«Αποκριθείς δε ο αρχισυνάγωγος, αγανακτών
ότι τω σαββάτω εθεράπευσεν ο Ιησούς…»
(Λουκ. 13:14)

Είναι παλιά η ασθένεια. Γιατί μόνο σαν ασθένεια θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει αυτό το φαινόμενο. Όταν κανείς πετυχαίνει κάτι στη ζωή του, όταν προοδεύει, φυσικό είναι να χαρούν και όσοι τον γνωρίζουν. Όσοι βρίσκονται γύρω του. Εντούτοις δε συμβαίνει με όλους αυτό. Υπάρχουν μερικοί που όχι μόνο δε χαίρονται αλλά και θλίβονται από την επιτυχία και ευχαρίστηση του άλλου. Και δεν πρόκειται για άτομα που θίγονται από ό,τι ικανοποίησε αυτόν τον άλλο. Σε τούτο ακριβώς έγκειται η αρρώστια, η νοσηρή νοοτροπία και συμπεριφορά. Δεν ευχαριστιούνται, γιατί δεν μπορούν να βλέπουν τους άλλους χαρούμενους. Ακόμη, μερικοί, γιατί δε θέλουν να βλέπουν ότι κάτι καλό γίνεται με πρωτεργάτη του καλού κάποιον άλλο. Στενοχωρούνται, όταν δεν είναι πάντοτε αυτοί οι αίτιοι μιας επιτυχίας. Από ζήλεια; Και απ’ αυτό. Μα και από εγωισμό και ασπλαχνία. Από διάθεση να μη νιώθουν κάποιον να προάγεται ή να προβάλλεται. Από επιθυμία να μειώνεται η σημασία των έργων οποιουδήποτε άλλου και να υπερτιμάται κάθε δική τους ενέργεια.

Αυτό συνέβη και με τον Αρχισυνάγωγο της ευαγγελικής περικοπής που αναγνώσθηκε στους Ιερούς μας Ναούς. Δεκαοχτώ χρόνια έπασχε μια γυναίκα από κύφωση. Δεν μπορούσε ούτε λίγο να ορθώσει το κορμί της. Δεν του ήταν άγνωστη. Επήγαινε τακτικότατα στη Συναγωγή. Κάθε Σάββατο. Τον παραμικρό οίκτο, φαίνεται, δεν ένιωθε γι’ αυτήν. Μολονότι συχνά βρισκόταν μπροστά του. Ήρθε όμως στη Συναγωγή του ο Κύριος. Είδε την πάσχουσα αυτή γυναίκα. Τη σπλαχνίστηκε. Την εθεράπευσε. Χαρά για την ίδια. Χαρά για όλους όσοι παρακολούθησαν το θαύμα.

Ένας μόνο αποτέλεσε εξαίρεση. Ο Αρχισυνάγωγος. Ο όχλος έχαιρε. Αυτός εδυσφόρησε. Επετίμησε αυτόν τον όχλο, γιατί ερχόταν ημέρα Σαββάτου να θεραπευτεί. Φοβήθηκε δήθεν μήπως παραβιαζόταν η εντολή του Θεού. Αλλά ο Κύριος αποκάλυψε την ψυχική του διαστροφή. Τον αποκάλεσε υποκριτή. Γιατί πραγματικά υποκριτικό ήταν το ενδιαφέρον του για την εντολή του σεβασμού του Σαββάτου. Σκοπός του ήταν να μειώσει την αξία του θαύματος. Να παρουσιάσει και την Κύριο Ιησού Παραβάτη του Νόμου. Να δημιουργήσει αμφιβολίες. Με έντεχνο μάλιστα τρόπο. Να κλονίσει την αγάπη και την εκτίμηση του όχλου προς το Χριστό. Να τον αποσπάσει απ’ Αυτόν.

Τέτοιοι τύποι δε λείπουν από κάθε κοινωνία. Από κάθε εποχή. Τη διαπιστώνει κανείς ή τη διαισθάνεται την παρουσία τους ανάμεσά μας. Διακρίνουμε τη διάθεση και την προσπάθειά τους. Εντούτοις παρασυρόμαστε. Επηρεάζονται οι σκέψεις και τα συναισθήματά μας από τη συστηματική και οργανωμένη κάποτε πολεμική τους εναντίον κάθε καλού. Είναι τόσο έντεχνη η επιχειρηματολογία τους που, ενώ ξέρουμε ποια είναι η αλήθεια, κλονιζόμαστε. Αμφιβάλλουμε αν αυτό που βλέπουμε ολοφάνερα είναι πραγματικότητα. Ψάχνουμε κι εμείς μαζί τους να βρούμε όλα τα τρωτά σημεία. Τι περίεργο! Δεν ευχαριστούμαστε με ό,τι καλό γίνεται. Δε δοξάζουμε το Θεό γι’ αυτό. Δεν προσπαθούμε να το αξιοποιήσουμε. Δεν επιδοκιμάζουμε την επιτυχία. Μόνο τις ατέλειες και τις παραλείψεις ζητούμε να διακρίνουμε. Τις υπογραμμίζουμε και τις προβάλλουμε μάλιστα.

Έτσι καταντά, στην εποχή μας προπαντός, να παρασυρόμαστε από μια διάθεση κριτικής. Κι αν ήταν αυτή η κριτική γόνιμη, θα ήταν σωτήρια. Αν δεν υπάρξει κριτική, δε θα υπάρξει διόρθωση και πρόοδος. Αλλά να είναι η διαπίστωση και η αναγνώριση ή η υπόδειξη κινημένη απ’ αυτό το ελατήριο. Από την επιθυμία να διορθωθούν καταστάσεις και να επιτευχθούν καλύτερα αποτελέσματα. Να γίνεται η κριτική με αγάπη και ενδιαφέρον πραγματικό για την πρόοδο. Να είναι έτσι γόνιμη και δημιουργική. Όχι καταλυτική και κακεντρεχής. Να εμπνέεται από τον πόθο για την ανακούφιση και ικανοποίηση των άλλων. Όχι αρνητική.

Ο πόθος να πετύχουμε μια καλή εξέλιξη και να φτάσουμε σε καλύτερες συνθήκες ζωής είναι γενικός. Όλοι θέλουν να συντελέσουν σ’ αυτό. Ο καθένας με τον τρόπο του. Αν αποκλείσει κανείς ελάχιστους που μοναδική τους χαρά είναι η δυστυχία των άλλων, οι πολλοί επιδιώκουν το γενικό καλό. Μόνο που θέλουν μερικοί κυρίως αυτοί να συντελούν σ’ αυτή την επιτυχία. Επιθυμούν να έχουν την αποκλειστική τιμή του μοναδικού δημιουργού. Τους ενοχλεί η παρουσία και η προσπάθεια των άλλων. Πολύ περισσότερο στενοχωρούνται, όταν αυτή η προσπάθεια αποδίδει περισσότερο. Θέλουν δική τους να είναι η πρωτοβουλία και αποκλειστικά δική τους η ενέργεια. Επιζητούν τη δόξα. Αλλά τότε και το καλό που πετυχαίνουν δεν αποβλέπει στην ικανοποίηση εκείνων για τους οποίους τάχα γίνεται. Μοναδική τους επιδίωξη είναι η αυτοπροβολή. Δεν αναδεικνύονται όμως έτσι οι δημιουργοί και οι ευεργέτες.

Ένα πρέπει να είναι το ενδιαφέρον μας. Να γίνεται το καλό από οποιονδήποτε και με οποιονδήποτε θεμιτό και ηθικό τρόπο. Να επιδοκιμάζουμε κάθε καλό έργο. Να χειροκροτούμε κάθε επιτυχία. Να χαιρόμαστε για κάθε προσπάθεια προόδου. Να υποβοηθούμε και υποστηρίζουμε κάθε ενέργεια που αποβλέπει στη χαρά και την ευτυχία του συνόλου. Μην αφήνουμε τον εγωισμό και τη ζήλεια να τραυματίζει την ψυχή μας για τις επιτυχίες των άλλων. Μην παρασυρόμαστε σε στείρα και άγονη κριτική. Τα λάθη είναι αναπόφευκτα. Μόνο οι νεκροί δεν κάνουν λάθη. Όσοι κινούνται και ενεργούν θα παρουσιάσουν ελλείψεις. Θα αστοχήσουν ίσως. Οι αδυναμίες είναι ανθρώπινες. Μόνο ο Θεός είναι χωρίς κηλίδα, άγιος, αναμάρτητος, αλάθητος. Ας συνειδητοποιήσουμε αυτή την απλή αλήθεια. Καθε ανθρώπινο έργο θα έχει τις ατέλειές του. Δε σημαίνει όμως αυτό πως μόνο ατέλειες έχει. Δεν μπορεί να μην έχει και στοιχεία καλά.

Τούτο θα πρέπει να είναι το έργο μας. Να διακριβώνουμε κάθε καλή πλευρά. Να επισημαίνουμε και τα σφάλματα. Εμπνευσμένοι από του Χριστού την αγάπη και το ζήλο για την εξυπηρέτηση των συνανθρώπων μας να φροντίζουμε για την επαύξηση του καλού και τη διόρθωση του κακού. Μια τέτοια διάθεση, χωρίς υστεροβουλία, πολλά μπορεί να προσφέρει. Με πνεύμα ταπεινώσεως και ειλικρινούς ενδιαφέροντος για το κοινό καλό αν εργαστούμε, θα γίνουμε συνεργάσιμοι και δημιουργικοί. Θα αξιοποιηθούν έτσι όλες οι δυνάμεις και όλες οι προσφορές.

Μ’ αυτόν τον τρόπο και η οικογένεια θα ευτυχήσει και η κοινωνία θα ευημερήσει. Όταν όλοι δώσουμε τα χέρια μεταξύ μας και αποδυθούμε σε κοινή προσπάθεια. Όταν με απλότητα ο ένας υποδεικνύει στον άλλο τα σφάλματα και ο άλλος δέχεται με ευγνωμοσύνη την κριτική. Όταν πραγματικά και ολόψυχα μας απασχολεί η δημιουργία ενός καλύτερου και ευτυχέστερου κόσμου. Όταν αφιερώσουμε τις δυνάμεις μας στην υπηρεσία του Χριστού. Όταν νιώσουμε πως είμαστε όλοι ένα σώμα, το σώμα της εκκλησίας του Χριστού, και υποτασσόμαστε στις εντολές που Αυτός ως κεφαλή του Σώματος δίνει. Τότε θ’ αναπτυχθούν όλες οι προϋποθέσεις και οι συνθήκες της ανθρώπινης ευτυχίας. Χωρίς αντεγκλήσεις. Χωρίς άσκοπες συζητήσεις. Με κατανόηση. Με κριτική εποικοδομητική. Με διάθεση διορθώσεως των ατελειών και πνεύμα συνεργασίας και θυσίας. Με αγάπη πολλή. Με πνεύμα Θεού. Ευεργετικό θα ‘ναι τότε το αποτέλεσμα. Και η επιτυχία μεγάλη.

Από το βιβλίο: Πολυκάρπου Βαγενά, Μητροπολίτου Κερκύρας, «Ελθέτω η βασιλεία σου», τ. Α’.

Συνεργασία εποικοδομητική – Κυριακή Ι’ Λουκά