Συναξαριστής Αγίου Νικοδήμου3 Ιουλίου
Αν θέλετε πολυτονικό κείμενο, πατήστε εδώ
Τω αυτώ μηνί Γ’, μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Υακίνθου του Κουβικουλαρίου.
Εμή τροφή θέλημα ποιείν Κυρίου,
Τροφή δέ φησιν Υάκινθος ερρέτω.
Ουλομένω τριτάτη Υάκινθος κάτθανε λιμώ.
Ούτος ήτον από την Καισάρειαν της πρώτης των Καππαδοκών επαρχίας, κατά τους χρόνους Τραϊανού εν έτει Ϟη’ [98]. Κουβικουλάριος δε ων, υπηρέτει εις την τράπεζαν του βασιλέως Τραϊανού. Διαβαλθείς δε εις τον βασιλέα, διατί επικαλείτο το όνομα του Χριστού, αναγκάσθη από αυτόν δια να φάγη από τας μιαράς θυσίας των ειδώλων. Και επειδή δεν επείσθη να κάμη τούτο, αλλά μάλλον ωμολόγησε τον Χριστόν, δια τούτο έδειραν αυτόν εις όλον το σώμα, και τον έρριψαν εις την φυλακήν, βαλόντες έμπροσθέν του θυσίας των ειδώλων δια να φάγη. Επρόσταξε γαρ ο βασιλεύς τους δεσμοφύλακας, να μη δώσουν εις αυτόν ψωμί καθαρόν, ίνα εκ τούτου αναγκασθή και φάγη από τα ειδωλόθυτα. Αλλ’ ο γενναίος του Χριστού αθλητής, ουδέ να γευθή ηθέλησεν εκείνα με τελειότητα, αλλά υπέμεινε νηστικός τεσσαράκοντα ημέρας. Όθεν αποκαμών από την πείναν, παρέδωκε την ψυχήν του εις τον Χριστόν, και έλαβε παρ’ αυτού του μαρτυρίου τον στέφανον. Τελείται δε η αυτού Σύναξις και εορτή εις τον άγιον αυτού Ναόν, τον ευρισκόμενον εις το έμβασμα του λεγομένου Τρωαδησίου (1).
(1) Το ελληνικόν τούτου Μαρτύριον σώζεται εν τη Ιερά Μονή των Ιβήρων, ου η αρχή· «Βασιλεύοντος κατ’ εκείνο καιρού». Ομοίως και λόγος εις, ου η αρχή· «Έπρεπεν άρα πολλών και τιμίων λίθων», ος πόνημα Νικήτα Ρήτορος του Παφλαγόνος εστίν. Ευρίσκεται δε και εν τη Μεγίστη Λαύρα.
*
Τη αυτή ημέρα μνήμη του εν Αγίοις πατρός ημών Ανατολίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως.
Δύνας Ανατόλιε του βίου τέλει,
Τω μη δύνοντι προσπελάζεις Ηλίω.
Ούτος ο Άγιος, πρότερον μεν ήτον Πρεσβύτερος και αποκρισιάριος της εν Αλεξανδρεία Εκκλησίας. Ύστερον δε, εχειροτονήθη Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, κατά τους υστερινούς χρόνους ων Θεοδοσίου του μικρού του υιού Αρκαδίου, εν έτει υμζ’ [447]. Επροβλήθη δε Πατριάρχης από τον μονοφυσίτην Διόσκορον τον Πατριάρχην Αλεξανδρείας. Επειδή ήλπιζεν ο μάταιος, ότι θέλει έχει αυτόν σύμφωνον και ομόφρονα της κακοδοξίας του, αλλ’ όμως απέτυχε την ελπίδα του. Διότι ο μακάριος ούτος Ανατόλιος, εκάθηρε μεν τον κακόδοξον Διόσκορον, το δε όνομα του αοιδίμου και αγιωτάτου Φλαβιανού, του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, τον οποίον ο Διόσκορος εθανάτωσεν εις την εν Εφέσω ληστρικήν Σύνοδον, τούτου, λέγω, το όνομα εσυναρίθμησεν εις τα δίπτυχα μετά των άλλων αοιδίμων Πατριαρχών. Επειδή ο Άγιος Φλαβιανός εκαθηρέθη παραλόγως από τον Διόσκορον εις την ρηθείσαν εν Εφέσω ληστρικήν Σύνοδον. Αλλά και το τίμιον λείψανον του ρηθέντος Αγίου Φλαβιανού ενήργησεν ο Άγιος ούτος Ανατόλιος, ίνα ανακομισθή και αποθησαυρισθή εις τον Ναόν των Αγίων Αποστόλων (2). Ου μόνον δε τούτο, αλλά και εις εγκυκλίους επιστολάς εξέθετο την Ορθόδοξον πίστιν, και έστειλεν αυτάς εις τους κατά πάσαν πόλιν Επισκόπους, παρακινών αυτούς να αναθεματίσουν τους πρώτους και αρχηγούς της αιρέσεως, τον Νεστόριον δηλαδή και Ευτυχέα και Διόσκορον και όλους εκείνους, οπού εδογμάτιζον, ότι έπαθε σύγχυσιν, ή τροπήν η θεία φύσις επί της ενανθρωπήσεως του Θεού Λόγου. Ο Ανατόλιος ούτος λοιπόν, διάδοχος γενόμενος του ρηθέντος Αγίου Φλαβιανού, και ποιμάνας την Εκκλησίαν του Χριστού χρόνους οκτώ, απήλθε προς Κύριον, διάδοχον αφήσας τον αγιώτατον Πατριάρχην Γεννάδιον.
(2) Όρα το Συναξάριον του Αγίου Φλαβιανού κατά την δεκάτην έκτην Φευρουαρίου.
*
Μνήμη των Αγίων Μαρτύρων Θεοδότου, Θεοδότης, Δολινδούχ (3), και των συν αυτοίς Διομήδους, Ευλαμπίου, και Ασκληπιάδου.
Εις τον Θεόδοτον και Θεοδότην.
Τμηθείσι Θεοδότω και Θεοδότη,
Θεός θεών δίδωσιν άξια στέφη.
Εις την Δολινδούχ.
Υπέρ Θεού τείναντος ως δέρριν πόλον,
Τείνει Δολινδούχ τον τένοντα (ήτοι τον τράχηλον) τω ξίφει.
Εις τον Διομήδην.
Εκ σπονδύλων έσπεισεν αίμα Κυρίω,
Άσπονδος εχθρός δαιμόνων Διομήδης.
Εις τον Ευλάμπιον.
Τι την κεφαλήν δήμιε κλίνον λέγεις,
Ευλαμπίω κλίνοντι παν σπάθη μέλος;
Εις τον Ασκληπιάδην.
Ασκληπιάδης την θάλασσαν εισέδυ,
Ζητών εφευρείν τον καλόν μαργαρίτην.
Ούτοι οι Άγιοι διατί επίστευον εις τον Χριστόν και ωμολόγουν αυτόν, επιάσθησαν από τον δυσσεβή βασιλέα Τραϊανόν εν έτει Ϟη’ [98]. Από τον οποίον αναγκασθέντες να αρνηθούν μεν την ευσέβειαν, να θυσιάσουν δε εις τα είδωλα, και μη πεισθέντες, έλαβον διαφόρους τιμωρίας. Ύστερον δε εκλείσθησαν εις εκείνην την ιδίαν φυλακήν, εις την οποίαν ήτον φυλακωμένος και ο Άγιος Μάρτυς Υάκινθος ο κουβικουλάριος, περί του οποίου είπομεν ανωτέρω. Όθεν από τον ίδιον τον Άγιον Υάκινθον εστηρίχθησαν εις την πίστιν του Χριστού. Αφ’ ου δε ετελειώθη ο Άγιος Υάκινθος και έλαβε του μαρτυρίου τον στέφανον, τότε εύγαλαν αυτούς από την φυλακήν, και τους εβίασαν να φάγουν από τας θυσίας των ειδώλων. Αυτοί όμως οι καρτερόψυχοι δεν επείσθησαν εις τούτο, αλλά μάλλον ήλεγξαν την των ειδώλων θρησκείαν. Όθεν δια την αιτίαν ταύτην εκρέμασαν αυτούς επάνω εις ξύλα και τους εξέσχισαν. Ύστερον δε τους εκατέβασαν και απέκοψαν τας τιμίας αυτών κεφαλάς, και έτζι απήλθον νικηφόροι εις τα Ουράνια. Τα δε τίμια αυτών λείψανα ενταφίασαν εντίμως μερικοί Χριστιανοί εις τον τόπον εκείνον, όπου και εμαρτύρησαν.
(3) Εν δε τω τετυπωμένω Συναξαριστή γράφεται Γολινδούχ.
*
Μνήμη των Αγίων Μαρτύρων Μάρκου και Μωκιανού.
Υπέσχε Μάρκος τη τομή τον αυχένα,
Οδόν χαράττων Μωκιανώ του πάθους.
Ούτοι οι Άγιοι αναγκάσθησαν να θυσιάσουν εις τα είδωλα από τον έπαρχον Μάξιμον και δεν επείσθησαν, αλλά παρρησία ομολογήσαντες το όνομα του Χριστού, απεκεφαλίσθησαν. Και όταν μεν ο Άγιος Μωκιανός επήγαινεν εις τον τόπον της καταδίκης, ηκολούθει εις αυτόν η γυνή και τα παιδία του κλαίοντα, ο δε Άγιος εσυμβούλευεν αυτά να σιωπούν και να μη κλαίουν. Όταν δε ο Άγιος Μάρκος απεκεφαλίσθη, επαραστέκετο εκεί η γυνή του, ήτις χαίρουσα επήρεν εις τας χείρας της την κεφαλήν του, ως θησαυρόν πολύτιμον, και έτζι και οι δύω γενναίοι του Χριστού αθληταί απήλθον νικηφόροι εις τα Ουράνια.
Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς.
Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ’. Εκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *
Τῷ αὐτῷ μηνὶ Γ΄, μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Ὑακίνθου τοῦ Κουβικουλαρίου.
Ἐμὴ τροφὴ θέλημα ποιεῖν Κυρίου,
Τροφὴ δέ φησιν Ὑάκινθος ἐρρέτω.
Οὐλομένῳ τριτάτῃ Ὑάκινθος κάτθανε λιμῷ.
Οὗτος ἦτον ἀπὸ τὴν Καισάρειαν τῆς πρώτης τῶν Καππαδοκῶν ἐπαρχίας, κατὰ τοὺς χρόνους Τραϊανοῦ ἐν ἔτει Ϟη΄ [98]. Κουβικουλάριος δὲ ὤν, ὑπηρέτει εἰς τὴν τράπεζαν τοῦ βασιλέως Τραϊανοῦ. Διαβαλθεὶς δὲ εἰς τὸν βασιλέα, διατὶ ἐπικαλεῖτο τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, ἀναγκάσθη ἀπὸ αὐτὸν διὰ νὰ φάγῃ ἀπὸ τὰς μιαρὰς θυσίας τῶν εἰδώλων. Καὶ ἐπειδὴ δὲν ἐπείσθη νὰ κάμῃ τοῦτο, ἀλλὰ μᾶλλον ὡμολόγησε τὸν Χριστόν, διὰ τοῦτο ἔδειραν αὐτὸν εἰς ὅλον τὸ σῶμα, καὶ τὸν ἔρριψαν εἰς τὴν φυλακήν, βαλόντες ἔμπροσθέν του θυσίας τῶν εἰδώλων διὰ νὰ φάγῃ. Ἐπρόσταξε γὰρ ὁ βασιλεὺς τοὺς δεσμοφύλακας, νὰ μὴ δώσουν εἰς αὐτὸν ψωμὶ καθαρόν, ἵνα ἐκ τούτου ἀναγκασθῆ καὶ φάγῃ ἀπὸ τὰ εἰδωλόθυτα. Ἀλλ’ ὁ γενναῖος τοῦ Χριστοῦ ἀθλητής, οὐδὲ νὰ γευθῇ ἠθέλησεν ἐκεῖνα μὲ τελειότητα, ἀλλὰ ὑπέμεινε νηστικὸς τεσσαράκοντα ἡμέρας. Ὅθεν ἀποκαμὼν ἀπὸ τὴν πεῖναν, παρέδωκε τὴν ψυχήν του εἰς τὸν Χριστόν, καὶ ἔλαβε παρ’ αὐτοῦ τοῦ μαρτυρίου τὸν στέφανον. Τελεῖται δὲ ἡ αὐτοῦ Σύναξις καὶ ἑορτὴ εἰς τὸν ἅγιον αὐτοῦ Ναόν, τὸν εὑρισκόμενον εἰς τὸ ἔμβασμα τοῦ λεγομένου Τρωαδησίου (1).
(1) Τὸ ἑλληνικὸν τούτου Μαρτύριον σῴζεται ἐν τῇ Ἱερᾷ Μονῇ τῶν Ἰβήρων, οὗ ἡ ἀρχή· «Βασιλεύοντος κατ’ ἐκεῖνο καιροῦ». Ὁμοίως καὶ λόγος εἷς, οὗ ἡ ἀρχή· «Ἔπρεπεν ἄρα πολλῶν καὶ τιμίων λίθων», ὃς πόνημα Νικήτα Ῥήτορος τοῦ Παφλαγόνος ἐστίν. Εὑρίσκεται δὲ καὶ ἐν τῇ Μεγίστῃ Λαύρᾳ.
*
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Ἀνατολίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως.
Δύνας Ἀνατόλιε τοῦ βίου τέλει,
Τῷ μὴ δύνοντι προσπελάζεις Ἡλίῳ.
Οὗτος ὁ Ἅγιος, πρότερον μὲν ἦτον Πρεσβύτερος καὶ ἀποκρισιάριος τῆς ἐν Ἀλεξανδρείᾳ Ἐκκλησίας. Ὕστερον δέ, ἐχειροτονήθη Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, κατὰ τοὺς ὑστερινοὺς χρόνους ὢν Θεοδοσίου τοῦ μικροῦ τοῦ υἱοῦ Ἀρκαδίου, ἐν ἔτει υμζ΄ [447]. Ἐπροβλήθη δὲ Πατριάρχης ἀπὸ τὸν μονοφυσίτην Διόσκορον τὸν Πατριάρχην Ἀλεξανδρείας. Ἐπειδὴ ἤλπιζεν ὁ μάταιος, ὅτι θέλει ἔχει αὐτὸν σύμφωνον καὶ ὁμόφρονα τῆς κακοδοξίας του, ἀλλ’ ὅμως ἀπέτυχε τὴν ἐλπίδα του. Διότι ὁ μακάριος οὗτος Ἀνατόλιος, ἐκάθηρε μὲν τὸν κακόδοξον Διόσκορον, τὸ δὲ ὄνομα τοῦ ἀοιδίμου καὶ ἁγιωτάτου Φλαβιανοῦ, τοῦ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, τὸν ὁποῖον ὁ Διόσκορος ἐθανάτωσεν εἰς τὴν ἐν Ἐφέσῳ λῃστρικὴν Σύνοδον, τούτου, λέγω, τὸ ὄνομα ἐσυναρίθμησεν εἰς τὰ δίπτυχα μετὰ τῶν ἄλλων ἀοιδίμων Πατριαρχῶν. Ἐπειδὴ ὁ Ἅγιος Φλαβιανὸς ἐκαθηρέθη παραλόγως ἀπὸ τὸν Διόσκορον εἰς τὴν ῥηθεῖσαν ἐν Ἐφέσῳ λῃστρικὴν Σύνοδον. Ἀλλὰ καὶ τὸ τίμιον λείψανον τοῦ ῥηθέντος Ἁγίου Φλαβιανοῦ ἐνήργησεν ὁ Ἅγιος οὗτος Ἀνατόλιος, ἵνα ἀνακομισθῇ καὶ ἀποθησαυρισθῇ εἰς τὸν Ναὸν τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων (2). Οὐ μόνον δὲ τοῦτο, ἀλλὰ καὶ εἰς ἐγκυκλίους ἐπιστολὰς ἐξέθετο τὴν Ὀρθόδοξον πίστιν, καὶ ἔστειλεν αὐτὰς εἰς τοὺς κατὰ πᾶσαν πόλιν Ἐπισκόπους, παρακινῶν αὐτοὺς νὰ ἀναθεματίσουν τοὺς πρώτους καὶ ἀρχηγοὺς τῆς αἱρέσεως, τὸν Νεστόριον δηλαδὴ καὶ Εὐτυχέα καὶ Διόσκορον καὶ ὅλους ἐκείνους, ὁποῦ ἐδογμάτιζον, ὅτι ἔπαθε σύγχυσιν, ἢ τροπὴν ἡ θεία φύσις ἐπὶ τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου. Ὁ Ἀνατόλιος οὗτος λοιπόν, διάδοχος γενόμενος τοῦ ῥηθέντος Ἁγίου Φλαβιανοῦ, καὶ ποιμάνας τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ χρόνους ὀκτώ, ἀπῆλθε πρὸς Κύριον, διάδοχον ἀφήσας τὸν ἁγιώτατον Πατριάρχην Γεννάδιον.
(2) Ὅρα τὸ Συναξάριον τοῦ Ἁγίου Φλαβιανοῦ κατὰ τὴν δεκάτην ἕκτην Φευρουαρίου.
*
Μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Θεοδότου, Θεοδότης, Δολινδούχ (3), καὶ τῶν σὺν αὐτοῖς Διομήδους, Εὐλαμπίου, καὶ Ἀσκληπιάδου.
Εἰς τὸν Θεόδοτον καὶ Θεοδότην.
Τμηθεῖσι Θεοδότῳ καὶ Θεοδότῃ,
Θεὸς θεῶν δίδωσιν ἄξια στέφη.
Εἰς τὴν Δολινδούχ.
Ὑπὲρ Θεοῦ τείναντος ὡς δέρριν πόλον,
Τείνει Δολινδοὺχ τὸν τένοντα (ἤτοι τὸν τράχηλον) τῷ ξίφει.
Εἰς τὸν Διομήδην.
Ἐκ σπονδύλων ἔσπεισεν αἷμα Κυρίῳ,
Ἄσπονδος ἐχθρὸς δαιμόνων Διομήδης.
Εἰς τὸν Εὐλάμπιον.
Τί τὴν κεφαλὴν δήμιε κλῖνον λέγεις,
Εὐλαμπίῳ κλίνοντι πᾶν σπάθῃ μέλος;
Εἰς τὸν Ἀσκληπιάδην.
Ἀσκληπιάδης τὴν θάλασσαν εἰσέδυ,
Ζητῶν ἐφευρεῖν τὸν καλὸν μαργαρίτην.
Οὗτοι οἱ Ἅγιοι διατὶ ἐπίστευον εἰς τὸν Χριστὸν καὶ ὡμολόγουν αὐτόν, ἐπιάσθησαν ἀπὸ τὸν δυσσεβῆ βασιλέα Τραϊανὸν ἐν ἔτει Ϟη΄ [98]. Ἀπὸ τὸν ὁποῖον ἀναγκασθέντες νὰ ἀρνηθοῦν μὲν τὴν εὐσέβειαν, νὰ θυσιάσουν δὲ εἰς τὰ εἴδωλα, καὶ μὴ πεισθέντες, ἔλαβον διαφόρους τιμωρίας. Ὕστερον δὲ ἐκλείσθησαν εἰς ἐκείνην τὴν ἰδίαν φυλακήν, εἰς τὴν ὁποίαν ἦτον φυλακωμένος καὶ ὁ Ἅγιος Μάρτυς Ὑάκινθος ὁ κουβικουλάριος, περὶ τοῦ ὁποίου εἴπομεν ἀνωτέρω. Ὅθεν ἀπὸ τὸν ἴδιον τὸν Ἅγιον Ὑάκινθον ἐστηρίχθησαν εἰς τὴν πίστιν τοῦ Χριστοῦ. Ἀφ’ οὗ δὲ ἐτελειώθη ὁ Ἅγιος Ὑάκινθος καὶ ἔλαβε τοῦ μαρτυρίου τὸν στέφανον, τότε εὔγαλαν αὐτοὺς ἀπὸ τὴν φυλακήν, καὶ τοὺς ἐβίασαν νὰ φάγουν ἀπὸ τὰς θυσίας τῶν εἰδώλων. Αὐτοὶ ὅμως οἱ καρτερόψυχοι δὲν ἐπείσθησαν εἰς τοῦτο, ἀλλὰ μᾶλλον ἤλεγξαν τὴν τῶν εἰδώλων θρῃσκείαν. Ὅθεν διὰ τὴν αἰτίαν ταύτην ἐκρέμασαν αὐτοὺς ἐπάνω εἰς ξύλα καὶ τοὺς ἐξέσχισαν. Ὕστερον δὲ τοὺς ἐκατέβασαν καὶ ἀπέκοψαν τὰς τιμίας αὐτῶν κεφαλάς, καὶ ἔτζι ἀπῆλθον νικηφόροι εἰς τὰ Οὐράνια. Τὰ δὲ τίμια αὐτῶν λείψανα ἐνταφίασαν ἐντίμως μερικοὶ Χριστιανοὶ εἰς τὸν τόπον ἐκεῖνον, ὅπου καὶ ἐμαρτύρησαν.
(3) Ἐν δὲ τῷ τετυπωμένῳ Συναξαριστῇ γράφεται Γολινδούχ.
*
Μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Μάρκου καὶ Μωκιανοῦ.
Ὑπέσχε Μάρκος τῇ τομῇ τὸν αὐχένα,
Ὁδὸν χαράττων Μωκιανῷ τοῦ πάθους.
Οὗτοι οἱ Ἅγιοι ἀναγκάσθησαν νὰ θυσιάσουν εἰς τὰ εἴδωλα ἀπὸ τὸν ἔπαρχον Μάξιμον καὶ δὲν ἐπείσθησαν, ἀλλὰ παρρησίᾳ ὁμολογήσαντες τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, ἀπεκεφαλίσθησαν. Καὶ ὅταν μὲν ὁ Ἅγιος Μωκιανὸς ἐπήγαινεν εἰς τὸν τόπον τῆς καταδίκης, ἠκολούθει εἰς αὐτὸν ἡ γυνὴ καὶ τὰ παιδία του κλαίοντα, ὁ δὲ Ἅγιος ἐσυμβούλευεν αὐτὰ νὰ σιωποῦν καὶ νὰ μὴ κλαίουν. Ὅταν δὲ ὁ Ἅγιος Μάρκος ἀπεκεφαλίσθη, ἐπαραστέκετο ἐκεῖ ἡ γυνή του, ἥτις χαίρουσα ἐπῆρεν εἰς τὰς χεῖράς της τὴν κεφαλήν του, ὡς θησαυρὸν πολύτιμον, καὶ ἔτζι καὶ οἱ δύω γενναῖοι τοῦ Χριστοῦ ἀθληταὶ ἀπῆλθον νικηφόροι εἰς τὰ Οὐράνια.
Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις Χριστὲ ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.
Ἀπό τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Γ’. Ἐκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *
