Είναι από τα πιο βασικά και θεμελιώδη αιτήματα του σημερινού ανθρώπου: Η συνεργασία, η κοινή προσπάθεια για το καλό, η ενότητα.
Πόσο έχει ταλαιπωρηθεί η ανθρωπότητα από την έλλειψη του μεγάλου αυτού αγαθού! Διάλυση οικογενειών, διαίρεση κοινωνιών, διχασμοί εθνικοί, πόλεμοι τοπικοί ή παγκόσμιοι είναι συνήθεις συνέπειες της απουσίας του πνεύματος της ενότητας.
Ελατήρια και τάσεις εγωιστικές, όταν παρεισφρήσουν μεταξύ των ανθρώπων, θα έχουν αποτέλεσμα την εχθρότητα, τη διάσπαση, το γκρέμισμα κάθε καλού.
Θεοποιείται το άτομο. Σκέπτεται καθένας μόνο τον εαυτό του, μόνο γι’ αυτόν φροντίζει. Απαιτεί να τον εξυπηρετούν όλοι οι άλλοι. Θέλει κάθε προσπάθεια να γίνεται για δική του δόξα. Να έχει αποκλειστικά μόνος την τιμή. Ξεχωρίζει από τους συνανθρώπους του. Τους υποτιμά και τους περιφρονεί.
Μπορεί να μην είναι κακή η προσπάθεια που αναπτύσσει. Έτσι μεμονωμένη όμως δεν έχει το αποτέλεσμα που θα είχε μια προσπάθεια συνεργασίας με άλλους.
Αλλά και όταν η συνεργασία στηρίζεται πάνω σε υλιστικές αντιλήψεις και θεωρίες, και τότε πάλι δεν μπορούμε να εξασφαλίσουμε την ενότητα. Δεν μπορεί «κατ’ εντολήν», ούτε με ισοπέδωση και εξουθένωση της προσωπικότητας των ατόμων να υπάρξει ενότητα.
Το επιδιώκουν αυτό οι υλιστικές θεωρίες και το απαιτούν. Μια πνευματική όμως θεώρηση της ζωής, όπως είναι ο Χριστιανισμός, το Ευαγγέλιο, θέλει ελεύθερα τη συμμετοχή όλων σ’ αυτό το σκοπό της ενότητας. Με την ποικιλία των μορφών καθώς και της ιδιοσυγκρασίας του καθενός.
Και το θέμα είναι πώς ο ένας θα ανεχτεί τον άλλον, πώς θα υπομείνει τις ατέλειες και αδυναμίες του πλαϊνού του, πώς θα συνεργαστεί μαζί του. Από τη σωστή αντιμετώπισή του εξαρτάται η πρόοδος της κοινωνίας, της ανθρωπότητας η ευημερία.
Χρειάζεται μια κοινή βάση, ένα κέντρο αμετακίνητο, μια αλήθεια ακλόνητη και αναμφισβήτητη που όλοι θα την αποδεχτούν. Ένα φρόνημα που όλοι θα αναγνωρίσουν και θα το ενστερνιστούν, θα το αφομοιώσουν ελεύθερα στη ζωή τους. Κάτι το αιώνιο και υπερκόσμιο που θα εγγυάται και την αξία και τη διάρκεια. Κάτι το δοκιμασμένο και πετυχημένο.
Μόνο ο Χριστός μπορεί αυτόν τον πόθο μας να ικανοποιήσει. Η ένωσή μας με Αυτόν μπορεί να ευφράνει τον ψυχικό μας κόσμο, μπορεί να γεμίσει την ύπαρξή μας με δύναμη. Με τη δύναμη που απαιτείται για να δούμε τον άλλο σαν αδελφό μας. Ενωμένοι με το Χριστό θα ενωθούμε και μεταξύ μας.
Αυτός θα είναι ο συνδετικός μας κρίκος. Θα μας εμπνέει και θα διεισδύει Αυτός, η Αγάπη, μέσα στις ψυχές μας. Θα αποκτήσει ο καθένας μας το φρόνημα του Χριστού. Το σωτήριο αυτό και πανάγιο φρόνημα της ανοχής, της ειρήνης, της αγιότητας, της δημιουργικότητας, της χαράς που τρέφει τον άνθρωπο και τον ικανοποιεί. Θα γίνει ο καθένας του Χριστού άνθρωπος.
Ένας ο Κύριος. Μία η πίστη. Το ίδιο φρόνημα. Μια ψυχή και μια καρδιά θα γίνουμε όλοι, καθώς οι πρώτοι χριστιανοί. Αδελφωμένοι, ενωμένοι στο όνομά Του θα γίνουμε ικανοί να πραγματοποιήσουμε κάθε καλό. Κάθε ανώτερο και ιδανικό.
Ο ίδιος ο Κύριος το θεωρεί απαραίτητο στοιχείο της ευτυχίας μας. Στην Αρχιερατική Του προσευχή, λίγο πριν από τη θυσία Του, θερμότατα παρακάλεσε το Θεό Πατέρα υπέρ των μαθητών Του και υπέρ πάντων των πιστευόντων, «ίνα πάντες εν ώσιν». «Ίνα ώσιν εν καθώς ημείς» (Ιω. 17:21-22).
Ιδού το ιδανικό: Καθώς είναι μια αδιάσπαστη ενότητα ο Πατέρας και ο Υιός, έτσι αδιάσπαστη ενότητα θα αποτελέσουμε και οι άνθρωποι. «Ίνα εν ημίν εν ώσιν» προσθέτει ο Κύριος. Και αυτό τον «εν ημίν» είναι το κλειδί της επιτυχίας της ενότητας. Όταν γίνει ο καθένας μας πρώτα ένα με το Χριστό, θα γίνουμε και μεταξύ μας ένα.
Αδελφοί μου. Στον αιώνα της διασπάσεως του ατόμου υπάρχει κίνδυνος με τον εγωισμό και την ιδιορρυθμία μας, με την ελαφροσύνη μας να διασπάσουμε την ανθρωπότητα τελείως, να διαλυθούμε κυριολεκτικά, και σαν έθνη και σαν οικογένειες ακόμη.
Ο πόθος μας για ένα καλύτερο κόσμο μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Μόνο που πρέπει να δεχτούμε να κυβερνήσει τη σκέψη και την καρδιά μας Αυτός που μόνος θα μας χαρίσει την αδελφοσύνη. Το ίδιο φρόνημα, την ίδια πίστη, τη φλογισμένη από αγάπη καρδιά. Θα γκρεμίσει τα τείχη που μας χωρίζουν. Θα δει ο ένας τον άλλο καθώς είναι, «εικόνα Θεού», αδελφό του.
Ενωμένοι με το Χριστό θα συνεργαστούμε με αφελότητα, ανεκτικότητα, πνεύμα θυσίας και κατανοήσεως, «εις παροξυσμόν αγάπης» για το κοινό καλό. Για να επικρατήσει η αρετή και του Χριστού η αλήθεια στη ζωή μας. Να βασιλεύσει Εκείνος στου καθενός την καρδιά, στης οικογένειας τη ζωή. Να εμπνεύσει σύσσωμο το Έθνος για την πραγμάτωση των ιδανικών Του. Να γίνει η ανθρωπότητα όλη «μία ποίμνη». «Εις ποιμήν», ο μοναδικός βασιλιάς και Κύριος, να είναι ο οδηγός της.
2/6/1968
Από το βιβλίο: Πολυκάρπου Βαγενά, Μητροπολίτου Κερκύρας, «Ελθέτω η βασιλεία σου», τ. Β’, σελ. 244.