«Ίνα ώσιν εν καθώς ημείς… Ίνα πάντες εν ώσι…
Ίνα ώσι τετελειωμένοι εις εν» (Ιω. 17:11,21-23)

 

Ας προσέξουμε τα τελευταία λόγια του Χριστού που τ’ ακούσαμε στο Ευαγγέλιο σήμερα. Αν κάποιον δεν τον συγκινούν, πρέπει να ‘ναι πέτρα. Πότε τα είπε; Την τελευταία του νύχτα επάνω στη γη, τη νύχτα που δεν έκλεισε μάτι· στο τέλος του Μυστικού Δείπνου, αφού ευλόγησε το ψωμί και το κρασί και είπε «Λάβετε φάγετε… Πίετε εξ αυτού πάντες…» (Ματθ. 26,26-27)· όταν ο μαθητής εκείνος εγκατέλειψε το υπερώο και πήγε να τον προδώσει· λίγο πριν ξεκινήσει για τη Γεθσημανή. Τότε ύψωσε τα μάτια στον ουρανό και έκανε την πιο κατανυκτική προσευχή στον Πατέρα του. Λόγια αθάνατα. Δεν μπορούμε να τα εξηγήσουμε όλα· ένα μαργαριτάρι μόνο θα πάρουμε από αυτά.

Προσευχήθηκε για τον εαυτό του ως άνθρωπο, για τους μαθητές του, για όλους όσοι θα πίστευαν σ’ αυτόν. Και τέλος είπε: Σε παρακαλώ, ουράνιε Πατέρα, «ίνα πάντες εν ώσιν» (Ιω. 17:21), να ‘ναι όλοι οι μαθηταί μου ένα, να ‘ναι πάντα ενωμένοι. Και ήταν πράγματι· ενωμένοι το βράδυ που μετέλαβαν το σώμα και το αίμα του· ενωμένοι το πρωινό που δέχθηκαν το Πνεύμα το άγιο στο υπερώο· ενωμένοι την ώρα που «εκ περάτων συνέδραμον» να κηδεύσουν το σώμα της Παναγίας. Έμειναν ενωμένοι, παρά τις διαφορές (καταγωγής, χαρακτήρος, τάξεως) που υπήρχαν μεταξύ τους.

Ενωμένοι οι δώδεκα απόστολοι, ενωμένοι οι εβδομήκοντα απόστολοι, ενωμένοι και – ποιοι; οι πατέρες της Εκκλησίας, που εορτάζουν σήμερα. Αν δεν ήταν ενωμένοι, δεν θα είχαμε Ορθοδοξία. Να τους, να τους! τους βλέπετε; Μπορείτε να τους δείτε. Στην Εκκλησία λειτουργεί πνευματική τηλεόραση. Όποιος έχει καθαρή καρδιά, βλέπει το Θεό, όπως το είπε ο Χριστός μας: «Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται» (Ματθ. 5:8). Ένα αθώο παιδάκι στην Αθήνα – αν σώσει ο Θεός τον κόσμο, θα τον σώσει από τα παιδάκια αυτά –, ενώ λειτουργούσε ένας ευλαβής παπάς κι αυτό ήταν εκεί με τη γιαγιά του, όταν ο παπάς κρατούσε τα άγια, είπε: Γιαγιά, ο παπάς δεν πατάει κάτω, είναι ψηλά!… Έβλεπε με τα μάτια της ψυχής του. Γιατί έχει και η ψυχή μάτια και βλέπει· πνευματική τηλεόραση.

Με τα μάτια λοιπόν της ψυχής βλέπουμε κι εμείς σήμερα, Κυριακή των Πατέρων της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου, τους αγίους αυτούς. Πόσοι είναι; Πλήθος. Από τα μαρτύρια των διωγμών, του ενός είναι κομμένα τα αυτιά, του άλλου βγαλμένα τα μάτια, άλλος είναι χτυπημένος παντού απ’ τα βασανιστήρια. Σηκωθείτε, χαιρετίστε τους, ασπασθείτε τους! Να πρώτος ο μικρός στο ανάστημα αλλά μέγας στην πίστη Αθανάσιος. Μετά ο άγιος Νικόλαος, που ήταν «εικόνα πραότητος» αλλά ράπισε τον Άρειο όταν βλασφημούσε τον Κύριο. Μετά ο άγιος Σπυρίδων, απλός βοσκός που δεν ήξερε πολλά γράμματα, αλλ’ αποστόμωσε τον Άρειο με θαύμα που έδειξε πώς η μία Θεότης είναι τρία Πρόσωπα· πήρε ένα κεραμίδι και είπε «Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του αγίου Πνεύματος», κι αυτό χωρίστηκε στα συστατικά του, δηλαδή – ας μην πιστεύουν οι άπιστοι, εμείς πιστεύουμε – η φωτιά πήγε προς τα επάνω, το νερό πήγε προς τα κάτω, και μέσα στη χούφτα του έμεινε το χώμα… Πλήθος πατέρες. Μετρήστε τους· είναι 318. Αυτοί το 325 μ.Χ. στη Νίκαια της Μικράς Ασίας συνέταξαν το «Πιστεύω», το σύμβολο της πίστεως.

Οι πατέρες ήταν όλοι ένα, ομόψυχοι. Ένας μόνο έφυγε· όπως από τους Δώδεκα έφυγε ο Ιούδας, έτσι από τους 318 έφυγε ο Άρειος. Και αιτία ήταν η υπερηφάνεια, που είναι το πιο μεγάλο αμάρτημα. Ο υπερήφανος άνθρωπος, λέει ο άγιος Κοσμάς, έχει κάτι δαιμονικό· ο ταπεινός έχει χάρη Θεού. Υπερηφανεύτηκε ο Άρειος, βλαστήμησε το Χριστό, και χάθηκε. Χάθηκε ο Ιούδας, γιατί χωρίστηκε από τους δώδεκα μαθητές· χάθηκε και ο Άρειος, γιατί χωρίστηκε από τους αγίους πατέρες. Και καταδικάστηκε από την Σύνοδο, για να προστατευθούν τα άλλα μέλη της Εκκλησίας.

Διότι τι είναι η Εκκλησία;

• Είναι σαν το σώμα, λέει ο απόστολος Παύλος (Α’ Κορ. 12:12-27). Αποτελείται από αμέτρητα κύτταρα, που απαρτίζουν οστά, φλέβες, μυς, νεύρα, ιστούς, όργανα. Όταν τα κύτταρα είναι γερά, είναι υγιής ο οργανισμός· όταν είναι άρρωστα, ο οργανισμός ασθενεί. Τι θέλω να πω· όλα τα όργανα λειτουργούν μαζί, ενωμένα· δεν αντιμάχεται το ένα τ’ άλλο, και υπάρχει αρμονία, υγεία. Αν κάποιο αρρωστήσει, νοσήσει αθεράπευτα, πάθει γάγγραινα, τότε, όσο και αν αγαπάμε το σώμα, το οδηγούμε στο χειρουργείο και το σάπιο αποκόπτεται, για να σωθεί όλο το σώμα. Κρατήστε το αυτό, έχει σημασία.
• Είναι σαν το δέντρο, που είναι ένα, μα με πλήθος κλαδιά και αμέτρητα φύλλα. Μία ρίζα αντλεί νερό, το ανεβάζει ψηλά και τροφοδοτεί και το τελευταίο φύλλο. Αν όμως κάποιο κλαδί ξεραθεί, τότε ο περιβολάρης πάει με το κλαδευτήρι, κόβει και πετάει το ξεράδι. Θυμηθείτε το και αυτό που σας λέω, έχει σημασία.
• Είναι σαν το μαντρί. Βοσκός, που αγαπάει τα πρόβατά του, είναι ο Χριστός: «Εγώ ειμι ο ποιμήν ο καλός» (Ιω. 10:11). Ο βοσκός φροντίζει το κοπάδι, να φάει, να πιει, το φυλάει από τους λύκους. Όποιο πρόβατο αρρωστήσει, το περιποιείται. Αλλ’ εάν κάποιο προσβληθεί από ψώρα, αμέσως το πιάνει και το βγάζει από το μαντρί· γιατί αν αφήσει ένα ψωριασμένο πρόβατο μέσα, θα ψωριάσουν όλα τα πρόβατα. Θυμηθείτε το και αυτό, έχει σημασία.

Συμπέρασμα: Σαν το γιατρό που κόβει το σάπιο, σαν τον περιβολάρη που κόβει το ξεράδι, σαν τον τσοπάνο που βγάζει έξω το ψωριασμένο πρόβατο, έτσι ενεργούσαν οι πατέρες έναντι των αιρετικών, που δεν συμφωνούν με την Εκκλησία μας, με όσα δίδαξε ο Χριστός. Ο απόστολος Παύλος είπε: αν παρουσιαστεί κάποιος και πει πράγματα που δεν τα διδάξαμε εμείς και ο Χριστός, μην τον ακούσετε· κι αν ακόμα είναι όχι παπάς, όχι δεσπότης, όχι πατριάρχης, αλλά και «άγγελος εξ ουρανού», μην τον ακούσετε. «Ήτω ανάθεμα», να ‘ναι αποχωρισμένος (Α’ Κορ. 16:22). Αυτή είναι η Εκκλησία, αυτό έκαναν οι Πατέρες όταν αφόριζαν τον Άρειο.

Η άγια αυτή ημέρα φωνάζει, αδέρφια μου: Μείνετε σταθεροί! Θα πέσει κόσκινο· κοσκινίζει ο διάβολος. Λίγοι θα μείνουμε. Ξεράδια πολλά επάνω στο δέντρο της Ορθοδοξίας μας και θα γίνει κλάδεμα· κλαδεύει ο Θεός.

Ενωθείτε! φωνάζει ο Χριστός σήμερα. Ενωθείτε, φωνάζουν οι 318 πατέρες. Πρόβατο που βγαίνει απ’ το μαντρί το τρώει ο λύκος, κλαδί που κόβεται από το δέντρο ξεραίνεται, και κύτταρο που νοσεί πεθαίνει.

Να μείνουμε ενωμένοι εν Χριστώ, να μη υπάρξει μεταξύ μας ούτε ένας διάβολος, ούτε ένας Ιούδας, ούτε ένας χιλιαστής, ούτε ένας μασόνος, ούτε ένας άθεος! Με έμβλημα το «Εν τούτω νίκα», να ‘χουμε την ευλογία των αγίων Πατέρων, που εορτάζουμε σήμερα· αμήν.

 

(7-6-1970)

 

Από το φυλλάδιο ΚΥΡΙΑΚΗ, αριθμός 2293, 31 Μαΐου 2020, Φλώρινα

Ενωθείτε!