«Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος
εν ονόματι Κυρίου, ο βασιλεύς του Ισραήλ»
(Ιω. 12:13)
Ο Κύριός μας μετά την ανάσταση του Λαζάρου στη Βηθανία, συνοδευόμενος από τους μαθητές του και πλήθος λαού, ανεβαίνει στα Ιεροσόλυμα. Κόσμος πολύς τον υποδέχεται θριαμβευτικά με τα βαΐα των φοινίκων στα χέρια, στρώνοντας κλαδιά και ρούχα στο δρόμο και φωνάζοντας το «ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, ο βασιλεύς του Ισραήλ».
Ο κόσμος θεωρεί τον Χριστό σαν κοσμικό, επίγειο βασιλέα ο οποίος θα εγκαταστήσει τον θρόνο του στην Ιερή Πόλη, θα ενώσει κάτω από το σκήπτρο του τον υπόδουλο λαό και θα υποτάξει με τη δύναμή του τους κατακτητές. Όμως ο Κύριος πορεύεται καθισμένος «επί πώλον όνου». Πορεύεται προς το μαρτύριο και το θάνατο. Θρόνος του θα γίνει ο Σταυρός. Δύναμη και δόξα του θα είναι η σταυρική του θυσία (γι’ αυτό στις ορθόδοξες παραστάσεις της Σταυρώσεως η επιγραφή πάνω, στην κορυφή του Σταυρού, δεν γράφει Ιησούς Ναζωραίος Βασιλεύς Ιουδαίων αλλά ο Βασιλεύς της δόξης). Με αυτή τη δύναμη της σταυρικής θυσίας θα κατανικήσει τον διάβολο και θα ελευθερώσει τον άνθρωπο.
Τι ήταν ο Χριστός; Τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος, δηλαδή εντελώς αναμάρτητος. Και ως αναμάρτητος δεν είχε καμιά σχέση με το θάνατο. Ο θάνατος είναι συνέπεια της αμαρτίας. Επομένως ο Κύριος που όχι μόνο δεν αμάρτησε, αλλά και δεν μπορούσε να αμαρτήσει, ήταν ελεύθερος από το θάνατο. Και όμως παραιτείται από το δικαίωμά του να ζήσει, θυσιάζει τη ζωή του θεληματικά για τη σωτηρία του ανθρώπου, για τη δική μας σωτηρία.
Παρόμοια ως δημιουργός του κόσμου είχε κάθε δικαίωμα να απολαμβάνει τα καλά και ωραία της δημιουργίας του· τα πουλιά και τα δένδρα, τα λουλούδια και τον ουρανό, τα πάντα. Και όμως αντί αυτών και αντί όλων των ευεργεσιών, υλικών και πνευματικών, προς τους ανθρώπους καταδέχεται, με τη θέλησή του, «τους εμπτυσμούς, τα ραπίσματα, τα κολαφίσματα, τας ύβρεις, τους γέλωτας, την πορφυράν χλαίναν, τον κάλαμον, τον σπόγγον, το όξος, τους ήλους, την λόγχην, και προ πάντων, τον σταυρόν». Και επειδή όλα αυτά και τον θάνατο τα έπαθε, επαναλαμβάνουμε, όχι διότι ήταν υποχρεωμένος να τα πάθει αλλά διότι ήθελε για μας να τα πάθει, γι’ αυτό και δικαίως αναστήθηκε και χάρισε στην πεσμένη ανθρώπινη φύση αντί της φθοράς την αφθαρσία και αντί του θανάτου την αθανασία και επί πλέον μας άφησε υπόδειγμα ζωής. Δηλαδή το πως πρέπει και εμείς να ζούμε. Εμείς που είμαστε ενωμένοι μαζί του, καθώς με το άγιο Βάπτισμα και την κοινωνία του Σώματος και του Αίματός του γίναμε και είμαστε μέλη του δικού του Σώματος, της Εκκλησίας του.
Με τέτοια διάθεση, με τέτοιο σταυρικό φρόνημα ας περάσουμε τη ζωή μας, ιδιαίτερα δε την Μεγάλη Εβδομάδα που μας έρχεται. Δηλαδή όχι μόνο να αποφεύγουμε την αμαρτία, το οποίο είναι βασικό και απαραίτητο, όχι όμως και αρκετό. Χρειάζεται ακόμη, αφενός μεν να παραιτούμαστε, να αφήνουμε χάριν των άλλων αυτά που φαίνεται ότι τα δικαιούμαστε και μας δίνουν ανάπαυση και μας προκαλούν ευχαρίστηση, αφετέρου δε να δεχόμαστε ευχαρίστως αυτά που έχουν κόπο και πόνο, αυτά που μας φαίνονται δυσάρεστα. Έτσι χτυπιέται και με τη χάρη του Θεού εξαλείφεται η φιλαυτία, η αρρώστια αυτή που μπήκε στη ζωή του ανθρώπου μετά την πτώση του και από την οποία προέρχονται όλα τα άλλα πάθη και οι ποικίλες αμαρτίες. Έτσι αρχίζει να ανατέλλει μέσα μας η ζωή της αγιότητας και η ομοιότητά μας με τον Χριστό.
Εισέρχεται λοιπόν στα Ιεροσόλυμα ο Κύριος και πηγαίνει για να πάθει, να σταυρωθεί αλλά και να αναστηθεί. Και η Εκκλησία όλες αυτές τις μέρες παρακολουθεί, και βοηθά και εμάς να παρακολουθήσουμε με τα κατάλληλα αναγνώσματα, τους ύμνους και την εν γένει λατρευτική ζωή, την πορεία αυτή του Χριστού προς το πάθος και τον θρίαμβο.
Οι τρεις πρώτες ημέρες της Μεγάλης αυτής Εβδομάδος είναι προπαρασκευαστικές. Οι ακολουθίες των ημερών αυτών ονομάζονται “του Νυμφίου”. Ο Χριστός είναι ο Νυμφίος της Εκκλησίας αλλά και της κάθε ψυχής. Η κάθε χριστιανική ψυχή είναι νύμφη του Χριστού. Ποιο το χαρακτηριστικό της πραγματικής νύμφης; Η αγάπη της προς το νυμφίο. Είναι τόσο δυνατή που την κάνει να μην έχει μάτια για άλλον. Έτσι και εμείς, όλον τον πόθο και όλη την αγάπη μας να στρέψουμε προς τον Χριστό. Και σε αυτό αποβλέπει όλη η χριστιανική ασκητική ζωή με τη νηστεία, την προσευχή, την άσκηση της αγάπης, τις θείες Λειτουργίες.
Την Μ. Δευτέρα «μνείαν ποιούμεθα του παγκάλου Ιωσήφ», ο οποίος αποτελεί προτύπωση του Χριστού. Φθονήθηκε από τους αδελφούς του, ρίχτηκε σε λάκκο, πουλήθηκε, όμως βασίλευσε της Αιγύπτου και έθρεψε το λαό.
Την Μ. Τρίτη διαβάζεται η παραβολή των δέκα παρθένων για να μας προτρέψει να έχουμε εγρήγορση και να φροντίσουμε να στολίσουμε τις ψυχές μας με το λάδι των αρετών, της χάριτος του Αγίου Πνεύματος, για να μπορέσουμε να μπούμε στον ουράνιο νυμφώνα.
Μ. Τετάρτη. Θυμόμαστε την πόρνη που άλειψε με μύρο τον Κύριο για να μάθουμε πόσο μεγάλο πράγμα είναι η μετάνοια.
Την Μ. Πέμπτη εορτάζουμε τον ιερό νηπτήρα, το μυστικό Δείπνο, δηλαδή την παράδοση της θείας Ευχαριστίας και την προδοσία.
Την Μ. Παρασκευή τα άγια και σωτήρια και φρικτά Πάθη, προ πάντων δε τον Σταυρόν και τον θάνατον. Η αποκορύφωση της ταπείνωσης και της αγάπης. Ο βασιλεύς της δόξης με όλο το μεγαλείο της θείας αγάπης.
Το Μ. Σάββατο εορτάζομεν την θεόσωμον Ταφήν και την εις Άδου Κάθοδον.
Κυριακή του Πάσχα. Ο θρίαμβος της Αναστάσεως.
Οι απειθείς και μέχρι σήμερα απειθούντες Ιουδαίοι ουδέποτε κατάλαβαν, παρά τις φωνές των προφητών, ότι ο Μεσσίας είναι παθητός, γι’ αυτό και έμειναν και μένουν μακριά του. Αλλά και πολλοί χριστιανοί ουδέποτε κατάλαβαν ότι «η οδός του Θεού είναι σταυρός καθημερινός», γι’ αυτό και πνευματικά αποτυγχάνουν. Εμείς όμως ας καταλάβουμε καλά αυτό που λέει ο άγιος Μακάριος, ότι δηλαδή δεν είναι δυνατόν χωρίς παθήματα και την τραχεία και στενή και τεθλιμμένη οδό να εισέλθει κάποιος στην πόλη των αγίων και να αναπαυθεί και να συμβασιλεύσει με τον βασιλέα Χριστό.
«Δεύτε» λοιπόν «και ημείς, κεκαθαρμέναις διανοίαις, συμπορευθώμεν αυτώ, και συσταυρωθώμεν, και νεκρωθώμεν δι’ αυτόν ταις του βίου ηδοναίς, ίνα και συζήσωμεν αυτώ… εν τη Βασιλεία των ουρανών». Αμήν.
Αρχιμ. Λουκάς Τσιούτσικας