«Κεκοσμημένος Νυμφών» του Σωτήρα, στον οποίο πρέπει να εισέλθει ο Ισραήλ είναι η Εκκλησία του Χριστού. Δεν εισήλθε σ’ αυτήν λόγω δύο μεγάλων αμαρτιών, τις οποίες μνημονεύει ο Κύριος στον όρθρο της Μεγάλης Παρασκευής: «Δύο και πονηρά εποίησεν ο πρωτότοκος υιός μου Ισραήλ. Εμέ εγκατέλιπε, πηγήν ύδατος ζωής και ώρυξεν εαυτώ φρέαρ συντετριμμένον, εμέ επί ξύλου εσταύρωσε, τον δε Βαραββάν, ητήσατο και απέλυσεν…».
Το πρώτο είναι η στειρότητα και ακαρπία. Εγκατέλειψε το ύδωρ της ζωής, το ευαγγελικό κήρυγμα, και έσκαψε φρέαρ συντετριμμένον, δηλαδή διαστρέβλωσε τα νοήματα του Νόμου. Η περικοπή για την άκαρπη συκιά λέχθηκε κατ’ αρχάς για να εκφράσει την ακαρπία της Συναγωγής. Δεν ήταν ο καιρός της καρποφορίας – δεν είχε κατέβει το Άγιο Πνεύμα. Ήταν στείρα, διότι δεν είχε ακόμη δείξει σημεία καρποφορίας. Η κατηγορηματική άρνηση του Ευαγγελίου και η υποβίβαση του Νόμου σε τυπολατρία, τους προκάλεσε την κατάρα και πνευματική στειρότητα. «Μηκέτι εκ σου καρπός γένηται εις τον αιώνα» (Ματθ. 21:19).
Το άλλο αμάρτημα του Ισραήλ είναι η πορνεία. Ο Μεσσίας ήλθε κατά πρώτο λόγο για τα χαμένα πρόβατα του οίκου Ισραήλ. Αυτά προσκάλεσε να εισέλθουν πρώτα στον οίκο Του.
Αλλά ο Ισραήλ αρνήθηκε τον πραγματικό Νυμφίο και προτίμησε ένα ληστή, τον Βαραββά. Γι’ αυτό η Εκκλησία τον ονομάζει συναγωγή πονηρά και μοιχαλίδα, η οποία δεν φύλαξε την πίστη προς τον άνδρα της.
Αυτά τα δύο αμαρτήματα του Ισραήλ είναι τα παντοτινά εμπόδια για την είσοδό του στον θείο Νυμφώνα του Νυμφίου Χριστού. Άκαρπη συκιά επίσης είναι και η ψυχή, η οποία δεν τρέφεται από την πηγή της ζωής, τον Χριστό, και δεν καρποφορεί τον πνευματικό καρπό του Ευαγγελίου. Ο Κύριος ανέκαθεν διψούσε την σωτηρία μας και ζητούσε από εμάς τον καρπό των σωτηρίων έργων. Αλλά μη βρίσκοντας καρπό, μας καταράσθηκε με ξηρασία, μεταβάλλοντάς μας σε ύλη κατάλληλη μόνο για την φωτιά της κολάσεως. Γι’ αυτό ο εσπερινός της Μεγάλης Δευτέρας μας προτρέπει, λέγοντας: «Της ξηρανθείσης συκής δια την ακαρπίαν, το επιτίμιον φοβηθέντες αδελφοί, καρπούς αξίους της μετανοίας προσάξωμεν Χριστώ τω παρέχοντι ημίν το μέγα έλεος». Η καρποφορία των καλών έργων είναι ένα χρέος, σύμφωνα με τη δύναμη της Χάριτος που λάβαμε στο Άγιο Βάπτισμα, καθώς θεολογεί και προτρέπει ο άγιος Μάρκος ο Ασκητής: «Άνθρωπε, που βαπτίσθηκες εν Χριστώ, δώσε τώρα έργα για τα οποία έλαβες την δύναμη να τα εκτελέσεις εκ του βαπτίσματος». Αυτή είναι η πνευματική ενδυμασία με την οποία μπαίνουμε στον οίκο της αιώνιας ζωής.
Η ακαρπία των αρετών και η ακαθαρσία των παθών είναι τα μεγαλύτερα αμαρτήματα, τα οποία μας στερούν του κεκοσμημένου νυμφώνος του Σωτήρος Χριστού. Αντίθετα, για να μπορέσουμε να συγκατοικήσουμε μ’ Αυτόν, πρέπει να επιτύχουμε την ομοίωση μ’ Αυτόν με την ολοκληρωτική προσφορά μας στην διακονία Του και με την τέλεια καθαρότητα.
Αυτό είναι το πρώτο μάθημα της αγίας και Μεγάλης Δευτέρας.
Υπάρχει όμως ακόμη ένας κίνδυνος. Οι Απόστολοι πηγαίνοντας για την Ιερουσαλήμ, νόμισαν ότι τότε ήταν και ο καιρός του περιπόθητου εγκαινιασμού της μεσσιανικής βασιλείας, η οποία θα προστατεύσει μόνο τον Ισραήλ ανάμεσα στα άλλα έθνη. Γι’ αυτό η επιθυμία των δύο υιών του Ζεβεδαίου να σταθούν δεξιά και αριστερά του Κυρίου, είναι γεγονός το οποίον αναφέρεται επίσης τη Μεγάλη Δευτέρα: «Κύριε, προς το μυστήριον το απόρρητον της σης οικονομίας ουκ εξαρκούσα η των εκ Ζεβεδαίου μήτηρ, ητείτο σοι προσκαίρου βασιλείας τιμήν, τοις εαυτής δωρήσασθαι τέκνοις…» (Όρθρος Μ. Δευτέρας).
Εάν τα δύο ανωτέρω αμαρτήματα έθεσαν σε κίνδυνο την συναγωγή, έπεται ότι από αυτό τον κίνδυνο κινδύνευσαν οι πιστοί ακόλουθοι του Κυρίου, οι Μαθητές, η Εκκλησία Του. Ο Κύριος όμως μας αποκαλύπτει ότι αυτή η έννοια είναι ξένη προς Αυτόν. «Κύριε τα τελεώτατα φρονείν τους οικείους παιδεύων Μαθητάς, μη ομοιούσθαι τοις έθνεσιν έλεγες, εις το κατάρχειν των ελαχιστοτέρων… ουχ ούτω γαρ έσται υμίν, τοις εμοίς Μαθηταίς… Ο πρώτος ουν υμών, έστω πάντων διάκονος… και γαρ ελήλυθα αυτός, τω πτωχεύσαντι Αδάμ διακονήσαι, και λύτρον δούναι αντί πολλών…» (Όρθρος Μ. Δευτέρας).
Δόξα και πλούτος, τα οποία ονειρεύονταν οι Μαθητές και τα οποία γνώρισε κατά την διέλευση των αιώνων η επί γης Εκκλησία, δεν είναι στο πνεύμα του Διδασκάλου, ο Οποίος, ενώ ήταν πλούσιος και κυβερνήτης όλων, με την θέλησή Του επτώχευσε και έλαβε δούλου μορφή και ήλθε, όχι για να διακονηθεί, αλλά να διακονήσει και να δοθεί ως λύτρο σωτήριο για τον κόσμο. Η πτωχεία και η ταπείνωση που ντύθηκε ο Σωτήρας για να υπηρετήσει τον άνθρωπο, είναι οι αρετές του Χριστού με τις οποίες ανέκαθεν η Εκκλησία έβλεπε και απεκάλυπτε το αληθινό τους νόημα και φως. Πόσο λυπηρό είναι, όταν μερικές σπουδαιότατες αλήθειες αγνοούνται από τους ανθρώπους! Τα καλά παραδείγματα δεν χάθηκαν, διότι η Εκκλησία ανέκαθεν τιμά τους Οσίους της: «Όσιε πάτερ, της φωνής του Ευαγγελίου ακούσας… πλούτον και δόξαν εις ουδέν λογισάμενος πάσιν εβόας· Αγαπήσατε τον Θεόν και ευρήσετε χάριν αιώνιον. Μηδέν προτιμήσητε της αγάπης αυτού, ίνα όταν έλθη εν τη δόξη αυτού, ευρήσητε ανάπαυσιν μετά πάντων των Αγίων…».
Η πτωχεία, η αγάπη και η ταπείνωση του Θεού είναι τα στολίδια, τα οποία μας ανοίγουν διάπλατα την θύρα του κεκοσμημένου νυμφώνος του Σωτήρα μας Χριστού.
Από το βιβλίο: Γέροντος ιερομ. Πετρωνίου Τανάσε, Δικαίου Ρουμανικής Σκήτης Τιμίου Προδρόμου Αγίου Όρους, ΟΙ ΠΥΛΕΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ (Πνευματικοί στοχασμοί για την περίοδο του Τριωδίου). Μετάφραση Μοναχού Δαμασκηνού Γρηγοριάτου, 2003 (“Η Αγία και Μεγάλη Δευτέρα”, αποσπάσματα).
