Πρέπει να εξετάσουμε και το εξής. Γιατί, ο μεν ιερεύς καλεί να προσευχηθούν για πολλά και διάφορα, οι δε παρευρισκόμενοι πιστοί προσεύχονται μόνο να ελεηθούν, και σ’ όλες τις περιπτώσεις μόνο αυτή τη μία φράση (το «Κύριε ελέησον») λέγουν προς τον Θεό;
Πρώτα πρώτα, διότι αυτή η φράση περιέχει εξομολόγηση και ευχαριστία. Έπειτα, το να ζητούμε το έλεος από τον Θεό, ισοδυναμεί με το να ζητούμε τη βασιλεία Του, την οποία ο Χριστός υποσχέθηκε να δώσει σε όσους τη ζητούν, και όχι μόνο αυτήν, αλλά και όλα τα άλλα που έχουμε ανάγκη (Ματθ. 6:33)· και γι’ αυτό οι πιστοί αρκούνται σ’ αυτή τη δέηση, η οποία έχει δύναμη για όλα μαζί.
Και από πού μπορούμε να μάθουμε ότι το έλεος του Θεού σημαίνει τη βασιλεία Του;
Από εκείνα που λέγει ο Χριστός για το κατόρθωμα των ελεημόνων και για την ανταμοιβή της καλοσύνης τους που θα πάρουν από Αυτόν: αλλού λέγει ότι αυτοί θα ελεηθούν, ενώ αλλού, ότι θα κερδίσουν τη βασιλεία, σαν να είναι το ίδιο, να επιτύχεις το έλεος του Θεού ή να λάβεις τη βασιλεία Του. Διότι λέγει: «Μακάριοι οι ελεήμονες, ότι αυτοί ελεηθήσονται» (Ματθ. 5:7).
Αλλού πάλι ο Χριστός, σαν να ερμηνεύει τον εαυτό Του και να εξηγεί τι είναι να ελεηθεί κανείς, λέγει: «Θα πει ο Βασιλεύς στους από τα δεξιά Του», εννοώντας τους ελεήμονες: «Ελάτε οι ευλογημένοι του Πατέρα μου να κληρονομήσετε την ετοιμασμένη για σας βασιλεία» (Ματθ. 25:34).
Και διαφορετικά: αν μέσω των πράξεων που κάνουν οι ελεήμονες άνθρωποι, θελήσει κανείς να σκεφθεί το έργο του θείου ελέους, θα βρει ότι το θείο έλεος ισοδυναμεί ακριβώς με τη βασιλεία. Πράγματι, τι κάνουν οι ελεήμονες; «Πείνασα, λέγει, και μου δώσατε να φάγω, δίψασα και μου δώσατε να πιώ» (Ματθ. 25:35). Επομένως και ο Χριστός, εκείνους τους οποίους ελεεί, θα τους δεχθεί να λάβουν μέρος στην τράπεζά Του. Και ποια είναι αυτή; «Να τρώγετε και να πίνετε στη δική μου τράπεζα στη βασιλεία μου» (Λουκ. 22:30). Και για να δεις πόση λαμπρότητα έχει εκείνη η τράπεζα και ότι δεν είναι τράπεζα δούλων αλλά βασιλέων, μάθε ότι εκείνος ο οποίος θα υπηρετεί σε αυτή την τράπεζα είναι ο Κύριος των πάντων. Διότι λέγει: «Θα ζωστεί, θα τους βάλει να καθίσουν και θα περάσει να τους υπηρετήσει» (Λουκ. 12:37).
Επίσης ο Κύριος θα ντύσει τη γυμνότητα του ελεημένου. Δεν θα του δώσει λοιπόν βασιλική στολή; Πράγματι, θα τον ντύσει από τα οικεία και δικά Του. Και δεν υπάρχει στον Χριστό τίποτε το δουλικό, αφού είναι Βασιλεύς, όπως και σ’ εμάς δεν υπάρχει τίποτε το βασιλικό, αφού είμαστε δούλοι. Αυτό είναι το “ένδυμα του γάμου” (Ματθ. 22:12) που όσοι το φορούν πρέπει να βρίσκονται μέσα στη βασιλεία, διότι ο Βασιλεύς δε θα έχει τίποτε να τους μεμφθεί και να τους βγάλει έξω από τον νυμφώνα.
Τι άλλο ακόμη; Θα ανοίξει το σπίτι Του, θα τους βάλει μέσα και θα τους αναπαύσει. «Διότι, λέγει, ήμουν ξένος και με περιμαζέψατε» (Ματθ. 25:35). Αλλά εκείνοι που κρίθηκαν άξιοι για μια τέτοια χάρη, δεν είναι πλέον δούλοι, αλλά υιοί. Διότι λέγει: «Ο δούλος δεν μένει στην οικία αιώνια· ο υιός μένει αιώνια» (Ιω. 8:35). Οι δε υιοί είναι επίσης και κληρονόμοι, όχι μόνο της βασιλείας, αλλά και Αυτού που κατέχει τη βασιλεία· διότι λέγει: «Κληρονόμοι μεν Θεού, συγκληρονόμοι δε Χριστού» (Ρωμ. 8:17).
Έτσι, το να ζητούμε το έλεος από τον Θεό είναι το ίδιο με το να ζητούμε να επιτύχουμε τη βασιλεία Του.
Από το βιβλίο: Αγίου Νικολάου Καβάσιλα, Ερμηνεία της Θείας Λειτουργίας. Μετάφραση Αντ. Γαλίτη. Εκδόσεις Το Περιβόλι της Παναγίας, σελ. 56.
