Δεν είναι τυχαίο που λέει στην Αγία Γραφή «ο υπομείνας εις τέλος ούτος σωθήσεται» (Ματθ. 24:13). Ακριβώς εκεί, στην αδικία, θα κριθεί η υπομονή μας, εκεί θα κριθεί η πίστη μας, η εμπιστοσύνη μας, εκεί θα πάρει κανείς το στεφάνι το πιο μεγάλο. Ο Θεός δεν ξέρει ότι αδικούμαστε εκείνη την ώρα; Το ξέρει πολύ καλά, και θα μπορούσε με μάχαιρα να κόψει την αδικία αυτή· το αφήνει όμως. Γιατί; γιατί μας χρειάζεται. Εκεί θα παιδευτεί κανείς, και χρειάζεται να κάνουμε υπομονή.
Λέει ο πάτερ Συμεών πολλές φορές ότι ο χριστιανός, και το μαχαίρι στον λαιμό να του μπήγουν, «κιχ» δεν θα πει· πρέπει να συμπεριφερθεί ως χριστιανός, να μη ζητήσει ποτέ τα δικαιώματά του. Κατ’ αρχήν ο χριστιανός δεν έχει δικαιώματα, λέει ο πάτερ· ένα δικαίωμα έχει, της σωτηρίας. Και ξέρει ο Θεός με ποιο τρόπο θα μας βάλει μέσα στον δρόμο της σωτηρίας.
Όλοι αυτοί οι άγιοι που μαρτύρησαν τους τρεις πρώτους αιώνες, λέτε να ήταν τόσο ανόητοι; Αυτοί αδικήθηκαν πάρα πολύ, και όμως… Γιατί το πέτυχαν; Γιατί είχαν χαρά, πολλή χαρά, που την αντλούσαν από την αγάπη του Χριστού· πήγαιναν στον Χριστό, δεν φοβόντουσαν τον θάνατο. Δεν φοβόντουσαν, γιατί αυτός ήταν ο σκοπός, αυτό ήταν το ζητούμενο και εν γνώσει τους πήγαιναν μέσα στα θηρία, μέσα στις φωτιές όπου τους έριχναν, ακριβώς για να πάνε το ταχύτερο εκεί που τους είχε προορίσει ο Θεός και να απολαύσουν την εκεί μακαριότητα.
Ο πόνος είναι ευεργετικός. Όλοι έχουμε τέτοιες εμπειρίες, ότι δηλαδή μέσα από τον πόνο μαθαίνει κανείς να υπομένει, να προσεύχεται, να πιστεύει, να έχει εμπιστοσύνη στη χάρη του Θεού. Και η πίστη, ξέρετε, έχει δύο σκέλη. Εμπιστεύεται δηλαδή το πλάσμα τον δημιουργό του, και μετά ο δημιουργός εμπιστεύεται τη χάρη του στο πλάσμα του. Πότε όμως; Όταν δει ότι το πλάσμα είναι σε θέση να σηκώσει τη χάρη του· αλλιώς, δεν μας εμπιστεύεται.
Εμείς οι άνθρωποι είμαστε πολύ υπερήφανοι· αν νιώσουμε ότι κάτι έγινε μέσα μας, μπορεί να πάρουμε αέρα κατευθείαν και να χάσουμε μετά όλη την ευλογία και όλη τη χάρη. Γι’ αυτό και καθυστερεί ο Θεός να μας χαριτώσει. Δεν πειράζει, καλύτερα να είμαστε ταπεινοί και σε ασφάλεια, σε υπακοή, παρά να έχουμε τον καημό να λάβουμε τη χάρη του Θεού και στη συνέχεια να τη σφετεριστούμε. Όλα αυτά πηγαίνουν παράλληλα, αλλά ο πόνος είναι ευεργετικότατος, πάρα πολύ καλός σε όλες τις περιπτώσεις.
Η ταπείνωση έχει ατέλειωτο νόημα. «Μάθετε απ’ εμού», λέει ο ίδιος ο Κύριος, «ότι πράος ειμί και ταπεινός τη καρδία και ευρήσετε ανάπαυσιν ταις ψυχαίς υμών». Μην ψάχνουμε λοιπόν αλλού την ανάπαυση. Αλλά δεν σταματάει εδώ· λέει παρακάτω: «ο γαρ ζυγός μου χρηστός και το φορτίον μου ελαφρόν εστιν»· είναι ελαφρύς ο ζυγός μου (Ματθ. 11:29-30). Εμείς θέλουμε να είμαστε ταπεινοί, θέλουμε να είμαστε πράοι και ειρηνικοί, αλλά έξω από τον ζυγό· αυτό είναι το πρόβλημά μας.
Ο καθένας θα κάνει τον αγώνα του, την υπομονή του εκεί όπου κλήθηκε. Να προσπαθεί κανείς να μη βγάζει «κιχ» ενώπιον του Θεού· δεν μας φταίει κανένας. Αν έχουμε το κουράγιο να ρίχνουμε την ευθύνη όλη στον εαυτό μας για οτιδήποτε συμβαίνει, όλα τα προβλήματα θα λυθούν. Δεν θα υπάρχει καμία διένεξη και καμία παρεξήγηση και καμία στραβή, ας πούμε, έκβαση. Όλο το κακό συμβαίνει, επειδή αρχίζει αντιπαράθεση και αντιλογία. Αν ο ένας πει έναν λόγο, αν ο άλλος πει δυο, τρεις, δέκα, δεν πρόκειται να συνεννοηθούν οι άνθρωποι. Ταπείνωση να έχουμε, να γίνουμε χώμα, λέει. Αν σκεφτόμαστε τι έκανε ο Χριστός… Κάθισε ο Χριστός και υπέμεινε από τους αγροίκους ραπισμούς, κολαφισμούς, εμπαιγμούς. Ένας υπερήφανος δεν μπορεί να τα αντέξει αυτά, μόνο ο ταπεινός τα αντέχει.
Ο Μέγας Βασίλειος, νομίζω, μιλώντας για την αγάπη και για την εμπιστοσύνη, λέει ότι ένα βέλος που πέφτει από μακριά, για να καρφωθεί στον θώρακα κάποιου ανθρώπου, αν, λέει, βρει γρανίτη εκεί πέρα θα γυρίσει πίσω, αν όμως βρει μαλακό ζυμάρι θα μπει μέσα και θα τρυπήσει κατευθείαν την καρδιά. Και ο γρανίτης είναι φυσικά η πίστη μας, η εμπιστοσύνη μας στον Θεό· δεν μας πετυχαίνουν μετά τα βέλη. Αλλά μέχρι να φτάσουμε εκεί, να είμαστε τουλάχιστον ταπεινοί, τίποτε άλλο δεν μας μένει.
Από όπου να πιάσουμε τον εαυτό μας θα είμαστε τελείως εκτεθειμένοι, μπορούμε όμως να είμαστε ταπεινοί και να λέμε κιόλας: «Θεέ μου, να ‘ναι ευλογημένο που δεν μπορώ να είμαι και ταπεινός». Ήδη αυτό το πρώτο βήμα είναι η ταπείνωση, λέει. «Να ‘ναι ευλογημένο που δεν μπορώ να προσευχηθώ, να ‘ναι ευλογημένο που δεν μπορώ να τα καταφέρω καλά μέσα στην οικογένεια». Όλο αυτό το βλέπει ο Θεός και δίνει τη χάρη του, και σιγά-σιγά αρχίζει η ψυχή να παίρνει άλλη ανάσα, άλλη αναπνοή.
Από το βιβλίο: Φιλοθέης μοναχής, Προσεγγίζοντας τη διδαχή του πατρός Συμεών. Συνάξεις κυριών. Πανόραμα Θεσσαλονίκης 2016, σελ. 77-87 (αποσπάσματα).
Στο βιβλίο αυτό η Γερόντισσα Φιλοθέη (του Ι. Γυν. Ησυχαστηρίου “Το Γενέσιον της Θεοτόκου” Πανοράματος Θεσσαλονίκης) είχε ως οδηγό τη διδαχή τού μακαριστού π. Συμεών Κραγιοπούλου, ο οποίος υπήρξε μέχρι την κοίμησή του (30.9.2015) ο πνευματικός πατέρας του Ι. Ησυχαστηρίου.
Εμπιστοσύνη στη χάρη του Θεού
