Ο Γέροντας Παΐσιος, ξερριζωμένος από την βρεφική του ηλικία και έχοντας ζήσει την φρίκη του πολέμου και της Κατοχής, γνώριζε από την πείρα του ότι το να «διάγωμεν ήρεμον και ησύχιον βίον» είναι μεγάλη ευλογία.
Αγαπούσε την Πατρίδα και έλεγε: «Και η Πατρίδα είναι μια μεγάλη οικογένεια». Δεν επεδίωκε το εθνικό μεγαλείο, την δόξα και την ισχύ με την κοσμική έννοια, αλλά την ειρήνη, την πνευματική άνοδο και την ηθική ζωή των πολιτών, για να μας βοηθά και ο Θεός. Ούτε επιζητούσε την ασφάλεια για να απολαμβάνουν οι άνθρωποι τις ανέσεις τους.
Για την Τουρκία ο Γέροντας Παΐσιος διεκήρυσσε με βεβαιότητα: «Θα διαλυθεί, οι Κούρδοι θα κάνουν κράτος και οι μεγάλες δυνάμεις θα μας δώσουν την Πόλη. Όχι επειδή μας αγαπούν αλλά γιατί θα οικονομήσει ο Θεός τα πράγματα έτσι, ώστε το συμφέρον τους θα είναι να την έχουμε εμείς. Θα λειτουργήσουν οι πνευματικοί νόμοι. Οι Τούρκοι έχουν να πληρώσουν πολλά απ’ αυτά που έχουν κάνει. Αυτό το Έθνος θα καταστραφεί, διότι δεν προήλθε με την ευλογία του Θεού. Τα κόλλυβά τους τάχουν στο ζωνάρι τους (δηλαδή πλησίασε το τέλος τους). Ο άγιος Αρσένιος έλεγε πριν από την Ανταλλαγή: “Την Πατρίδα μας θα την χάσουμε, αλλά πάλι θα την βρούμε”». Ο Γέροντας συνέστησε να μεταφρασθή το Ευαγγέλιο στην τούρκικη γλώσσα, επειδή πίστευε ότι θα βαπτιστούν πολλοί Τούρκοι.
Βλέποντας τον από Ανατολάς κίνδυνο για την Θράκη, μετέβη στην Κομοτηνή για να στηρίξη εκχριστιανισθέντες Μουσουλμάνους. Ήθελε να παραμείνη μαζί τους για ένα διάστημα με σκοπό να βοηθήση.
Οι προσπάθειές του αυτές είχαν και τις συνέπειες. Κάποτε τον βρήκε ο μακαρίτης Κωνσταντίνος Τσέλιος, έμπορος από το Αγρίνιο, να κάθεται έξω από το Καλύβι του και να είναι πολύ στενοχωρημένος. Τον ρώτησε τι είχε και ο Γέροντας απάντησε: «Δυστυχώς, παιδί μου, ανοίξαμε τα σύνορα και μπήκε ό,τι θέλεις μέσα. Πριν από λίγο καθώς ερχόμουν προς τα εδώ, με περίμενε ένας νέος γεροδεμένος και ψηλός. Μ’ έπιασε απειλητικά και μου είπε: “Γέρο, δεν θέλω να σε ξαναδώ στην Θράκη και να μην ξαναανακατευτής εκεί γιατί…” (έκανε μορφασμό ότι τον απείλησε χυδαία).
» Του λέω: “Τι λες βρε παλιάνθρωπε, εσύ που ήσουν Γερμανός κοτζάμ παλληκάρι, με σπουδές και μόρφωση, πήγες στην Μέκκα, σε έκαναν Μουσουλμάνο και τώρα δουλεύεις για τους Τούρκους στην Κρήτη κάνοντας τον βοσκό, και κατασκοπεύεις τις στρατιωτικές βάσεις εκεί; Φύγε από δω”. Δεν πρόλαβα να τελειώσω και τον βλέπω κατακόκκινο να φεύγη γρήγορα».
Ρωτήθηκε ο Γέροντας, πότε θα ελευθερωθεί η Κύπρος, και απάντησε: «Η Κύπρος θα ελευθερωθεί, όταν μετανοήσουν οι Κύπριοι. Να κάνετε πνευματικές βάσεις για να διώξουν τις βάσεις των Τούρκων, των Άγγλων και των Αμερικανών». Έβλεπε δηλαδή το Κυπριακό ως πνευματικό θέμα, όχι ως εθνικό ή πολιτικό, και ότι η λύση του θα προέλθει από την μετάνοια του λαού και την προσευχή.
Από το βιβλίο: Ιερομονάχου Ισαάκ, ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ, Στ’ έκδοσις, Άγιον Όρος 2008, σελ. 737, 739.
