Η ευλάβεια την οποία δείχνουμε οι Ορθόδοξοι χριστιανοί προς την Υπεραγία Θεοτόκο με πολλές εκδηλώσεις και εορτές είναι διότι θέλουμε να την τιμήσουμε και να της εκφράσουμε την αγάπη μας, τον σεβασμό μας, την αφοσίωσή μας.
Αυτό δεν είναι κάτι νεώτερο στην ιστορία της Εκκλησίας μας, αλλά είναι παράδοση αποστολική. Διότι διαβάζουμε στις Πράξεις των Αποστόλων, βιβλίο που έγραψε ο άγιος Ευαγγελιστής Λουκάς, ότι οι Απόστολοι είχαν εν μέσω αυτών την Μητέρα του Κυρίου.
Έτσι και η Εκκλησία μας, έχοντας πάντοτε αποστολική διαδοχή και συνέχεια, έχει εν μέσω Αυτής πάντοτε την Μητέρα του Λυτρωτή. Γι’ αυτό δεν θα γίνει σύναξη της Εκκλησίας, δεν θα γίνει τελετή της Εκκλησίας, δεν θα γίνει προσευχή της Εκκλησίας, χωρίς αμέσως να μνησθούμε και να επικαλεσθούμε και την Υπεραγία Θεοτόκο.
Αυτό δε το οποίο γίνεται στην Θεία Λειτουργία, όταν κατά την πιο εξαίρετη στιγμή της Θείας Λειτουργίας, όταν όλη η Εκκλησία έχει υψωθεί προς τον Θεό και έχει αναφερθεί προς τον Θεό, προσφέρουσα προς τον Θεό «τα σα εκ των σων», η πρώτη σκέψη της Εκκλησίας μετά την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος είναι το: «Εξαιρέτως της Παναγίας αχράντου, υπερευλογημένης, ενδόξου Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας».
Αυτό που ζούσαν οι άγιοι Απόστολοι, αυτό που ζει η αγία Ορθόδοξος Εκκλησία μας δια μέσου των αιώνων, οι Δυτικοί και οι αιρετικοί που εξέπεσαν από την αποστολική πίστη δεν μπορούν να το εννοήσουν. Και οι μεν προτεστάντες προσεγγίζουν χωρίς ευλάβεια την Κυρία Θεοτόκο, ενώ οι παπικοί με μία νοσηρά ευλάβεια.
Αυτό λοιπόν το οποίο ζει η Αγία Ορθόδοξος Εκκλησία μας, το οποίο ζήσαμε κι εμείς απόψε, ζει και το Άγιον Όρος. Διότι το Άγιον Όρους διατηρεί τον πυρήνα, την αποστολική παράδοση, την αποστολική πίστη και την αποστολική ζωή, και την των αγίων Πατέρων αποστολική ζωή και το ήθος, την τάξη, το δόγμα και την αλήθεια.
Έχει κι Αυτό την ευλογία να έχει πάντοτε την Κυρία Θεοτόκο εν τω μέσω Αυτού. Και όπου υπάρχει αγιορείτης, όπου υπάρχουν 2-3 αγιορείτες συνηγμένοι εν τω Ονόματι του Ιησού Χριστού, οι οποίοι συνάγουν τον νου σε νήψη και θεωρία εν τω Ονόματι του Ιησού Χριστού, εκεί αμέσως και η Κυρία Θεοτόκος ευρίσκεται.
Γι’ αυτό δύο τινά γνωρίζουν οι Αγιορείτες επιστημονικώς, σε βάθος και, όσοι διαμένουν στο Άγιον Όρος, το γνωρίζουν καλύτερα. Είναι το «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με τον αμαρτωλόν» και το «Χαίρε, Νύμφη Ανύμφευτε» και το «Θεοτόκε Παρθένε».
Και γι’ αυτό δεν υπάρχει ακολουθία στο Άγιον Όρος που να μην επισυνάπτεται και θεομητορική προσευχή, είτε Παράκληση, είτε Θεοτοκάριο, είτε οι Χαιρετισμοί της. Όλα αυτά είναι αποστολικά και πατερικά και σε βάθος ορθόδοξα.
(1983)
Αρχιμ. Γεώργιος Καψάνης
Η ευλάβεια προς την Υπεραγία Θεοτόκο
