Η σημερινή ευαγγελική περικοπή (Μάρκ. 1:1-8) είναι από την αρχή του κατά Μάρκον Ευαγγελίου. «Αρχή του Ευαγγελίου Ιησού Χριστού, Υιού του Θεού. Ως γέγραπται εν τοις προφήταις…» κλπ. Στη συνέχεια η περικοπή ομιλεί για τον Ιωάννη τον Πρόδρομο. Αυτός είναι η αρχή του Ευαγγελίου του Ιησού Χριστού.

Βλέπετε, και ο ίδιος ο Χριστός προκειμένου να κηρύξει το Ευαγγέλιό του, προκειμένου να φανερώσει το θέλημα του Θεού, προκειμένου να καλέσει τους ανθρώπους να πιστέψουν στο Ευαγγέλιό του, να πιστέψουν σ’ αυτόν, προετοιμάζει τον δρόμο του, προετοιμάζει το έργο του. Είναι ο άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής –γι’ αυτό αποκαλείται Πρόδρομος– ο μεγάλος προφήτης, που απεστάλη από τον Θεό πριν από τον Χριστό, για να προετοιμάσει το έδαφος. Φαίνεται πως δεν μπορεί να γίνει εκείνο που πρέπει να γίνει χωρίς προετοιμασία. Σ’ όλα τα πράγματα είναι έτσι, και επομένως και εδώ στο έργο του Χριστού χρειάζεται προετοιμασία.

Προκειμένου κανείς να κτίσει ένα σπίτι, θα κάνει πρώτα την προετοιμασία. Δεν μπορεί να αρχίσει, χωρίς να προετοιμάσει τα πράγματα. Και σε οποιαδήποτε άλλη εργασία που έχει να κάνει κανείς, σε οποιοδήποτε άλλο θέμα που έχει να αρχίσει και να το φέρει εις πέρας, πρέπει να κάνει τη σχετική προετοιμασία.

Έτσι και εδώ, έρχεται ο άγιος Ιωάννης και δεν λέει τίποτε άλλο, παρά προτρέπει τους ανθρώπους να ετοιμασθούν, γιατί πλησιάζει η βασιλεία του Θεού. «Μετανοείτε· ήγγικε γαρ η βασιλεία του Θεού» (Ματθ. 3:3). Τους καλεί σε μετάνοια· να μετανοήσουν. Ακόμη και το βάπτισμα που κάνει ο άγιος Ιωάννης, το κάνει για μετάνοια· είναι βάπτισμα μετανοίας. Μετά θα έρθει ο Χριστός, ο οποίος θα βαπτίσει, όντως θα βαπτίσει όλους αυτούς οι οποίοι θα πιστέψουν σ’ αυτόν εν Πνεύματι Αγίω. Θα δώσει σ’ αυτούς αυτό το οποίο έχασαν οι άνθρωποι με την πτώση, τη Χάρι του Αγίου Πνεύματος, για να είναι έτσι οι άνθρωποι κοινωνοί του Θεού, για να ενωθούν με τον Θεό, να ξαναβρούν τον Θεό, να ξαναβρεί ο Θεός τον άνθρωπο, ν’ αρχίσει ο άνθρωπος να ζει όχι μόνος του, αλλά έχοντας μέσα του τον Θεό, ν’ αρχίσει ο άνθρωπος να έχει κοινή ζωή με τον Θεό. Έρχεται λοιπόν ο άγιος Ιωάννης και κηρύσσει βάπτισμα μετανοίας, κηρύσσει μετάνοια και προετοιμάζει έτσι τους ανθρώπους να υποδεχθούν τον Σωτήρα Χριστό, να υποδεχθούν το κήρυγμά του, το Ευαγγέλιό του, να ακούσουν τον λόγο του και να πιστέψουν σ’ αυτόν.

Επιμένω λίγο, αδελφοί μου, σ’ αυτό με την ευκαιρία που ανεγνώσθη σήμερα αυτή η ευαγγελική περικοπή, η οποία αρχίζει, όπως είπαμε, με τις λέξεις «Αρχή του Ευαγγελίου». Επιμένω σ’ αυτό, διότι, από ό,τι διαπιστώνουμε καθημερινά, ακόμη και εκείνοι οι χριστιανοί που έχουν καλή διάθεση και οπωσδήποτε κάνουν κάποιο κόπο, κάνουν κάποια προσπάθεια να ζήσουν πνευματικά, να πιστέψουν στον Χριστό, να δεχθούν το Ευαγγέλιό του, να σωθούν, επειδή δεν προετοιμάζονται, χωλαίνουν και τελικά δεν βρίσκουν αυτό το οποίο θέλουν να βρουν. Αυτό το οποίο προσπαθούν να κάνουν γίνεται επιπόλαια, γίνεται πρόχειρα, γίνεται έτσι που δεν μπορεί να σταθεί· γκρεμίζεται, πέφτει, εξαφανίζεται.

Για να προετοιμασθεί κανείς, προπαντός χρειάζεται να διερωτηθεί πόσο πιστεύει, πόσο δεν πιστεύει. Να διερωτηθεί πόσο ελπίζει στον Θεό, πόσο δεν ελπίζει. Να διερωτηθεί πόσο είναι μετανοημένος, πόσο έχει τακτοποιήσει την ψυχή του, πόσο, ας πούμε, αποφάσισε να πετάξει πέρα ορισμένα πράγματα που είναι μέσα του. Αυτό είναι ακόμη πιο δύσκολο· στοιχίζει.

Επομένως, δεν παραλείπει κανείς τυχαία την προετοιμασία. Ο άνθρωπος δεν διαθέτει απλώς μόνο αυτή τη σκέψη που έχει υπόψιν του, αλλά έχει και διαίσθηση. Όπως στον οργανισμό λειτουργούν τόσα όργανα, χωρίς να το σκεφθούμε –ο ίδιος ο οργανισμός φροντίζει να τα λειτουργεί τα όργανα– έτσι βαθύτερα ο άνθρωπος έχει διαίσθηση. Ο κάθε άνθρωπος· άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο. Και όταν διαισθάνεται κανείς ότι κάτι θα τον πονέσει, κάτι θα του στοιχίσει, κάτι θα τον βγάλει από τα νερά του, κάτι θα τον ζημιώσει, φροντίζει να προστατεύσει τον εαυτό του. Δηλαδή, όταν κανείς έχει συνηθίσει να ικανοποιεί τα πάθη του, να ευχαριστιέται με τα πάθη του, με τις επιθυμίες του, και καλείται να κάνει κάτι και διαισθάνεται ότι, αν κάνει αυτό το κάτι, θα ζημιωθεί, ότι δεν θα μπορεί πια να ευχαριστιέται και να ικανοποιεί τα πάθη του, λαμβάνει τα μέτρα του.

Είπαμε κι άλλη φορά, ότι λειτουργούν μηχανισμοί μέσα στον άνθρωπο. Αυτό το ξέρουμε και από την πλευρά της ψυχολογίας και από την καθαρώς πνευματική πλευρά. Καθώς διαισθάνεται κάποιο κίνδυνο το εγώ, τα πάθη, αυτός ο άλλος άνθρωπος που είναι μέσα θέτει σε λειτουργία τον αμυντικό μηχανισμό. Και ενώ και νου διαθέτουμε και τη δύναμη του Θεού, την Χάρι του Θεού διαθέτουμε και θα μπορούσαμε να αντιδράσουμε στους μηχανισμούς, όμως κάνουμε ότι δεν καταλαβαίνουμε και τ’ αφήνουμε και πηγαίνουν έτσι τα πράγματα. Και τελικά, αδελφοί μου, ενώ μπορεί να κουραζόμαστε, για να κάνουμε ορισμένα πράγματα, δεν ωφελούμαστε.

Σταματώ, αδελφοί μου. Δεν θα σας κουράσω περισσότερο. Παρακαλώ όμως να τα λάβετε υπόψιν αυτά, εάν θέλετε να ωφεληθείτε και να ωφελείσθε όλο και περισσότερο. Όχι για τίποτε άλλο. Εάν θέλετε όντως να ανοίξει ο δρόμος της πνευματικής ζωής, όντως να ανοίξει ο δρόμος της χριστιανικής ζωής, αυτής της ζωής που είναι εν Πνεύματι Αγίω, αυτής της ζωής που νιώθει κανείς ότι η ζωή του δεν είναι τώρα απλώς ανθρώπινη, αλλά θεανθρώπινη.

Από το βιβλίο: π. Συμεών Κραγιοπούλου, “Συνάξεις Δωδεκαημέρου”, Πανόραμα Θεσσαλονίκης, 1999, σελ. 152 (αποσπάσματα).

Κυριακή προ των Φώτων. Στο έργο του Χριστού χρειάζεται προετοιμασία