Συναξαριστής Αγίου Νικοδήμου18 Σεπτεμβρίου
Αν θέλετε πολυτονικό κείμενο, πατήστε εδώ
Τω αυτώ μηνί ΙΗ’, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών Ευμενίου Επισκόπου Γορτύνης του Θαυματουργού.
Το λείον Ευμένιος όμμα Γορτύνης,
Πανευμενές κατείδεν όμμα Κυρίου.
Ογδοάτη δεκάτη θάνεν Ευμένιος μεγαλήτωρ.
Ούτος ο αοίδιμος Ευμένιος εκ νεαράς ηλικίας υπέβαλε τον εαυτόν του εις πολλάς σκληραγωγίας και ασκήσεις. Και πολλήν επιμέλειαν μεταχειρισθείς, απόκτησεν άκραν ταπείνωσιν. Δια τούτο και ηξιώθη να γένη Επίσκοπος της κατά την νήσον Κρήτην Γορτύνης. Και εν ταυτώ ηξιώθη να λάβη θεόθεν και την των θαυμάτων χάριν και δύναμιν. Όθεν μίαν φοράν με αναμμένας λαμπάδας κατέκαυσεν ένα δράκοντα, όστις ώρμησε κατ’ επάνω του. Πορευθείς δε εις την Ρώμην, κατεφώτισεν αυτήν με τας θείας διδασκαλίας του, ωσάν ένα λαμπρόν φανάρι. Και με σημεία και θαύματα τους εκεί πιστούς εστερέωσεν. Από την Ρώμην δε αναχωρήσας, επήγεν εις Θηβαΐδα, και χωρίς να θέλη παρευθύς διέλυσε την ξηρασίαν, οπού επεκράτει εις εκείνα τα μέρη, δια της προσευχής του. Εκεί λοιπόν ευρισκόμενος, παρέδωκε την ψυχήν του εις χείρας Θεού. Οι δε εν τη Θηβαΐδι κατοικούντες, απέστειλαν το άγιον αυτού λείψανον εις την εδικήν του πατρίδα και ποίμνην, ήτοι εις την Γορτύνην. Το οποίον και ενταφιάσθη εις ένα τόπον ονομαζόμενον Ράξος, όπου ευρίσκεται και το σεπτόν λείψανον του θείου Κυρίλλου (1).
(1) Ο Κύριλλος ούτος, ήτον Επίσκοπος της αυτής Γορτύνης προ του Αγίου Ευμενίου, του οποίου η μνήμη τελείται κατά την δεκάτην τετάρτην του Ιουνίου.
*
Αι Άγιαι Μάρτυρες Σοφία και Ειρήνη ξίφει τελειούνται.
Ειρήνη και Σοφία τμηθείσαι κάρας,
Σε την υπέρ νουν είδον ειρήνην Λόγε.
*
Μνήμη της Αγίας Μάρτυρος Αριάδνης, πέτρας ραγείσης και υποδεξαμένης αυτήν.
Σώζει ραγείσα την Αριάδνην πέτρα.
Χριστός γαρ αυτήν έσκεπε ζωής Πέτρα.
Αύτη η Αγία ήτον κατά τους χρόνους Αδριανού και Αντωνίνου των βασιλέων από έτους ριζ’ [117] έως έτους ρλθ’ [139], δούλη ενός άρχοντος Τερτύλου ονομαζομένου, πρώτου όντος της Προμισέων πόλεως, της ευρισκομένης εις το θέμα της Φρυγίας Σαλουταρίας. Επειδή δε αύτη αναγκάσθη από τον αυθέντην της να συνεορτάση με αυτόν εις τον ναόν των ειδώλων δια τα γενέθλια του παιδίου του, και δεν επείσθη, δια τούτο εξέσθη δυνατά εις το σώμα, και έπειτα αφέθη. Επειδή δε πάλιν εδιώκετο από τον ηγεμόνα, δια τούτο πλησιάσασα κοντά εις μίαν πέτραν επροσευχήθη η αοίδιμος δια να φυλαχθή από τους διώκοντας δημίους. Και, ω του θαύματος! ευθύς ερράγισεν η πέτρα κατά θείον νεύμα, και εδέχθη αυτήν. Οι δε διώκοντες διεφθάρησαν και αφανίσθησαν από φοβερούς Αγγέλους, οίτινες εφάνησαν καθήμενοι επάνω εις άλογα. Και κρατώντες κοντάρια εις τας χείρας των, εκτύπουν τους διώκοντας την Αγίαν (2).
(2) Περιττώς δε γράφεται εδώ παρά τοις Μηναίοις η μνήμη και το Συναξάριον του Αγίου Ιερομάρτυρος Συμεών, συγγενούς του Κυρίου. Ταύτα γαρ εγράφησαν κατά την εικοστήν εβδόμην του Απριλλίου.
*
Μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Κάστορος.
Ου θηρ ο Κάστωρ, αλλ’ ανήρ τις γεννάδας,
Ή μάλλον ειπείν ανδριάς προς αικίας.
Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς.
Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Α’. Εκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *
Τῷ αὐτῷ μηνὶ ΙΗ΄, μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Εὐμενίου Ἐπισκόπου Γορτύνης τοῦ Θαυματουργοῦ.
Τὸ λεῖον Εὐμένιος ὄμμα Γορτύνης,
Πανευμενὲς κατεῖδεν ὄμμα Κυρίου.
Ὀγδοάτῃ δεκάτῃ θάνεν Εὐμένιος μεγαλήτωρ.
Οὗτος ὁ ἀοίδιμος Εὐμένιος ἐκ νεαρᾶς ἡλικίας ὑπέβαλε τὸν ἑαυτόν του εἰς πολλὰς σκληραγωγίας καὶ ἀσκήσεις. Καὶ πολλὴν ἐπιμέλειαν μεταχειρισθείς, ἀπόκτησεν ἄκραν ταπείνωσιν. Διὰ τοῦτο καὶ ἠξιώθη νὰ γένῃ Ἐπίσκοπος τῆς κατὰ τὴν νῆσον Κρήτην Γορτύνης. Καὶ ἐν ταυτῷ ἠξιώθη νὰ λάβῃ θεόθεν καὶ τὴν τῶν θαυμάτων χάριν καὶ δύναμιν. Ὅθεν μίαν φορὰν μὲ ἀναμμένας λαμπάδας κατέκαυσεν ἕνα δράκοντα, ὅστις ὥρμησε κατ’ ἐπάνω του. Πορευθεὶς δὲ εἰς τὴν Ῥώμην, κατεφώτισεν αὐτὴν μὲ τὰς θείας διδασκαλίας του, ὡσὰν ἕνα λαμπρὸν φανάρι. Καὶ μὲ σημεῖα καὶ θαύματα τοὺς ἐκεῖ πιστοὺς ἐστερέωσεν. Ἀπὸ τὴν Ῥώμην δὲ ἀναχωρήσας, ἐπῆγεν εἰς Θηβαΐδα, καὶ χωρὶς νὰ θέλῃ παρευθὺς διέλυσε τὴν ξηρασίαν, ὁποῦ ἐπεκράτει εἰς ἐκεῖνα τὰ μέρη, διὰ τῆς προσευχῆς του. Ἐκεῖ λοιπὸν εὑρισκόμενος, παρέδωκε τὴν ψυχήν του εἰς χεῖρας Θεοῦ. Οἱ δὲ ἐν τῇ Θηβαΐδι κατοικοῦντες, ἀπέστειλαν τὸ ἅγιον αὐτοῦ λείψανον εἰς τὴν ἐδικήν του πατρίδα καὶ ποίμνην, ἤτοι εἰς τὴν Γορτύνην. Τὸ ὁποῖον καὶ ἐνταφιάσθη εἰς ἕνα τόπον ὀνομαζόμενον Ῥάξος, ὅπου εὑρίσκεται καὶ τὸ σεπτὸν λείψανον τοῦ θείου Κυρίλλου (1).
(1) Ὁ Κύριλλος οὗτος, ἦτον Ἐπίσκοπος τῆς αὐτῆς Γορτύνης πρὸ τοῦ Ἁγίου Εὐμενίου, τοῦ ὁποίου ἡ μνήμη τελεῖται κατὰ τὴν δεκάτην τετάρτην τοῦ Ἰουνίου.
*
Αἱ Ἅγιαι Μάρτυρες Σοφία καὶ Εἰρήνη ξίφει τελειοῦνται.
Εἰρήνη καὶ Σοφία τμηθεῖσαι κάρας,
Σὲ τὴν ὑπὲρ νοῦν εἶδον εἰρήνην Λόγε.
*
Μνήμη τῆς Ἁγίας Μάρτυρος Ἀριάδνης, πέτρας ῥαγείσης καὶ ὑποδεξαμένης αὐτήν.
Σῴζει ῥαγεῖσα τὴν Ἀριάδνην πέτρα.
Χριστὸς γὰρ αὐτὴν ἔσκεπε ζωῆς Πέτρα.
Αὕτη ἡ Ἁγία ἦτον κατὰ τοὺς χρόνους Ἀδριανοῦ καὶ Ἀντωνίνου τῶν βασιλέων ἀπὸ ἔτους ριζ΄ [117] ἕως ἔτους ρλθ΄ [139], δούλη ἑνὸς ἄρχοντος Τερτύλου ὀνομαζομένου, πρώτου ὄντος τῆς Προμισέων πόλεως, τῆς εὑρισκομένης εἰς τὸ θέμα τῆς Φρυγίας Σαλουταρίας. Ἐπειδὴ δὲ αὕτη ἀναγκάσθη ἀπὸ τὸν αὐθέντην της νὰ συνεορτάσῃ μὲ αὐτὸν εἰς τὸν ναὸν τῶν εἰδώλων διὰ τὰ γενέθλια τοῦ παιδίου του, καὶ δὲν ἐπείσθη, διὰ τοῦτο ἐξέσθη δυνατὰ εἰς τὸ σῶμα, καὶ ἔπειτα ἀφέθη. Ἐπειδὴ δὲ πάλιν ἐδιώκετο ἀπὸ τὸν ἡγεμόνα, διὰ τοῦτο πλησιάσασα κοντὰ εἰς μίαν πέτραν ἐπροσευχήθη ἡ ἀοίδιμος διὰ νὰ φυλαχθῇ ἀπὸ τοὺς διώκοντας δημίους. Καί, ὢ τοῦ θαύματος! εὐθὺς ἐρράγισεν ἡ πέτρα κατὰ θεῖον νεῦμα, καὶ ἐδέχθη αὐτήν. Οἱ δὲ διώκοντες διεφθάρησαν καὶ ἀφανίσθησαν ἀπὸ φοβεροὺς Ἀγγέλους, οἵτινες ἐφάνησαν καθήμενοι ἐπάνω εἰς ἄλογα. Καὶ κρατῶντες κοντάρια εἰς τὰς χεῖράς των, ἐκτύπουν τοὺς διώκοντας τὴν Ἁγίαν (2).
(2) Περιττῶς δὲ γράφεται ἐδῶ παρὰ τοῖς Μηναίοις ἡ μνήμη καὶ τὸ Συναξάριον τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Συμεών, συγγενοῦς τοῦ Κυρίου. Ταῦτα γὰρ ἐγράφησαν κατὰ τὴν εἰκοστὴν ἑβδόμην τοῦ Ἀπριλλίου.
*
Μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Κάστορος.
Οὐ θὴρ ὁ Κάστωρ, ἀλλ’ ἀνήρ τις γεννάδας,
Ἢ μᾶλλον εἰπεῖν ἀνδριὰς πρὸς αἰκίας.
Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις Χριστὲ ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.
Ἀπό τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Α’. Ἐκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *