Είναι μεγάλο λάθος, όταν εμείς οι χριστιανοί ενεργούμε έτσι: «Πετύχαμε, πετύχαμε!» ή «Αποτύχαμε!» Δεν έχει πετύχαμε και αποτύχαμε. Αυτά τα κάνει ο Θεός. Οι κοσμικοί άνθρωποι κάνουν σχέδια, κάνουν προγράμματα. Και λένε: «Το πρόγραμμα και η όλη εκδήλωση ή η επιχείρηση εστέφθη υπό πλήρους επιτυχίας». Αυτό είναι κοσμική νοοτροπία. Η πνευματική νοοτροπία είναι: Όλα τα κάνει ο Θεός. Όταν θέλει δίνει, όταν θέλει δεν δίνει. Όταν θέλει φανερώνεται και όταν θέλει κρύβεται. Όταν θέλει σε δοξάζει, και όταν θέλει πάλι να σε αφήσει γυμνό, για να φανεί η όλη ανθρώπινη αδυναμία, σε αφήνει.
Πότε θα πιστέψουμε έτσι στον Θεό; Πότε θα αρχίσουμε να έχουμε τέτοια σχέση με τον Θεό, ώστε να καταλαβαίνουμε ορισμένα πράγματα και να έχουμε λίγο φόβο Θεού, λίγη μετάνοια, λίγη ταπείνωση;
Θυμηθείτε ότι από χριστιανικής, από πνευματικής απόψεως δεν σηκώνει –δεν ξέρω πώς να εκφραστώ καλύτερα· ας πω όμως αυτή την κοινή λέξη– να ενεργεί κανείς κάνοντας τον νταή –συγνώμη που το λέω έτσι– ότι τάχα θα κάνει, θα φτιάξει. Γίνονται αυτά; Αυτά τα κάνουν οι κοσμικοί άνθρωποι. Μπορεί να νομίζουμε εμείς ότι ενεργούμε ορισμένες φορές ως χριστιανοί και ότι κάνουμε ό,τι κάνουμε ως χριστιανοί. Όταν όμως υπάρχει μέσα εκεί το κοσμικό πνεύμα και όχι λίγες φορές το σατανικό πνεύμα, πες εσύ ό,τι θέλεις και δείξε ό,τι νομίζεις πως είσαι. Όλο το θέμα είναι: Σε αναγνωρίζει ο Θεός ως όργανό του; Αν ναι, ο Θεός θα ενεργήσει αυτός ο ίδιος. Δεν θέλει να βάλεις δυνάμεις δικές σου και να κάνεις ηρωισμούς ή να δείξεις ανθρώπινη εξυπνάδα. Δεν ενεργεί έτσι ο Θεός: με μπράτσα ανθρώπινα και με εξυπνάδες ανθρώπινες.
Να έλθουμε τώρα στο θέμα αυτό που αναφέρει ο Συναξαριστής. Όπως διαβάσαμε, βρέθηκαν αυτοί οι ειδωλολάτρες, οι οποίοι φαγώθηκαν να κάνουν κακό και στον προσμονάριο Άρχιππο και στον ναό τού Αρχαγγέλου Μιχαήλ με το αγίασμα. (*) Με πείσμα ενεργούσαν· δεν το έβαζαν κάτω. Τελικά νίκησε ο Θεός. Ο Θεός· όχι οι δυνάμεις των ανθρώπων.
Είναι πολύ σημαντικό τώρα εμείς ως χριστιανοί να διδαχθούμε από αυτά. Δεν είναι καλό πράγμα το ότι καθόμαστε, τα ακούμε –ωραία, καλά είναι– δεν τα αφήνουμε όμως να μας αγγίξουν, και πάμε πάλι στη ζωή μας τη συνηθισμένη. Αυτά έχουν και προσωπικό χαρακτήρα. Αν προσέξεις στη ζωή σου, θα διαπιστώνεις συνεχώς ότι, αν είσαι με τον Χριστό, αν είσαι του Χριστού, όλο και θα υπάρχει κάποιος σατανάς, όλο και θα υπάρχει κάποιος δαίμονας που θα σε αντιστρατεύεται· δεν θα σε αφήνει να πάρεις τον δρόμο του Θεού, να μείνεις σταθερός στον δρόμο του Θεού. Και άλλοτε αυτό το επιτρέπει ο Θεός, για να ταπεινώνεσαι, διότι εύκολα υπερηφανεύεται κανείς, και δεν γίνεται με την υπερηφάνεια τίποτε. Και άλλοτε το επιτρέπει ο Θεός, για να δοκιμάσει την αρετή του ανθρώπου.
Αυτές τις μέρες είπαμε για τον Ιώβ. Ο διάβολος πήγε στον Θεό και του είπε: «Τον Ιώβ, που νομίζεις εσύ ότι είναι δικός σου, άσ’ τον σ’ εμένα και να δεις πόσων καρατιών αρετή έχει». Και ο Θεός την πρώτη φορά του είπε: «Όλα όσα έχει τα παραδίδω στην εξουσία σου, αλλά αυτόν τον ίδιο δεν θα τον εγγίσεις καθόλου». Τη δεύτερη φορά που μίλησε ο Θεός με τον διάβολο του είπε: «Τον παραδίδω στην εξουσία σου· δεν θα τον θανατώσεις μόνο» (Ιώβ 1:12· 2:6).
Για, να το προσέξουμε και αυτό. Σαν να παίζει ο Θεός εδώ με τον Ιώβ· σαν να κάνει τα χατίρια του διαβόλου. Δεν είναι έτσι. Αλλά έχει μεγάλη σημασία ώρες-ώρες να το πάρεις και έτσι το πράγμα, ότι στα καλά καθούμενα έρχεται ένα εμπόδιο, μια απειλή, έρχεται ένα κάτι που σε τρομάζει, που σε οδηγεί μέχρι και τον τάφο, τρόπον τινά. Του Θεού είναι αυτά.
Ο άνθρωπος του Θεού είναι άνθρωπος του Θεού. Έτσι ή έτσι παλεύει, αλλά ξέρει ότι τα έχει όλα ο Θεός στα χέρια του. Και από αυτά που επιτρέπει, δεν θα πάθεις τίποτε· καλό θα βγει. Διότι, όπως είπαμε, είτε αφήνει ο Θεός να παθαίνεις κάτι, για να ταπεινώνεσαι, για να είσαι προσγειωμένος, είτε για να δοκιμάσει την αρετή σου.
Έχεις καλές προθέσεις, έχεις καλή διάθεση, κάνεις αγώνα, κάνεις θυσίες –είδατε μερικές φορές πώς ενθουσιαζόμαστε– αλλά αυτά μπορεί να είναι καπνός, φούσκες, που λένε. Και αφήνει ο Θεός έτσι ωμά, τρόπον τινά, τον διάβολο να σε πειράξει, για να δοκιμαστείς. Εσύ να μείνεις σταθερός. Χαρά μεγάλη, αν επιτρέπεται να πούμε, έχει ο Θεός, αν μείνεις σταθερός, και χαρά μεγάλη και για σένα, που ο Θεός σου έδειξε και με έναν άλλο τρόπο ότι είναι μαζί σου, ότι είναι πάνω σου, ότι σε προστατεύει. Μη φοβάσαι λοιπόν. Προχώρα.
Τηρουμένων των αναλογιών λοιπόν, αν προσέξουμε, θα δούμε στη ζωή μας θαύματα. Λένε μερικοί: «Αυτά λέγονται εδώ, αλλά πού είναι τα θαύματα αυτά σήμερα;» Όταν έτσι ζεις με τον Θεό, όταν έτσι είσαι στον δρόμο του Θεού, όταν έχεις μια τέτοια κοινωνία με τον Θεό, βλέπεις κάθε στιγμή τη θαυμαστή επέμβασή του. «Αυτό τώρα από πού ήρθε;», διερωτάσαι. Ήρθε, και το βλέπεις πέρα για πέρα ότι είναι μια θαυμαστή επέμβαση του Θεού: να σε προλάβει από κάτι, να σε βοηθήσει να κοντοσταθείς λίγο, για να δεις καλύτερα κάτι. Ή, αφήνει τον διάβολο κατά ωμό τρόπο να ενεργήσει εναντίον σου, και αν δεν ήταν ο Θεός μαζί σου, μια χαψιά θα σε έκανε.
Σκεπτόμουν και σήμερα: «Θεέ μου, αν δεν μας έβαζες στον δρόμο σου, τι θα γινόμασταν;» Τι είδε, τι βρήκε ο Θεός σ’ εμάς και μας πρόσεξε; Αυτός ξέρει. Πόση ευγνωμοσύνη πρέπει να έχουμε εμείς, και πόση διάθεση επιτέλους να μπούμε στον δρόμο του, εάν μάλιστα σκεφτούμε: «Ποιος ξέρει πού θα ήμασταν! Ποιος ξέρει!» Διάβαζα προηγουμένως κάποιες επιστολές και λέω: «Παναγία μου, τι συμβαίνει στον κόσμο!» Και μπορεί να κάναμε κι εμείς τα ίδια πράγματα, αλλά μας πρόλαβε ο Θεός και μας έβαλε σε έναν δρόμο.
Αυτά τα οποία κάνει ο Θεός δεν είναι φαντασίες, δεν είναι, ας πούμε, θεωρίες, δεν είναι λόγια· είναι αλήθειες, είναι ζωή αυτά. Και όταν τα νιώσεις, βλέπεις συνεχώς, έτσι ή αλλιώς, τηρουμένων πάντα των αναλογιών, να επεμβαίνει ο Θεός κατά θαυμαστό τρόπο.
(*) Στην αρχή της ομιλίας του ο π. Συμεών διάβασε από τον Συναξαριστή του Αγίου Νικοδήμου τη διήγηση του θαύματος του Αρχιστρατήγου Μιχαήλ (6 Σεπτεμβρίου).
Από το βιβλίο: π. Συμεών Κραγιοπούλου, “Θέλεις να αγιάσεις; Σεπτέμβριος”, Πανόραμα Θεσσαλονίκης, 2017, σελ. 73 (αποσπάσματα).
