«Ύπαγε, και ως επίστευσας γενηθήτω σοι»
(Ματθ. 8:13)
Μας εντυπωσιάζουν μερικές φορές τα μικρά παιδάκια με την αυθόρμητη και πλήρη εμπιστοσύνη που δείχνουν προς τους γονείς τους, όταν αυτοί ξέρουν να τα καθοδηγούν. «Το είπε ο πατέρας». «Το είπε η μητέρα». Πάει. Δεν υπάρχει γι’ αυτά καμία αντίρρηση. Ο λόγος των γονιών είναι νόμος. Η εξήγηση που τους δίνουν εκείνοι στις απορίες τους, στα επίμονα, στα εκπληκτικά, στα χαριτωμένα τους αλλεπάλληλα «γιατί», είναι σοφία αναμφισβήτητη.
Ευθύνη για τους γονείς αυτή η έμφυτη προσήλωση και τυφλή εμπιστοσύνη των παιδιών. Ασφάλεια για τις εύπλαστες παιδικές ψυχές αυτή τους η πίστη, όταν έχουν γονείς άξιους της αποστολής τους, φωτισμένους.
Αλλά, αυτό που τόσο απλά και φυσιολογικά γίνεται με το άμαθο και άπειρο ακόμη παιδί δε συμβαίνει και με τον λογικό ώριμο άνθρωπο.
Ο φτασμένος και μορφωμένος άνθρωπος, που νομίζει πως όλα τα ξέρει, όλα σωστά, πέφτει σε ένα παραλογισμό. Ενώ βλέπει ολοκάθαρα πως είναι αδύνατο μόνος του, με τις δικές του μόνο νοητικές ή ψυχικές δυνάμεις, να δώσει λύση στα προβλήματά του, δε θέλει να ακούσει Εκείνον, τον μόνο ικανό και αρμόδιο να του διαλευκάνει τα σκιερά σημεία της σκέψεως. Δε θέλει να δεχτεί να του αποκαλύψει Εκείνος τα μυστικά του Ουρανού, του υπερφυσικού, του υπερλογικού κόσμου. Δε θέλει να παραδεχτεί τη γνώση Του για τα ανθρώπινα πράγματα, για τους κανόνες της ζωής. Την πανσοφία και την αγάπη του Θεού τη θεωρεί παραλογισμό.
Θεοποιεί έτσι το άτομό του ο άνθρωπος. Δίνει πλήρη και τέλεια εμπιστοσύνη στου λογικού του τη δύναμη. Θέλει με το λογικό να διεισδύσει σε χώρους που βρίσκονται πέρα απ’ αυτό. Προσπαθεί να βάλει τα πάντα μέσα στο δοκιμαστικό σωλήνα του πειράματος. Ζητάει να ερμηνεύσει τα πάντα με το δικό του τρόπο. Καταφεύγει σε μυστηριακές διερευνήσεις, για να βρει την αλήθεια, τη σοφία. Τη σοφία που είναι τόσο απλή και τόσο ολοφάνερη, μα που δε θέλει να την πιστέψει.
Πόσο διαφορετικός ο Εκατόνταρχος που μας παρουσιάζει η σημερινή ευαγγελική περικοπή! Έχει πλήρη εμπιστοσύνη στο Θεό και την αλήθεια των λόγων Του. Δεν του μένει καμία αμφιβολία για την αγάπη του Θεού και τη δύναμή Του.
Νιώθει πόσο μικρός και ανίκανος είναι μπροστά στου Χριστού τη δύναμη και το μεγαλείο. «Ουκ ειμί ικανός ίνα μου υπό την στέγην εισέλθεις… ειπέ λόγω και ιαθήσεται ο παις μου» (Ματθ. 8:8). Τα πάντα τα αφήνει στην αγαθότητα του Θεού. Σ’ αυτόν τα εμπιστεύεται. Και η πίστη του βραβεύεται.
Ενώ εμείς; Με τις αμφιβολίες, την κλονισμένη πίστη, με την αναζήτηση της Αλήθειας, του Καλού, της Αρετής εκεί που δεν υπάρχουν; Έχουμε σαν συνέπεια ένα σκοτεινό συνονθύλευμα στο νου, μια ακαταστασία και αδράνεια στην καρδιά, μια εξασθένηση. Μας μένει σαν συνέπεια το κενό, το ανικανοποίητο.
Κι όμως το φως δε σβήνει. Η αλήθεια δεν παύει να υπάρχει. Η αγάπη ακαταπόνητη και ανεξάντλητη είναι στη διάθεσή μας. Η παντοδυναμία του Θεού είναι δική μας. Και σαν συμπλήρωμα μια ολοκάθαρη πραγματικότητα η διδασκαλία του Χριστού για όσα δεν είναι δυνατό να μας πληροφορήσει η ανθρώπινη εμπειρία. Νόμος ευεργετικός και ακατάλυτος του Ευαγγελίου οι εντολές, για όσους θέλουν να νιώσουν τον εσωτερικό τους κόσμο πλούσια ικανοποιημένο και να πετύχουν στη ζωή ουσιαστικά.
Γιατί να ταλαιπωρούμε τον εαυτό μας αναζητώντας μέσα σε θολά νερά ή σε σκοτάδια, στη σκιά έστω, αυτό που μας παρουσιάζει με το Ευαγγέλιό Του ο Κύριος τόσο φωτεινά και διάφανα;
Βέβαια, χρειάζεται η πίστη. Ναι. Είναι απαραίτητη. Δεν είναι όμως υποτιμητικό στον άνθρωπο να εμπιστεύεται στα λόγια του Κυρίου, του Πατέρα του, στη δύναμη και την αγάπη Του. Ηρωικό και τιμητικό είναι να ευθυγραμμίζει τη ζωή του με της πίστεως της χριστιανικής την αλήθεια. Αυτό μόνο μένει για να βγει ο σημερινός άνθρωπος από τα τέλματα και τα αδιέξοδα που έχει περιπλακεί και παραδέρνει.
Αν δεν πιστέψει, θα συνεχίσει να ταλαιπωρείται. Αν δεχτεί την πίστη, τότε θα βεβαιωθεί στην πράξη πως «αύτη εστίν η νίκη η νικήσασα τον κόσμον, η πίστις ημών» (Α’ Ιω. 5:1-4).
Εμπνευσμένος απ’ αυτή την πίστη, ισχυρός, θα σπάσει τα δεσμά που τον κρατούν στα χαμηλά. Θα τα συντρίψει και θα δοθεί ελεύθερος, λυτρωμένος, στην πραγμάτωση του προορισμού του. Σε μια ακατάπαυστη προσωπική και γενικότερη προοδευτική δημιουργία. Σε μια δραστηριότητα ευχάριστη και δημιουργική που την εξασφαλίζει η συνεργασία με το Θεό.
Η βεβαιότητα και η ασφάλεια που νιώθει κανένας, όταν στηρίζεται, όχι σε θεωρίες και πλάσματα της φαντασίας της ανθρώπινης, αλλά στην αγάπη, στη σοφία, στην παντοδυναμία του Θεού. Αυτή η ανεπιφύλακτη, παιδική εμπιστοσύνη στον Κύριο και τους λόγους Του, η ευθυγράμμιση της ζωής μας προς τις εντολές Του είναι η μόνη ασφαλής βάση, αδελφέ μου, για να πραγματοποιήσουμε τις όμορφες, τις υψηλές και σωτήριες επιδιώξεις που μας έταξε Εκείνος και γεμίζουν με ικανοποίηση το είναι μας ολόκληρο.
7/7/1968
Από το βιβλίο: Πολυκάρπου Βαγενά, Μητροπολίτου Κερκύρας, «Ελθέτω η βασιλεία σου», τ. Γ’, σελ. 73.