Ο άγιος Αντώνιος έλεγε στους μαθητές του:
Κάποτε χτύπησε κάποιος την πόρτα του κελλιού μου, και όταν βγήκα, είδα έναν που φαινόταν ψηλός και υπερόπτης. Όταν τον ρώτησα ποιος είναι, μου είπε: «Εγώ είμαι ο σατανάς». Του είπα τότε: «Γιατί λοιπόν ήρθες εδώ;» και εκείνος απάντησε: «Γιατί με κατηγορούν άδικα οι μοναχοί και όλοι οι άλλοι χριστιανοί; Γιατί με καταριούνται όλη την ώρα;» «Εσύ γιατί τους ενοχλείς;» τον ρώτησα. «Δεν τους ενοχλώ εγώ», αποκρίθηκε, «μόνοι τους ταράζονται· εγώ είμαι πλέον αδύναμος. Δεν διάβασαν ότι “τα σπαθιά του εχθρού χάθηκαν τελείως, και τις πόλεις του τις γκρέμισες”; (Ψαλμ. 9:7) Δεν έχω πια τόπο ούτε βέλος ούτε πόλη· παντού έγιναν χριστιανοί, και ακόμη και η έρημος γέμισε μοναχούς. Λοιπόν, ας φρουρούν τον εαυτό τους και ας μην καταριούνται εμένα άδικα».
Τότε εγώ θαύμασα τη χάρη του Χριστού και του είπα: «Ενώ πάντοτε είσαι ψεύτης, τώρα και χωρίς να θέλεις είπες την αλήθεια. Γιατί ο Χριστός με τον ερχομό του σε έκανε αδύναμο, σε έριξε κάτω και σε γύμνωσε». Μόλις εκείνος άκουσε το όνομα του Σωτήρα, μη αντέχοντας το κάψιμο από αυτό, έγινε άφαντος.
Αν λοιπόν και ο ίδιος ο διάβολος ομολογεί ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτε, οφείλουμε να καταφρονούμε εντελώς και αυτόν και τους δαίμονές του. Ας μη χάνουμε λοιπόν το θάρρος μας· ας μην περνούν από την ψυχή μας λογισμοί δειλίας και ας μη δημιουργούμε στον εαυτό μας φόβους λέγοντας: «Μήπως έρθει ο δαίμονας και με ρίξει; Μήπως με σηκώσει και με πετάξει κάτω ή έρθει ξαφνικά και με καταταράξει;» Καθόλου να μην κάνουμε τέτοιες σκέψεις, ούτε να έχουμε λύπη, σαν να πρόκειται να χαθούμε· αντίθετα, να έχουμε θάρρος και χαρά, επειδή ο Κύριος μας σώζει.
Ας συλλογιζόμαστε ότι μαζί μας είναι ο Κύριος, ο οποίος τους κατατρόπωσε και τους εξουδετέρωσε, και ας θυμόμαστε πάντοτε ότι, αφού ο Κύριος είναι μαζί μας, οι εχθροί δεν μπορούν να μας κάνουν τίποτε. Όταν λοιπόν έρθουν, αν βρουν την ψυχή να είναι ασφαλισμένη με τέτοιες σκέψεις και να συλλογίζεται τα μελλοντικά αγαθά, φεύγουν ντροπιασμένοι. Αν όμως μας βρουν να έχουμε δειλία και ταραχή και να δημιουργούμε στον εαυτό μας φόβους, τότε και αυτοί μας αυξάνουν τη δειλία με τις φαντασίες και τις απειλές, και αυτό ακριβώς που εμείς σκεφτόμαστε, το κάνουν εκείνοι σ’ εμάς επαυξημένο.
Εμείς λοιπόν, αν θέλουμε να καταφρονούμε τον εχθρό, όπως πολλές φορές είπα, ας συλλογιζόμαστε όσα έχουν σχέση με τον Κύριο και ας χαίρεται πάντοτε η ψυχή μας με την ελπίδα. Και τότε θα δούμε να γίνονται καπνός τα παιχνίδια των δαιμόνων, και αυτούς να φεύγουν μάλλον παρά να μας καταδιώκουν. Γιατί αυτοί, όπως προείπα, είναι πολύ δειλοί και διαρκώς αναμένουν τη φωτιά που έχει ετοιμαστεί γι’ αυτούς (Ματθ. 25:41).
Προκειμένου μάλιστα να μη φοβάστε, να έχετε το ακόλουθο σημάδι: Όταν παρουσιαστεί κάποια φαντασία, ας μη χάνει κανείς αμέσως το θάρρος του από δειλία, αλλά όποια και να είναι αυτή, ας ρωτήσει πρώτα με θάρρος: «Ποιος είσαι εσύ και από πού;» Και αν πρόκειται για οπτασία αγίων πνευμάτων, αυτά θα σε πληροφορήσουν και θα μετατρέψουν τον φόβο σου σε χαρά. Αν πάλι η οπτασία είναι διαβολική, χάνει τη δύναμή της βλέποντάς σε με ρωμαλέο πνεύμα. Και μόνο δηλαδή η ερώτηση «Ποιος είσαι εσύ και από πού;» είναι σημάδι αταραξίας. Έτσι ρώτησε και έμαθε ο Ιησούς του Ναυή (Ι. Ναυή 5:13-15), ενώ ο εχθρός δεν μπόρεσε να κρυφτεί από τον Δανιήλ που τον ρώτησε.
Από το βιβλίο: ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ, τόμος Δ’, Υπόθεση ΙΘ’ (19). Εκδόσεις “Το Περιβόλι της Παναγίας”, Θεσσαλονίκη 2010, σελ. 201.
