Ο άγιος Μάξιμος γεννήθηκε το 1886 στο χωριό Ζντένια της Καρπαθορωσίας (Ρουθηνίας), στα σημερινά σύνορα Πολωνίας και Σλοβακίας, η οποία πριν από τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο υπαγόταν στην Αυστροουγγαρία. Από τα παιδικά του χρόνια διακρινόταν για την πολλή του ευσέβεια. Στο κολλέγιο σηκωνόταν πολύ πρωί, για να διαβάση στο δωμάτιό του την ακολουθία του όρθρου και να ψάλη διάφορα τροπάρια.
Ο πόθος του ήταν να γίνη ιερεύς ή μοναχός. Γι’ αυτό, μόλις τελείωσε τα γυμνασιακά μαθήματα, εισήλθε ως δόκιμος σε ουνιτικό μοναστήρι της γενέτειράς του. Απογοητευμένος όμως από τον τρόπο ζωής της αδελφότητος, ύστερα από τρεις μήνες έφυγε κρυφά και μετέβη στην λαύρα του Ποτσάεφ της Βολυνίας (δυτική Ουκρανία), που ήταν γνωστή τόσο για το αυστηρό τυπικό και την πνευματικότητά της, όσο και για την μαρτυρία της Ορθοδοξίας.
Ενώ ήταν ακόμη δόκιμος, ο μητροπολίτης Κιέβου και Γαλικίας Αντώνιος Χραποβίτσκυ (1863-1936) επισκέφθηκε την λαύρα και ζήτησε από τον ηγούμενο ένα δόκιμο, με σκοπό να τον χειροτονήση ιερέα, για να εξυπηρετή τις κοινότητες των Καρπαθίων ορθοδόξων, πρώην Ουκρανών ουνιτών. Ο κλήρος έπεσε στον Μάξιμο. Εγκατέλειψε κατ’ ανάγκην την επιθυμία του να μονάση και ακολούθησε τον μητροπολίτη. Παρακολούθησε το ορθόδοξο σεμινάριο στο Ζιτομίρ και μετά τον γάμο του με λευκορωσίδα ο σεβασμιώτατος Αντώνιος τον εχειροτόνησε ιερέα (1911). Αναλαμβάνοντας αμέσως τα ποιμαντικά του καθήκοντα, επέστρεψε στην πατρίδα του και ετέλεσε στο Κραμπ, κοντά στο χωριό του, την πρώτη ορθόδοξη λειτουργία μετά την επιβολή της ουνίας στην Καρπαθορωσία (ιη’ αι.).
Όταν επισκέφθηκε το πατρικό του σπίτι, συνελήφθη και καταδικάσθηκε σε βαρύ πρόστιμο και οκτώ ημέρες φυλάκισι. Ο π. Μάξιμος, ανυποχώρητος, μετά την αποφυλάκισι συνέχισε τις λειτουργίες στα γειτονικά χωριά.
Η θαρραλέα του στάσις έγινε αφορμή να καταδικασθή και ο ίδιος αλλά και οι πιστοί που τον βοηθούσαν. Τον Μάρτιο του 1912 μεταφέρθηκε αλυσοδεμένος σε φυλακή του Λβωφ και επί δύο χρόνια περνούσε από αλλεπάλληλες ανακρίσεις, με την κατηγορία ότι ήταν ορθόδοξος, ότι χρησιμοποιούσε εκκλησιαστικά βιβλία γραμμένα στα ρωσικά και ότι συνεργαζόταν με τους Ρώσους, εχθρούς των Αυστριακών. Παρά τις ψευδείς κατηγορίες που εξαπέλυαν εις βάρος του, τον Ιούνιο του 1914 αθωώθηκε και αυτός και η συνοδία του και επέστρεψε στο χωριό του με κλονισμένη υγεία από τις κακοποιήσεις, την απομόνωσι και τα παντός είδους μαρτύρια.
Τον Αύγουστο, παραμονή του Α’ Παγκοσμίου πολέμου, συνελήφθη πάλι, αυτήν την φορά με την εγκυμονούσα σύζυγό του, τους γονείς του και ορθοδόξους συγχωριανούς του. Με ύβρεις σύρθηκαν όλοι αλυσοδεμένοι στις φυλακές του Γκόρλιτσε.
Στις 6 Σεπτεμβρίου 1914 τον έβγαλαν από το κελλί του και του ανεκοίνωσαν, χωρίς εξηγήσεις, ότι είχε καταδικασθή σε θάνατο. Καθώς του έδεναν τα χέρια και τα μάτια, είπε ήρεμα: «Δεν χρειάζεται· δεν πρόκειται να φύγω». Τον τουφέκισαν στην εσωτερική αυλή της φυλακής, μπροστά στα μάτια των γονέων του. Ο μάρτυς πρόφθασε να φωνάξη «Ζήτω η Ορθοδοξία!» και έπεσε στο πλακόστρωτο. Ένας από τους φονείς του τον πλησίασε και τον αποτελείωσε με τρεις ριπές, που τίναξαν τα μυαλά του στους τοίχους της φυλακής.
Το 1922 η λάρνακα με το λείψανό του μεταφέρθηκε στο χωριό του Ζντένια και ενταφιάσθηκε δίπλα στην εκκλησία. Έκτοτε ο τάφος του προσελκύει πολλούς προσκυνητάς και η τιμή του ως αγίου εξαπλώθηκε μεταξύ των ορθοδόξων Καρπαθορώσων, ακόμη και μετά τον εκπατρισμό αυτού του λαού, για τον οποίο ο άγιος Μάξιμος έγινε το σύμβολο της εθνικής και θρησκευτικής του ταυτότητος.
Από το βιβλίο: Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, υπό Ιερομονάχου Μακαρίου Σιμωνοπετρίτου. Τόμος πρώτος, Σεπτέμβριος. Εκδόσεις Ορμύλια, 2001, σελ. 69.
