Ας εισέλθωμεν εις αυτόν τον ίδιον τον Παράδεισον της Αγίας Γραφής. Ας μαζέψωμε σαν άλλα άνθη, όσα μας είναι χρήσιμα δια την ομιλία μας αυτή. Ας λάβωμε ως οδηγούς τους Προφήτας, οι οποίοι προφητεύουν δια την Ύψωσιν του Σταυρού.
Και πρώτα ας πάρωμε τον Μωϋσή, τον πιστόν δούλον του Θεού και νομοθέτην, ο οποίος ύψωσε τον χάλκινον εκείνον όφιν· όχι δια να τον δοξάση, αλλά δια να τον αποδείξη ανίσχυρο να σώση· και με την σκουριά του χαλκού αντιπαρέθεσε συγκριτικά το δηλητήριο της κακίας, δια να φανερώση το μέγεθος του κακού. Διότι το χάλκινο εκείνο φίδι υψώθη, όχι σαν προτύπωσις ή τύπος του Σταυρού, αλλά ως αντίτυπος του τύπου ή τύπος αλληγορικώς λαμβανόμενος.
Αλλά και αυτός ο Μωϋσής ύψωσε κάποτε τα χέρια του, προτυπών τον σταυρωθέντα Χριστόν και τον Σταυρόν που υψώνεται σήμερον. Και ο Ιησούς του Ναυή συντρίβων κάποτε τους Αμαληκίτας ηύχετο: «Στήτω ο ήλιος κατά Γαβαών, και η σελήνη κατά φάραγγα Αιλών»· και αυτό έγινε, όχι μόνον δια να προτυπώση την ημέρα της σταυρώσεως του Χριστού, κατά την οποίαν το σκοτάδι απλώθηκε σε όλη την γη, ούτε απλώς δια να βεβαιώση το μεγαλείον της δυνάμεως του Θεού και την συντριβήν των εχθρών Του κατ’ αυτήν την ημέραν, αλλά και δια να προτυπώση την Ύψωσιν του Σταυρού, και την επ’ αυτού άνοδον του Ηλίου της δικαιοσύνης Χριστού.
Αλλά και ο Αβραάμ προσφέρει την θυσίαν εις τύπον του μυστικού θύματος Χριστού· υπακούσας όμως αμέσως εις την φωνήν του Αγγέλου, επρόσφερε ως συμβολικήν θυσίαν επάνω εις το όρος, το κριάρι εκείνο που εφάνη εις το φυτόν Σαβέκ, προτυπών την Ύψωσιν του Σταυρού.
Ύψωσαν κάποτε τα χέρια τους οι περί τον Αζαρίαν μέσα εις την φωτιά της Βαβυλωνίας καμίνου, προσευχόμενοι, και έσβυσαν εντελώς την φλόγα που είχε υψωθή προς τα επάνω, και με αυτήν την έκτασιν των χειρών τους εσχημάτιζον τον υψούμενον Σταυρόν.
Ύψωσε και ο Ιωνάς κάποτε την φωνήν του προσευχόμενος, και συγχρόνως ύψωσε σταυροειδώς και τα χέρια του· έτσι έλαβε αμέσως την βοήθεια από τον Θεόν, και το θαλάσσιο κήτος τον έβγαλε εις την ξηράν χωρίς να πάθη τίποτε απολύτως.
Ύψωσε το ξίφος κάποτε η περιβόητος Ιουδίθ, κατά της κεφαλής του κοιμωμένου Ολοφέρνου, προτυπούσα την ύψωσιν του Σταυρού, και έσωσε το Ισραηλιτικόν έθνος.
Ύψωσε κάποτε ο Δανιήλ την φωνήν του προς τον Ύψιστον Θεόν, όταν ευρίσκετο μέσα εις τον λάκκον των λεόντων, προτυπών την Ύψωσιν του Σταυρού, όταν του έφερε το άριστον ο Προφήτης Αββακούμ μεταφερθείς αυτοστιγμεί από Άγγελον Κυρίου.
Τι φαίνεται δε, να είναι εκείνο που λέγει ο Ιερεμίας ως εκ προσώπου των φονευτών του Κυρίου, λέγοντας: «Δεύτε και εμβάλωμεν ξύλον εις τον άρτον αυτού, και εκτρίψωμεν από της γης την ζωήν αυτού»;
Τι θέλει να ειπή δε ο Ησαΐας λέγοντας τα παρόμοια: άλλοτε μεν· «Ως πρόβατον επί σφαγήν ήχθη, και ως αμνός εναντίον του κείροντος αυτόν άφωνος»· και· «Εν τη ταπεινώσει αυτού η κρίσις αυτού ήρθη, ότι αίρεται από της γης η ζωή αυτού»· άλλοτε δε· «Και αυτός αμαρτίας πολλών ανήνεγκε».
Πού; Βεβαίως επάνω εις το Ξύλον του Σταυρού· εις τον οποίον αφού εξύβρισαν ως μεθυσμένοι τον άρτον της ζωής, δεν υπεχώρησαν, έως ότου Τον ύψωσαν δια να είναι ένας έλεγχος, που θα κάνη αναπολογήτους τους βλέποντας, και ένας τύπος της προκειμένης Υψώσεως.
Τούτο δε, τι άλλο σημαίνει παρά την ύψωσι του Σταυρού και την φανέρωσί του; Καθώς επίσης και την σφαγήν του Προβάτου Χριστού, ο οποίος ανελθών εις τον Σταυρόν, εσταύρωσε και κατήργησε την αμαρτίαν του κόσμου· και αυτό συμβολίζει φανερά την Ύψωσι του Σταυρού.
Αρκετές όμως είναι αυτές οι Γραφικές μαρτυρίες που προτυπώνουν και προλέγουν την Ύψωσι του Σταυρού, για να μη γίνη κουραστικός ο λόγος εις τους πολλούς.
Από το βιβλίο: «ΕΟΡΤΟΔΡΟΜΙΟΝ. Πατερικοί Λόγοι σε Δεσποτικές και Θεομητορικές εορτές». Ενωμένη Ρωμηοσύνη. Σειρά: Πατερικός άμβων 1, Θεσσαλονίκη 2020, σελ. 773.
