Ο Θεός μόνος Κύριος της ιστορίας του κόσμου
«Όσα βαθιά μες στο σκοτάδι κρύβονται, (ο Θεός) έξω στο φως τα βγάζει και φανερώνει εκείνα, που σε θανάτου ήσκιο κρύβονται. Έθνη σε πλάνη οδηγεί και σε καταστροφή και άλλα μεγαλώνει με καθοδήγησή του. Τη φρόνηση παίρνει λαών και ηγεμόνων κι αφήνει να πλανώνται σε δρόμους που δεν ξέρουν. Όχι σε φως, μα σε σκοτάδι θα προχωρούν ψηλαφητό σαν μεθυσμένοι, που εδώ κι εκεί παραπατώντας πάνε» (Ιώβ 12:22-25).
Πίσω λοιπόν από τα γεγονότα της ιστορίας στέκει ο Θεός. Και στα γεγονότα αυτά διακρίνει ο φωτισμένος νους του ανθρώπου τα σχέδια του Θεού, βάσει των οποίων κρίνει, κατακρίνει και τιμωρεί ή αμείβει τους ανθρώπους. Παρόλο όμως ότι προσεγγίζονται σε ένα βαθμό τα σχέδια του Θεού, δεν είναι εντούτοις δυνατόν να εισδύσει ο νους του ανθρώπου και στο βάθος τους και στον αριθμό και την έκτασή τους και επομένως στην πλήρη κατανόησή τους.
Ανάφερε ο Ιώβ πιο πάνω, ότι ο Θεός καθορίζει τις τύχες ισχυρών προσώπων, ηγεμόνων, αρχόντων, ιερέων, σοφών ρητόρων και άλλων αντίστοιχων εξεχόντων κοινωνικών παραγόντων. Ο Θεός καθορίζει επίσης και τις τύχες λαών και κοινωνιών. Η πρόοδος ή ο ξεπεσμός τους είναι έργο Θεού, αλλά φυσικά όχι αυθαίρετα, γιατί αρέσει τάχα στο Θεό «να βασανίζει» τους ανθρώπους, αλλά βάσει της δικαιοσύνης του, που με αυτήν έχει καθορίσει τους νόμους ζωής και συμπεριφοράς του ανθρώπου, ως ατόμου και ως ομάδος ατόμων, μικρών ή μεγάλων.
Επειδή όμως οι άνθρωποι ξεφεύγουν από το δρόμο του Θεού, τους αφαιρεί ο Θεός τη δυνατότητα να σκεφθούν σωστά και να εκτιμήσουν καταστάσεις, σχέδια και προοπτικές ορθές, με αποτέλεσμα να καταντούν, όπως τους αξίζει, σε διάλυση και καταστροφή…
Είναι χαρακτηριστικός ο τελευταίος στίχος 25, που περιγράφει λιτά αλλά πολύ χαρακτηριστικά την καταστροφή τόσο των κακών και αφρόνων αρχηγών και ηγεμόνων λαών όσο και των ανθρώπων τους οποίους αυτοί κυβερνούν. Όλοι καταντούν να ζουν υπό το κράτος της απελπισίας, της απογοητεύσεως, της ελλείψεως προοπτικής και ορθού προσανατολισμού στη ζωή. Μέσα στην αδυναμία και την απαισιοδοξία τους προχωρούν χωρίς φως σοφίας και πίστεως στο Θεό, παραπατώντας και προχωρώντας από αβεβαιότητα σε αβεβαιότητα, από το κακό στο χειρότερο, από το σφρίγος ζωής στον μαρασμό και τον θάνατο… Τι θλιβερό και ταυτόχρονα φοβερό και αποκαρδιωτικό κατάντημα!…
Θησαυρός των πιστών ο αιώνιος Θεός
Ο λόγος του Θεού βοηθάει την ψυχή μας σε συνειδητοποίηση της καταστάσεώς της και την οδηγεί στην ταπείνωση και τη συντριβή για την κατάπτωσή της και συνεπώς στη μετάνοια για ό,τι έχει διαπράξει αντίθετα προς το θέλημα του Κυρίου. Η μετάνοια πάλι οδηγεί τον άνθρωπο σε απελευθέρωσή του από τα πάθη του, και μάλιστα από την προσκόλληση στα γήινα και προσωρινά πράγματα του κόσμου ετούτου. Η απελευθέρωση από αυτά επαναφέρει στον άνθρωπο την καθαρά πνευματική θεώρηση του κόσμου και της εφήμερης ζωής σ’ αυτόν τον κόσμο και τη θεώρηση της πορείας στη γη αυτή ως πορείας «εκ της γης προς ουρανόν ». Ο πραγματικός του θησαυρός είναι τελικά ο ίδιος ο Κύριος […].
Και μόνον με αυτή την ένωση και κατάσταση στενότατης σχέσεως με τον Κύριο, που αντικαθιστά τους γήινους θησαυρούς με τους ουράνιους, που θησαυρός μας είναι μόνον ο Κύριος, είναι δυνατόν να υπερνικηθούν τα πάθη μας και όλες οι άτακτες ορμές και επιθυμίες μας.
Αποτέλεσμα δε αυτής της στροφής από τα γήινα στα ουράνια και από τα κτίσματα στον Κτίστη και Κύριο είναι η μόνιμη χαρά και εσωτερική ειρήνη, η πληρότητα και η ελευθερία, η βεβαιότητα και η ασφάλεια και όποια άλλη πνευματική κατάσταση και δωρεά.
Μια άλλη σπουδαία επενέργεια και ένας άλλος πολύ σημαντικός καρπός της μετάνοιας και επιστροφής στο Θεό είναι η αποτελεσματικότητα της προσευχής. Η προσευχή του πιστού θα γίνεται εισακουστή και η θεία βοήθεια θα είναι πάντα στη διάθεση του προσευχόμενου ανθρώπου, έστω κι αν ανθρωπίνως τα πράγματα φαίνονται αντίθετα. Η εισακουόμενη προσευχή είναι σημείο της ευδοκίας του Θεού…
Από το περιοδικό “Ο ΟΣΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ”, Έκδ. Ι. Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους, τ. 36 (2011), σελ. 57.
