Συναξαριστής Αγίου Νικοδήμου3 Ιανουαρίου
Αν θέλετε πολυτονικό κείμενο, πατήστε εδώ
Τω αυτώ μηνί Γ’, μνήμη του Αγίου Προφήτου Μαλαχίου.
Ο κλήσιν αυχών Αγγέλου Μαλαχίας,
Αυχεί μάλιστα, την μετ’ Αγγέλων στάσιν.
Εκ ρεθέων Μαλαχίου απέπτατο εν τρίτη ήτορ.
Ούτος ο θείος Προφήτης εγεννήθη εκ φυλής Λευΐ, εν τόπω καλουμένω Σοφερώ, κατά τους χρόνους εκείνους, κατά τους οποίους εγύρισαν οι Εβραίοι εις Ιερουσαλήμ από την σκλαβίαν της Βαβυλώνος. Εις καιρόν δε οπού ήτον ακόμη νέος, απόκτησε πολιτείαν ενάρετον και αρίστην. Έλαβε δε το όνομα να λέγεται Μαλαχίας (το οποίον ελληνικά ερμηνεύεται Άγγελος) δια δύω αίτια. Ένα μεν, διατί ήτον ωραίος και ευπρεπής. Και άλλο δε, διατί όσα ο Προφήτης ούτος επροφήτευεν, ευθύς ελάμβανον την βεβαίωσιν δια μέσου θείου Αγγέλου, όστις έλεγε ταύτα εις αυτόν. Και τον μεν Άγγελον, δεν έβλεπον οι ανάξιοι, αλλά μόνον οι άξιοι. Την δε φωνήν αυτού, όλοι ήκουον, και οι άξιοι, και οι ανάξιοι. Ήκμασε δε κατά τον καιρόν του Έσδρα (1) τετρακοσίους χρόνους προ του Χριστού. Ήτον δε ως είπομεν, εν τη νεότητι της ηλικίας του, ωραίος εις την όψιν. Είχε το πρόσωπον, όχι στρογγυλόν, αλλά μακρόν. Και τας τρίχας συνεστραμμένας και κυκλοειδείς, και ωσάν κουρευμένας. Την δε κεφαλήν είχε πλατείαν και μεγάλην.
(1) Ου καλώς δε γράφεται εις τους Συναξαριστάς, τόσον τον τετυπωμένον, όσον και τον χειρόγραφον, ότι ο Προφήτης ούτος ήτον κατά τους χρόνους της αναρχίας, ήτις ηκολούθησεν εν τω καιρώ των Κριτών. Ψευδέστατον γαρ τούτο εστί, έξω μόνον αν θέλη τινάς να νοήση αναρχίαν, την εις Βαβυλώνα αιχμαλωσίαν, ότε οι Εβραίοι αρχήν και βασιλείαν δεν είχον. Ότι δε ήτον εις τον καιρόν του Έσδρα, μαρτυρεί και ο Αλέξανδρος εις τα Ιουδαϊκά (σελ. σπδ’). Όθεν και ο Ιερώνυμος υπέλαβεν, ότι ο Μαλαχίας ούτος είναι ο ίδιος Έσδρας, ως ένα τους δύω λογιζόμενος. Και ότι ωνομάσθη Μαλαχίας, ήτοι άγγελος, δια το προφητικόν χάρισμα, και δια το λαμπρόν και ακέραιον του βίου. Εν τέσσαρσι δε κεφαλαίοις η προφητεία αυτού διαιρείται, και πολλά κατηγορεί εν αυτοίς τους αθεμίτους γάμους. Ομοίως και τους ιερείς εκείνους, οπού αμελούν εις τας του Θεού διακονίας και λειτουργίας. Προφητεύει δε και δια την έλευσιν του Χριστού, και την έλευσιν του Θεσβίτου Ηλιού.
Σημείωσαι δε, ότι οι τρεις Προφήται, ο Αγγαίος, ο Ζαχαρίας, και ο Μαλαχίας ούτος, λέγονται Προφήται του δευτέρου Ναού. Επειδή και ήκμασαν, όταν έκτισεν ο Ζοροβάβελ τον δεύτερον Ναόν μετά την αιχμαλωσίαν της Βαβυλώνος. Επροφήτευσε δε ο Μαλαχίας ολίγους χρόνους μετά τον Αγγαίον και Ζαχαρίαν, τους δια της προτροπής αυτών πείσαντας τους Ιουδαίους ανακαινίσαι τον Ναόν.
*
Τη αυτή ημέρα μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Γορδίου (2).
Και τις παρέλθη Γόρδιον τον οπλίτην,
Προς φρικτόν όπλον στερρόν άνδρα το ξίφος;
Ούτος ήτον κατά τους χρόνους Λικινίου του βασιλέως, εν έτει τιδ’ [314], καταγόμενος από την Καισάρειαν της Καππαδοκίας, στρατηγός και πρώτος επάνω εις εκατόν στρατιώτας. Ούτος λοιπόν μη υποφέρωντας να βλέπη την παρρησίαν των ασεβών Ελλήνων, και να ακούη τας βλασφημίας, οπού έλεγον κατά του Χριστού, εμακρύνθη από την πόλιν. Και αναχωρήσας εις τα βουνά, ευρίσκετο με τα θηρία και άλογα ζώα. Εκεί λοιπόν ησυχάζωντας, άναψεν ο αοίδιμος από τον του Χριστού πόθον και έρωτα. Και ενδυναμωθείς υπό Θεού και θάρρος λαβών κατά της πλάνης των Ελλήνων, ώρμησεν από την έρημον εις την πόλιν, ωσάν δυνατόν λεοντάρι. Εμβαίνωντας δε μέσα εις το παζάρι και θέατρον, εκήρυξε τον Χριστόν. Όθεν με την θεωρίαν του εγύρισεν όλον το πλήθος των παρεστώτων εις τον εαυτόν του. Αλλά και αυτόν τον άρχοντα της πόλεως προκαθήμενον εκεί, τον εκατάπληξε με την παρρησίαν του. Όθεν εκείνος εις άκρον θυμόν κινηθείς, επρόσταξε και απέκοψαν την τιμίαν του κεφαλήν. Και ούτως έλαβεν ο μακάριος του μαρτυρίου τον στέφανον.
(2) Τούτον τον Μάρτυρα Γόρδιον ετίμησε με εγκώμιον ο Μέγας Βασίλειος, ου η αρχή· «Νόμος εστί φύσεως». (Σώζεται εν τοις εκδεδομένοις.)
*
Μνήμη του Οσίου Πατρός ημών Πέτρου του Σημειοφόρου, του εν τω Αγίω Ζαχαρία της Ατρώας κειμένου (3).
Άλλος Πέτρος πρόκριτος ωράθη Πέτρος,
Σημεία ποιών ως εκείνος μυρία.
(3) Ο Πέτρος ούτος ίσως είναι ο Επίσκοπος Άργους, ο αδελφός Παύλου του Κορίνθου του κατά την εικοστήν εβδόμην του Μαρτίου εορταζομένου. Των δύω το Συναξάριον όρα εις την τρίτην Μαΐου.
*
Οι Άγιοι Μάρτυρες Μήτηρ και δύω Τέκνα πυρί τελειούνται.
Μητρός φλεγείσης, και τα τέκνα προς φλόγα,
Τετρυγότα τρέχουσιν ως στρουθού τέκνα.
Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς.
Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β’. Εκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *
Τῷ αὐτῷ μηνὶ Γ΄, μνήμη τοῦ Ἁγίου Προφήτου Μαλαχίου.
Ὁ κλῆσιν αὐχῶν Ἀγγέλου Μαλαχίας,
Αὐχεῖ μάλιστα, τὴν μετ’ Ἀγγέλων στάσιν.
Ἐκ ῥεθέων Μαλαχίου ἀπέπτατο ἐν τρίτῃ ἦτορ.
Οὗτος ὁ θεῖος Προφήτης ἐγεννήθη ἐκ φυλῆς Λευΐ, ἐν τόπῳ καλουμένῳ Σοφερῷ, κατὰ τοὺς χρόνους ἐκείνους, κατὰ τοὺς ὁποίους ἐγύρισαν οἱ Ἑβραῖοι εἰς Ἱερουσαλὴμ ἀπὸ τὴν σκλαβίαν τῆς Βαβυλῶνος. Εἰς καιρὸν δὲ ὁποῦ ἦτον ἀκόμη νέος, ἀπόκτησε πολιτείαν ἐνάρετον καὶ ἀρίστην. Ἔλαβε δὲ τὸ ὄνομα νὰ λέγεται Μαλαχίας (τὸ ὁποῖον ἑλληνικὰ ἑρμηνεύεται Ἄγγελος) διὰ δύω αἴτια. Ἕνα μέν, διατὶ ἦτον ὡραῖος καὶ εὐπρεπής. Καὶ ἄλλο δέ, διατὶ ὅσα ὁ Προφήτης οὗτος ἐπροφήτευεν, εὐθὺς ἐλάμβανον τὴν βεβαίωσιν διὰ μέσου θείου Ἀγγέλου, ὅστις ἔλεγε ταῦτα εἰς αὐτόν. Καὶ τὸν μὲν Ἄγγελον, δὲν ἔβλεπον οἱ ἀνάξιοι, ἀλλὰ μόνον οἱ ἄξιοι. Τὴν δὲ φωνὴν αὐτοῦ, ὅλοι ἤκουον, καὶ οἱ ἄξιοι, καὶ οἱ ἀνάξιοι. Ἤκμασε δὲ κατὰ τὸν καιρὸν τοῦ Ἔσδρα (1) τετρακοσίους χρόνους πρὸ τοῦ Χριστοῦ. Ἦτον δὲ ὡς εἴπομεν, ἐν τῇ νεότητι τῆς ἡλικίας του, ὡραῖος εἰς τὴν ὄψιν. Εἶχε τὸ πρόσωπον, ὄχι στρογγυλόν, ἀλλὰ μακρόν. Καὶ τὰς τρίχας συνεστραμμένας καὶ κυκλοειδεῖς, καὶ ὡσὰν κουρευμένας. Τὴν δὲ κεφαλὴν εἶχε πλατεῖαν καὶ μεγάλην.
(1) Οὐ καλῶς δὲ γράφεται εἰς τοὺς Συναξαριστάς, τόσον τὸν τετυπωμένον, ὅσον καὶ τὸν χειρόγραφον, ὅτι ὁ Προφήτης οὗτος ἦτον κατὰ τοὺς χρόνους τῆς ἀναρχίας, ἥτις ἠκολούθησεν ἐν τῷ καιρῷ τῶν Κριτῶν. Ψευδέστατον γὰρ τοῦτό ἐστι, ἔξω μόνον ἂν θέλῃ τινὰς νὰ νοήσῃ ἀναρχίαν, τὴν εἰς Βαβυλῶνα αἰχμαλωσίαν, ὅτε οἱ Ἑβραῖοι ἀρχὴν καὶ βασιλείαν δὲν εἶχον. Ὅτι δὲ ἦτον εἰς τὸν καιρὸν τοῦ Ἔσδρα, μαρτυρεῖ καὶ ὁ Ἀλέξανδρος εἰς τὰ Ἰουδαϊκά (σελ. σπδ΄). Ὅθεν καὶ ὁ Ἱερώνυμος ὑπέλαβεν, ὅτι ὁ Μαλαχίας οὗτος εἶναι ὁ ἴδιος Ἔσδρας, ὡς ἕνα τοὺς δύω λογιζόμενος. Καὶ ὅτι ὠνομάσθη Μαλαχίας, ἤτοι ἄγγελος, διὰ τὸ προφητικὸν χάρισμα, καὶ διὰ τὸ λαμπρὸν καὶ ἀκέραιον τοῦ βίου. Ἐν τέσσαρσι δὲ κεφαλαίοις ἡ προφητεία αὐτοῦ διαιρεῖται, καὶ πολλὰ κατηγορεῖ ἐν αὐτοῖς τοὺς ἀθεμίτους γάμους. Ὁμοίως καὶ τοὺς ἱερεῖς ἐκείνους, ὁποῦ ἀμελοῦν εἰς τὰς τοῦ Θεοῦ διακονίας καὶ λειτουργίας. Προφητεύει δὲ καὶ διὰ τὴν ἔλευσιν τοῦ Χριστοῦ, καὶ τὴν ἔλευσιν τοῦ Θεσβίτου Ἠλιού.
Σημείωσαι δέ, ὅτι οἱ τρεῖς Προφῆται, ὁ Ἀγγαῖος, ὁ Ζαχαρίας, καὶ ὁ Μαλαχίας οὗτος, λέγονται Προφῆται τοῦ δευτέρου Ναοῦ. Ἐπειδὴ καὶ ἤκμασαν, ὅταν ἔκτισεν ὁ Ζοροβάβελ τὸν δεύτερον Ναὸν μετὰ τὴν αἰχμαλωσίαν τῆς Βαβυλῶνος. Ἐπροφήτευσε δὲ ὁ Μαλαχίας ὀλίγους χρόνους μετὰ τὸν Ἀγγαῖον καὶ Ζαχαρίαν, τοὺς διὰ τῆς προτροπῆς αὐτῶν πείσαντας τοὺς Ἰουδαίους ἀνακαινίσαι τὸν Ναόν.
*
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Γορδίου (2).
Καὶ τίς παρέλθῃ Γόρδιον τὸν ὁπλίτην,
Πρὸς φρικτὸν ὅπλον στερρὸν ἄνδρα τὸ ξίφος;
Οὗτος ἦτον κατὰ τοὺς χρόνους Λικινίου τοῦ βασιλέως, ἐν ἔτει τιδ΄ [314], καταγόμενος ἀπὸ τὴν Καισάρειαν τῆς Καππαδοκίας, στρατηγὸς καὶ πρῶτος ἐπάνω εἰς ἑκατὸν στρατιώτας. Οὗτος λοιπὸν μὴ ὑποφέρωντας νὰ βλέπῃ τὴν παρρησίαν τῶν ἀσεβῶν Ἑλλήνων, καὶ νὰ ἀκούῃ τὰς βλασφημίας, ὁποῦ ἔλεγον κατὰ τοῦ Χριστοῦ, ἐμακρύνθη ἀπὸ τὴν πόλιν. Καὶ ἀναχωρήσας εἰς τὰ βουνά, εὑρίσκετο μὲ τὰ θηρία καὶ ἄλογα ζῶα. Ἐκεῖ λοιπὸν ἡσυχάζωντας, ἄναψεν ὁ ἀοίδιμος ἀπὸ τὸν τοῦ Χριστοῦ πόθον καὶ ἔρωτα. Καὶ ἐνδυναμωθεὶς ὑπὸ Θεοῦ καὶ θάρρος λαβὼν κατὰ τῆς πλάνης τῶν Ἑλλήνων, ὥρμησεν ἀπὸ τὴν ἔρημον εἰς τὴν πόλιν, ὡσὰν δυνατὸν λεοντάρι. Ἐμβαίνωντας δὲ μέσα εἰς τὸ παζάρι καὶ θέατρον, ἐκήρυξε τὸν Χριστόν. Ὅθεν μὲ τὴν θεωρίαν του ἐγύρισεν ὅλον τὸ πλῆθος τῶν παρεστώτων εἰς τὸν ἑαυτόν του. Ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν ἄρχοντα τῆς πόλεως προκαθήμενον ἐκεῖ, τὸν ἐκατάπληξε μὲ τὴν παρρησίαν του. Ὅθεν ἐκεῖνος εἰς ἄκρον θυμὸν κινηθείς, ἐπρόσταξε καὶ ἀπέκοψαν τὴν τιμίαν του κεφαλήν. Καὶ οὕτως ἔλαβεν ὁ μακάριος τοῦ μαρτυρίου τὸν στέφανον.
(2) Τοῦτον τὸν Μάρτυρα Γόρδιον ἐτίμησε μὲ ἐγκώμιον ὁ Μέγας Βασίλειος, οὗ ἡ ἀρχή· «Νόμος ἐστὶ φύσεως». (Σῴζεται ἐν τοῖς ἐκδεδομένοις.)
*
Μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Πέτρου τοῦ Σημειοφόρου, τοῦ ἐν τῷ Ἁγίῳ Ζαχαρίᾳ τῆς Ἀτρώας κειμένου (3).
Ἄλλος Πέτρος πρόκριτος ὡράθη Πέτρος,
Σημεῖα ποιῶν ὡς ἐκεῖνος μυρία.
(3) Ὁ Πέτρος οὗτος ἴσως εἶναι ὁ Ἐπίσκοπος Ἄργους, ὁ ἀδελφὸς Παύλου τοῦ Κορίνθου τοῦ κατὰ τὴν εἰκοστὴν ἑβδόμην τοῦ Μαρτίου ἑορταζομένου. Τῶν δύω τὸ Συναξάριον ὅρα εἰς τὴν τρίτην Μαΐου.
*
Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Μήτηρ καὶ δύω Τέκνα πυρὶ τελειοῦνται.
Μητρὸς φλεγείσης, καὶ τὰ τέκνα πρὸς φλόγα,
Τετρυγότα τρέχουσιν ὡς στρουθοῦ τέκνα.
Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις Χριστὲ ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.
Ἀπό τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Β’. Ἐκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *