Και έτσι, αδελφοί μου, το πρώτον τάγμα από τους αγγέλους έπεσεν εις υπερηφάνειαν και εζήτησε να δοξασθή ίσια με τον Θεόν και, από εκεί οπού ήτανε άγγελος φωτεινός και λαμπρότατος, έγινε διάβολος, σκοτεινότατος και πολέμιος των ανθρώπων και έχει να καίεται πάντοτε εις την κόλασιν. Και όταν ακούωμεν Διάβολον, αδελφοί μου, αυτός είναι οπού ήτον πρώτον άγγελος, αυτός είναι όπου παρακινά τους ανθρώπους να υπερηφανεύωνται, να σκοτώνουν, να κλέπτουν, να πορνεύουν, να μοιχεύουν, να κάμνουν όρκους, να λέγουν ψεύματα…
Αυτός είναι, ο Διάβολος, οπού εμβαίνει και μέσα εις σε ζωντανόν άνθρωπον και σεληνιάζεται και δαιμονίζεται. Μα ας είναι δοξασμένος ο Θεός οπού μας εχάρισε τρία άρματα και μετ’ εκείνα να τον πολεμούμεν. Ανίσως είναι εδώ κανένας από λόγου σας οπού δαιμονίζεται και θέλει να μάθη τα ιατρικά του, εύκολον είναι: εξομολόγησιν, νηστείαν και προσευχήν. Όσον εξομολογάται ο άνθρωπος, νηστεύει και προσεύχεται συχνάκις, τόσον κατακαίεται και φεύγει ο Διάβολος.
Ωσάν εξέπεσε το πρώτον τάγμα από την αγγελικήν δόξαν και έγιναν δαίμονες, τα άλλα εννέα τάγματα εταπεινώθησαν και έπεσαν και επροσκύνησα την παναγίαν Τριάδα και εστάθησαν εις τον τόπο τους να χαίρωνται πάντοτε.
Πρέπει και εμείς, αδελφοί μου, να στοχαστούμεν τι κακόν πράγμα είναι η υπερηφάνεια και τι καλόν πράγμα είναι η ταπείνωσις, πως η υπερηφάνεια εγκρέμισε τον Διάβολον από την αγγελικήν δόξαν και έχει να καίεται πάντοτε εις την Κόλασιν και πως η ταπείνωσις εβάσταξε τους αγγέλους εις τον ουρανόν να χαίρωνται πάντοτε εκείνην την δόξαν της Αγίας Τριάδος.
Πρέπει ακόμα να στοχασθούμεν πως ο πανάγαθος Θεός μισεί τον υπερήφανον και αγαπά τον ταπεινόν. Και όχι μόνον ο Θεός, αλλά και ημείς οι άνθρωποι όταν ιδούμε κανένα ταπεινόν, τον βλέπομεν ωσάν άγγελον, μας φαίνεται να ανοίξωμε την καρδιά μας να τον βάλωμεν μέσα. Και όταν ιδούμεν κανένα υπερήφανον, τον βλέπομεν ωσάν τον Διάβολον, γυρίζομεν το πρόσωπό μας από το άλλο μέρος να μην τον βλέπωμεν.
Ας φεύγωμεν λοιπόν, αδελφοί μου, την υπερηφάνειαν, διατί είναι πρώτη θυγατέρα του Διαβόλου, είναι στράτα οπού μας πηγαίνει εις την Κόλασιν και να έχωμεν την ταπείνωσιν, ωσάν οπού είναι αγγελική, είναι στράτα οπού μας πηγαίνει εις τον Παράδεισον. Και βλέπομεν φανερά· όταν ιδούμεν καμμίαν γυναίκα και είναι ταπεινή, είναι άσχημη, έχει ξεσχισμένα φορέματα ή λερωμένα, είναι κουλή, κουτσή, μα είναι σκεπασμένη με την εντροπήν, μας φαίνεται ωσάν άγγελος. Ομοίως πάλιν βλέπομεν μίαν γυναίκα και έχει πολύτιμα φορέματα και στολίδια, λάμπει ωσάν τον ήλιον, μα είναι υπερήφανη, αδιάντροπη, ξέσκεπη, φαίνονται τα μαλλιά της, τα στήθη της, μας φαίνεται ωσάν κάλπικο άσπρο, μας φαίνεται ωσάν ο διάβολος, γυρίζομεν το πρόσωπόν μας από το άλλο μέρος να μη την βλέπωμεν. Εμένα έτσι με φαίνεται, χριστιανοί μου, η ευγένειά σας δεν ηξεύρω πως σας φαίνεται.
Εδώ πώς πηγαίνετε, χριστιανοί μου, την ταπείνωσιν αγαπάτε ή την υπερηφάνειαν; Όποιος αγαπά την ταπείνωσιν ας σηκωθή επάνω να μου το ειπή να τον ευχηθώ.
– Εγώ, Άγιε του Θεού, αγαπώ την ταπείνωσιν.
– Εσύ οπού λέγεις πως αγαπάς την ταπείνωσιν γδύσου και απέρασε όλους τούς ανθρώπους ολόγυρα. Δεν το κάμνεις; Εντρέπεσαι; Κάμε άλλο, κόψε το μισό σου μουστάκι και έβγα εις το παζάρι. Μήτε και αυτό δεν το κάμνεις; Το εντρέπεσαι; Δεν το λέγω δια εσένα μόνονε αλλά δια να ακούσουν και οι άλλοι. Μην λέγεις πως είσαι ταπεινός, μέσα είναι το γουρουνόπουλο της υπερηφανείας. Με βλέπεις και εμέ με τούτα τα γένεια; Όλο υπερηφάνεια είναι γεμάτα και ο Θεός να μας τηνέ ξερριζώση από την καρδίαν μας. Ο χριστιανός χρειάζεται δύο πτέρυγες δια να πετάξη, να πηγαίνη εις τον Παράδεισον, με την αγάπην και με την ταπείνωσιν.
Από το βιβλίο: Μαρία Αλ. Μαμασούλα, Ο Εθναπόστολος Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Έκδοση «Ενωμένη Ρωμηοσύνη», 2016, απόσπασμα από την Α’ διδαχή.
Η αγγελική ταπείνωση
