Η σημερινή εορτή, όπως και κάθε εορτή του Τιμίου Προδρόμου, είναι εορτή όλης της Εκκλησίας, αλλά είναι και εορτή ιδιαιτέρως των Μοναχών. Διότι ο Τίμιος Πρόδρομος είναι ο πρώτος Μοναχός της Εκκλησίας και το πρότυπο και υπόδειγμα κάθε αληθινού Μοναχού, και στην άσκηση, και στην αγάπη που είχε προς τον Χριστό, αλλά και στο πνεύμα της θυσίας που τον διέκρινε.
Έτσι όταν ήλθε η ώρα χάριν της αγάπης του Θεού και των ανθρώπων να θυσιάσει τον εαυτό του, ελέγχων τον παρανομήσαντα βασιλέα, δεν δίστασε να το κάνει. Ο δε έλεγχος που έκανε στον βασιλέα ήταν για το καλό του βασιλέως και το καλό της παρανόμου γυναικός του και το καλό του λαού. Διότι, όταν ο λαός βλέπει τους άρχοντες να παρανομούν, τι θα κάνει και αυτός;
Έχουμε ανάλογα παραδείγματα και στην ιστορία της Βυζαντινής Εκκλησίας. Ο άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης επ’ ουδενί συνεχώρησε παράνομο γάμο του βασιλέως, γενόμενος μιμητής του Τιμίου Προδρόμου.
Διότι, όπως λέγει, εάν εμείς ευλογήσουμε και ανεχθούμε τον παράνομο γάμο του βασιλέως, τότε σε όλη την αυτοκρατορία και κάθε ένας άνδρας που θα βρίσκει μία άλλη γυναίκα, θα διώχνει την γυναίκα του και θα παίρνει την άλλη γυναίκα. Δεν είναι αυτό αμαρτία, να διώχνουν οι άνδρες εκείνες τις καλές συζύγους τους, για να παίρνουν τις άλλες; Και χάριν των τιμίων και καλών γυναικών ο άγιος Θεόδωρος υπέμεινε τα πάνδεινα, ελέγχων τον βασιλέα.
Άρα λοιπόν ο άγιος και Τίμιος Πρόδρομος δεν είναι μόνον ασκητής, δεν είναι μόνον αναχωρητής, δεν είναι μόνον προφήτης, είναι και ο κατ’ εξοχήν κοινωνικός εργάτης. Βλέπουμε όμως ότι η κοινωνικότητα των αγίων Πατέρων βασιζόταν στην άσκησή τους, στην αυταπάρνησή τους και στην αγάπη τους προς τον Θεό και τους ανθρώπους.
Ας τον έχουμε πάντοτε προ οφθαλμών μας τον Τίμιο Πρόδρομο, για να παίρνουμε και θάρρος και έμπνευση και δύναμη να αγωνιζόμαστε και εμείς στον καθημερινό μας πνευματικό και μοναχικό αγώνα.
(1988)
Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Καψάνης (†)
Από το βιβλίο: † Αρχιμανδρίτου Γεωργίου, Ομιλίες σε Εορτές Αγίων (των ετών 1981-1991) Β’. Έκδ. Ι.Μ. Οσίου Γρηγορίου, Άγιον Όρος 2016, σελ. 270.
Ο ‘Αγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος ως μοναχός και ως κοινωνικός εργάτης
