Βλέπουμε τον ουρανό, αδελφοί, ερμητικά κλεισμένο, γυμνό, χωρίς σύννεφα. Είναι αίθριος, αλλά μας είναι μισητός. Είναι καθάριος, αλλά μας προκαλεί λύπη. Αν και, όταν κάποτε ήταν γεμάτος με σύννεφα και μας έκανε σκοτεινούς και ανήλιους, επιθυμούσαμε την καθαρότητά του. Και η γη από την άλλη καταξεράθηκε. Στεναχωριέσαι να τη βλέπεις. Κατάντησε άκαρπη και άγονη. Γέμισε με ρήγματα από την ξέρα, έτσι που οι ακτίνες του ηλίου φθάνουν στα κατάβαθά της. Και οι πηγές, που πρώτα έδιναν άφθονο τρεχούμενο νερό, τώρα πια στέρεψαν. Και στα μεγάλα ποτάμια το νερό λιγόστεψε, τόσο που και τα μικρά παιδιά μπορούν να τα περάσουν και γυναίκες φορτωμένες πράγματα. Σε πολλούς από εμάς και το πόσιμο νερό λιγόστεψε και κινδυνεύουμε να πεθάνουμε από τη δίψα…
Αντίκρισα τα χωράφια και έκλαψα πολύ για την ακαρπία τους. Ξέσπασα σε αναφιλητά, καθώς η βροχή δεν ήρθε σε μας ακόμα. Ο σπόρος αλλού ξεράθηκε, προτού καν να φυτρώσει, κρυμμένος μέσα στο χώμα, όπως τον άφησε το αλέτρι. Και αλλού, μόλις ξεπρόβαλε και βλάστησε, μαράθηκε αξιολύπητα από τον καύσωνα. Ώστε ταιριάζει τώρα να πει κανείς τον λόγο του Ευαγγελίου αντίστροφα: «οι μεν εργάται πολλοί, ο δε θερισμός ούτε καν λίγος». Και οι γεωργοί, καθισμένοι στα χωράφια, με τα χέρια μπλεγμένα στα γόνατά τους (έτσι κάθονται όσοι κλαίνε την μοίρα τους), χύνουν δάκρυα για τους χαμένους κόπους τους.
Λοιπόν, ας αφήσουμε τον Προφήτη να μας μιλήσει για όλα αυτά: «Εγώ, λέγει, σας στέρησα την βροχή τρεις μήνες προ του θερισμού. Εγώ έβρεξα στην μία πόλη και στέρησα την βροχή από την άλλη. Το ένα χωράφι ποτίσθηκε και το άλλο ξεράθηκε. Και θα μαζευτούν δύο ή τρεις πόλεις σε μία για να πιούν νερό, αλλά δεν θα βρίσκουν για να ξεδιψάσουν. Κι αυτό γιατί δεν γυρίσατε σε μένα (ξεχάσατε τις εντολές μου), λέγει ο Κύριος.
Ας μάθουμε λοιπόν ότι ο Θεός μάς δίνει αυτά τα χτυπήματα, γιατί τον ξεχάσαμε και το ρίξαμε στην αμέλεια. Δεν τα επέτρεψε για να μας εξοντώσει, αλλά γιατί φροντίζει να μας διορθώσει. Όπως κάνουν οι καλοί πατέρες και όσοι φροντίζουν παιδιά, οι οποίοι δεν θυμώνουν κατά των παιδιών ούτε τους βάζουν τις φωνές γιατί θέλουν να τους κάνουν κακό, αλλά για να τα οδηγήσουν από την νηπιώδη αδιαφορία και τα νεανικά σφάλματα στην επιμέλεια. Κοιτάτε λοιπόν, πώς η πληθώρα των δικών μας αμαρτημάτων άλλαξε και την φύση των εποχών και τους χαρακτήρες των καιρών σε αλλόκοτα ανακατώματα.
Ποια είναι λοιπόν η αιτία της αταξίας και της συγχύσεως στη φύση; Γιατί αλλάξανε έτσι οι καιροί; Ας το ερευνήσουμε ως άνθρωποι μυαλωμένοι, ας το σκεφθούμε ως λογικοί.
Μήπως ο κυβερνήτης του σύμπαντος δεν υπάρχει; Μήπως ο αριστοτέχνης Θεός ξέχασε την πρόνοιά του; Μήπως στερήθηκε την εξουσία και την δύναμη; Ή μήπως, έχει μεν την ίδια δύναμη και κρατεί την εξουσία Του, ξεγλίστρησε όμως σε σκληρότητα και, από πανάγαθος και προνοητικός για μας, έγινε μισάνθρωπος;
Ένας που έχει τα λογικά του δεν μπορεί να πει τέτοια πράγματα. Οι αιτίες που δεν μας έρχονται βολικά τα πράγματα είναι ολοφάνερα άλλες. Ποιες; Ενώ εμείς παίρνουμε (χρήματα ή σοδειές), στους άλλους δεν δίνουμε. Ενώ επαινούμε την ευεργεσία, δεν ευεργετούμε όσους το χρειάζονται. Ενώ από δούλοι γίναμε ελεύθεροι, δεν σπλαχνιζόμαστε τους μέχρι προ τινος συνδούλους μας. Ενώ βρήκαμε φαγητό να κορέσουμε την πείνα μας, παραβλέπουμε αυτόν που ακόμα πεινάει. Ενώ ο Θεός μας τα δίνει όλα, εμείς γινόμαστε τσιγκούνηδες και δεν φροντίζουμε τους φτωχούς…
Γι’ αυτό έρχεται επάνω μας η δικαία κρίσις. Γι’ αυτό ο Θεός δεν μας δίνει το δώρο της βροχής, γιατί και εμείς ξεχάσαμε την φιλαδελφία. Γι’ αυτό ξεραθήκανε τα χωράφια, επειδή ψυχράθηκε η αγάπη. Κάνουμε λιτανείες με δυνατές ψαλμωδίες, αλλά πάνε στα χαμένα και σκορπίζονται στον αέρα. Άλλωστε και εμείς δεν γυρίσαμε το αυτί μας σ’ αυτούς που μας ζητούσαν.
Από το περιοδικό “Ο ΟΣΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ”, Έκδ. Ι. Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους, τ. 32 (2007), άρθρο: «ΟΜΙΛΙΑ ΕΠΙ ΑΝΟΜΒΡΙΑ ΚΑΙ ΞΗΡΑΣΙΑ», σελ. 35 (αποσπάσματα).
Ομιλία σε καιρό ξηρασίας και πείνας
