Όταν στην προσευχή δεν νιώθουμε παρηγοριά και χαρά, όπως το μικρό παιδί που πηγαίνει στην αγκαλιά της μάννας του, τότε ή κάποιον έχουμε πληγώσει με την συμπεριφορά μας και την σκληρότητα ή υπάρχει υπερηφάνεια.
Ο άνθρωπος που έχει ταπείνωση, και να ξεκλίνη κάποτε, τον σκεπάζει η χάρις του Θεού, ενώ ο υπερήφανος είναι σαν το χαλασμένο τιμόνι που πάντα βαδίζει στραβά, ή σαν ένα πριόνι τροχισμένο από την μία πλευρά.
Να φερώμαστε με απλότητα προς τους άλλους και να δεχώμαστε τις παρατηρήσεις απλά. Αν κινήται κανείς απλά και με καλούς λογισμούς χαίρεται όταν τον μαλώνουν.
Λίγη μελέτη και πολλή ευχή. Στην προσευχή και στην λατρεία πρέπει να συμμετέχουμε με όλη μας την καρδιά.
Αν δεν υπάρχη ανδρικό φρόνημα δεν υπάρχει προκοπή. Ανδρισμός είναι όταν δίνεσαι ολόκληρος με εμπιστοσύνη στον Θεό. Αυτός που έχει ανδρισμό, έχει και αγάπη και ο Θεός το υπολογίζει.
Βοηθά όταν προσεύχεται κανείς σε βουνά και όχι σε χαράδρες και κλεισούρες. Και ο Χριστός στα βουνά πήγαινε και προσευχόταν. Έτσι ανοίγει ο νους και τα αισθήματα. Γι’ αυτό και οι άνθρωποι της Ηπείρου και των βουνών έχουν μία λεβεντιά.
Όταν κάποιος είναι νευριασμένος, καλύτερα να μην του μιλήσης καθόλου, έστω και με καλό τρόπο. Διότι μοιάζει με τον πληγωμένο, που δεν δέχεται ούτε και το χάδι, γιατί ερεθίζει τις πληγές του.
Όταν ο άνθρωπος αμαρτάνη, η χάρις του Θεού τον εγκαταλείπει. Όταν μετανοήση, πάλι επανέρχεται και καθαρίζεται τελείως· μόνο που μένει ένα σημάδι από τον λεκέ, που και αυτό είναι καθαρό όσο και το άλλο. Ή ένα σημάδι στο σημείο που κόλλησε η λαμαρίνα με οξυγονοκόλληση τόσο καλά, που ούτε λίμα δεν το πιάνει.
Η εποχή μας είναι πολύ δύσκολη. Και πρέπει σήμερα οι Χριστιανοί να κάνουν πολλή υπομονή, για να έχουν μεγάλο μισθό. Πολλοί Άγιοι θα επιθυμούσαν να ζούσαν στην σημερινή εποχή, για νάχουν μεγαλύτερο μισθό.
Η βασκανία είναι ένας ζήλος με κακία και φθόνο. Πρέπει ο ζήλος μας να είναι καλός χωρίς κακία. Αυτό μπορούμε να το καταλαβαίνουμε, όταν δούμε κάποιον που ζηλεύουμε, δηλαδή θαυμάζουμε, και έχη πάθει κακό. Αν χαρούμε, τότε ο ζήλος έχει κακία.
Πρέπει ο λογισμός ενός φιλοτίμου να κλίνη περισσότερο στην αγάπη του Θεού, στην θυσία Του, ενώ ενός σκληρού στην κρίση, στην ανταπόδοση· αναλόγως δηλαδή.
Πρέπει να αγωνισθούμε να ξερριζώσουμε τα μεγάλα πάθη, διότι ξερριζώνοντας ένα μεγάλο πάθος, ξερριζώνονται και πολλά άλλα μικρά.
Η ταπείνωση και η αγάπη, να, αυτό είναι το παν.
Ο διάβολος έπεσε από την υπερηφάνειά του. Πα, πα, φοβερό πράγμα! Ο πρώτος Άγγελος, και έγινε εχθρός του Θεού και των ανθρώπων. Δεν πρέπει να αισθάνεται κανείς μίσος, αλλά συμπάθεια, οίκτο για το κατάντημά του.
Βασικά πράγματα είναι η ταπείνωση, η καλωσύνη και η απλότητα. Καλωσύνη είναι να σκέπτεται κανείς τι αναπαύει πρώτα τον άλλον, όχι τι μας βολεύει εμάς. Και ο Θεός δεν είναι άδικος· έπειτα αναπληρώνει ό,τι χάσαμε στην προσπάθειά μας να βοηθήσουμε τον αδελφό μας.
Όσοι έχουν πολύ ενθουσιασμό και πολύ εγωισμό πρέπει να είναι στην υπακοή, για να κόβουν το θέλημά τους.
Το κακό έχει προχωρήσει πολύ και έχουν γίνει μεγάλες αλλαγές τα τελευταία χρόνια. Υπάρχει όμως μία καλή μαγιά που γι’ αυτήν ο Θεός ευσπλαχνίζεται και τον υπόλοιπο κόσμο. Να μη χαλάση κι αυτή, γιατί τότε αλλοίμονό μας.
Από το βιβλίο: Από την ασκητική και ησυχαστική Αγιορειτική παράδοση εκδ. Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου, Μεταμόρφωση Χαλκιδικής σελ 246
