Τα μοναστήρια, και ιδιαίτερα το Άγιον Όρος, έμειναν ακόμη «οι πύργοι της αγάπης».
Η αναλλοίωτη διατήρηση της αγίας Ορθοδόξου Παραδόσεως, η υπεράσπιση της Ορθοδοξίας από τις παραχαράξεις και τους συμβιβασμούς, η αδιάλειπτη προσευχή για τον κόσμο και καθετί που κάνουν οι Αθωνίτες μέσα στη λατρεία του Θεού και για τη σωτηρία του κόσμου, είναι πράγματα μεγάλα και αξιοτίμητα. Αυτά όμως αποκορυφώνονται στην πραγματοποίηση της αληθινής εικόνας της πνευματικής αγάπης που είναι το πιο σπουδαίο που μπορεί να προσφέρει ο Άθως στο σημερινό κόσμο.
Η μοναχική ζωή πραγματοποίησε πάντοτε με την φιλοξενία μια κεφαλαιώδη αρετή πιο μεγάλη κι από την προσευχή και την άσκηση. Στο Άγιο Όρος και ο πιο φτωχός ερημίτης φυλάει κάτι για την
Τα πλήθη των προσκυνητών που έρχονται κάθε χρόνο στον Άθω, δεν έρχονται για να δουν αντικείμενα τέχνης, αρχαιότητες ή μουσεία, από τα οποία είναι γεμάτος ο σημερινός κόσμος, αλλά κάτι εντελώς διαφορετικό. Η σημερινή ανθρωπότητα, γεμάτη έχθρες, απομονωμένη, φθείρεται από την έλλειψη κοινωνίας και θερμής αγάπης και έρχεται να τη δει στον Άθω.
Έρχονται οι προσκυνητές να δουν τα πνευματικά κοινόβια με το πλήθος των αδελφών, οι οποίοι αποδίδοντας οι μεν στους δε μεγαλύτερη τιμή, διαπλάθονται μυστικά μεταξύ τους με τη δύναμη της θεϊκής αγάπης, η οποία καίει μέσα στον καθένα από αυτούς και χύνει έξω αγάπη, χαρά και ειρήνη.
Μερικοί από τους προσκυνητές δεν γνωρίζουν καμιά γλώσσα, με την οποία θα έρχονταν σε απευθείας επικοινωνία με τους μοναχούς. Όμως ούτε που αισθάνονται την ανάγκη. Αυτοί έρχονται να δουν. Όπως ο αδελφός εκείνος που πήγαινε κάθε χρόνο στον όσιο Αντώνιο και δεν τον ρωτούσε ποτέ τίποτε. Αλλά στην απροσδόκητη ερώτηση του Οσίου, ο αδελφός του απαντά απλά: «Μου αρκεί μόνο να σε βλέπω, πάτερ» (Γεροντικό, Αββάς Αντώνιος 27).
Τα πλήθη συρρέουν γύρω από τους προοδευμένους πνευματικά πατέρες και τα μεγάλα κοινόβια, όπως άλλοτε γύρω από τον Κύριο, διότι αισθάνονται τη δύναμη της Χάριτος, η οποία ξεχειλίζει από αυτούς και τα κοινόβια, και αναπνέοντας αυτή την ατμόσφαιρα, αισθάνονται ευχάριστα, ανάλαφροι από ψυχικά φορτία, τα οποία τους πιέζουν, και καθαρίζουν τα μέτωπά τους. Και αυτό είναι το πιο σπουδαίο αγαθό, από το οποίο έχει ανάγκη ο κόσμος σήμερα.
Μ’ αυτή τη διακονία, ο Άθως πορεύεται ήδη προς τη βασιλεία της αγάπης, η οποία αρχίζει από εδώ, προσκαλώντας διαρκώς τον κόσμο στην άνοδο προς τα υψηλά, καθώς η ίδια η όψη του Άθω φανερώνει, σύμφωνα με το λόγο του αγίου Ιωάννου της Κλίμακος: «Αναβαίνετε, αναβαίνετε, αδελφοί… Δεύτε αναβώμεν εις το όρος Κυρίου και εις τον οίκον του Θεού ημών» (Λόγος 30).
Από το περιοδικό “Ο ΟΣΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ”, Έκδ. Ι. Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους, τ. 6 (1981), άρθρο: «Η καινή εντολή», σελ. 48 (αποσπάσματα).