Σήμερα που εορτάζουμε την αποτομή της τιμίας κεφαλής του αγίου Προδρόμου, θεωρώ καλό να διαβάσουμε από το τρίτο ανάγνωσμα του Εσπερινού της εορτής. Είναι από την Παλαιά Διαθήκη. Τρία είναι τα αναγνώσματα που διαβάστηκαν σήμερα στον Εσπερινό, όπως συμβαίνει σε κάθε Εσπερινό μεγάλης εορτής. Να διαβάσουμε λοιπόν ένα μέρος από το τρίτο ανάγνωσμα, που είναι από τη Σοφία Σολομώντος (Σοφ. Σολ. 4, εκλογή· 5:1-7).
Θα έλθει η ώρα που ο Θεός θ’ αποδώσει δίκαιο σ’ όλους. Τότε οι ασεβείς θα δεχθούν αυτά που τους πρέπουν, και οι δίκαιοι θ’ απολαύσουν αυτά που είναι δίκαιο ν’ απολαύσουν. Και λέει εδώ το ανάγνωσμα:
«Ελεύσονται γαρ εν συλλογισμώ αμαρτημάτων αυτών δειλοί και ελέγξει αυτούς εξ εναντίας τα ανομήματα αυτών». Δηλαδή θα έλθουν κάποτε και οι ασεβείς σε συναίσθηση των αμαρτημάτων τους. Αργά ή γρήγορα όλοι χωρίς εξαίρεση θα αισθανθούν τα αμαρτήματα που διέπραξαν και οι τύψεις της συνειδήσεως θα είναι αφόρητες. Μόνο που δεν θα μπορούν τότε να μετανοήσουν. Πρέπει να μετανοήσει κανείς, ενόσω είναι καιρός.
«Τότε στήσεται εν παρρησία πολλή ο δίκαιος κατά πρόσωπον των θλιψάντων αυτόν». «Τότε». Βέβαια, αυτά είναι της Παλαιάς Διαθήκης, αλλά με το φως της Καινής Διαθήκης μπορούμε να πούμε ότι αυτό το «τότε» αναφέρεται στον άλλο κόσμο. Τότε ο δίκαιος θα σταθεί με πολλή παρρησία. Δηλαδή δεν θα είναι όπως εδώ, που τον περιγελούν, τον ονειδίζουν, και πολλές φορές δεν μπορεί να πει τίποτε, αλλά εκεί θα δικαιωθεί από τον Θεό και θα σταθεί με πολλή παρρησία «κατά πρόσωπον των θλιψάντων αυτόν, και των αθετούντων τους πόνους αυτού». Δηλαδή μπροστά σ’ αυτούς που τον έθλιψαν και δεν λογάριαζαν τους πόνους του.
«Ιδόντες ταραχθήσονται φόβω δεινώ». Θα τον δουν όλοι αυτοί που τον έθλιψαν, όλοι αυτοί που τον περιέπαιξαν, όλοι αυτοί που τον αδίκησαν, και θα ταραχθούν με πολύ φόβο.
«Και εκστήσονται επί τω παραδόξω της σωτηρίας αυτού». Και θα τρίβουν τα μάτια τους, καθώς θα δουν το παράδοξο γι’ αυτούς, ότι σώθηκε αυτός που τον είχαν για τίποτε.
«Ερούσι γαρ εν εαυτοίς μετανοούντες και δια στενοχωρίαν στενάξουσι και ερούσιν· Ούτος ην, ον έσχομέν ποτε εις γέλωτα και εις παραβολήν ονειδισμού οι άφρονες;» «Μετανοούντες». Εδώ δεν εννοεί ότι οι ασεβείς έχουν τη μετάνοια που σώζει, αλλά απλώς θα δουν ότι έκαναν λάθος, που φέρθηκαν στον δίκαιο όπως φέρθηκαν σ’ αυτό τον κόσμο. Καθώς λοιπόν θα έλθουν έτσι τα πράγματα, «μετανοούντες» θα στενάξουν με στενοχωρία και θα πουν: «Αυτός ήταν που εμείς τον περιγελούσαμε και τον ονειδίζαμε οι άφρονες;» Όλοι οι ασεβείς θα το παραδεχθούν τότε ότι είναι άφρονες.
Είπαμε και άλλη φορά ότι στον άλλο κόσμο όλοι θα δουν την αλήθεια· και αυτοί που θα κολασθούν. Και οι κολασμένοι θα ομολογήσουν ότι ο Θεός έχει δίκαιο που τους τιμωρεί, που τους κολάζει. Και είπαμε, αυτή η συναίσθηση ότι ο Θεός είναι δίκαιος και το ότι θα καταδικάζουν τον εαυτό τους, θα είναι μια κάποια ανακούφιση και γι’ αυτούς οι οποίοι θα κολασθούν. Εδώ λοιπόν αποκαλούν τους εαυτούς τους άφρονες. «Αυτός ήταν τον οποίο περιγελούσαμε και ονειδίζαμε εμείς οι άφρονες;»
«Τον βίον αυτού ελογισάμεθα μανίαν, και την τελευτήν αυτού άτιμον». «Εμείς οι άφρονες», θα λένε τότε όλοι αυτοί οι ασεβείς, καθώς θα δουν πώς έχουν τα πράγματα, «νομίζαμε ότι αυτός δεν ήταν στα καλά του, έτσι όπως ζούσε. Η ζωή του ήταν μανία, και πέθανε χωρίς καμία δόξα, χωρίς καμία επιτυχία σ’ αυτόν τον κόσμο. Πέθανε άτιμος».
«Πώς δε κατελογίσθη εν υιοίς Θεού, και εν αγίοις ο κλήρος αυτού εστιν;» «Εμείς λέγαμε ότι η ζωή του έτσι που ζει είναι μια μανία, μια τρέλλα, και έτσι που πέθανε, είχε κακό θάνατο. Κι όμως βλέπουμε τώρα ότι αυτός είναι ανάμεσα στους υιούς του Θεού. Λογαριάζεται μ’ αυτούς που είναι υιοί του Θεού κι αυτό που κληρονομεί είναι το να είναι με τους αγίους. Αυτό που κληρονομεί είναι, αυτό που κληρονόμησαν και οι άγιοι».
«Άρα επλανήθημεν από οδού αληθείας». «Άρα λοιπόν –θα καταλήξουν σ’ αυτό το συμπέρασμα οι ασεβείς– πέσαμε έξω. Εμείς νομίζαμε ότι γνωρίζαμε την αλήθεια, εμείς νομίζαμε ότι δεν ήμασταν σε πλάνη, αλλά εμείς ήμασταν αυτοί που πλανήθηκαν. Χάσαμε τον δρόμο της αληθείας». Αλλά είπαμε, δεν τους ωφελεί το συμπέρασμα που βγάζουν, εφόσον δεν μετενόησαν σ’ αυτό τον κόσμο. Όμως, θέλουν δεν θέλουν, καταλήγουν σ’ αυτό το συμπέρασμα.
«Και το της δικαιοσύνης φως ουκ επέλαμψεν ημίν, και ο ήλιος ουκ ανέτειλεν ημίν». «Και το φως της δικαιοσύνης, το φως της αρετής, δηλαδή το φως του Θεού δεν μας φώτισε εμάς καθόλου. Δεν το αφήσαμε να μας φωτίσει. Και ο Θεός ήλιος, ο Χριστός ήλιος, ποτέ δεν ανέτειλε για μας, ποτέ δεν τον είδαμε». Γι’ αυτό πλανήθηκαν.
«Ανομίας ενεπλήσθημεν τρίβους και απωλείας, και ωδεύσαμεν τρίβους αβάτους· την δε οδόν Κυρίου ουκ έγνωμεν». «Όλη η ζωή μας ήταν μια ανομία, όλη η ζωή μας οδηγούσε στην απώλεια. Περπατήσαμε δρόμους που δεν ήταν δρόμοι να τους περπατάει άνθρωπος. Ποτέ δεν γνωρίσαμε τον δρόμο του Κυρίου· μείναμε μακριά απ’ αυτό τον δρόμο».
Είναι πάρα πολύ σπουδαίο αυτό το κείμενο· είναι από τη Σοφία Σολομώντος. Είναι ό,τι χρειάζεται, και από τη μία πλευρά αν το πάρουμε και από την άλλη. Και από την πλευρά μην τυχόν, ενώ κάνουμε τον ευσεβή, περιγελούμε, χλευάζουμε, ονειδίζουμε, θεωρούμε πλανεμένους, κάποιους που μπορεί να είναι στον δρόμο της αγιότητος. Προσοχή μεγάλη.
Και το άλλο: δεν πειράζει που θα σε περιγελάσουν, που θα σε ονειδίσουν και θα θεωρήσουν οι άνθρωποι ότι χάνεις τη ζωή σου. Και γονείς ακόμη, αν τα τέκνα τους θελήσουν περισσότερο ν’ αφοσιωθούν στον Θεό, νομίζουν ότι χάνουν τη ζωή τους. Να μη μας στενοχωρήσει αυτό, να μη μας ανησυχήσει. Κάποια μέρα όλα θα μπουν στη θέση τους. Κάποια μέρα ο κάθε μη σεσωσμένος θα ομολογήσει: «Πλανήθηκα». Θα έλθει ο άλλος και θα μας πει: «Πλανήθηκα· έπεσα έξω, που σε νόμιζα έτσι, που είπα σε βάρος σου αυτά, που σε κορόϊδεψα».
Από το βιβλίο: π. Συμεών Κραγιοπούλου, “Θέλεις να αγιάσεις;”, Πανόραμα Θεσσαλονίκης, 1999, σελ. 382.
