Τι είναι τα τάλαντα; Τι ειδών τάλαντα υπάρχουν;
Τάλαντα είναι τα χαρίσματα του Θεού στον άνθρωπο, τα οποία μπορούμε να τα χωρίσουμε σε τρείς ομάδες: στα σωματικά, στα ψυχικά ή πνευματικά και στα θαυματουργικά. Αν τα δυο πρώτα είδη τα ονομάσουμε φυσικά, το τρίτο είναι και λέγεται υπερφυσικό.
Σωματικά προτερήματα είναι η υγεία, η καλή διάπλαση, η μυϊκή δύναμη και όλα όσα έχουν έδρα τα μέλη του σώματος και τις αισθήσεις. Τα σωματικά αυτά προσόντα είναι εφήμερα και φθαρτά, ωστόσο τους δίνουμε τόση σημασία… Στα εξωτερικά ζηλευτά ιδιώματα ας συγκαταλέξουμε και τον πλούτο, άστατο επίσης και παροδικό. Τούτο το πρώτο άθροισμα των χαρισμάτων είναι το πιο χαμηλό και ευτελές, γιατί ακριβώς είναι το επιφανειακό.
Στο δεύτερο και ανώτερο επίπεδο βρίσκονται τα ψυχικά τάλαντα, τα πνευματικά κεφάλαια, οι σε θαυμαστό βαθμό αναπτυγμένες νοητικές δυνάμεις του ανθρώπου. Εδώ έχουμε την ευφυΐα με τις διάφορες μορφές και εκφάνσεις της, όπως την αντιληπτική ικανότητα, την ευστροφία και ετοιμότητα σκέψεως και τα όμοια. Ακόμη έχουμε την καλή και πειθαρχημένη φαντασία, τη δεξιότητα στα γράμματα και στις τέχνες και στις ποικίλες επιστήμες, τη διαλεκτική-ρητορική δεινότητα κλπ. Τούτα τα προτερήματα εντυπωσιάζουν.
Πλην όμως υπάρχουν και άλλα χαρίσματα, τα κυρίως χαρίσματα, που ίσως δεν τα πολυϋποψιαζόμαστε, και δεν έχουν κερδίσει τη δέουσα θέση στην εκτίμησή μας. Έχουμε κατά νου τις αρετές που συγκροτούν τον πολύτιμο χαρακτήρα, ήθος και ύφος ψυχής ατίμητο.
Αναφέρουμε σταχυολογικά τη δυνατή θέληση των μεγάλων νηστευτών ή την αγρυπνία των μεγάλων ασκητών. Άλλα, «χαρίσματα τα κρείττονα» καθώς θα τα αξιολογούσε ο Παύλος (Α’ Κορ. 12.31): Η ελεημοσύνη του αγίου Ιωάννου του Ελεήμονα, πατριάρχη Αλεξανδρείας, ή του αγίου Νικολάου Μύρων, η φιλοξενία του οσίου Σαμψών του ξενοδόχου, η παρηγορητικότητα του οσίου Σεραφείμ του Σαρώφ, η ανεξικακία του Δαβίδ και του αγίου Διονυσίου της Ζακύνθου, η πραότητα του Μωυσή, η πίστη του Αβραάμ, η διδαχή των Οικουμενικών Διδασκάλων και των Πατέρων της Εκκλησίας.
Η επόμενη στάθμη των χαρισμάτων είναι τα θαυματουργικά χαρίσματα. Βασικά η εν λόγω κατηγορία θείων δωρεών προϋποθέτει την αμέσως προηγούμενη. Απαιτείται ο άνθρωπος να έχει αυξήσει τα πνευματικά χαρίσματα, τις αρετές, ώστε αυτά να του δρομολογήσουν την περαιτέρω ανάβαση, να τον καταστήσουν δεκτικό της θαυματουργικής δυνάμεως.
Με άλλα λόγια οι «σημειοφόροι», δηλαδή οι θαυματουργοί, ήσαν και είναι οι σημαιοφόροι των πιστών, οι πιο προοδευμένοι τους, που προηγούνται· οι θαυματουργοί είναι άγιοι.
Ιερομόναχος Ιουστίνος