Συναξαριστής Αγίου Νικοδήμου28 Οκτωβρίου
Αν θέλετε πολυτονικό κείμενο, πατήστε εδώ
Τω αυτώ μηνί ΚΗ’, μνήμη των Αγίων Μαρτύρων Τερεντίου και Νεονίλλης των ομοζύγων. Και των τέκνων αυτών, Σαρβήλου, Νιτά, Ιέρακος, Θεοδούλου, Φωτίου, Βήλης και Ευνίκης.
Συν επτά τέκνοις η δυάς των συζύγων,
Τιμήν τομήν ηγείτο την εκ του ξίφους.
Δειρήν ογδοάτη γε Τερέντιος εικάδι κάρθη.
Ούτοι όλοι ευρίσκοντο μέσα εις ένα οσπήτιον, ως ένα γένος όντες. Και κρυπτώς ελάτρευον τον Θεόν. Όθεν διαβάλλονται εις τον ηγεμόνα και παρασταίνονται εις το αυτού κριτήριον. Επειδή δε ωμολόγησαν μεν τον Χριστόν Θεόν αληθινόν, τα δε είδωλα επεριγέλασαν, δια τούτο κρεμασθέντες, καταξεσχίζονται άσπλαγχνα. Και καταρραντίζονται άνωθεν αι πληγαί των με ξύδι δριμύτατον και άλας. Υποκάτω δε φλογίζονται με πυρκαϊάν. Οι δε Άγιοι ταύτα πάσχοντες, επροσηύχοντο, και με σιωπηλήν φωνήν επαρακίνουν ένας τον άλλον εις το μαρτύριον. Λοιπόν δεν επαρέβλεψεν ο Κύριος την προσευχήν τους. Αλλά Άγγελοι αοράτως ηλευθέρωσαν αυτούς από τα δεσμά, και ιάτρευσαν τας πληγάς των. Οι δε ασεβείς βλέποντες τούτο, εξεπλάγησαν ομού και εφοβήθησαν. Έπειτα ρίπτονται οι Άγιοι εις την φυλακήν. Και την ερχομένην ημέραν δέρνονται με ρόπαλα, ήτοι με ραβδία χοντρά. Μετά ταύτα δένονται εις τροχούς, και δέρνονται ανελεημόνως. Αβλαβείς δε μείναντες με την χάριν του Θεού, παραδίδονται τροφή εις τα θηρία. Και πάλιν αβλαβείς διαφυλαχθέντες, βάλλονται μέσα εις καζάνια μεγάλα γεμάτα από πίσσαν βρασμένην. Ο δε βρασμός της πίσσης, ω του θαύματος! ευθύς μετεβλήθη εις νερόν. Βλέποντες δε οι ασεβείς, πως διαφυλάττονται οι Άγιοι αβλαβείς από τα βάσανα, απέκοψαν με το ξίφος τας κεφαλάς των. Και ούτως έλαβον οι μακάριοι τους στεφάνους του μαρτυρίου.
*
Τη αυτή ημέρα μνήμη του Οσίου Πατρός ημών Στεφάνου του Σαββαΐτου, του και Επισκόπου γενομένου.
Επώνυμος Στέφανος ου φορείς στέφους,
Ο πρακτική χειρ αρετής οίδε πλέκειν.
Ούτος ο Όσιος εκ νεαράς του ηλικίας έγινε Μοναχός, και ήκμαζεν εν έτει ψϞ’ [790]. Εισελθών γαρ εις την Λαύραν του μεγάλου Πατρός Σάββα, και δεχθείς από τους εν τη Λαύρα κατοικούντας αγίους Πατέρας, εδιδάχθη παρ’ εκείνων τον του Θεού φόβον, και κάθε άλλην αρετήν και πράξιν ασκητικήν. Άγευστος δε διέμεινε των ηδονών του κόσμου ο μακάριος ούτος, με το να έγινε Μοναχός πολλά νέος. Αφ’ ου λοιπόν επρόκοψεν εις την κατά Θεόν ηλικίαν, και έλαμψεν εις την υπακοήν και ησυχίαν, τότε ηξιώθη και του χαρίσματος της Αρχιερωσύνης. Και όχι μόνον τούτο, αλλά και χάριν παραδόξων θαυμάτων έλαβεν από τον Θεόν, αφ’ ου πρώτον ενέκρωσε τα πάθη της ψυχής και του σώματος, με εγκράτειαν, με πόνους ασκητικούς, και με θείαν σύνεσιν. Και αφ’ ου έφθασεν εις άκραν απάθειαν. Ιάτρευσε γαρ μίαν κόρην δαιμονισμένην δια της προσευχής του, και ταύτην παρέδωκεν υγιή εις τον πατέρα της. Ευρισκόμενος δε πάντοτε εις την έρημον, παραδόξως ημέρονε τα άγρια ζώα. Και εις τα πλησιάζοντα προς αυτόν ζαρκάδια, έδιδε τροφήν με τας χείρας του. Μίαν φοράν δε, επειδή εδίψησεν ο μαθητής του, δια τούτο εκτύπησεν ο Όσιος την γην με την ράβδον του, και εύγαλε νερόν και επότισεν αυτόν. Και άλλα δε σημεία εποίησε και θαύματα. Ήτον δε απλούς κατά το ήθος. Γλυκύς εις την συνομιλίαν. Και ευκολοκατάδεκτος εις την γνώμην. Ούτος λοιπόν διαλάμψας πανταχού ως ήλιος, με την άσκησιν και με τα θαύματα, και παράδειγμα γενόμενος αρετής εις τους μαθητάς του, εν ειρήνη προς Κύριον εξεδήμησεν (1).
(1) Ούτος ο Όσιος ηγωνίσατο κατά των αιρέσεων. Και ποιητής εγένετο ασματικών τροπαρίων, ως τούτο αναφέρει ο Γραπτός Θεοφάνης, εν τω εις τον Όσιον τούτον μελουργηθέντι παρ’ αυτού Κανόνι.
*
Μνήμη των εξ Αφρικής Αγίων Μαρτύρων Τερεντίου, Αφρικανού, Μαξίμου, Πομπηΐου και ετέρων τριακονταέξ.
Εις τον Τερέντιον.
Τέμνουσι Τερέντιον, ος βλύσας γάλα,
Έδειξε καινόν και τετμημένος τέρας.
Εις τον Αφρικανόν, Μάξιμον, και Πομπήϊον.
Κτείνουσι φαύλοι προσκυνηταί δαιμόνων,
Τρεις προσκυνητάς Τριάδος δια ξίφους.
Εις τους τριακονταέξ.
Άνδρας συνάθλους εξ ομού και τρις δέκα,
Ομού συναθλήσαντας έγνων εκ ξίφους.
Ούτοι οι Άγιοι τεσσαράκοντα Μάρτυρες ήτον από την Αφρικήν, κατά τους χρόνους Δεκίου του βασιλέως, και Φουρτουνάτου ηγεμόνος, εν έτει σν’ [250]. Πιασθέντες δε ως Χριστιανοί, δέρνονται πρώτον με ωμά νεύρα, και δεύτερον με ραβδία. Έπειτα κατακαίονται εις την ράχιν με πυρωμένα σουβλία. Και αι πληγαί αυτών τρίβονται με τρίχινα πανία, ήτοι υφασμένα από γηδίσσας τρίχας, και με άλας και ξύδι. Και πάλιν ερωτηθέντες και μη πεισθέντες να αρνηθούν τον Χριστόν, δένονται με αλύσεις. Έπειτα τραβίζονται γυμνοί επάνω εις σίδηρα πυρωμένα. Μετά ταύτα καταξεσχίζονται με ονύχια, και ρίπτονται μέσα εις ένα λάκκον γεμάτον από φίδια και σκορπίους. Και επειδή εφυλάχθησαν αβλαβείς από όλα, δια τούτο απεκεφαλίσθησαν δια ξίφους, και έλαβον τους στεφάνους του μαρτυρίου.
*
Μνήμη των Οσίων Πατέρων ημών Φιρμιλιανού Αρχιεπισκόπου Καισαρείας (2), και Μελχίωνος σοφιστού Πρεσβυτέρου Αντιοχείας, οίτινες καθείλον Παύλον τον Σαμοσατέα.
Ειρηνικώς θνήσκουσιν ειρήνης φίλοι,
Φιρμιλιανός και συν αυτώ Μελχίων.
(2) Ούτος ο Φιρμιλιανός Σύνοδον ποιήσας εν Ικονίω, εφύλαξε την ακρίβειαν. Και εδιώρισεν, ίνα βαπτίζωνται οι Ναυατιανοί, και απλώς όλοι οι σχισματικοί, προσερχόμενοι εις την Καθολικήν Εκκλησίαν. Ονομάζει δε τον Φιρμιλιανόν τούτον εδικόν του ο Μέγας Βασίλειος εν τω πρώτω αυτού Κανόνι, ως χρηματίσαντα της πατρίδος του Καισαρείας Επίσκοπον.
*
Η Αγία Φευρωνία, η θυγάτηρ Ηρακλείου του βασιλέως, εν ειρήνη τελειούται.
Την Βασιλείαν Ουρανών Φευρωνία,
Της πατρικής σου προκρίνεις ως αγχίνους.
*
Ο Άγιος Ιερομάρτυς Κυριακός, ο φανερώσας τον τίμιον Σταυρόν επί της Αγίας Ελένης, κοντώ βληθείς, τελειούται.
Μίξας ελαίω Κυριακέ παμμάκαρ,
Σον αίμα σεπτόν, μίγμα καινόν ειργάσω.
Ούτος ο Άγιος, αφ’ ου εφανέρωσε τον τίμιον Σταυρόν, και αφ’ ου επίστευσεν εις τον Χριστόν και εβαπτίσθη, έγινε και Επίσκοπος Ιεροσολύμων. Εξαπλώθη δε η ζωή του έως εις τους χρόνους του παραβάτου Ιουλιανού εν έτει τξα’ [361]. Ο οποίος όταν ευγήκε δια να υπάγη να πολεμήση τους Πέρσας, επήγε και εις τα μέρη της Παλαιστίνης. Και μαθών δια τον Άγιον τούτον Κυριακόν, επίασεν αυτόν και τον ηνάγκασε να θυσιάση εις τα είδωλα, ο δε Άγιος ήλεγξεν αυτόν. Όθεν επρόσταξεν ο παραβάτης να κοπή το δεξιόν του χέρι, ειπών. Εσύ πολλάς επιστολάς έγραψες με το χέρι αυτό, και πολλούς έκαμες να αρνηθούν τους θεούς. Έπειτα έχυσε μολύβι μέσα εις το στόμα του. Και μετά ταύτα έβαλεν αυτόν επάνω εις χάλκινον και πυρωμένον κρεββάτι. Επειδή δε η μήτηρ του Αγίου, Άννα ονόματι, ακούσασα, ήλθε να τον ιδή, δια τούτο επιάσθη και αυτή. Και κρεμασθείσα από τας τρίχας της κεφαλής, κατακαίεται με αναμμένας λαμπάδας. Και ούτω παραδίδει την ψυχήν της εις χείρας Θεού. Ο δε Άγιος Κυριακός βαλθείς μέσα εις καζάνι γεμάτον από λάδι βρασμένον, και εις τον αυτόν καιρόν κτυπηθείς και με κοντάρι, ετελειώθη ο αοίδιμος του Χριστού αθλητής. Και έλαβε παρά Κυρίου τον στέφανον της αθλήσεως.
*
Η Αγία Μάρτυς Άννα, η μήτηρ του Αγίου Κυριακού, λαμπάσι φλεγομένη τελειούται.
Φλεχθείσα σάρκα Μάρτυς Άννα λαμπάσι,
Αειφανής υπήρξε λαμπάς Κυρίου.
*
Μνήμη του Οσίου Πατρός ημών Αθανασίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, του εν τω Άθω ασκήσαντος.
Αθανάσιε τις σε ου μη δοξάσει,
Ον Τριάς αυτή πανταχού εδόξασεν; (3)
(3) Ο Βίος τούτου, συνεγράφη μεν ελληνιστί, από τον Όσιον Ιωσήφ τον Καλοθέτην, τον σύγχρονον χρηματίσαντα τω Αγίω Γρηγορίω τω Παλαμά. Και Βίβλον ολόκληρον κατά Βαρλαάμ και Ακινδύνου συγγράψαντα, σωζομένην εν χειρογράφοις κατά την ιεράν Μονήν του Παντοκράτορος. Μετεφράσθη δε εις το απλούν, από τον αοίδιμον Αγάπιον τον Κρήτα. Ο Βίος δε αυτός ευρίσκεται εις τον Νέον Παράδεισον. Σημείωσαι, ότι περιττώς γράφεται εδώ παρά τοις Μηναίοις η μνήμη και το Συναξάριον του Οσίου Ιωάννου του Χοζεβίτου. Ταύτα γαρ προεγράφησαν κατά την τρίτην του παρόντος Οκτωβρίου. Ομοίως περιττώς γράφεται εδώ το δίστιχον και το Συναξάριον των Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού, των εξ Αραβίας ορμωμένων. Ταύτα γαρ προεγράφησαν πλατύτερον κατά την δεκάτην εβδόμην του Οκτωβρίου.
Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς.
Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α’. Εκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *
Τῷ αὐτῷ μηνὶ ΚΗ΄, μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Τερεντίου καὶ Νεονίλλης τῶν ὁμοζύγων. Καὶ τῶν τέκνων αὐτῶν, Σαρβήλου, Νιτᾶ, Ἱέρακος, Θεοδούλου, Φωτίου, Βήλης καὶ Εὐνίκης.
Σὺν ἑπτὰ τέκνοις ἡ δυὰς τῶν συζύγων,
Τιμὴν τομὴν ἡγεῖτο τὴν ἐκ τοῦ ξίφους.
Δειρὴν ὀγδοάτῃ γε Τερέντιος εἰκάδι κάρθη.
Οὗτοι ὅλοι εὑρίσκοντο μέσα εἰς ἕνα ὁσπήτιον, ὡς ἕνα γένος ὄντες. Καὶ κρυπτῶς ἐλάτρευον τὸν Θεόν. Ὅθεν διαβάλλονται εἰς τὸν ἡγεμόνα καὶ παρασταίνονται εἰς τὸ αὐτοῦ κριτήριον. Ἐπειδὴ δὲ ὡμολόγησαν μὲν τὸν Χριστὸν Θεὸν ἀληθινόν, τὰ δὲ εἴδωλα ἐπεριγέλασαν, διὰ τοῦτο κρεμασθέντες, καταξεσχίζονται ἄσπλαγχνα. Καὶ καταρραντίζονται ἄνωθεν αἱ πληγαί των μὲ ξύδι δριμύτατον καὶ ἅλας. Ὑποκάτω δὲ φλογίζονται μὲ πυρκαϊάν. Οἱ δὲ Ἅγιοι ταῦτα πάσχοντες, ἐπροσηύχοντο, καὶ μὲ σιωπηλὴν φωνὴν ἐπαρακίνουν ἕνας τὸν ἄλλον εἰς τὸ μαρτύριον. Λοιπὸν δὲν ἐπαρέβλεψεν ὁ Κύριος τὴν προσευχήν τους. Ἀλλὰ Ἄγγελοι ἀοράτως ἠλευθέρωσαν αὐτοὺς ἀπὸ τὰ δεσμά, καὶ ἰάτρευσαν τὰς πληγάς των. Οἱ δὲ ἀσεβεῖς βλέποντες τοῦτο, ἐξεπλάγησαν ὁμοῦ καὶ ἐφοβήθησαν. Ἔπειτα ῥίπτονται οἱ Ἅγιοι εἰς τὴν φυλακήν. Καὶ τὴν ἐρχομένην ἡμέραν δέρνονται μὲ ῥόπαλα, ἤτοι μὲ ῥαβδία χοντρά. Μετὰ ταῦτα δένονται εἰς τροχούς, καὶ δέρνονται ἀνελεημόνως. Ἀβλαβεῖς δὲ μείναντες μὲ τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ, παραδίδονται τροφὴ εἰς τὰ θηρία. Καὶ πάλιν ἀβλαβεῖς διαφυλαχθέντες, βάλλονται μέσα εἰς καζάνια μεγάλα γεμάτα ἀπὸ πίσσαν βρασμένην. Ὁ δὲ βρασμὸς τῆς πίσσης, ὢ τοῦ θαύματος! εὐθὺς μετεβλήθη εἰς νερόν. Βλέποντες δὲ οἱ ἀσεβεῖς, πῶς διαφυλάττονται οἱ Ἅγιοι ἀβλαβεῖς ἀπὸ τὰ βάσανα, ἀπέκοψαν μὲ τὸ ξίφος τὰς κεφαλάς των. Καὶ οὕτως ἔλαβον οἱ μακάριοι τοὺς στεφάνους τοῦ μαρτυρίου.
*
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Στεφάνου τοῦ Σαββαΐτου, τοῦ καὶ Ἐπισκόπου γενομένου.
Ἐπώνυμος Στέφανος οὗ φορεῖς στέφους,
Ὃ πρακτικὴ χεὶρ ἀρετῆς οἶδε πλέκειν.
Οὗτος ὁ Ὅσιος ἐκ νεαρᾶς του ἡλικίας ἔγινε Μοναχός, καὶ ἤκμαζεν ἐν ἔτει ψϞ΄ [790]. Εἰσελθὼν γὰρ εἰς τὴν Λαύραν τοῦ μεγάλου Πατρὸς Σάββα, καὶ δεχθεὶς ἀπὸ τοὺς ἐν τῇ Λαύρᾳ κατοικοῦντας ἁγίους Πατέρας, ἐδιδάχθη παρ’ ἐκείνων τὸν τοῦ Θεοῦ φόβον, καὶ κάθε ἄλλην ἀρετὴν καὶ πρᾶξιν ἀσκητικήν. Ἄγευστος δὲ διέμεινε τῶν ἡδονῶν τοῦ κόσμου ὁ μακάριος οὗτος, μὲ τὸ νὰ ἔγινε Μοναχὸς πολλὰ νέος. Ἀφ’ οὗ λοιπὸν ἐπρόκοψεν εἰς τὴν κατὰ Θεὸν ἡλικίαν, καὶ ἔλαμψεν εἰς τὴν ὑπακοὴν καὶ ἡσυχίαν, τότε ἠξιώθη καὶ τοῦ χαρίσματος τῆς Ἀρχιερωσύνης. Καὶ ὄχι μόνον τοῦτο, ἀλλὰ καὶ χάριν παραδόξων θαυμάτων ἔλαβεν ἀπὸ τὸν Θεόν, ἀφ’ οὗ πρῶτον ἐνέκρωσε τὰ πάθη τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος, μὲ ἐγκράτειαν, μὲ πόνους ἀσκητικούς, καὶ μὲ θείαν σύνεσιν. Καὶ ἀφ’ οὗ ἔφθασεν εἰς ἄκραν ἀπάθειαν. Ἰάτρευσε γὰρ μίαν κόρην δαιμονισμένην διὰ τῆς προσευχῆς του, καὶ ταύτην παρέδωκεν ὑγιῆ εἰς τὸν πατέρα της. Εὑρισκόμενος δὲ πάντοτε εἰς τὴν ἔρημον, παραδόξως ἡμέρονε τὰ ἄγρια ζῶα. Καὶ εἰς τὰ πλησιάζοντα πρὸς αὐτὸν ζαρκάδια, ἔδιδε τροφὴν μὲ τὰς χεῖράς του. Μίαν φορὰν δέ, ἐπειδὴ ἐδίψησεν ὁ μαθητής του, διὰ τοῦτο ἐκτύπησεν ὁ Ὅσιος τὴν γῆν μὲ τὴν ῥάβδον του, καὶ εὔγαλε νερὸν καὶ ἐπότισεν αὐτόν. Καὶ ἄλλα δὲ σημεῖα ἐποίησε καὶ θαύματα. Ἦτον δὲ ἁπλοῦς κατὰ τὸ ἦθος. Γλυκὺς εἰς τὴν συνομιλίαν. Καὶ εὐκολοκατάδεκτος εἰς τὴν γνώμην. Οὗτος λοιπὸν διαλάμψας πανταχοῦ ὡς ἥλιος, μὲ τὴν ἄσκησιν καὶ μὲ τὰ θαύματα, καὶ παράδειγμα γενόμενος ἀρετῆς εἰς τοὺς μαθητάς του, ἐν εἰρήνῃ πρὸς Κύριον ἐξεδήμησεν (1).
(1) Οὗτος ὁ Ὅσιος ἠγωνίσατο κατὰ τῶν αἱρέσεων. Καὶ ποιητὴς ἐγένετο ᾀσματικῶν τροπαρίων, ὡς τοῦτο ἀναφέρει ὁ Γραπτὸς Θεοφάνης, ἐν τῷ εἰς τὸν Ὅσιον τοῦτον μελουργηθέντι παρ’ αὐτοῦ Κανόνι.
*
Μνήμη τῶν ἐξ Ἀφρικῆς Ἁγίων Μαρτύρων Τερεντίου, Ἀφρικανοῦ, Μαξίμου, Πομπηΐου καὶ ἑτέρων τριακονταέξ.
Εἰς τὸν Τερέντιον.
Τέμνουσι Τερέντιον, ὃς βλύσας γάλα,
Ἔδειξε καινὸν καὶ τετμημένος τέρας.
Εἰς τὸν Ἀφρικανόν, Μάξιμον, καὶ Πομπήϊον.
Κτείνουσι φαῦλοι προσκυνηταὶ δαιμόνων,
Τρεῖς προσκυνητὰς Τριάδος διὰ ξίφους.
Εἰς τοὺς τριακονταέξ.
Ἄνδρας συνάθλους ἓξ ὁμοῦ καὶ τρὶς δέκα,
Ὁμοῦ συναθλήσαντας ἔγνων ἐκ ξίφους.
Οὗτοι οἱ Ἅγιοι τεσσαράκοντα Μάρτυρες ἦτον ἀπὸ τὴν Ἀφρικήν, κατὰ τοὺς χρόνους Δεκίου τοῦ βασιλέως, καὶ Φουρτουνάτου ἡγεμόνος, ἐν ἔτει σν΄ [250]. Πιασθέντες δὲ ὡς Χριστιανοί, δέρνονται πρῶτον μὲ ὠμὰ νεῦρα, καὶ δεύτερον μὲ ῥαβδία. Ἔπειτα κατακαίονται εἰς τὴν ῥάχιν μὲ πυρωμένα σουβλία. Καὶ αἱ πληγαὶ αὐτῶν τρίβονται μὲ τρίχινα πανία, ἤτοι ὑφασμένα ἀπὸ γηδίσσας τρίχας, καὶ μὲ ἅλας καὶ ξύδι. Καὶ πάλιν ἐρωτηθέντες καὶ μὴ πεισθέντες νὰ ἀρνηθοῦν τὸν Χριστόν, δένονται μὲ ἁλύσεις. Ἔπειτα τραβίζονται γυμνοὶ ἐπάνω εἰς σίδηρα πυρωμένα. Μετὰ ταῦτα καταξεσχίζονται μὲ ὀνύχια, καὶ ῥίπτονται μέσα εἰς ἕνα λάκκον γεμάτον ἀπὸ φίδια καὶ σκορπίους. Καὶ ἐπειδὴ ἐφυλάχθησαν ἀβλαβεῖς ἀπὸ ὅλα, διὰ τοῦτο ἀπεκεφαλίσθησαν διὰ ξίφους, καὶ ἔλαβον τοὺς στεφάνους τοῦ μαρτυρίου.
*
Μνήμη τῶν Ὁσίων Πατέρων ἡμῶν Φιρμιλιανοῦ Ἀρχιεπισκόπου Καισαρείας (2), καὶ Μελχίωνος σοφιστοῦ Πρεσβυτέρου Ἀντιοχείας, οἵτινες καθεῖλον Παῦλον τὸν Σαμοσατέα.
Εἰρηνικῶς θνήσκουσιν εἰρήνης φίλοι,
Φιρμιλιανὸς καὶ σὺν αὐτῷ Μελχίων.
(2) Οὗτος ὁ Φιρμιλιανὸς Σύνοδον ποιήσας ἐν Ἰκονίῳ, ἐφύλαξε τὴν ἀκρίβειαν. Καὶ ἐδιώρισεν, ἵνα βαπτίζωνται οἱ Ναυατιανοί, καὶ ἁπλῶς ὅλοι οἱ σχισματικοί, προσερχόμενοι εἰς τὴν Καθολικὴν Ἐκκλησίαν. Ὀνομάζει δὲ τὸν Φιρμιλιανὸν τοῦτον ἐδικόν του ὁ Μέγας Βασίλειος ἐν τῷ πρώτῳ αὐτοῦ Κανόνι, ὡς χρηματίσαντα τῆς πατρίδος του Καισαρείας Ἐπίσκοπον.
*
Ἡ Ἁγία Φευρωνία, ἡ θυγάτηρ Ἡρακλείου τοῦ βασιλέως, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.
Τὴν Βασιλείαν Οὐρανῶν Φευρωνία,
Τῆς πατρικῆς σου προκρίνεις ὡς ἀγχίνους.
*
Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Κυριακός, ὁ φανερώσας τὸν τίμιον Σταυρὸν ἐπὶ τῆς Ἁγίας Ἑλένης, κοντῷ βληθείς, τελειοῦται.
Μίξας ἐλαίῳ Κυριακὲ παμμάκαρ,
Σὸν αἷμα σεπτόν, μίγμα καινὸν εἰργάσω.
Οὗτος ὁ Ἅγιος, ἀφ’ οὗ ἐφανέρωσε τὸν τίμιον Σταυρόν, καὶ ἀφ’ οὗ ἐπίστευσεν εἰς τὸν Χριστὸν καὶ ἐβαπτίσθη, ἔγινε καὶ Ἐπίσκοπος Ἱεροσολύμων. Ἐξαπλώθη δὲ ἡ ζωή του ἕως εἰς τοὺς χρόνους τοῦ παραβάτου Ἰουλιανοῦ ἐν ἔτει τξα΄ [361]. Ὁ ὁποῖος ὅταν εὐγῆκε διὰ νὰ ὑπάγῃ νὰ πολεμήσῃ τοὺς Πέρσας, ἐπῆγε καὶ εἰς τὰ μέρη τῆς Παλαιστίνης. Καὶ μαθὼν διὰ τὸν Ἅγιον τοῦτον Κυριακόν, ἐπίασεν αὐτὸν καὶ τὸν ἠνάγκασε νὰ θυσιάσῃ εἰς τὰ εἴδωλα, ὁ δὲ Ἅγιος ἤλεγξεν αὐτόν. Ὅθεν ἐπρόσταξεν ὁ παραβάτης νὰ κοπῇ τὸ δεξιόν του χέρι, εἰπών. Ἐσὺ πολλὰς ἐπιστολὰς ἔγραψες μὲ τὸ χέρι αὐτό, καὶ πολλοὺς ἔκαμες νὰ ἀρνηθοῦν τοὺς θεούς. Ἔπειτα ἔχυσε μολύβι μέσα εἰς τὸ στόμα του. Καὶ μετὰ ταῦτα ἔβαλεν αὐτὸν ἐπάνω εἰς χάλκινον καὶ πυρωμένον κρεββάτι. Ἐπειδὴ δὲ ἡ μήτηρ τοῦ Ἁγίου, Ἄννα ὀνόματι, ἀκούσασα, ἦλθε νὰ τὸν ἰδῇ, διὰ τοῦτο ἐπιάσθη καὶ αὐτή. Καὶ κρεμασθεῖσα ἀπὸ τὰς τρίχας τῆς κεφαλῆς, κατακαίεται μὲ ἀναμμένας λαμπάδας. Καὶ οὕτω παραδίδει τὴν ψυχήν της εἰς χεῖρας Θεοῦ. Ὁ δὲ Ἅγιος Κυριακὸς βαλθεὶς μέσα εἰς καζάνι γεμάτον ἀπὸ λάδι βρασμένον, καὶ εἰς τὸν αὐτὸν καιρὸν κτυπηθεὶς καὶ μὲ κοντάρι, ἐτελειώθη ὁ ἀοίδιμος τοῦ Χριστοῦ ἀθλητής. Καὶ ἔλαβε παρὰ Κυρίου τὸν στέφανον τῆς ἀθλήσεως.
*
Ἡ Ἁγία Μάρτυς Ἄννα, ἡ μήτηρ τοῦ Ἁγίου Κυριακοῦ, λαμπάσι φλεγομένη τελειοῦται.
Φλεχθεῖσα σάρκα Μάρτυς Ἄννα λαμπάσι,
ᾈειφανὴς ὑπῆρξε λαμπὰς Κυρίου.
*
Μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Ἀθανασίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, τοῦ ἐν τῷ Ἄθῳ ἀσκήσαντος.
Ἀθανάσιε τίς σε οὐ μὴ δοξάσει,
Ὃν Τριὰς αὐτὴ πανταχοῦ ἐδόξασεν (3)
(3) Ὁ Βίος τούτου, συνεγράφη μὲν ἑλληνιστί, ἀπὸ τὸν Ὅσιον Ἰωσὴφ τὸν Καλοθέτην, τὸν σύγχρονον χρηματίσαντα τῷ Ἁγίῳ Γρηγορίῳ τῷ Παλαμᾷ. Καὶ Βίβλον ὁλόκληρον κατὰ Βαρλαὰμ καὶ Ἀκινδύνου συγγράψαντα, σῳζομένην ἐν χειρογράφοις κατὰ τὴν ἱερὰν Μονὴν τοῦ Παντοκράτορος. Μετεφράσθη δὲ εἰς τὸ ἁπλοῦν, ἀπὸ τὸν ἀοίδιμον Ἀγάπιον τὸν Κρῆτα. Ὁ Βίος δὲ αὐτὸς εὑρίσκεται εἰς τὸν Νέον Παράδεισον. Σημείωσαι, ὅτι περιττῶς γράφεται ἐδῶ παρὰ τοῖς Μηναίοις ἡ μνήμη καὶ τὸ Συναξάριον τοῦ Ὁσίου Ἰωάννου τοῦ Χοζεβίτου. Ταῦτα γὰρ προεγράφησαν κατὰ τὴν τρίτην τοῦ παρόντος Ὀκτωβρίου. Ὁμοίως περιττῶς γράφεται ἐδῶ τὸ δίστιχον καὶ τὸ Συναξάριον τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων Κοσμᾶ καὶ Δαμιανοῦ, τῶν ἐξ Ἀραβίας ὁρμωμένων. Ταῦτα γὰρ προεγράφησαν πλατύτερον κατὰ τὴν δεκάτην ἑβδόμην τοῦ Ὀκτωβρίου.
Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις Χριστὲ ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.
Ἀπό τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Α’. Ἐκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *