Όπως λέει ο ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος, «αμαρτία εστίν η ανομία» (Α’ Ιω. 3:4). Και κάνουμε πάρα πολύ μεγάλο λάθος κι εμείς οι πνευματικοί και οι ιεροκήρυκες που δεν το τονίζουμε, και γενικότερα οι χριστιανοί που δεν το προσέχουμε. Αμαρτία είναι η ανομία.
Ο Θεός τακτοποιεί τη σχέση του μαζί μας και τη σχέση μας μαζί του με νόμο. Αυτό έκανε και με τους πρωτοπλάστους, που τους όρισε ένα νόμο, τους έδωσε μία εντολή.
Εκεί, μέσα σ’ αυτή την εντολή κρυβόταν από την πλευρά του Θεού όλο το ενδιαφέρον για τον άνθρωπο, όλη η αγάπη, όλη η ευσπλαχνία για τον άνθρωπο.
Και από την πλευρά του ανθρώπου, στην τήρηση αυτής της εντολής κρυβόταν η στάση του απέναντι στον Θεό· αν θα αγαπά τον Θεό, αν θα υποτάσσεται στον Θεό, αν θα προτιμάει τον Θεό από οτιδήποτε άλλο, αν ευχαριστείται να είναι με τον Θεό. Αυτά όλα κρύβονται μέσα στη μία αυτή εντολή.
Δυστυχώς, εμείς το βλέπουμε ψυχρά, ότι απλώς έφαγαν από τον απαγορευμένο καρπό. Δεν είναι έτσι. Έως ότου να φάει τον απαγορευμένο καρπό η Εύα και εν συνεχεία ο Αδάμ, οπωσδήποτε αλλοιώθηκαν εσωτερικά προς το χειρότερο, δηλαδή προς το κακό.
Διότι δεν ήταν δυνατόν να αγαπούν τον Θεό και να φάνε· δεν ήταν δυνατόν να ευχαριστιούνται να είναι μαζί με τον Θεό και να παραβούν την εντολή του· δεν ήταν δυνατόν να έχουν διάθεση να υπακούουν στον Θεό και να παραβούν την εντολή του.
Έπαθαν λοιπόν αλλοίωση μέσα τους, και ακολούθησε και η πράξη. Δηλαδή, η πράξη σημαίνει ότι έγινε όλο εκείνο το κακό μέσα τους.
Και μετά την πτώση και μέχρι σήμερα, αμαρτία είναι η ανομία. Γι’ αυτό ο Κύριος, όπως ενθυμούμαστε, τονίζει πάρα πολύ την τήρηση των εντολών. «Με αγαπά, λέει ο Κύριος, εκείνος ο οποίος τηρεί τις εντολές μου» (Ιω. 14:21). Και μέσα στη μία εντολή της μετανοίας είναι όλες οι άλλες εντολές.
Έχουμε και σήμερα, ας πούμε στο Άγιον Όρος, πατέρες που έχουν φθάσει σε ύψη πνευματικής καταστάσεως, αλλά και τον παλιό καιρό υπήρχαν, όπως διαβάζουμε στα βιβλία. Όλοι αυτοί τελικά τονίζουν την τήρηση των εντολών. Όσο ψηλά κι αν ανέβουν πνευματικά, όσο κι αν είναι μέσα στο φως του Θεού, όσο κι αν μυστικά αισθάνονται την κοινωνία με τον Θεό, η ασφάλεια είναι η τήρηση των εντολών.
Το τονίζει ο άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος, ο οποίος, όπως ξέρουμε, ίσως είναι ο μυστικότερος των θεολόγων πατέρων της Εκκλησίας. Το τονίζει αυτός, που ήταν συνεχώς μέσα στο φως του Θεού, και ο οποίος είχε φθάσει σε τέτοια μέτρα πνευματικής καταστάσεως, που ένιωθε τα χέρια του και τα άλλα μέλη του σώματός του σαν να ήταν μέλη του Κυρίου και έλεγε:
«Μέλη Χριστού γινόμεθα, μέλη Χριστός ημών δε, / και χειρ Χριστός και πους Χριστός εμού του παναθλίου, / και χειρ Χριστού και πους Χριστός ο άθλιος εγώ δε» (Ύμνος 15ος, στίχ. 141).
Αλλιώς, χωρίς δηλαδή την τήρηση των εντολών, είναι ενδεχόμενο ο άνθρωπος να πλανηθεί, να περάσει σε φανταστικές καταστάσεις.
Επομένως, αμαρτία είναι η ανομία. Αμαρτία είναι η παράβαση, η μη τήρηση των εντολών του Θεού, οι οποίες δεν είναι όπως οι εντολές μιας πολιτείας. Όμως, και η πολιτεία, όταν δίνει μια εντολή, δεν τη δίνει απλώς για να φέρει σε δυσκολία τους πολίτες, αλλά κρύβεται μέσα σ’ αυτήν η τάξη, η ασφάλεια, το συμφέρον μας.
Π.χ., δίνει εντολή να περνούμε από τις διαβάσεις. Γιατί; Γιατί, αν δεν περνούμε από τις διαβάσεις, θα μας χτυπήσει το αυτοκίνητο, και έτσι και τον οδηγό θα τον βάλουμε σε μπελά, κι εμείς μπορεί να βρεθούμε στο νοσοκομείο, αν δεν βρεθούμε στο νεκροταφείο.
Η πολιτεία λοιπόν δεν δίνει εντολές απλώς για να μας φέρει σε δυσκολία· πολύ περισσότερο ο Θεός δεν ενεργεί έτσι.
Οι εντολές του δεν είναι κάτι το ξηρό και άχαρο, αλλά εκεί μέσα κρύβεται όλη η οικονομία του Θεού για τον άνθρωπο, όλη η αγάπη του Θεού για τον άνθρωπο. Και με την τήρηση των εντολών εκδηλώνεται όλη η ανταπόκριση του ανθρώπου προς τον Θεό, η αγάπη του, η υπακοή του, η αφοσίωσή του.
Από το βιβλίο: π. Συμεών Κραγιοπούλου, «Αδάμ, πού ει;», Δ’ έκδ., Πανόραμα Θεσσαλονίκης, 2013, σελ. 63.
