Αν θέλετε πολυτονικό κείμενο, πατήστε εδώ

Τω αυτώ μηνί ΙΘ’, μνήμη του Οσίου πατρός ημών Δίου.

Γεύη τελευτής και συ παμμάκαρ Δίε,
Ένδοξε κλήσιν, αλλά και πράξιν πλέον.

Αμφ’ ενάτην δεκάτην τε περίκλυτος έκθανε Δίος.

Ούτος ήτον κατά τους χρόνους του μεγάλου Θεοδοσίου εν έτει τοθ’ [379], καταγόμενος από την Αντιόχειαν της Συρίας. Μεταχειρισθείς δε πολλήν άσκησιν, και φθάσας εις μεγάλην αύξησιν αρετής, επήγεν εις την Κωνσταντινούπολιν, παρακινηθείς εις τούτο δια θείας αποκαλύψεως. Φθάσας δε εις τον τόπον, εις τον οποίον ευρίσκεται το Μοναστήριον, οπού αυτός έκτισεν, εκαθάρισεν αυτόν, και έπειτα έπηξεν εκεί το ξηρόν και άνικμον ραβδί του, και ω του θαύματος! ευθύς ερριζώθη με την επίκλησιν της Αγίας Τριάδος, και δένδρον μέγα έγινε, το οποίον έως της σήμερον δίδει τους καρπούς του τελείως. Τούτου του Οσίου την φήμην ακούσας και ο βασιλεύς Θεοδόσιος, επήγεν ο ίδιος εις αυτόν, επειδή δεν ήτον δυνατόν να κρυφθή τελείως η τόση μεγάλη αυτού αρετή. Θαυμάσας δε ο βασιλεύς τον Όσιον, έδωκεν αρκετά άσπρα εις αυτόν, με τα οποία εσύστησεν ο Όσιος το Μοναστήριον. Τούτον τον Όσιον βιάσας πολλά ο μακάριος Αττικός ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, εχειροτόνησεν αυτόν Ιερέα. Πολλά δε θαύματα ενήργησεν ο αοίδιμος με την δύναμιν και επίκλησιν του Χριστού. Από τα βάθη γαρ της γης εύγαλε νερόν, καθώς και ο μέγας Μωσής, και τον εις το νερόν αυτό πνιχθέντα, ανέστησεν. Εις καιρόν δε οπού έμελλε να αποθάνη ο Όσιος, εκείτετο άπνους και ακίνητος. Όσοι δε επαράστεκαν εις αυτόν, έκλαιον και ωδύροντο, και ετοίμαζον τα προς ταφήν επιτήδεια. Μαζί με τους οποίους ήτον και ο αγιώτατος Πατριάρχης Αττικός, και ο Πατριάρχης Αντιοχείας Αλέξανδρος. Εν ω δε καιρώ ταύτα εγίνοντο, ω του θαύματος! ευθύς εσηκώθη ωσάν από ύπνον ο Όσιος, και είπεν ότι εχάρισεν εις αυτόν ο Κύριος προσθήκην ζωής χρόνους δεκαπέντε. Όθεν αφ’ ου διεπέρασε και τους προστεθέντας αυτούς χρόνους, απήλθε προς Κύριον.

*

Τη αυτή ημέρα μνήμη της Οσίας μητρός ημών Μακρίνης, αδελφής του μεγάλου Βασιλείου.

Μικρόν τι μικρόν μακρύνουσα Μακρίνα,
Κόσμου σεαυτήν ήγγισας τω Κυρίω.

Αύτη η Αγία ήτον στολισμένη με κάλλος σώματος, και με γνώμην αγαθήν, όθεν και συνεζεύχθη με άνδρα, εις καιρόν δε οπού ο γάμος ήτον ακόμη εις τους αρραβώνας, απέθανεν ο ταύτην αρραβωνισθείς, μαζόνωντας τα κοινά δοσίματα. Όθεν η μακαρία Μακρίνα, και μόλον οπού εζήτουν αυτήν άλλοι πολλοί δια να την πάρουν γυναίκα, αύτη όμως δεν ηθέλησεν, αλλ’ επροτίμησε την χηρείαν, και τας της χηρείας δυσκολίας, χωρίς να δοκιμάση τα του γάμου χαροποιά και τας ηδονάς. Όθεν χωρίσασα τον εαυτόν της από κάθε κοσμικήν συναναστροφήν, ευρίσκετο με την μητέρα της, καταγινομένη εις την ανάγνωσιν και μελέτην των θείων Γραφών, και εις τάξιν δευτέρας μητρός τρέφουσα και παιδεύουσα τους μεταγενεστέρους από αυτήν αδελφούς της. Δέκα γαρ όντων όλων των τέκνων των γονέων της, αύτη ήτον πρώτη κατά την γέννησιν. Οσίως δε και ασκητικώς διαπεράσασα την ζωήν της, και μαζί με τον αδελφόν της θείον Γρηγόριον τον Νύσσης συμφιλοσοφήσασα περί ψυχής εις αυτάς τας τελευταίας της αναπνοάς, απήλθε προς Κύριον. (Τον κατά πλάτος Βίον αυτής όρα εις το Νέον Εκλόγιον, τον οποίον συνέγραψε μεν ελληνιστί ο αδελφός της Αγίας θείος Νύσσης Γρηγόριος, ου η αρχή· «Το μεν είδος του βιβλίου», μετέφρασε δε η εμή αναξιότης.)

*

Οι Άγιοι τέσσαρες (1) συνασκηταί εν ειρήνη τελειούνται.

Ανδρών μοναστών τετράριθμος ακρότης,
Τοις τετραμόρφοις συμπαρίσταται νόοις.

(1) Εν άλλοις δε ούτοι γράφονται τεσσαράκοντα.

*

Μνήμη του εν Αγίοις πατρός ημών Θεοδώρου, του κατά την Λαύραν του Αγίου Σάββα ασκήσαντος, έπειτα γεγονότος Αρχιεπισκόπου Εδέσσης (2).

Δώρον Θεός σε Θεόδωρε τρισμάκαρ,
Πόλει δέδωκε της Εδέσσης ως μέγα.

(2) Τον Βίον τούτου συνέγραψεν ο Επίσκοπος Εμέσσης Βασίλειος, και όρα τούτον μεταγλωττισμένον εις την Καλοκαιρινήν. Σώζεται δε ο ελληνικός αυτού Βίος εν τη των Ιβήρων, ου η αρχή· «Ευλογητός ο Θεός ο Παντοκράτωρ».

Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς.

Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ’. Εκδόσεις Δόμος, 2005.

* * *

Τῷ αὐτῷ μηνὶ ΙΘ΄, μνήμη τοῦ Ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Δίου.

Γεύῃ τελευτῆς καὶ σὺ παμμάκαρ Δῖε,
Ἔνδοξε κλῆσιν, ἀλλὰ καὶ πρᾶξιν πλέον.

Ἀμφ’ ἐνάτην δεκάτην τε περίκλυτος ἔκθανε Δῖος.

Οὗτος ἦτον κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ μεγάλου Θεοδοσίου ἐν ἔτει τοθ΄ [379], καταγόμενος ἀπὸ τὴν Ἀντιόχειαν τῆς Συρίας. Μεταχειρισθεὶς δὲ πολλὴν ἄσκησιν, καὶ φθάσας εἰς μεγάλην αὔξησιν ἀρετῆς, ἐπῆγεν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν, παρακινηθεὶς εἰς τοῦτο διὰ θείας ἀποκαλύψεως. Φθάσας δὲ εἰς τὸν τόπον, εἰς τὸν ὁποῖον εὑρίσκεται τὸ Μοναστήριον, ὁποῦ αὐτὸς ἔκτισεν, ἐκαθάρισεν αὐτόν, καὶ ἔπειτα ἔπηξεν ἐκεῖ τὸ ξηρὸν καὶ ἄνικμον ῥαβδί του, καὶ ὢ τοῦ θαύματος! εὐθὺς ἐρριζώθη μὲ τὴν ἐπίκλησιν τῆς Ἁγίας Τριάδος, καὶ δένδρον μέγα ἔγινε, τὸ ὁποῖον ἕως τῆς σήμερον δίδει τοὺς καρπούς του τελείως. Τούτου τοῦ Ὁσίου τὴν φήμην ἀκούσας καὶ ὁ βασιλεὺς Θεοδόσιος, ἐπῆγεν ὁ ἴδιος εἰς αὐτόν, ἐπειδὴ δὲν ἦτον δυνατὸν νὰ κρυφθῇ τελείως ἡ τόση μεγάλη αὐτοῦ ἀρετή. Θαυμάσας δὲ ὁ βασιλεὺς τὸν Ὅσιον, ἔδωκεν ἀρκετὰ ἄσπρα εἰς αὐτόν, μὲ τὰ ὁποῖα ἐσύστησεν ὁ Ὅσιος τὸ Μοναστήριον. Τοῦτον τὸν Ὅσιον βιάσας πολλὰ ὁ μακάριος Ἀττικὸς ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ἐχειροτόνησεν αὐτὸν Ἱερέα. Πολλὰ δὲ θαύματα ἐνήργησεν ὁ ἀοίδιμος μὲ τὴν δύναμιν καὶ ἐπίκλησιν τοῦ Χριστοῦ. Ἀπὸ τὰ βάθη γὰρ τῆς γῆς εὔγαλε νερόν, καθὼς καὶ ὁ μέγας Μωσῆς, καὶ τὸν εἰς τὸ νερὸν αὐτὸ πνιχθέντα, ἀνέστησεν. Εἰς καιρὸν δὲ ὁποῦ ἔμελλε νὰ ἀποθάνῃ ὁ Ὅσιος, ἐκείτετο ἄπνους καὶ ἀκίνητος. Ὅσοι δὲ ἐπαράστεκαν εἰς αὐτόν, ἔκλαιον καὶ ὠδύροντο, καὶ ἑτοίμαζον τὰ πρὸς ταφὴν ἐπιτήδεια. Μαζὶ μὲ τοὺς ὁποίους ἦτον καὶ ὁ ἁγιώτατος Πατριάρχης Ἀττικός, καὶ ὁ Πατριάρχης Ἀντιοχείας Ἀλέξανδρος. Ἐν ᾧ δὲ καιρῷ ταῦτα ἐγίνοντο, ὢ τοῦ θαύματος! εὐθὺς ἐσηκώθη ὡσὰν ἀπὸ ὕπνον ὁ Ὅσιος, καὶ εἶπεν ὅτι ἐχάρισεν εἰς αὐτὸν ὁ Κύριος προσθήκην ζωῆς χρόνους δεκαπέντε. Ὅθεν ἀφ’ οὗ διεπέρασε καὶ τοὺς προστεθέντας αὐτοὺς χρόνους, ἀπῆλθε πρὸς Κύριον.

*

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῆς Ὁσίας μητρὸς ἡμῶν Μακρίνης, ἀδελφῆς τοῦ μεγάλου Βασιλείου.

Μικρόν τι μικρὸν μακρύνουσα Μακρίνα,
Κόσμου σεαυτὴν ἤγγισας τῷ Κυρίῳ.

Αὕτη ἡ Ἁγία ἦτον στολισμένη μὲ κάλλος σώματος, καὶ μὲ γνώμην ἀγαθήν, ὅθεν καὶ συνεζεύχθη μὲ ἄνδρα, εἰς καιρὸν δὲ ὁποῦ ὁ γάμος ἦτον ἀκόμη εἰς τοὺς ἀρραβῶνας, ἀπέθανεν ὁ ταύτην ἀρραβωνισθείς, μαζόνωντας τὰ κοινὰ δοσίματα. Ὅθεν ἡ μακαρία Μακρίνα, καὶ μὅλον ὁποῦ ἐζήτουν αὐτὴν ἄλλοι πολλοὶ διὰ νὰ τὴν πάρουν γυναῖκα, αὕτη ὅμως δὲν ἠθέλησεν, ἀλλ’ ἐπροτίμησε τὴν χηρείαν, καὶ τὰς τῆς χηρείας δυσκολίας, χωρὶς νὰ δοκιμάσῃ τὰ τοῦ γάμου χαροποιὰ καὶ τὰς ἡδονάς. Ὅθεν χωρίσασα τὸν ἑαυτόν της ἀπὸ κάθε κοσμικὴν συναναστροφήν, εὑρίσκετο μὲ τὴν μητέρα της, καταγινομένη εἰς τὴν ἀνάγνωσιν καὶ μελέτην τῶν θείων Γραφῶν, καὶ εἰς τάξιν δευτέρας μητρὸς τρέφουσα καὶ παιδεύουσα τοὺς μεταγενεστέρους ἀπὸ αὐτὴν ἀδελφούς της. Δέκα γὰρ ὄντων ὅλων τῶν τέκνων τῶν γονέων της, αὕτη ἦτον πρώτη κατὰ τὴν γέννησιν. Ὁσίως δὲ καὶ ἀσκητικῶς διαπεράσασα τὴν ζωήν της, καὶ μαζὶ μὲ τὸν ἀδελφόν της θεῖον Γρηγόριον τὸν Νύσσης συμφιλοσοφήσασα περὶ ψυχῆς εἰς αὐτὰς τὰς τελευταίας της ἀναπνοάς, ἀπῆλθε πρὸς Κύριον. (Τὸν κατὰ πλάτος Βίον αὐτῆς ὅρα εἰς τὸ Νέον Ἐκλόγιον, τὸν ὁποῖον συνέγραψε μὲν ἑλληνιστὶ ὁ ἀδελφὸς τῆς Ἁγίας θεῖος Νύσσης Γρηγόριος, οὗ ἡ ἀρχή· «Τὸ μὲν εἶδος τοῦ βιβλίου», μετέφρασε δὲ ἡ ἐμὴ ἀναξιότης.)

*

Οἱ Ἅγιοι τέσσαρες (1) συνασκηταὶ ἐν εἰρήνῃ τελειοῦνται.

Ἀνδρῶν μοναστῶν τετράριθμος ἀκρότης,
Τοῖς τετραμόρφοις συμπαρίσταται νόοις.

(1) Ἐν ἄλλοις δὲ οὗτοι γράφονται τεσσαράκοντα.

*

Μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Θεοδώρου, τοῦ κατὰ τὴν Λαύραν τοῦ Ἁγίου Σάββα ἀσκήσαντος, ἔπειτα γεγονότος Ἀρχιεπισκόπου Ἐδέσσης (2).

Δῶρον Θεός σε Θεόδωρε τρισμάκαρ,
Πόλει δέδωκε τῆς Ἐδέσσης ὡς μέγα.

(2) Τὸν Βίον τούτου συνέγραψεν ὁ Ἐπίσκοπος Ἐμέσσης Βασίλειος, καὶ ὅρα τοῦτον μεταγλωττισμένον εἰς τὴν Καλοκαιρινήν. Σῴζεται δὲ ὁ ἑλληνικὸς αὐτοῦ Βίος ἐν τῇ τῶν Ἰβήρων, οὗ ἡ ἀρχή· «Εὐλογητὸς ὁ Θεὸς ὁ Παντοκράτωρ».

Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις Χριστὲ ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.

Ἀπό τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Γ’. Ἐκδόσεις Δόμος, 2005.

* * *

 Των Αγίων Δίου, Μακρίνης αδελφής μεγάλου Βασιλείου, Θεοδώρου Αρχιεπισκόπου Εδέσσης κ.ά.