Αν θέλετε πολυτονικό κείμενο, πατήστε εδώ

Τω αυτώ μηνί Ις’, τελείται η προσκύνησις της τιμίας Αλύσεως του Αγίου και ενδόξου Αποστόλου Πέτρου.

Σην προσκυνούντα Πέτρε σειράν τιμίαν,
Σειράς μακράς λύσον με των εγκλημάτων.

Σειρήν προσκυνέω Πέτρου δεκάτη ενί έκτη.

Κατά την ημέραν ταύτην προσκυνείται η τιμία Άλυσις, την οποίαν ο Κορυφαίος Πέτρος εδέχθη δια τον Χριστόν δια προσταγής του τετράρχου Ηρώδου, καθώς ο Απόστολος Λουκάς ιστορεί εν κεφαλαίω δωδεκάτω των Πράξεων. Εκ του αποστολικού γαρ εκείνου και πανιέρου σώματος, έλαβε την αγιαστικήν και θαυματουργόν χάριν η Άλυσις αύτη, το να αγιάζη δηλαδή εκείνους, οπού την προσκυνούν μετά πίστεως, και να λύη από τα δεσμά κάθε κακού και ασθενείας. Όταν γαρ έπεσεν από το σώμα του Αποστόλου Πέτρου η Άλυσις αύτη, δια μέσου της επιφανείας του θείου Αγγέλου· ευθέως γαρ, φησίν, εξέπεσον αι αλύσεις εκ των χειρών· τότε μερικοί Χριστιανοί ευρίσκοντες αυτήν, την εφύλαξαν ένας από τον άλλον κατά διαδοχήν. Ύστερον δε παρά των ευσεβών βασιλέων εφέρθη αύτη εις Κωνσταντινούπολιν και απεθησαυρίσθη εις τον Ναόν του Αγίου Αποστόλου Πέτρου τον ευρισκόμενον μέσα εις την Μεγάλην Εκκλησίαν. Όπου τελείται και η αυτού Σύναξις και εορτή. (Όρα εν τω Νέω Εκλογίω τον εις την τιμίαν Άλυσιν ταύτην θαυμάσιον λόγον του σοφού Θεοδώρου του καλουμένου Πτωχού Προδρόμου, ον έγραψε κατά αποκάλυψιν του Κορυφαίου Πέτρου, τίνι τρόπω η Άλυσις αύτη ανεκομίσθη από Ρώμης εις Κωνσταντινούπολιν (1).

(1) Σημείωσαι, ότι εις την Άλυσιν του Πέτρου εγκώμιον έχει Νικήτας ο ρήτωρ, ου η αρχή· «Ως ηδεία της ημέρας η χάρις». (Σώζεται εν τη Λαύρα και εν τη Μονή του Διονυσίου.) Ομοίως και εν τω έκτω πανηγυρικώ της Ιεράς Μονής του Βατοπαιδίου σώζεται λόγος του Μεταφραστού εις την αυτήν Άλυσιν του Πέτρου, ου η αρχή· «Όσοι τω του κορυφαίου των Αποστόλων έρωτι». Και εν τη Ιερά δε Μονή των Ιβήρων σώζεται ο αυτός, και προ τούτων, εν τη Μεγίστη Λαύρα.

*

Τη αυτή ημέρα μνήμη των Αγίων Μαρτύρων και αυταδέλφων Πευσίππου, Ελασίππου, και Μεσίππου, και Νεονίλλης της μάμμης αυτών.

Εις τον Πεύσιππον, Ελάσιππον και Μέσιππον.

Καν ώσιν ιππείς κλήσεων σημασία,
Πεζοί τρέχουσιν τρίδυμοι τρεις προς φλόγα.

Εις την Νεονίλλαν.

Νεονίλλα γραυς, αλλά πυρ ανημμένον,
Ώσπερ τις ακμάζουσα καρτερεί νέα.

Ούτοι οι Άγιοι εκατάγοντο από την Καππαδοκίαν, μονόκοιλοι όντες και οι τρεις. Ήτον δε πολλά επιτήδειοι εις το να καβαλικεύουν και να ημερόνουν τους νέους και αγρίους ίππους, και εις το να τρέχουν με αυτούς εις τον κάμπον (2). Εις καιρόν δε οπού είχον μίαν εορτήν εις την πατρίδα των, καλουμένην του Νεμεσίου Διος, εκάλεσαν και την μανίτζαν τους Νεονίλλαν εις το να την φιλεύσουν. Η δε γερόντισσα διδαγμένη ούσα την εις Χριστόν πίστιν, εδιηγήθη εις τους τρεις εγγόνους της την περί ημάς του Θεού Λόγου οικονομίαν, και επεριγέλα τα είδωλα. Η διήγησις δε αύτη έγινεν εις τους νέους αφορμή πίστεως και σωτηρίας. Διότι ταύτα διηγουμένης της μανίτζας αυτών, ενθυμήθη ο καθ’ ένας από αυτούς εκείνα, οπού είδεν εις τον ύπνον του. Ταύτα δε ωδήγουν αυτούς εις το να πιστεύσουν τω Χριστώ. Ευθύς λοιπόν και οι τρεις Άγιοι εκρήμνισαν τα είδωλα, και τον Χριστόν παρρησία ομολογήσαντες, εβάλθησαν από τους αυθέντας αυτών Έλληνας εις την φωτίαν. Και εκεί τελειωθέντες οι μακάριοι, εκομίσαντο τους στεφάνους του μαρτυρίου.

(2) Ίσως δε από το επάγγελμα και την τέχνην των ίππων, έλαβον και τα ονόματα οπού έχουν ούτοι οι Άγιοι. Κατά το Συναξάριον δε και κατά το δίστιχον αυτών, όπερ επίσης γράφεται και εις τον χειρόγραφον Συναξαριστήν, και εις τα Μηναία, κατά ταύτα λέγω, τρίδυμοι ήτον, ήτοι μονόκοιλοι και οι τρεις. Γεννώσι γαρ αι γυναίκες και τρίδυμα.

*

Μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Δάνακτος Αναγνώστου.

Αφηρέθης το δέλτα συν κάρα Δάναξ.
Τμηθείς γαρ ώφθης ουρανοκράτωρ άναξ.

Ούτος εκατάγετο από το Ιλλυρικόν, την νυν καλουμένην Σλαβονίαν, από ένα τόπον καλούμενον Αυλώνα, κληρικός ων της εν αυτώ αγίας του Θεού Εκκλησίας. Πέρνωντας δε τα σκεύη της Εκκλησίας δια να φυλάξη αυτά από την καταδρομήν των απίστων, επιάσθη παρ’ αυτών εις ένα τόπον, και αναγκάσθη να θυσιάση εις τα είδωλα. Επειδή όμως δεν επείσθη, δια τούτο εθανατώθη από τας τούτων μαχαίρας. Και ούτως έλαβεν ο αοίδιμος του μαρτυρίου τον στέφανον.

*

Ο Άγιος νέος Ιερομάρτυς Δαμασκηνός, ο μαρτυρήσας εις το χωρίον της επαρχίας Τορνόβου, Γάμπροβον ονομαζόμενον, κατά το ͵αψοα’ [1771] έτος, δι’ αγχόνης τελειούται (3).

Χαρίζεταί σοι δια συκοφαντίαν,
Το μαρτύριον ω αθλητά Κυρίου.

(3) Το Μαρτύριον αυτού όρα εις το Νέον Μαρτυρολόγιον.

Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς.

Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β’. Εκδόσεις Δόμος, 2005.

* * *

Τῷ αὐτῷ μηνὶ Ις΄, τελεῖται ἡ προσκύνησις τῆς τιμίας Ἁλύσεως τοῦ Ἁγίου καὶ ἐνδόξου Ἀποστόλου Πέτρου.

Σὴν προσκυνοῦντα Πέτρε σειρὰν τιμίαν,
Σειρᾶς μακρᾶς λῦσόν με τῶν ἐγκλημάτων.

Σειρὴν προσκυνέω Πέτρου δεκάτῃ ἐνὶ ἕκτῃ.

Κατὰ τὴν ἡμέραν ταύτην προσκυνεῖται ἡ τιμία Ἅλυσις, τὴν ὁποίαν ὁ Κορυφαῖος Πέτρος ἐδέχθη διὰ τὸν Χριστὸν διὰ προσταγῆς τοῦ τετράρχου Ἡρώδου, καθὼς ὁ Ἀπόστολος Λουκᾶς ἱστορεῖ ἐν κεφαλαίῳ δωδεκάτῳ τῶν Πράξεων. Ἐκ τοῦ ἀποστολικοῦ γὰρ ἐκείνου καὶ πανιέρου σώματος, ἔλαβε τὴν ἁγιαστικὴν καὶ θαυματουργὸν χάριν ἡ Ἅλυσις αὕτη, τὸ νὰ ἁγιάζῃ δηλαδὴ ἐκείνους, ὁποῦ τὴν προσκυνοῦν μετὰ πίστεως, καὶ νὰ λύῃ ἀπὸ τὰ δεσμὰ κάθε κακοῦ καὶ ἀσθενείας. Ὅταν γὰρ ἔπεσεν ἀπὸ τὸ σῶμα τοῦ Ἀποστόλου Πέτρου ἡ Ἅλυσις αὕτη, διὰ μέσου τῆς ἐπιφανείας τοῦ θείου Ἀγγέλου· εὐθέως γάρ, φησίν, ἐξέπεσον αἱ ἁλύσεις ἐκ τῶν χειρῶν· τότε μερικοὶ Χριστιανοὶ εὑρίσκοντες αὐτήν, τὴν ἐφύλαξαν ἕνας ἀπὸ τὸν ἄλλον κατὰ διαδοχήν. Ὕστερον δὲ παρὰ τῶν εὐσεβῶν βασιλέων ἐφέρθη αὕτη εἰς Κωνσταντινούπολιν καὶ ἀπεθησαυρίσθη εἰς τὸν Ναὸν τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Πέτρου τὸν εὑρισκόμενον μέσα εἰς τὴν Μεγάλην Ἐκκλησίαν. Ὅπου τελεῖται καὶ ἡ αὐτοῦ Σύναξις καὶ ἑορτή. (Ὅρα ἐν τῷ Νέῳ Ἐκλογίῳ τὸν εἰς τὴν τιμίαν Ἅλυσιν ταύτην θαυμάσιον λόγον τοῦ σοφοῦ Θεοδώρου τοῦ καλουμένου Πτωχοῦ Προδρόμου, ὃν ἔγραψε κατὰ ἀποκάλυψιν τοῦ Κορυφαίου Πέτρου, τίνι τρόπῳ ἡ Ἅλυσις αὕτη ἀνεκομίσθη ἀπὸ Ῥώμης εἰς Κωνσταντινούπολιν (1).)

(1) Σημείωσαι, ὅτι εἰς τὴν Ἅλυσιν τοῦ Πέτρου ἐγκώμιον ἔχει Νικήτας ὁ ῥήτωρ, οὗ ἡ ἀρχή· «Ὡς ἡδεῖα τῆς ἡμέρας ἡ χάρις». (Σῴζεται ἐν τῇ Λαύρᾳ καὶ ἐν τῇ Μονῇ τοῦ Διονυσίου.) Ὁμοίως καὶ ἐν τῷ ἕκτῳ πανηγυρικῷ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Βατοπαιδίου σῴζεται λόγος τοῦ Μεταφραστοῦ εἰς τὴν αὐτὴν Ἅλυσιν τοῦ Πέτρου, οὗ ἡ ἀρχή· «Ὅσοι τῷ τοῦ κορυφαίου τῶν Ἀποστόλων ἔρωτι». Καὶ ἐν τῇ Ἱερᾷ δὲ Μονῇ τῶν Ἰβήρων σῴζεται ὁ αὐτός, καὶ πρὸ τούτων, ἐν τῇ Μεγίστῃ Λαύρᾳ.

*

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων καὶ αὐταδέλφων Πευσίππου, Ἐλασίππου, καὶ Μεσίππου, καὶ Νεονίλλης τῆς μάμμης αὐτῶν.

Εἰς τὸν Πεύσιππον, Ἐλάσιππον καὶ Μέσιππον.

Κᾂν ὦσιν ἱππεῖς κλήσεων σημασίᾳ,
Πεζοὶ τρέχουσιν τρίδυμοι τρεῖς πρὸς φλόγα.

Εἰς τὴν Νεονίλλαν.

Νεονίλλα γραῦς, ἀλλὰ πῦρ ἀνημμένον,
Ὥσπερ τις ἀκμάζουσα καρτερεῖ νέα.

Οὗτοι οἱ Ἅγιοι ἐκατάγοντο ἀπὸ τὴν Καππαδοκίαν, μονόκοιλοι ὄντες καὶ οἱ τρεῖς. Ἦτον δὲ πολλὰ ἐπιτήδειοι εἰς τὸ νὰ καβαλικεύουν καὶ νὰ ἡμερόνουν τοὺς νέους καὶ ἀγρίους ἵππους, καὶ εἰς τὸ νὰ τρέχουν μὲ αὐτοὺς εἰς τὸν κάμπον (2). Εἰς καιρὸν δὲ ὁποῦ εἶχον μίαν ἑορτὴν εἰς τὴν πατρίδα των, καλουμένην τοῦ Νεμεσίου Διός, ἐκάλεσαν καὶ τὴν μανίτζαν τους Νεονίλλαν εἰς τὸ νὰ τὴν φιλεύσουν. Ἡ δὲ γερόντισσα διδαγμένη οὖσα τὴν εἰς Χριστὸν πίστιν, ἐδιηγήθη εἰς τοὺς τρεῖς ἐγγόνους της τὴν περὶ ἡμᾶς τοῦ Θεοῦ Λόγου οἰκονομίαν, καὶ ἐπεριγέλα τὰ εἴδωλα. Ἡ διήγησις δὲ αὕτη ἔγινεν εἰς τοὺς νέους ἀφορμὴ πίστεως καὶ σωτηρίας. Διότι ταῦτα διηγουμένης τῆς μανίτζας αὐτῶν, ἐνθυμήθη ὁ καθ’ ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς ἐκεῖνα, ὁποῦ εἶδεν εἰς τὸν ὕπνον του. Ταῦτα δὲ ὡδήγουν αὐτοὺς εἰς τὸ νὰ πιστεύσουν τῷ Χριστῷ. Εὐθὺς λοιπὸν καὶ οἱ τρεῖς Ἅγιοι ἐκρήμνισαν τὰ εἴδωλα, καὶ τὸν Χριστὸν παρρησίᾳ ὁμολογήσαντες, ἐβάλθησαν ἀπὸ τοὺς αὐθέντας αὐτῶν Ἕλληνας εἰς τὴν φωτίαν. Καὶ ἐκεῖ τελειωθέντες οἱ μακάριοι, ἐκομίσαντο τοὺς στεφάνους τοῦ μαρτυρίου.

(2) Ἴσως δὲ ἀπὸ τὸ ἐπάγγελμα καὶ τὴν τέχνην τῶν ἵππων, ἔλαβον καὶ τὰ ὀνόματα ὁποῦ ἔχουν οὗτοι οἱ Ἅγιοι. Κατὰ τὸ Συναξάριον δὲ καὶ κατὰ τὸ δίστιχον αὐτῶν, ὅπερ ἐπίσης γράφεται καὶ εἰς τὸν χειρόγραφον Συναξαριστήν, καὶ εἰς τὰ Μηναῖα, κατὰ ταῦτα λέγω, τρίδυμοι ἦτον, ἤτοι μονόκοιλοι καὶ οἱ τρεῖς. Γεννῶσι γὰρ αἱ γυναῖκες καὶ τρίδυμα.

*

Μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Δάνακτος Ἀναγνώστου.

Ἀφῃρέθης τὸ δέλτα σὺν κάρᾳ Δάναξ.
Τμηθεὶς γὰρ ὤφθης οὐρανοκράτωρ ἄναξ.

Οὗτος ἐκατάγετο ἀπὸ τὸ Ἰλλυρικόν, τὴν νῦν καλουμένην Σλαβονίαν, ἀπὸ ἕνα τόπον καλούμενον Αὐλῶνα, κληρικὸς ὢν τῆς ἐν αὐτῷ ἁγίας τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησίας. Πέρνωντας δὲ τὰ σκεύη τῆς Ἐκκλησίας διὰ νὰ φυλάξῃ αὐτὰ ἀπὸ τὴν καταδρομὴν τῶν ἀπίστων, ἐπιάσθη παρ’ αὐτῶν εἰς ἕνα τόπον, καὶ ἀναγκάσθη νὰ θυσιάσῃ εἰς τὰ εἴδωλα. Ἐπειδὴ ὅμως δὲν ἐπείσθη, διὰ τοῦτο ἐθανατώθη ἀπὸ τὰς τούτων μαχαίρας. Καὶ οὕτως ἔλαβεν ὁ ἀοίδιμος τοῦ μαρτυρίου τὸν στέφανον.

*

Ὁ Ἅγιος νέος Ἱερομάρτυς Δαμασκηνός, ὁ μαρτυρήσας εἰς τὸ χωρίον τῆς ἐπαρχίας Τορνόβου, Γάμπροβον ὀνομαζόμενον, κατὰ τὸ ͵αψοα΄ [1771] ἔτος, δι’ ἀγχόνης τελειοῦται (3).

Χαρίζεταί σοι διὰ συκοφαντίαν,
Τὸ μαρτύριον ὦ ἀθλητὰ Κυρίου.

(3) Τὸ Μαρτύριον αὐτοῦ ὅρα εἰς τὸ Νέον Μαρτυρολόγιον.

Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις Χριστὲ ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.

Ἀπό τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Β’. Ἐκδόσεις Δόμος, 2005.

* * *

Η προσκύνησις της τιμίας Αλύσεως του Αγίου Αποστόλου Πέτρου· Πευσίππου, Ελασίππου, Μεσίππου, Νεονίλλης κ.ά.