριστοῦ ὁμολογίαν, διὰ τοῦτο ἐκαταδικάσθη νὰ σταυρωθῇ. Ἐσυγκοινώνει δὲ ὁ μακάριος μὲ τὰ Δεσποτικὰ Πάθη καὶ τὸν Σταυρὸν τοῦ Κυρίου, ὄχι μόνον κατὰ τὸν τρόπον τοῦ θανάτου, (καθὼς γὰρ ὁ Κύριος ὑπέμεινε πάθη καὶ Σταυρόν, ἔτζι ὑπέμεινεν αὐτὰ καὶ ὁ ἀοίδιμος Καλλιόπιος), ὄχι μόνον λέγω κατὰ τὸν τρόπον τοῦ θανάτου ἐσυγκοινώνει ὁ ἀθλητὴς μὲ τὸν Κύριον, ἀλλὰ ἀκόμη καὶ κατὰ τὸν καιρόν, κατὰ τὸν ὁποῖον ἔμελλε νὰ σταυρωθῇ. Ὅταν γὰρ ἔγινεν ἡ κατὰ τοῦ θανάτου αὐτοῦ ἀπόφασις, ἦτον μεγάλη Πέμπτη, ὅτε ἑορτάζομεν τὰ φρικτὰ τοῦ Κυρίου παθήματα. Ἡ δὲ μήτηρ αὐτοῦ παρεκάλεσε τοὺς διώκτας νὰ μὴ θανατώσουν μὲ ἄλλον θάνατον τὸν υἱόν της, πάρεξ μὲ σταυρόν, καὶ διὰ τοῦτο καὶ μόνον ἔδωκεν εἰς αὐτοὺς πέντε χρυσᾶ νομίσματα. Ἐσταυρώθη λοιπὸν ὁ Ἅγιος κατακέφαλα, καὶ ὅταν ἦλθεν ἡ τρίτη ὥρα τῆς μεγάλης Παρασκευῆς, τότε ὁ τοῦ Χριστοῦ ποθεινότατος Μάρτυς παρέδωκε τὸ πνεῦμα. Ἀφ’ οὗ δὲ ἐκατέβασαν τὸ σῶμα τοῦ Μάρτυρος ἀπὸ τὸν σταυρόν, ἐχύθη ἡ φιλόπαις μήτηρ καὶ ἐνηγκαλίσθη τὸν ἀγαπητόν της υἱόν, ἔχουσα δὲ αὐτὸν εἰς τὰς ἀγκάλας της, ἐλειποθύμησε, καὶ παρέδωκε καὶ αὐτὴ τὴν ψυχήν της εἰς χεῖρας Θεοῦ, καὶ ἔτζι ἐνταφιάσθη ἡ φιλτάτη μήτηρ μαζὶ μὲ τὸν φίλτατον υἱὸν ἀπὸ ἄνδρας εὐσεβεῖς καὶ πιστούς.
*
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Γεωργίου Ἐπισκόπου Μιτυλήνης.
Ἔχει Μιτυλήνη σε καὶ τεθνηκότα,
Ὡς ζῶντα Γεώργιε προστάτην μέγαν.
Οὗτος ὁ Ἅγιος μὲ τὸ νὰ ἐπόθησεν ἐκ νεαρᾶς ἡλικίας τὸν Χριστόν, διὰ τοῦτο ἐνεδύθη καὶ τὸ σχῆμα τῶν Μοναχῶν. Ὅθεν ἤσκησε μὲν καὶ ἐκατώρθωσεν ὅλας τὰς ἀρετὰς ὁ ἀοίδιμος, μάλιστα δὲ καὶ ἐξαιρέτως ἐκατώρθωσε καὶ ἀπόκτησε τὴν ταπεινοφροσύνην, ἔγινε δὲ καὶ πολλὰ ἐλεήμων. Λοιπὸν διὰ τὰς τοιαύτας ἀρετάς του, ἐχειροτονήθη Ἀρχιερεύς, καὶ ἀνέβη εἰς τὸν θρόνον τῆς νήσου Μιτυλήνης, εἰς τὸν ὁποῖον καλῶς διαλάμψας, ἤλεγξε τοὺς τότε εἰκονομάχους μὲ τὸν πλοῦτον τῆς σοφίας του, τόσον ὁποῦ ἔκαμεν αὐτοὺς νὰ γνωρίσουν τὴν πλάνην καὶ κακοδοξίαν τους. Καὶ διὰ νὰ εἰπῶ μὲ συντομίαν, οὗτος ἐν τῷ σώματι ὑπάρχων, ἐσυνερίζετο μὲ τοὺς ἀσωμάτους Ἀγγέλους διὰ τῆς ὑπερβολικῆς ἐγκρατείας. Ὅθεν μὲ τὰ τοιαῦτα κατορθώματα ὁ μακάριος διαπρέψας, ἀπῆλθε πρὸς Κύριον. Ἐμηνύθη δὲ τὸ τέλος αὐτοῦ ἀπὸ τὸν Θεὸν διὰ μέσου θείου ἀστέρος, τόσον εἰς αὐτὸν τὸν ἴδιον, ὅσον καὶ εἰς ὅλον τὸ ποίμνιόν του. Οὐ μόνον δὲ ζωντανὸς ἦτον εἰς ὅλους ποθητὸς ὁ Ἅγιος οὗτος, ἀλλὰ καὶ μετὰ θάνατον εἰς ὅλους εἶναι ἀξιέραστος, διὰ τὰ θαύματα, ὁποῦ ἐκ τοῦ θείου λειψάνου αὐτοῦ ἀναβλύζουσιν (1).
(1) Σημειοῦμεν ἐδῶ, ὅτι παρὰ τοῖς τετυπωμένοις Μηναίοις δύω φοραῖς γράφεται ἡ ἑβδόμη τοῦ Ἀπριλλίου μηνός, καὶ δύω Ἅγιοι εἰς αὐτὰς ἑορτάζονται. Εἰς τὴν μίαν, ὁ Ἅγιος Καλλιόπιος, καὶ εἰς τὴν ἄλλην, ὁ Ἅγιος Γεώργιος Μιτυλήνης. Πρᾶγμα τῇ ἀληθείᾳ πολλὰ ἄτακτον καὶ ἀνάρμοστον. Ὅθεν εἰς τὴν μίαν ἑβδόμην τοῦ Ἀπριλλίου, ἢ πρέπει νὰ συμψάλλωνται καὶ τὰ τροπάρια τοῦ Ἁγίου Γεωργίου Μιτυλήνης, ἢ ἐν τοῖς ἀποδείπνοις νὰ ψάλλωνται ταῦτα ἰδιαίτερον καὶ ὁ Κανὼν αὐτοῦ.
*
Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Ῥουφῖνος ὁ Διάκονος μαχαίρᾳ τελειοῦται.
Σφαγῆς λογισθεὶς ὡς πρόβατον Ῥουφῖνος,
Σφάττει παλαιὸν τὸν Διάβολον λύκον.
*
Ἡ Ἁγία Μάρτυς Ἀκυλίνα, τὰς χεῖρας ὀπίσω δεσμευθεῖσα, καὶ τὴν κοιλίαν φλεχθεῖσα, τελειοῦται.
Ὀπισθόχειρα σχοινίοις στρεβλουμένην,
Ἐμπροσθίως φλέγουσι τὴν Ἀκυλίναν.
*
Οἱ Ἅγιοι διακόσιοι Μάρτυρες οἱ ἐν Σινώπῃ ξίφει τελειοῦνται.
Ἀνεῖλεν ἀνδρῶν εἰκάδας δέκα ξίφος,
Οἷς ἀνδρικὸς νοῦς, ἀνδρικὴ καὶ καρδία.
Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις Χριστὲ ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.
Ἀπό τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Β’. Ἐκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *
