Μακρόθυμος είναι εκείνος που περιμένει το τέλος του πειρασμού και παίρνει τον έπαινο για την καρτερία του.
Ο άνθρωπος που μακροθυμεί έχει πολλή σύνεση (Παροιμ. 14:29), γιατί όλα όσα του συμβαίνουν τα συσχετίζει με το τέλος, και αυτό περιμένοντας, ανέχεται τα λυπηρά. Και το τέλος είναι η αιώνια ζωή, όπως λέει ο απόστολος (Ρωμ. 6:22). «Και αυτή είναι η αιώνια ζωή, το να γνωρίζουν εσένα, τον μόνο αληθινό Θεό, και αυτόν που έστειλες, τον Κύριο Ιησού Χριστό» (Ιω. 17:3).
Όταν είσαι μαζί με τους άλλους αδελφούς, πρόσεξε μήπως νοθέψεις τον συνηθισμένο έπαινο του αδελφού, λόγω της λύπης που κρύβεται μέσα σου εξαιτίας του, ανακατώνοντας κρυφά στα λόγια σου την κατηγορία. Αντίθετα, στη συνάντησή σας να τον επαινέσεις με ανόθευτους επαίνους, και να προσεύχεσαι ειλικρινά γι’ αυτόν όπως προσεύχεσαι για τον εαυτό σου, και έτσι θα απαλλαγείς πολύ γρήγορα από το ολέθριο μίσος.
Και αν τυχόν ο αδελφός, καθώς πειράζεται από τον δαίμονα, επιμένει να σε κακολογεί, εσύ μη βγεις από την κατάσταση της αγάπης με το να ανεχτείς τον ίδιο πονηρό δαίμονα να ενοχλεί τον νου σου. Και δεν θα βγεις από την αγάπη αν, ενώ εκείνος σε κατηγορεί, εσύ τον επαινέσεις, και ενώ θέλει το κακό σου, εσύ φανείς συμφιλιωτικός. Αυτός είναι ο δρόμος της κατά Χριστόν φιλοσοφίας, και όποιος δεν τον βαδίζει, δεν συγκατοικεί με τον Χριστό.
Μην κεντρίσεις τον αδελφό με υπονοούμενα, για να μη σου το ανταποδώσει και έτσι διώξεις την αγάπη και από τους δυο σας, αλλά πήγαινε με αγάπη και μίλησέ του με παρρησία, ώστε να διαλύσεις τις αιτίες της λύπης και να απαλλάξεις και τους δυο σας από την ταραχή και τη λύπη.
Τον καιρό της ειρήνης μη θυμάσαι όσα είπε ο αδελφός όταν υπήρχε μεταξύ σας λύπη – είτε είπε τα λυπηρά σ’ εσένα τον ίδιο, είτε τα είπε σε άλλον για εσένα και τα άκουσες αργότερα – για να μην ξαναγυρίσεις στο ολέθριο μίσος του αδελφού με το να ανέχεσαι τον λογισμό της μνησικακακίας.
Ερεύνησε τη συνείδησή σου με κάθε λεπτομέρεια, μην τυχόν εξαιτίας σου δεν συμφιλιώθηκε ο αδελφός. Μην προσπαθείς να την ξεγελάσεις, γιατί αυτή ξέρει τα κρυφά σου και σε κατηγορεί την ώρα του θανάτου, και σου γίνεται εμπόδιο την ώρα της προσευχής.
Εξέτασε τον εαυτό σου, μήπως η κακία που σε χωρίζει από τον αδελφό δεν βρίσκεται σε αυτόν, αλλά σ’ εσένα, και βιάσου να συμφιλιωθείς με αυτόν, για να μην ξεπέσεις από την εντολή της αγάπης.
Από το βιβλίο: ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ, τόμος Α’, Υπόθεση Μ’ (40). Εκδόσεις Το Περιβόλι της Παναγίας, Θεσσαλονίκη 2006, σελ. 388 (αποσπάσματα).