Ο άγιος νέος ιερομάρτυς του Χριστού Βασίλειος (Ζελεντσώφ), πριν χειροτονηθεί επίσκοπος Πριλούξ, το 1925, και στη συνέχεια τελειωθεί μαρτυρικά, το 1930, διακονούσε ως εφημέριος του Ναού της Αγίας Τριάδος στην Πολτάβα.
Ο π. Βασίλειος επιδόθηκε με φλόγα ψυχής σε μια πλούσια ιεραποστολική δραστηριότητα που ξεπερνούσε τα όρια της ενορίας του και απλωνόταν σ’ όλη την Πολτάβα. Τρεις ήταν οι άξονες της ιερατικής του διακονίας: η λατρεία, το κήρυγμα και η φιλανθρωπία.
Ως λειτουργός ήταν απόλυτα συγκεντρωμένος, με ασάλευτο το σώμα, στυλωμένο το βλέμμα και προσηλωμένο τον νου στον Θεό. Η ιεροπρέπειά του μεταδιδόταν μυστικά και στους εκκλησιαζομένους. Έγινε γνωστός στην Πολτάβα και τα περίχωρά της για τις κατανυκτικές, τις ευλαβικές, τις γεμάτες πνευματική ευωδία ιερουργίες του.
Οι πιστοί λαχταρούσαν να προσεύχονται μαζί του και πλημμύριζαν πάντοτε τους ναούς, όπου τελούσε ιερές ακολουθίες. Κάθε Κυριακή απόγευμα τελούσε την ακολουθία του Ακαθίστου Ύμνου, κατά την οποία έψαλλε όλο το εκκλησίασμα. Στη συνέχεια έκανε εισήγηση πάνω σε κάποιο πνευματικό θέμα και διάλογο με τους πιστούς.
Ο π. Βασίλειος ζούσε το κήρυγμα ως ιερουργία του Ευαγγελίου, γι’ αυτό και ακούραστα περιόδευε σε όλους τους ναούς της πόλης, τροφοδοτώντας τούς χριστιανούς με τον θείο λόγο. Κι εκείνοι, μαγνητισμένοι από τη δύναμη των λόγων του, τον άκουγαν με μεγάλη προσοχή. Δεν ήταν η ρητορική του ικανότητα που τους σαγήνευε –γιατί τέτοιαν ικανότητα δεν είχε–, αλλά η πίστη, η ειλικρίνεια και η γενναιοφροσύνη του. Στα φλογερά, τα μαχητικά, τα γεμάτα πίστη κηρύγματά του διέκριναν όλοι πως ήταν αποφασισμένος να πεθάνει για τον Χριστό. Παράλληλα, γύριζε με τα πόδια σ’ όλες τις συνοικίες της πόλης και έκανε απολογητικές συζητήσεις με τους αιρετικούς, τους βαπτιστές, τους παπικούς και τους εβραίους. Με όλους ήταν γλυκός, καλοσυνάτος, καταδεκτικός και πρόσχαρος.
Πιστός μαθητής του Χριστού ο εμπνευσμένος ιερέας, έδινε μεγάλη σημασία στα έργα της αγάπης. Επιτελούσε σημαντικό φιλανθρωπικό έργο, βοηθώντας πολλούς φτωχούς, χωρίς καμιά διάκριση. Ό,τι του χάριζαν τα πνευματικά του παιδιά τα έδινε σε όσους είχαν ανάγκη. Επιπλέον συντηρούσε και τα τέσσερα από τα έξι ορφανά ανίψια του.
Εκείνοι που τον γνώρισαν, διηγούνταν: «Πλησίαζε τους δυστυχισμένους ανθρώπους με ιδιαίτερη γλυκύτητα και καλοσύνη. Χάιδευε τις απελπισμένες ψυχές με ασυνήθιστη πατρική στοργή. Σαγήνευε ακόμα και τους πλανεμένους, που αθέλητα ομολογούσαν: “Να ένας αληθινός χριστιανός!”».
Αντιδρώντας ενεργά στην κρατική αθεΐα ο π. Βασίλειος ίδρυσε και οργάνωσε στον Ναό της Αγίας Τριάδος τη Χριστιανική Ένωση Νέων «Ποκρόφσκι», η οποία λειτούργησε ως αντίβαρο στην Κομμουνιστική Ένωση Νεολαίας, τη γνωστή Κομσομόλ. Μ’ αυτή του την προσπάθεια αγωνίστηκε να κρατήσει τους νέους κάτω από τη σκέπη της Εκκλησίας και να τους θωρακίσει πνευματικά, ώστε να μην παρασυρθούν από το αντίχριστο ρεύμα της εποχής.
Από το βιβλίο: Ηγουμένου Δαμασκηνού (Ορλόφσκι), ΑΓΙΟΙ ΚΑΤΑΔΙΚΟΙ. Ρώσοι ιερομάρτυρες και ομολογητές του 20ού αιώνα. Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2014, σελ. 118.
Να ένας αληθινός χριστιανός!