Όπως είχε φανεί από την παιδική του ήδη ηλικία, ο Ζαχαρίας (μετέπειτα γέροντας Ζωσιμάς) ήταν προορισμένος από το Θεό για την ερημιτική ζωή. Γι’ αυτό και η θεία πρόνοια δεν άφησε να σβηστεί από τα κύματα του κόσμου η χαρισματική εκείνη σπίθα μέσα στην καρδιά του, που τον οδηγούσε στην έρημο.
Όταν διάβαζε τους βίους των μεγάλων ασκητών, θαύμαζε τη μοναχική τους διαβίωση σε δύσβατους και απρόσιτους τόπους, νιώθοντας ταυτόχρονα μιαν ακατανίκητη έλξη για την ίδια μορφή ζωής. Δεν ήξερε, ωστόσο, πώς να μπει σ’ αυτό το δρόμο. Γι’ αυτό χάρηκε πολύ, όταν άκουσε ότι στο δάσος του Μπριάνσκ ζούσαν αρκετοί ερημίτες. Κίνησε λοιπόν να τους συναντήσει.
Ο γεροντότερος από τους ασκητές του Μπριάνσκ ήταν ο ιερομόναχος Αδριανός. Αυτόν είχαν όλοι οι άλλοι πνευματικό τους πατέρα. Να πώς περιγράφει ο ίδιος ο π. Ζωσιμάς την πρώτη επίσκεψή του εκεί, στη βιογραφία του γέροντά του Βασιλίσκου (εκδόθηκε στη Μόσχα το 1849).
«Ο π. Αδριανός με χαιρέτησε με ιλαρότητα και φιλόξενη διάθεση. Η θέα του και μόνο μου προξενούσε δέος, έκπληξη, θαυμασμό. Φορούσε φτωχικά, κουρελιασμένα ρούχα. Το πρόσωπό του ήταν χλωμό και αχαμνό, το σώμα του ψηλόλιγνο και καταξεραμένο από την άσκηση.
» Έζησα αρκετό καιρό μαζί μ’ εκείνον και τους συνασκητές του. Παρατηρούσα με ενδιαφέρον ό,τι έκαναν στην καθημερινή τους ζωή, ακόμα και τις λεπτομέρειες. Όλα τα πράγματά τους ήταν απλά και φτωχικά, ίσα-ίσα για να ικανοποιούν τις στοιχειώδεις βιοτικές τους ανάγκες. Η τροφή τους πενιχρή και αυστηρά νηστίσιμη. Η προσευχή τους αδιάλειπτη. Και πέρα από το ημερήσιο πνευματικό τους πρόγραμμα, σηκώνονταν νωρίς τη νύχτα και ξυπνούσαν ο ένας τον άλλον για προσευχή.
» Ανάλογη με τη ζωή τους ήταν και η προκοπή τους στην αρετή. Ο π. Αδριανός και οι άλλοι πατέρες ήταν ειρηνικοί, πράοι, φιλάδελφοι, φιλόθεοι, ταπεινοί. Όσο τους συναναστρεφόμουν, τόσο γέμιζα με θαυμασμό και δέος για τα πνευματικά τους χαρίσματα.
» Ιδιαίτερη εντύπωση μου έκανε το γεγονός, ότι ο π. Αδριανός αρνήθηκε ευγενικά τα χρήματα που του πρόσφερα μ’ όλη μου την καρδιά. Ο νεανικός τρόπος σκέψεως και η κοσμική νοοτροπία μου σωριάστηκαν σε συντρίμμια από την ανωτερότητά του. Δεν μπόρεσα να συγκρατηθώ και φώναξα αυθόρμητα: “Τι θαύμα! Υπάρχουν σ’ αυτή τη γη άνθρωποι που δεν χρειάζονται χρήματα, γιατί περιφρονούν κάθε τι εφήμερο”.
» Η ειρηνική και ησυχαστική ζωή τους, η εντυπωσιακή απλότητα της καρδιάς τους, ο σεβασμός και η αγάπη του ενός για τον άλλον, η αδιάκριτη υπακοή και η ανυπόκριτη αφοσίωση στον πνευματικό τους πατέρα Αδριανό, που έλιωνε σαν το κερί στην ανύστακτη προσπάθειά του να οικονομήσει τη σωτηρία τους – όλα τούτα μου φαίνονταν σαν ένας αληθινά αγγελικός τρόπος ζωής, που σαγήνευε την ψυχή μου. “Πόσο ευτυχισμένος θα είμαι”, συλλογίστηκα, “αν ο Θεός παραχωρήσει να κάνω μιαν αμέριμνη και απερίσπαστη ζωή, καθώς κι αυτοί, μια ζωή διακονίας και δοξολογίας μόνο Εκείνου, ελεύθερος από τα δεσμά του κόσμου!”»
Έτσι ο Ζαχαρίας ξεκίνησε αμέσως για την Πετρούπολη, με σταθερή στην καρδιά την απόφαση της επιστροφής και της συμβιώσεως με τους ευλογημένους εκείνους ερημίτες.
Από το βιβλίο: Ηγουμένης Βέρας Βερχόφσκυ, ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΖΩΣΙΜΑΣ ΤΗΣ ΣΙΒΗΡΙΑΣ. Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2007, σελ. 49.
