Ο Θεός είναι φωτιά που ανάβει και θερμαίνει την καρδιά, τον εσωτερικό άνθρωπο. Αν, λοιπόν, νιώσουμε στην καρδιά μας ψυχρότητα, που προέρχεται από τον διάβολο –γιατί ο διάβολος είναι ψυχρός–, ας επικαλεστούμε τον Κύριο. Και ο Κύριος θα έρθει και θα θερμάνει τις καρδιές μας με την αγάπη προς Αυτόν και προς τον πλησίον. Η θέρμη αυτή θα διώξει την ψυχρότητα του μισόκαλου.
Οι πατέρες έλεγαν: «Αναζήτησε τον Κύριο, αλλά μη ζητάς περίεργα να μάθεις πού κατοικεί». Όπου κατοικεί ο Θεός, εκεί δεν υπάρχει κακό. Όλα όσα προέρχονται από τον Θεό είναι ειρηνικά και ωφέλιμα και οδηγούν τον άνθρωπο σε αυτομεμψία και ταπείνωση.
Ο Θεός μας δείχνει τη φιλανθρωπία Του όχι μόνο όταν κάνουμε το καλό, αλλά και όταν Τον προσβάλλουμε και Τον παροργίζουμε με τις αμαρτίες μας. Πόσο μακρόθυμα ανέχεται τα σφάλματά μας! Και, όταν τιμωρεί, με πόση αγάπη τιμωρεί!
Όποιος έχει αποκτήσει την τέλεια αγάπη προς τον Θεό, ζει σ’ αυτήν εδώ τη ζωή σαν να μη ζει. Αισθάνεται ξένος προς τα ορατά και περιμένει ανυπόμονα να δει τα αόρατα. Έχει αλλοιωθεί ολόκληρος από την αγάπη του Θεού και έχει αποκοπεί από κάθε άλλη αγάπη.
Το παράδειγμα του μακάριου Πέτρου του Τελώνη (20 Ιανουαρίου) μας παρακινεί να είμαστε σπλαχνικοί προς τους φτωχούς. Αυτός, για ένα ψωμί που πέταξε σε κάποιον φτωχό, έλαβε την άφεση των αμαρτιών του, όπως του φανερώθηκε σε όραμα. Και η πιο μικρή ελεημοσύνη συντελεί στη σωτηρία.
Την ελεημοσύνη, όμως, πρέπει να την κάνουμε με προθυμία και ευχαρίστηση, όπως διδάσκει ο αββάς Ισαάκ ο Σύρος: «Πριν δώσεις κάτι στον φτωχό, κοίταξέ τον με πρόσχαρο πρόσωπο και παρηγόρησε τη θλίψη του με καλά λόγια».
Προς τον πλησίον πρέπει να συμπεριφερόμαστε με λεπτότητα και ευγένεια, ώστε να μην τον προσβάλλουμε ούτε με το βλέμμα.
Όταν αποστρεφόμαστε έναν άνθρωπο ή του φερόμαστε άσχημα, νιώθουμε ένα βάρος στην καρδιά μας.
Όταν ο άλλος είναι ταραγμένος ή απελπισμένος, οφείλουμε να τον ενθαρρύνουμε και να τον γαληνεύουμε με λόγια αγάπης.
Ο αββάς Ισαάκ ο Σύρος συμβουλεύει: «Άπλωσε τον χιτώνα σου πάνω σ’ εκείνον που έχει αμαρτήσει, και σκέπασέ τον».
Όλοι χρειαζόμαστε τη βοήθεια και το έλεος του Θεού. «Ει μη ότι Κύριος ην εν ημίν, τις ικανός σώος φυλαχθήναι εκ του εχθρού άμα και ανθρωποκτόνου;» (Αντίφωνο β’ ήχου).
Από το βιβλίο: Πνευματική Ανθολογία από τους βίους και τους λόγους των Αγίων της Ρωσίας. Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2018, σελ. 9, 13, 26, 28.
