Καθ’ όλη την διάρκεια του εγκλείστου βίου του, ο όσιος Σεραφείμ κοινωνούσε κάθε Κυριακή ή εορτή των αγίων του Χριστού Μυστηρίων, τα οποία του έφεραν στο κελί του από τον ναό του νοσοκομείου, μετά την πρωινή θεία λειτουργία. Για να μη λησμονεί την ώρα του θανάτου και να την συλλογίζεται όσο το δυνατόν εναργέστερα και αμεσότερα, παρακάλεσε να του κατασκευάσουν ένα φέρετρο και να το τοποθετήσουν στον προθάλαμο του κελιού του. Οι αδελφοί εκπλήρωσαν την επιθυμία του. Μέσα σ’ έναν ακέραιο κορμό δρυός τού σκάλισαν φέρετρο με σκέπασμα και άβαφο το τοποθέτησαν μονίμως στον προθάλαμο. Εκεί ο όσιος προσευχόταν συχνά ετοιμαζόμενος για την έξοδο απ’ αυτή την ζωή. Σε συνομιλίες με τους αδελφούς του Σάρωφ, ο όσιος Σεραφείμ αναφερόταν συχνά σ’ αυτό το φέρετρο, παρακαλώντας να τον τοποθετήσουν σ’ αυτό όταν πεθάνει.
Στους πνευματικούς του αγώνες πρόσθετε ο άγιος ασκητής και την χειρωνακτική εργασία στο ύπαιθρο. Πολύ πρωί προ της αυγής, όταν όλα ακόμη κοιμούνται, λέγοντας την ευχή του Ιησού μάζευε ξύλα ανάμεσα από τα μνήματα και τα μετέφερε κοντά στο κελί του. Μια φορά τον αντιλήφθηκε ένας δόκιμος της μονής που είχε ως διακόνημα να σημαίνει το εγερτήριο και γεμάτος χαρά του έκανε εδαφιαία μετάνοια και καταφιλώντας τα πόδια του ζήτησε την ευλογία του. Ο όσιος Σεραφείμ τον ευλόγησε και του είπε: «Περίφραξε τον εαυτό σου με σιωπή και πρόσεχε».
Αφού πέρασε έγκλειστος πέντε περίπου χρόνια, ο όσιος άλλαξε σε μερικά σημεία την εξωτερική όψη της έγκλειστης πολιτείας του: η πόρτα του κελιού του ήταν τώρα ανοικτή και ο καθένας μπορούσε να τον επισκεφθεί, μόνο που εκείνος δεν απαντούσε στις ερωτήσεις, κρατώντας την υπόσχεση της σιγής και συνεχίζοντας τις πνευματικές του ενασχολήσεις.
Ο τότε επίσκοπος του Ταμπώφ Ιωνάς, που επισκεπτόταν συχνά την μονή του Σάρωφ, επιθύμησε κάποτε να δει κατά πρόσωπο τον π. Σεραφείμ. Με το σκοπό αυτό ήλθε στο κελί του· άλλα ο όσιος, εκπληρώνοντας πιστά τις υποσχέσεις του ενώπιον του Θεού και προστατεύοντας τον εαυτό του από την ανθρωπαρέσκεια, δεν διέκοψε ούτε αυτή την φορά την σιγή και τον εγκλεισμό του. Για τον όσιο δεν είχε έλθει προφανώς η ώρα να εγκαταλείψει τον έγκλειστο βίο. Έτσι το εννόησε και ο επίσκοπος, ο όποιος απέρριψε την πρόταση του ηγουμένου Νήφωνος να παραβιάσουν την πόρτα, λέγοντας: «Μη τυχόν σφάλουμε». Και άφησε τον όσιο εν ειρήνη.
Αλλά σύντομα μετά το περιστατικό αυτό ήλθε όντως η ώρα για τον όσιο Σεραφείμ να εγκαταλείψει ολοκληρωτικά την εξάσκηση του εγκλείστου βίου και της σιγής. Με πλήρη αυταπάρνηση, υπομονή, ταπείνωση και ακαταίσχυντη πίστη διάνυσε την οδό του κοινοβιάτη, του ερημίτη, του στυλίτη, του ησυχαστή και του εγκλείστου, απόκτησε μεγάλη καθαρότητα ψυχής και αξιώθηκε υψηλών χαρισμάτων από το Θεό. Και τότε, κατά το θέλημα του Κυρίου, υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει την ησυχία και, ενώ εξακολουθούσε να ζει ολοκληρωτικά εν τω Θεώ και για τον Θεό και η ζωή του ισοδυναμούσε με την τελεία απόταξη του κόσμου, άρχισε την διακονία προς τον κόσμο αυτό με την αγάπη του, με τα θεόσδοτα χαρίσματα της διδασκαλίας, της διορατικότητας, της θαυματουργίας και των ιαμάτων, με την πνευματική καθοδήγηση, την προσευχή, την παρηγοριά και τις συμβουλές. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ανέλαβε ο όσιος Σεραφείμ το υψηλό έργο του γέροντος (στάρετς), την πνευματική πατρότητα, στο οποίο και τελείωσε την πολύμοχθη και αγία του ζωή.
Από το βιβλίο: Αρχιμ. Ιουστίνου Πόποβιτς, Οσίου Σεραφείμ του Σαρώφ Βίος, Εκδόσεις «Το Περιβόλι της Παναγίας», Θεσσαλονίκη 1991, σελ. 46.
