Συναξαριστής Αγίου Νικοδήμου15 Απριλίου
Αν θέλετε πολυτονικό κείμενο, πατήστε εδώ
Τω αυτώ μηνί ΙΕ’, μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Κρήσκεντος.
Θάμβος βλέπειν Κρήσκεντα του πυρός μέσον,
Ηγούμενον λειμώνα τερπνόν την φλόγα.
Κάτθανε και Κρήσκης πέμπτη δεκάτη πυρί λαύρω.
Ούτος ήτον από τα Μύρα της Λυκίας εκ γένους λαμπρού και περιφανούς, γέρων και προβεβηκώς εις την ηλικίαν. Βλέπωντας δε πως ήκμαζεν η ασέβεια και υψόνετο η θρησκεία των ειδώλων, και πως ήτον πολλοί δεδουλωμένοι εις την πλάνην, και επρόσφερον θυσίας εις τα άψυχα ξόανα: τούτου χάριν ζήλω κινούμενος ο μακάριος, επήγεν εις το μέσον των ειδωλολατρών, και ενουθέτει αυτούς, να απέχουν μεν από την πλάνην αυτήν, να επιστρέψουν δε προς τον Θεόν, ο οποίος πιστεύεται από τους Χριστιανούς, και είναι δημιουργός κάθε πνοής, και χορηγός κάθε ζωής.
Επειδή δε ο ηγεμών ωνόμασε τον Άγιον κακοδαίμονα και δυστυχή, διατί θεληματικώς ηθέλησε να έμβη εις τα βάσανα, δια τούτο ο Άγιος ανταπεκρίθη εις αυτόν, ότι το να πάσχη τινάς δια τον Χριστόν, τούτο είναι πρόξενον ευτυχίας και ευδαιμονίας. Ερωτώμενος δε από τον ηγεμόνα να ειπή, ποίον είναι το όνομά του και η πατρίς του, ο Άγιος μίαν απόκρισιν έδιδεν εις όλα τα ερωτήματα, δηλαδή ότι είναι Χριστιανός. Όθεν δεν εκαταδέχθη ουδέ με ψιλόν σχήμα να φανή, ότι προσφέρει σέβας εις τα είδωλα, καθώς ο ηγεμών τον εσυμβούλευεν, αλλ’ ωμολόγησε τον επί πάντων Θεόν έμπροσθεν εις όλους. Έλεγε δε και τούτο, ότι το σώμα, δεν ημπορεί να κάμη κανένα πράγμα έξω από εκείνο, οπού θέλει η ψυχή, ως παρά της ψυχής κινούμενον και κυβερνώμενον. Τούτων λοιπόν ένεκα, πρώτον μεν, εκρεμάσθη ο Άγιος και εξεσχίσθη, έπειτα δε, ανάφθη πυρκαϊά, και ερρίφθη μέσα εις αυτήν, το δε πυρ ούτε μίαν τρίχα της κεφαλής του διέφθειρεν. Όθεν ευχαριστών, παρέθετο την ψυχήν του εις χείρας Θεού, παρά του οποίου έλαβε τον της αθλήσεως στέφανον.
*
Τη αυτή ημέρα μνήμη των Αγίων Μαρτύρων γυναικών Αναστασίας και Βασιλίσσης.
Αμνού Θεού σφάττουσιν αμνάδας δύω,
Αναστασίαν και Βασίλισσαν άμα.
Αύται αι Άγιαι ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Νέρωνος, εν έτει νς’ [56], καταγόμεναι από την μεγαλόπολιν Ρώμην, ευγενείς και πλούσιαι, αι οποίαι έγιναν και μαθήτριαι των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, των υπό Νέρωνος θανατωθέντων. Μετά δε τον θάνατον αυτών, πέρνουσαι τα τίμια και αποστολικά λείψανά των την νύκτα, ενταφίασαν αυτά. Επειδή δε εφανερώθησαν εις τον δυσσεβή Νέρωνα, δια τούτο εφέρθησαν έμπροσθεν αυτού, και πρώτον μεν εβάλθησαν εις την φυλακήν, ύστερον δε ερωτηθείσαι, εάν αρνούνται την του Χριστού πίστιν, και αποκριθείσαι, ότι μένουσιν εις αυτήν, δια τούτο εκρέμασαν αυτάς. Έπειτα έκοψαν τα βυζία, και χείρας και πόδας και γλώσσας των, και τελευταίον έκοψαν τας κεφαλάς των, και έτζι ανέβηκαν αι μακάριαι στεφανηφόροι εις τα Ουράνια.
*
Ο Άγιος Μάρτυς Λεωνίδης ο Επίσκοπος Αθηνών εν ειρήνη τελειούται.
Σκότος συνέσχε τας Αθήνας αθρόον,
Δύναντος αυταίς ηλίου Λεωνίδους.
*
Οι Άγιοι Μάρτυρες Θεόδωρος Πρεσβύτερος και Παυσολύπιος ξίφει τελειούνται.
Παυσολυπίω και Θεοδώρω θύτη,
Δώρον τι παυσίλυπον όντως το ξίφος.
Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς.
Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β’. Εκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *
Τῷ αὐτῷ μηνὶ ΙΕ΄, μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Κρήσκεντος.
Θάμβος βλέπειν Κρήσκεντα τοῦ πυρὸς μέσον,
Ἡγούμενον λειμῶνα τερπνὸν τὴν φλόγα.
Κάτθανε καὶ Κρήσκης πέμπτῃ δεκάτῃ πυρὶ λαύρῳ.
Οὗτος ἦτον ἀπὸ τὰ Μύρα τῆς Λυκίας ἐκ γένους λαμπροῦ καὶ περιφανοῦς, γέρων καὶ προβεβηκὼς εἰς τὴν ἡλικίαν. Βλέπωντας δὲ πῶς ἤκμαζεν ἡ ἀσέβεια καὶ ὑψόνετο ἡ θρῃσκεία τῶν εἰδώλων, καὶ πῶς ἦτον πολλοὶ δεδουλωμένοι εἰς τὴν πλάνην, καὶ ἐπρόσφερον θυσίας εἰς τὰ ἄψυχα ξόανα: τούτου χάριν ζήλῳ κινούμενος ὁ μακάριος, ἐπῆγεν εἰς τὸ μέσον τῶν εἰδωλολατρῶν, καὶ ἐνουθέτει αὐτούς, νὰ ἀπέχουν μὲν ἀπὸ τὴν πλάνην αὐτήν, νὰ ἐπιστρέψουν δὲ πρὸς τὸν Θεόν, ὁ ὁποῖος πιστεύεται ἀπὸ τοὺς Χριστιανούς, καὶ εἶναι δημιουργὸς κάθε πνοῆς, καὶ χορηγὸς κάθε ζωῆς.
Ἐπειδὴ δὲ ὁ ἡγεμὼν ὠνόμασε τὸν Ἅγιον κακοδαίμονα καὶ δυστυχῆ, διατὶ θεληματικῶς ἠθέλησε νὰ ἔμβῃ εἰς τὰ βάσανα, διὰ τοῦτο ὁ Ἅγιος ἀνταπεκρίθη εἰς αὐτόν, ὅτι τὸ νὰ πάσχῃ τινὰς διὰ τὸν Χριστόν, τοῦτο εἶναι πρόξενον εὐτυχίας καὶ εὐδαιμονίας. Ἐρωτώμενος δὲ ἀπὸ τὸν ἡγεμόνα νὰ εἰπῇ, ποῖον εἶναι τὸ ὄνομά του καὶ ἡ πατρίς του, ὁ Ἅγιος μίαν ἀπόκρισιν ἔδιδεν εἰς ὅλα τὰ ἐρωτήματα, δηλαδὴ ὅτι εἶναι Χριστιανός. Ὅθεν δὲν ἐκαταδέχθη οὐδὲ μὲ ψιλὸν σχῆμα νὰ φανῇ, ὅτι προσφέρει σέβας εἰς τὰ εἴδωλα, καθὼς ὁ ἡγεμὼν τὸν ἐσυμβούλευεν, ἀλλ’ ὡμολόγησε τὸν ἐπὶ πάντων Θεὸν ἔμπροσθεν εἰς ὅλους. Ἔλεγε δὲ καὶ τοῦτο, ὅτι τὸ σῶμα, δὲν ἠμπορεῖ νὰ κάμῃ κᾀνένα πρᾶγμα ἔξω ἀπὸ ἐκεῖνο, ὁποῦ θέλει ἡ ψυχή, ὡς παρὰ τῆς ψυχῆς κινούμενον καὶ κυβερνώμενον. Τούτων λοιπὸν ἕνεκα, πρῶτον μέν, ἐκρεμάσθη ὁ Ἅγιος καὶ ἐξεσχίσθη, ἔπειτα δέ, ἀνάφθη πυρκαϊά, καὶ ἐρρίφθη μέσα εἰς αὐτήν, τὸ δὲ πῦρ οὔτε μίαν τρίχα τῆς κεφαλῆς του διέφθειρεν. Ὅθεν εὐχαριστῶν, παρέθετο τὴν ψυχήν του εἰς χεῖρας Θεοῦ, παρὰ τοῦ ὁποίου ἔλαβε τὸν τῆς ἀθλήσεως στέφανον.
*
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων γυναικῶν Ἀναστασίας καὶ Βασιλίσσης.
Ἀμνοῦ Θεοῦ σφάττουσιν ἀμνάδας δύω,
Ἀναστασίαν καὶ Βασίλισσαν ἅμα.
Αὗται αἱ Ἅγιαι ἦτον κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Νέρωνος, ἐν ἔτει νς΄ [56], καταγόμεναι ἀπὸ τὴν μεγαλόπολιν Ῥώμην, εὐγενεῖς καὶ πλούσιαι, αἱ ὁποῖαι ἔγιναν καὶ μαθήτριαι τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου, τῶν ὑπὸ Νέρωνος θανατωθέντων. Μετὰ δὲ τὸν θάνατον αὐτῶν, πέρνουσαι τὰ τίμια καὶ ἀποστολικὰ λείψανά των τὴν νύκτα, ἐνταφίασαν αὐτά. Ἐπειδὴ δὲ ἐφανερώθησαν εἰς τὸν δυσσεβῆ Νέρωνα, διὰ τοῦτο ἐφέρθησαν ἔμπροσθεν αὐτοῦ, καὶ πρῶτον μὲν ἐβάλθησαν εἰς τὴν φυλακήν, ὕστερον δὲ ἐρωτηθεῖσαι, ἐὰν ἀρνοῦνται τὴν τοῦ Χριστοῦ πίστιν, καὶ ἀποκριθεῖσαι, ὅτι μένουσιν εἰς αὐτήν, διὰ τοῦτο ἐκρέμασαν αὐτάς. Ἔπειτα ἔκοψαν τὰ βυζία, καὶ χεῖρας καὶ πόδας καὶ γλῶσσάς των, καὶ τελευταῖον ἔκοψαν τὰς κεφαλάς των, καὶ ἔτζι ἀνέβηκαν αἱ μακάριαι στεφανηφόροι εἰς τὰ Οὐράνια.
*
Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Λεωνίδης ὁ Ἐπίσκοπος Ἀθηνῶν ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.
Σκότος συνέσχε τὰς Ἀθήνας ἀθρόον,
Δύναντος αὐταῖς ἡλίου Λεωνίδους.
*
Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Θεόδωρος Πρεσβύτερος καὶ Παυσολύπιος ξίφει τελειοῦνται.
Παυσολυπίῳ καὶ Θεοδώρῳ θύτῃ,
Δῶρόν τι παυσίλυπον ὄντως τὸ ξίφος.
Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις Χριστὲ ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.
Ἀπό τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Β’. Ἐκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *