Συναξαριστής Αγίου Νικοδήμου11 Απριλίου
Αν θέλετε πολυτονικό κείμενο, πατήστε εδώ
Τω αυτώ μηνί ΙΑ’, μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος Αντίπα Επισκόπου Περγάμου.
Ταύρω παλαίεις καλλίμαρτυς Αντίπα,
Ος σε φλογίζειν, ου κερατίζειν έχει.
Χάλκεον ενδεκάτη βληθείς φλέγη Αντίπα εις βουν.
Ούτος ο Άγιος ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Διοκλητιανού [= Δομετιανού] εν έτει πγ’ [83], σύγχρονος γενόμενος με τους Αγίους Αποστόλους. Όταν δηλαδή ο Θεολόγος και Ευαγγελιστής Ιωάννης ήτον εις την Πάτμον εξόριστος, καθώς περί αυτού γράφει ο ίδιος εις την Αποκάλυψιν, μάρτυρα πιστόν ονομάζων αυτόν. Ούτως γάρ φησιν ως εκ προσώπου του Χριστού, λέγοντος προς τον Άγγελον της εν Περγάμω Εκκλησίας· «Και εν ταις ημέραις, εν αις Αντίπας ο μάρτυς μου ο πιστός, ος απεκτάνθη παρ’ υμίν, όπου κατοικεί ο Σατανάς» (Αποκάλ. β’, 13). Ούτος λοιπόν εχειροτονήθη από τους Αγίους Αποστόλους Επίσκοπος της Περγάμου. Ώντας δε εις ηλικίαν πολλά γεροντικήν, επιάσθη από τους εν Περγάμω ειδωλολάτρας. Εφάνησαν γαρ εις αυτούς οι δαίμονες, οπού ελάτρευον, και τους είπον ότι δεν δύνανται να κατοικούν εις τον τόπον εκείνον, ούτε να δέχωνται τας θυσίας οπού τους προσφέρουν, επειδή και τους διώκει από εκεί ο Αντίπας. Εφέρθη λοιπόν εις τον ηγεμόνα ο Άγιος. Ο δε ηγεμών εσπούδαζε να πείση αυτόν εις το να αρνηθή τον Χριστόν, λέγωντας εις αυτόν, ότι τα παλαιότερα, αυτά είναι και τιμιώτερα. Όθεν ακολούθως, η μεν των Ελλήνων θρησκεία ως παλαιά, και ως αυξηθείσα με πολλούς χρόνους, είναι τιμιωτέρα. Η δε των Χριστιανών πίστις, με το να άρχισεν εις τους υστέρους χρόνους, και εδέχθη από ολίγους ανθρώπους, δια τούτο είναι και ατιμοτέρα. Εις τούτον δε τον λόγον ανταπεκρίθη ο Άγιος προσφυέστατα, φέρων εις απόδειξιν την ιστορίαν του Κάϊν. Διότι, καθώς ο αδελφοκτόνος Κάϊν, μισείται και αποστρέφεται από όλους τους μετά ταύτα ανθρώπους, αγκαλά και αυτός είναι παλαιότερος εις τους χρόνους, έτζι και η των Ελλήνων ασέβεια, είναι μισητή κοντά εις τους μεταγενεστέρους Χριστιανούς, αγκαλά και αυτή να ήναι κατά τους χρόνους παλαιοτέρα.
Τούτον τον λόγον ακούσας ο ηγεμών και οι Έλληνες, άναψαν από τον θυμόν. Όθεν έβαλαν τον Άγιον μέσα εις ένα χάλκινον βόδι, το οποίον ήτον πεπυρακτωμένον. Εις τούτο δε ευρισκόμενος ο Άγιος, πολλά παρεκάλεσε τον Θεόν, και την μεγάλην αυτού εδοξολόγησε δύναμιν, ευχαριστήσας, διατί ηξιώθη να πάθη δια την αγάπην του. Επρόσθεσε δε ακόμη και ταύτην την παρακάλεσιν προς τον Θεόν, ήγουν, ότι όποιος ενθυμείται το όνομά του, αυτός να φυλάττεται ανώτερος και από τας άλλας ασθενείας και πάθη, μάλιστα δε, από τον ανυπόφορον πόνον των οδοντίων. Ευχήθη δε να λάβουν συγχώρησιν των αμαρτιών τους, και να εύρουν εξιλασμόν παρά Θεού εν τη ημέρα της κρίσεως, όσοι εορτάζουν την μνήμην του. Και λοιπόν επιτυχών της αιτήσεως ταύτης παρά Κυρίου, προς αυτόν εξεδήμησε. Το δε άγιον αυτού λείψανον ενταφιάσθη εις την Εκκλησίαν της Περγάμου, όπου και αναβλύζει μύρα, και ιατρείας πάντοτε. Τελείται δε η αυτού Σύναξις εις τον σεπτόν Ναόν του Αγίου και πανευφήμου Αποστόλου και Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου, κοντά εις την αγιωτάτην μεγάλην Εκκλησίαν (1).
(1) Σημείωσαι, ότι τούτου του Αγίου την Ακολουθίαν ανεπλήρωσεν η εμή αναξιότης δια τους βουλομένους εορτάζειν τον Άγιον δια την αφόρητον οδύνην των οδοντίων, και όρα αυτήν εν τω τέλει του Απριλλίου τετυπωμένην. [Σ.τ.ε.: Παρατίθεται εις το τέλος του τρίτου τόμου της παρούσης εκδόσεως.]
*
Τη αυτή ημέρα μνήμη της Οσίας Τρυφαίνης της εν Κυζίκω.
Χωρίζεται Τρύφαινα σαρκός πηλίνης,
Η πηλόν αυτής τας τρυφάς ηγουμένη.
*
Ο Όσιος Φαρμούθιος εν ειρήνη τελειούται.
Εξήλθε Φαρμούθιος εκ των ενθάδε,
Φαρμουθί μηνί δήλον ως Απριλλίω.
Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς.
Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Β’. Εκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *
Τῷ αὐτῷ μηνὶ ΙΑ΄, μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Ἀντίπα Ἐπισκόπου Περγάμου.
Ταύρῳ παλαίεις καλλίμαρτυς Ἀντίπα,
Ὅς σε φλογίζειν, οὐ κερατίζειν ἔχει.
Χάλκεον ἑνδεκάτῃ βληθεὶς φλέγῃ Ἀντίπα εἰς βοῦν.
Οὗτος ὁ Ἅγιος ἦτον κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Διοκλητιανοῦ [= Δομετιανοῦ] ἐν ἔτει πγ΄ [83], σύγχρονος γενόμενος μὲ τοὺς Ἁγίους Ἀποστόλους. Ὅταν δηλαδὴ ὁ Θεολόγος καὶ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ἦτον εἰς τὴν Πάτμον ἐξόριστος, καθὼς περὶ αὐτοῦ γράφει ὁ ἴδιος εἰς τὴν Ἀποκάλυψιν, μάρτυρα πιστὸν ὀνομάζων αὐτόν. Οὕτως γάρ φησιν ὡς ἐκ προσώπου τοῦ Χριστοῦ, λέγοντος πρὸς τὸν Ἄγγελον τῆς ἐν Περγάμῳ Ἐκκλησίας· «Καὶ ἐν ταῖς ἡμέραις, ἐν αἷς Ἀντίπας ὁ μάρτυς μου ὁ πιστός, ὃς ἀπεκτάνθη παρ’ ὑμῖν, ὅπου κατοικεῖ ὁ Σατανᾶς» (Ἀποκάλ. β΄, 13). Οὗτος λοιπὸν ἐχειροτονήθη ἀπὸ τοὺς Ἁγίους Ἀποστόλους Ἐπίσκοπος τῆς Περγάμου. Ὤντας δὲ εἰς ἡλικίαν πολλὰ γεροντικήν, ἐπιάσθη ἀπὸ τοὺς ἐν Περγάμῳ εἰδωλολάτρας. Ἐφάνησαν γὰρ εἰς αὐτοὺς οἱ δαίμονες, ὁποῦ ἐλάτρευον, καὶ τοὺς εἶπον ὅτι δὲν δύνανται νὰ κατοικοῦν εἰς τὸν τόπον ἐκεῖνον, οὔτε νὰ δέχωνται τὰς θυσίας ὁποῦ τοὺς προσφέρουν, ἐπειδὴ καὶ τοὺς διώκει ἀπὸ ἐκεῖ ὁ Ἀντίπας. Ἐφέρθη λοιπὸν εἰς τὸν ἡγεμόνα ὁ Ἅγιος. Ὁ δὲ ἡγεμὼν ἐσπούδαζε νὰ πείσῃ αὐτὸν εἰς τὸ νὰ ἀρνηθῇ τὸν Χριστόν, λέγωντας εἰς αὐτόν, ὅτι τὰ παλαιότερα, αὐτὰ εἶναι καὶ τιμιώτερα. Ὅθεν ἀκολούθως, ἡ μὲν τῶν Ἑλλήνων θρῃσκεία ὡς παλαιά, καὶ ὡς αὐξηθεῖσα μὲ πολλοὺς χρόνους, εἶναι τιμιωτέρα. Ἡ δὲ τῶν Χριστιανῶν πίστις, μὲ τὸ νὰ ἄρχισεν εἰς τοὺς ὑστέρους χρόνους, καὶ ἐδέχθη ἀπὸ ὀλίγους ἀνθρώπους, διὰ τοῦτο εἶναι καὶ ἀτιμοτέρα. Εἰς τοῦτον δὲ τὸν λόγον ἀνταπεκρίθη ὁ Ἅγιος προσφυέστατα, φέρων εἰς ἀπόδειξιν τὴν ἱστορίαν τοῦ Κάϊν. Διότι, καθὼς ὁ ἀδελφοκτόνος Κάϊν, μισεῖται καὶ ἀποστρέφεται ἀπὸ ὅλους τοὺς μετὰ ταῦτα ἀνθρώπους, ἀγκαλὰ καὶ αὐτὸς εἶναι παλαιότερος εἰς τοὺς χρόνους, ἔτζι καὶ ἡ τῶν Ἑλλήνων ἀσέβεια, εἶναι μισητὴ κοντὰ εἰς τοὺς μεταγενεστέρους Χριστιανούς, ἀγκαλὰ καὶ αὐτὴ νὰ ᾖναι κατὰ τοὺς χρόνους παλαιοτέρα.
Τοῦτον τὸν λόγον ἀκούσας ὁ ἡγεμὼν καὶ οἱ Ἕλληνες, ἄναψαν ἀπὸ τὸν θυμόν. Ὅθεν ἔβαλαν τὸν Ἅγιον μέσα εἰς ἕνα χάλκινον βόδι, τὸ ὁποῖον ἦτον πεπυρακτωμένον. Εἰς τοῦτο δὲ εὑρισκόμενος ὁ Ἅγιος, πολλὰ παρεκάλεσε τὸν Θεόν, καὶ τὴν μεγάλην αὐτοῦ ἐδοξολόγησε δύναμιν, εὐχαριστήσας, διατὶ ἠξιώθη νὰ πάθῃ διὰ τὴν ἀγάπην του. Ἐπρόσθεσε δὲ ἀκόμη καὶ ταύτην τὴν παρακάλεσιν πρὸς τὸν Θεόν, ἤγουν, ὅτι ὅποιος ἐνθυμεῖται τὸ ὄνομά του, αὐτὸς νὰ φυλάττεται ἀνώτερος καὶ ἀπὸ τὰς ἄλλας ἀσθενείας καὶ πάθη, μάλιστα δέ, ἀπὸ τὸν ἀνυπόφορον πόνον τῶν ὀδοντίων. Εὐχήθη δὲ νὰ λάβουν συγχώρησιν τῶν ἁμαρτιῶν τους, καὶ νὰ εὕρουν ἐξιλασμὸν παρὰ Θεοῦ ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῆς κρίσεως, ὅσοι ἑορτάζουν τὴν μνήμην του. Καὶ λοιπὸν ἐπιτυχὼν τῆς αἰτήσεως ταύτης παρὰ Κυρίου, πρὸς αὐτὸν ἐξεδήμησε. Τὸ δὲ ἅγιον αὐτοῦ λείψανον ἐνταφιάσθη εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Περγάμου, ὅπου καὶ ἀναβλύζει μῦρα, καὶ ἰατρείας πάντοτε. Τελεῖται δὲ ἡ αὐτοῦ Σύναξις εἰς τὸν σεπτὸν Ναὸν τοῦ Ἁγίου καὶ πανευφήμου Ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, κοντὰ εἰς τὴν ἁγιωτάτην μεγάλην Ἐκκλησίαν (1).
(1) Σημείωσαι, ὅτι τούτου τοῦ Ἁγίου τὴν Ἀκολουθίαν ἀνεπλήρωσεν ἡ ἐμὴ ἀναξιότης διὰ τοὺς βουλομένους ἑορτάζειν τὸν Ἅγιον διὰ τὴν ἀφόρητον ὀδύνην τῶν ὀδοντίων, καὶ ὅρα αὐτὴν ἐν τῷ τέλει τοῦ Ἀπριλλίου τετυπωμένην. [Σ.τ.ἐ.: Παρατίθεται εἰς τὸ τέλος τοῦ τρίτου τόμου τῆς παρούσης ἐκδόσεως.]
*
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῆς Ὁσίας Τρυφαίνης τῆς ἐν Κυζίκῳ.
Χωρίζεται Τρύφαινα σαρκὸς πηλίνης,
Ἡ πηλὸν αὐτῆς τὰς τρυφὰς ἡγουμένη.
*
Ὁ Ὅσιος Φαρμούθιος ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.
Ἐξῆλθε Φαρμούθιος ἐκ τῶν ἐνθάδε,
Φαρμουθὶ μηνὶ δῆλον ὡς Ἀπριλλίῳ.
Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις Χριστὲ ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.
Ἀπό τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Β’. Ἐκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *