Αν θέλετε πολυτονικό κείμενο, πατήστε εδώ

Τω αυτώ μηνί ΙΒ’, μνήμη των Αγίων Μαρτύρων Πρόκλου και Ιλαρίου.

Εις τον Πρόκλον.

Και γυμνός ων ήνεγκεν ο Πρόκλος βέλη,
Ένδον γαρ είχε τον Θεόν πανοπλίαν.

Εις τον Ιλάριον.

Ιλάριος πάντιμον εκτμηθείς κάραν,
Αθλήσεως πάντιμον εύρατο στέφος.

Δωδεκάτη βέλος είλε Πρόκλον, ξίφος Ιλάριόν τε.

Ούτοι οι Άγιοι ήτον κατά τους χρόνους του βασιλέως Τραϊανού, και Μαξίμου ηγεμόνος εν έτει ρς’ [106]. Εκατάγοντο δε από την χώραν των Καλλίπτων, ήτις είναι κοντά εις την Άγκυραν. Επιάσθη δε πρώτος ο Άγιος Πρόκλος, και ομολογήσας τον Χριστόν ενώπιον του βασιλέως, παρεδόθη εις τον ηγεμόνα Μάξιμον δια να τον τιμωρήση εκείνος. Όθεν επρόσταξεν ο ηγεμών και εξέσχισαν τον Άγιον. Έπειτα κατέκαυσαν με αναμμένας λαμπάδας τα μέλη, οπού επληγώθησαν από τους ξεσμούς. Μετά ταύτα, εκρέμασαν αυτόν επάνω εις ξύλον, και έδεσαν από τον πόδα του μίαν πέτραν βαρείαν. Ύστερον δε απεφάσισεν ο ηγεμών δια να θανατωθή ο Άγιος με σαΐτας. Όθεν πηγαίνωντας ο αθλητής δια να σαϊτευθή, απαντά εις τον δρόμον τον ανεψιόν του Ιλάριον, ο οποίος επειδή εχαιρέτισε τον θείον του, επιάσθη από τους Έλληνας. Και ο μεν Άγιος Πρόκλος, καταπληγωθείς από το πλήθος των σαϊτών, απήλθε προς Κύριον, και έλαβε του μαρτυρίου τον στέφανον. Ο δε Άγιος Ιλάριος ερωτηθείς, ωμολόγησε τον εαυτόν του Χριστιανόν, όθεν κρεμασθείς εδάρθη, και εσύρθη κατά γης έως τρία μίλια δρόμον, έπειτα αποκεφαλισθείς, ενταφιάσθη με τον θείον του Άγιον Πρόκλον. Τελείται δε η αυτών Σύναξις και εορτή εις το Μοναστήριον της Υπατίας, κοντά εις τον τόπον τον λεγόμενον Ματρώνα. (Το ελληνικόν τούτων Μαρτύριον σώζεται εν τη Μεγίστη Λαύρα, ου η αρχή· «Εγένετο επί Μαξιμιανού του ηγεμόνος».)

*

Τη αυτή ημέρα ο Άγιος Μάρτυς Σεραπίων ο νέος πυρί τελειούται.

Πίον τι Χριστώ θύμα και Σεραπίων,
Χριστού παρ’ εχθρών εις το πυρ βεβλημένος.

Ούτος ήτον κατά τους χρόνους Σεβήρου του βασιλέως εν έτει ρϞγ’ [193], ανήρ υπάρχων θεοσεβής, και κατά την γνώμην αγαθός. Πιασθείς δε από τον άρχοντα Ακύλαν, και ερωτηθείς, ποίας θρησκείας είναι, ωμολόγησε παρρησία, ότι πιστεύει και σέβεται τον Χριστόν. Όθεν ριφθείς εις πυρκαϊάν, έλαβε παρά Κυρίου τον της αθλήσεως στέφανον.

*

Μνήμη των Αγίων Μαρτύρων Ανδρέου του Στρατηλάτου, Ηρακλείου, Φαύστου, Μηνά, και της συνοδίας αυτών (1).

Ως άρμα αίμα τετράϊππον εις πόλον,
Ευρούσα εξώρμησε τετράς Μαρτύρων.

(1) Άλλος δε φαίνεται ότι είναι ο Ανδρέας ούτος από τον εορταζόμενον κατά την δεκάτην ενάτην του Αυγούστου, δια πολλά αίτια.

*

Μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Μάμαντος πέραν εν τω Σίγματι.

Μάμαντα αν δε αγέραστον παρίδω,
Πώς αν φανείην φίλος είναι Μαρτύρων;

*

Ο Όσιος πατήρ ημών Μιχαήλ ο Μαλεΐνος, ο πνευματικός πατήρ του εν Αγίοις πατρός ημών Αθανασίου του εν τω Άθω, εν ειρήνη τελειούται (2).

Ζήσας Μιχαήλ ως άσαρκος εν βίω,
Ομωνύμω νυν συμπαρίστασαι νόω.

(2) Τούτου του Οσίου ο μεν ελληνικός Βίος σώζεται εν τη Μεγίστη Λαύρα, εν τη Ιερά Μονή των Ιβήρων και εν άλλαις, ου η αρχή· «Ουκ έργοις χρη μόνον θαυμάζειν την αρετήν». Ο δε απλούς, ευρίσκεται εις την Καλοκαιρινήν.

*

Η Αγία Βερονίκη η αιμορροούσα, ην ιάσατο ο Χριστός, εν ειρήνη τελειούται.

Όλου νοητώς δράττεταί σου νυν Λόγε,
Η κρασπέδου σου, πριν μόνου δραξαμένη.

Αύτη εκατάγετο από την πόλιν Πανεάδα, ιατρευθείσα δε υπό του Κυρίου από πάθος της αιμορροίας, εις ευχαριστίαν της ευεργεσίας, ετεχνούργησε καλώς τον ανδριάντα του Κυρίου, και τούτον έστησεν έμπροσθεν του οίκου της, δια να τιμάται σχετικώς και να προσκυνήται από όλους (3). Καλώς δε και θεοφιλώς πολιτευσαμένη τον επίλοιπον καιρόν της ζωής της, εν ειρήνη προς Κύριον εξεδήμησεν.

(3) Σημειούμεν εδώ, ότι εις τους πόδας του ανδριάντος του Κυρίου ον κατεσκεύασεν η αιμορροούσα αύτη, εβλάστησε μία βοτάνη, ήτις εθεράπευε διαφόρους ασθενείας. Τούτον δε συνέτριψεν, ή ο προ του Μεγάλου Κωνσταντίνου βασιλεύς Μαξιμίνος, και επήρε το χάλκωμα, ως λέγουσί τινες, ή ο παραβάτης Ιουλιανός, και έβαλεν αντ’ εκείνου τον ανδριάντα του Διος, ως λέγει ανώνυμός τις. Ότι δε κατά συγκατάβασιν εδέχθη τούτον ο Κύριος όρα εις τα προλεγόμενα της Οικουμενικής Εβδόμης Συνόδου εν τω ημετέρω Πηδαλίω.

Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς.

Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ’. Εκδόσεις Δόμος, 2005.

* * *

Τῷ αὐτῷ μηνὶ ΙΒ΄, μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Πρόκλου καὶ Ἱλαρίου.

Εἰς τὸν Πρόκλον.

Καὶ γυμνὸς ὢν ἤνεγκεν ὁ Πρόκλος βέλη,
Ἔνδον γὰρ εἶχε τὸν Θεὸν πανοπλίαν.

Εἰς τὸν Ἱλάριον.

Ἱλάριος πάντιμον ἐκτμηθεὶς κάραν,
Ἀθλήσεως πάντιμον εὕρατο στέφος.

Δωδεκάτῃ βέλος εἷλε Πρόκλον, ξίφος Ἱλάριόν τε.

Οὗτοι οἱ Ἅγιοι ἦτον κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Τραϊανοῦ, καὶ Μαξίμου ἡγεμόνος ἐν ἔτει ρς΄ [106]. Ἐκατάγοντο δὲ ἀπὸ τὴν χώραν τῶν Καλλίπτων, ἥτις εἶναι κοντὰ εἰς τὴν Ἄγκυραν. Ἐπιάσθη δὲ πρῶτος ὁ Ἅγιος Πρόκλος, καὶ ὁμολογήσας τὸν Χριστὸν ἐνώπιον τοῦ βασιλέως, παρεδόθη εἰς τὸν ἡγεμόνα Μάξιμον διὰ νὰ τὸν τιμωρήσῃ ἐκεῖνος. Ὅθεν ἐπρόσταξεν ὁ ἡγεμὼν καὶ ἐξέσχισαν τὸν Ἅγιον. Ἔπειτα κατέκαυσαν μὲ ἀναμμένας λαμπάδας τὰ μέλη, ὁποῦ ἐπληγώθησαν ἀπὸ τοὺς ξεσμούς. Μετὰ ταῦτα, ἐκρέμασαν αὐτὸν ἐπάνω εἰς ξύλον, καὶ ἔδεσαν ἀπὸ τὸν πόδα του μίαν πέτραν βαρεῖαν. Ὕστερον δὲ ἀπεφάσισεν ὁ ἡγεμὼν διὰ νὰ θανατωθῇ ὁ Ἅγιος μὲ σαΐτας. Ὅθεν πηγαίνωντας ὁ ἀθλητὴς διὰ νὰ σαϊτευθῇ, ἀπαντᾷ εἰς τὸν δρόμον τὸν ἀνεψιόν του Ἱλάριον, ὁ ὁποῖος ἐπειδὴ ἐχαιρέτισε τὸν θεῖόν του, ἐπιάσθη ἀπὸ τοὺς Ἕλληνας. Καὶ ὁ μὲν Ἅγιος Πρόκλος, καταπληγωθεὶς ἀπὸ τὸ πλῆθος τῶν σαϊτῶν, ἀπῆλθε πρὸς Κύριον, καὶ ἔλαβε τοῦ μαρτυρίου τὸν στέφανον. Ὁ δὲ Ἅγιος Ἱλάριος ἐρωτηθείς, ὡμολόγησε τὸν ἑαυτόν του Χριστιανόν, ὅθεν κρεμασθεὶς ἐδάρθη, καὶ ἐσύρθη κατὰ γῆς ἕως τρία μίλια δρόμον, ἔπειτα ἀποκεφαλισθείς, ἐνταφιάσθη μὲ τὸν θεῖόν του Ἅγιον Πρόκλον. Τελεῖται δὲ ἡ αὐτῶν Σύναξις καὶ ἑορτὴ εἰς τὸ Μοναστήριον τῆς Ὑπατίας, κοντὰ εἰς τὸν τόπον τὸν λεγόμενον Ματρῶνα. (Τὸ ἑλληνικὸν τούτων Μαρτύριον σῴζεται ἐν τῇ Μεγίστῃ Λαύρᾳ, οὗ ἡ ἀρχή· «Ἐγένετο ἐπὶ Μαξιμιανοῦ τοῦ ἡγεμόνος».)

*

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος Μάρτυς Σεραπίων ὁ νέος πυρὶ τελειοῦται.

Πῖόν τι Χριστῷ θῦμα καὶ Σεραπίων,
Χριστοῦ παρ’ ἐχθρῶν εἰς τὸ πῦρ βεβλημένος.

Οὗτος ἦτον κατὰ τοὺς χρόνους Σεβήρου τοῦ βασιλέως ἐν ἔτει ρϞγ΄ [193], ἀνὴρ ὑπάρχων θεοσεβής, καὶ κατὰ τὴν γνώμην ἀγαθός. Πιασθεὶς δὲ ἀπὸ τὸν ἄρχοντα Ἀκύλαν, καὶ ἐρωτηθείς, ποίας θρῃσκείας εἶναι, ὡμολόγησε παρρησίᾳ, ὅτι πιστεύει καὶ σέβεται τὸν Χριστόν. Ὅθεν ῥιφθεὶς εἰς πυρκαϊάν, ἔλαβε παρὰ Κυρίου τὸν τῆς ἀθλήσεως στέφανον.

*

Μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Ἀνδρέου τοῦ Στρατηλάτου, Ἡρακλείου, Φαύστου, Μηνᾶ, καὶ τῆς συνοδίας αὐτῶν (1).

Ὡς ἅρμα αἷμα τετράϊππον εἰς πόλον,
Εὑροῦσα ἐξώρμησε τετρὰς Μαρτύρων.

(1) Ἄλλος δὲ φαίνεται ὅτι εἶναι ὁ Ἀνδρέας οὗτος ἀπὸ τὸν ἑορταζόμενον κατὰ τὴν δεκάτην ἐνάτην τοῦ Αὐγούστου, διὰ πολλὰ αἴτια.

*

Μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Μάμαντος πέραν ἐν τῷ Σίγματι.

Μάμαντα ἂν δὲ ἀγέραστον παρίδω,
Πῶς ἂν φανείην φίλος εἶναι Μαρτύρων;

*

Ὁ Ὅσιος πατὴρ ἡμῶν Μιχαὴλ ὁ Μαλεΐνος, ὁ πνευματικὸς πατὴρ τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Ἀθανασίου τοῦ ἐν τῷ Ἄθῳ, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται (2).

Ζήσας Μιχαὴλ ὡς ἄσαρκος ἐν βίῳ,
Ὁμωνύμῳ νῦν συμπαρίστασαι νόῳ.

(2) Τούτου τοῦ Ὁσίου ὁ μὲν ἑλληνικὸς Βίος σῴζεται ἐν τῇ Μεγίστῃ Λαύρᾳ, ἐν τῇ Ἱερᾷ Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις, οὗ ἡ ἀρχή· «Οὐκ ἔργοις χρὴ μόνον θαυμάζειν τὴν ἀρετήν». Ὁ δὲ ἁπλοῦς, εὑρίσκεται εἰς τὴν Καλοκαιρινήν.

*

Ἡ Ἁγία Βερονίκη ἡ αἱμορροοῦσα, ἣν ἰάσατο ὁ Χριστός, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Ὅλου νοητῶς δράττεταί σου νῦν Λόγε,
Ἡ κρασπέδου σοῦ, πρὶν μόνου δραξαμένη.

Αὕτη ἐκατάγετο ἀπὸ τὴν πόλιν Πανεάδα, ἰατρευθεῖσα δὲ ὑπὸ τοῦ Κυρίου ἀπὸ πάθος τῆς αἱμορροίας, εἰς εὐχαριστίαν τῆς εὐεργεσίας, ἐτεχνούργησε καλῶς τὸν ἀνδριάντα τοῦ Κυρίου, καὶ τοῦτον ἔστησεν ἔμπροσθεν τοῦ οἴκου της, διὰ νὰ τιμᾶται σχετικῶς καὶ νὰ προσκυνῆται ἀπὸ ὅλους (3). Καλῶς δὲ καὶ θεοφιλῶς πολιτευσαμένη τὸν ἐπίλοιπον καιρὸν τῆς ζωῆς της, ἐν εἰρήνῃ πρὸς Κύριον ἐξεδήμησεν.

(3) Σημειοῦμεν ἐδῶ, ὅτι εἰς τοὺς πόδας τοῦ ἀνδριάντος τοῦ Κυρίου ὃν κατεσκεύασεν ἡ αἱμορροοῦσα αὕτη, ἐβλάστησε μία βοτάνη, ἥτις ἐθεράπευε διαφόρους ἀσθενείας. Τοῦτον δὲ συνέτριψεν, ἢ ὁ πρὸ τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου βασιλεὺς Μαξιμῖνος, καὶ ἐπῆρε τὸ χάλκωμα, ὡς λέγουσί τινες, ἢ ὁ παραβάτης Ἰουλιανός, καὶ ἔβαλεν ἀντ’ ἐκείνου τὸν ἀνδριάντα τοῦ Διός, ὡς λέγει ἀνώνυμός τις. Ὅτι δὲ κατὰ συγκατάβασιν ἐδέχθη τοῦτον ὁ Κύριος ὅρα εἰς τὰ προλεγόμενα τῆς Οἰκουμενικῆς Ἑβδόμης Συνόδου ἐν τῷ ἡμετέρῳ Πηδαλίῳ.

Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις Χριστὲ ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.

Ἀπό τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Γ’. Ἐκδόσεις Δόμος, 2005.

* * *

Των Αγίων Πρόκλου, Ιλαρίου, Σεραπίωνος, Ανδρέου του Στρατηλάτου, Ηρακλείου, Φαύστου, Μηνά, Μάμαντος κ.ά.