Συναξαριστής Αγίου Νικοδήμου9 Ιουλίου
Αν θέλετε πολυτονικό κείμενο, πατήστε εδώ
Τω αυτώ μηνί Θ’, μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος Παγκρατίου Επισκόπου Ταυρομενίας.
Προθείς εαυτόν Παγκράτιος ως βάθρον,
Αθλήσεως ήγειρεν οίκον εκ λίθων.
Παγκράτιος δ’ ενάτη δώμ’ έδρακε Παγκρατέοντος.
Ούτος ο Άγιος Παγκράτιος ήτον κατά τους χρόνους του Κυρίου, και των Αγίων Αποστόλων, καταγόμενος από την Αντιόχειαν. Εδέχθη δε το Άγιον Βάπτισμα εις την Ιερουσαλήμ μαζί με τον πατέρα του, και με την μητέρα τον. Αφ’ ου δε απέθανον οι γονείς του, άφησεν ο Άγιος όλα του κόσμου τα πράγματα, και επήγεν εις τα όρια της Μαύρης Θαλάσσης. Εκεί δε εμβάς μέσα εις ένα σπήλαιον, ησύχαζε κατά μόνας, προσέχων εις μόνον τον εαυτόν του, και τον Θεόν. Όταν δε ο Απόστολος Πέτρος επεριπάτει εις τας πόλεις και εδίδασκε, τότε απάντησε τον Άγιον τούτον εις την Μαύρην Θάλασσαν, και πέρνωντας αυτόν, επήγεν εις την Αντιόχειαν, από την Αντιόχειαν δε επήγεν εις τα μέρη της Κιλικίας. Εκεί δε αντάμωσε και τον Απόστολον Παύλον. Όθεν μαζί με εκείνον εχειροτόνησεν ο κορυφαίος, τον μεν Κρήσκεντα Επίσκοπον εις την Γαλατίαν (1), τον δε Μαρκιανόν, εις τας Συρακούσας, και τον Άγιον τούτον Παγκράτιον, εις το εν Σικελία Ταυρομένιον. Τότε λοιπόν εμβαίνωντας ο Παγκράτιος μέσα εις το πλοίον Λυκαονίδους και Ρωμύλου των ναυκλήρων, επήγεν εις την Επισκοπήν του Ταυρομενίου. Επειδή δε εποίει πολλά θαύματα, δια τούτο ετράβιζε πολλούς Έλληνας εις την πίστιν του Χριστού, από τους οποίους πρώτοι ήτον οι ρηθέντες ναύκληροι. Εκρήμνισε δε ο Άγιος και τα εκεί προσκυνούμενα είδωλα, του Φάλκωνος, λέγω, και Λύσσωνος, και των λοιπών δαιμόνων. Βλέπωντας δε ο του τόπου ηγεμών Βονιφάτιος τα του Αγίου σημεία, και υπερθαυμάσας, επίστευσεν εις τον Χριστόν. Όθεν σπουδάσας πολλά, έκτισε και Εκκλησίαν ανάμεσα εις διάστημα τριάντα ημερών. Ο δε Άγιος Παγκράτιος προβαίνωντας εις το έμπροσθεν, εθεράπευε κάθε νόσον πολυχρόνιον, και κάθε μαλακίαν, ήγουν ασθένειαν ολιγοχρόνιον. Δια τούτο και καθ’ εκάστην ημέραν επρόστρεχαν πλήθη πολλά των Ελλήνων και εβαπτίζοντο υπ’ αυτού. Μόνοι δε οι του αιρετικού Μοντανού μαθηταί (2) έμειναν εις την κακοδοξίαν, οι οποίοι με το να εχθρεύοντο τον Άγιον, ευρήκαν καιρόν, και σηκωθέντες κατ’ αυτού με δολιότητα, έχοντες μαζί των και στρατηγόν, κάποιον Αρτάγαλον, εθανάτωσαν τον του Χριστού Ιεράρχην, και ούτως απέστειλαν αυτόν και μη θέλοντες, προς τον ποθούμενον Κύριον, ίνα παρ’ εκείνου λάβη τους στεφάνους της αθλήσεως. (Τον κατά πλάτος Βίον τούτου όρα εις την Καλοκαιρινήν (3).)
(1) Ο Κρήσκης ούτος φαίνεται να είναι ο ίδιος εκείνος, οπού εορτάζεται κατά την τριακοστήν του παρόντος, μετά Σίλα, Σιλουανού, Επαινετού, και Ανδρονίκου. Καν και εκεί γράφεται, ότι ήτον Χαλκηδόνος Επίσκοπος. Ου γαρ εν ενί μόνω τόπω οι Απόστολοι έμενον τω τότε καιρώ, αλλά εις διαφόρους πολιτείας περιπατούντες εκήρυττον.
(2) Ο Μοντανός εφύτρωσεν από μίαν χώραν της Φρυγίας Αρδαβάν καλουμένην. Όστις γενόμενος Χριστιανός δι’ αγάπην φιλαρχίας, έγινεν αρχηγός νέας αιρέσεως κατά τον δεύτερον αιώνα από Χριστού. Ούτος εκατηγόρει τους γάμους, και εθέσπισε να χωρίζωνται οι ύπανδροι. Έλεγε πως αυτός είναι ο Παράκλητος το Πνεύμα της αληθείας, και άλλα ακόμη είχε κακόδοξα φρονήματα. Όθεν και οι οπαδοί αυτού ωνομάζοντο Μοντανισταί.
(3) Περί του Αγίου Παγκρατίου όρα εις την ενάτην του Φευρουαρίου, όπου εορτάζεται μετά Μαρκέλλου του πατρός αυτού, και Ευαγρίου Επισκόπου Κύπρου. Ο δε ελληνικός τούτου Βίος ευρίσκεται εν τη Μονή των Ιβήρων και εν άλλαις, ου η αρχή· «Μετά το αναληφθήναι τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν».
*
Οι Άγιοι Μάρτυρες Ανδρέας και Πρόβος πυρί τελειούνται.
Εστώτες εις το σκάμμα του πυρός Λόγε,
Αύραις ανεψύχοντο σαις άνδρες δύω.
*
Μνήμη των εγκαινίων του σεβασμίου Ναού της Παναχράντου Δεσποίνης ημών Θεοτόκου του όντος εν τη Πηγή (4).
(4) Περιττώς γράφεται εδώ παρά τοις Μηναίοις η μνήμη και το Συναξάριον του Πατερμουθίου, Κόπρι, και Αλεξάνδρου. Ταύτα γαρ εγράφησαν κατά την δεκάτην εβδόμην του Δεκεμβρίου. Ομοίως περιττώς εγράφησαν εδώ η μνήμη και το Συναξάριον του Αγίου Κυρίλλου Επισκόπου Γορτύνης. Ταύτα γαρ γράφονται κατά την δεκάτην τετάρτην του Ιουλίου τούτου.
Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς.
Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ’. Εκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *
Τῷ αὐτῷ μηνὶ Θ΄, μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Παγκρατίου Ἐπισκόπου Ταυρομενίας.
Προθεὶς ἑαυτὸν Παγκράτιος ὡς βάθρον,
Ἀθλήσεως ἤγειρεν οἶκον ἐκ λίθων.
Παγκράτιος δ’ ἐνάτῃ δῶμ’ ἔδρακε Παγκρατέοντος.
Οὗτος ὁ Ἅγιος Παγκράτιος ἦτον κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Κυρίου, καὶ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, καταγόμενος ἀπὸ τὴν Ἀντιόχειαν. Ἐδέχθη δὲ τὸ Ἅγιον Βάπτισμα εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ μαζὶ μὲ τὸν πατέρα του, καὶ μὲ τὴν μητέρα τον. Ἀφ’ οὗ δὲ ἀπέθανον οἱ γονεῖς του, ἄφησεν ὁ Ἅγιος ὅλα τοῦ κόσμου τὰ πράγματα, καὶ ἐπῆγεν εἰς τὰ ὅρια τῆς Μαύρης Θαλάσσης. Ἐκεῖ δὲ ἐμβὰς μέσα εἰς ἕνα σπήλαιον, ἡσύχαζε κατὰ μόνας, προσέχων εἰς μόνον τὸν ἑαυτόν του, καὶ τὸν Θεόν. Ὅταν δὲ ὁ Ἀπόστολος Πέτρος ἐπεριπάτει εἰς τὰς πόλεις καὶ ἐδίδασκε, τότε ἀπάντησε τὸν Ἅγιον τοῦτον εἰς τὴν Μαύρην Θάλασσαν, καὶ πέρνωντας αὐτόν, ἐπῆγεν εἰς τὴν Ἀντιόχειαν, ἀπὸ τὴν Ἀντιόχειαν δὲ ἐπῆγεν εἰς τὰ μέρη τῆς Κιλικίας. Ἐκεῖ δὲ ἀντάμωσε καὶ τὸν Ἀπόστολον Παῦλον. Ὅθεν μαζὶ μὲ ἐκεῖνον ἐχειροτόνησεν ὁ κορυφαῖος, τὸν μὲν Κρήσκεντα Ἐπίσκοπον εἰς τὴν Γαλατίαν (1), τὸν δὲ Μαρκιανόν, εἰς τὰς Συρακούσας, καὶ τὸν Ἅγιον τοῦτον Παγκράτιον, εἰς τὸ ἐν Σικελίᾳ Ταυρομένιον. Τότε λοιπὸν ἐμβαίνωντας ὁ Παγκράτιος μέσα εἰς τὸ πλοῖον Λυκαονίδους καὶ Ῥωμύλου τῶν ναυκλήρων, ἐπῆγεν εἰς τὴν Ἐπισκοπὴν τοῦ Ταυρομενίου. Ἐπειδὴ δὲ ἐποίει πολλὰ θαύματα, διὰ τοῦτο ἐτράβιζε πολλοὺς Ἕλληνας εἰς τὴν πίστιν τοῦ Χριστοῦ, ἀπὸ τοὺς ὁποίους πρῶτοι ἦτον οἱ ῥηθέντες ναύκληροι. Ἐκρήμνισε δὲ ὁ Ἅγιος καὶ τὰ ἐκεῖ προσκυνούμενα εἴδωλα, τοῦ Φάλκωνος, λέγω, καὶ Λύσσωνος, καὶ τῶν λοιπῶν δαιμόνων. Βλέπωντας δὲ ὁ τοῦ τόπου ἡγεμὼν Βονιφάτιος τὰ τοῦ Ἁγίου σημεῖα, καὶ ὑπερθαυμάσας, ἐπίστευσεν εἰς τὸν Χριστόν. Ὅθεν σπουδάσας πολλά, ἔκτισε καὶ Ἐκκλησίαν ἀνάμεσα εἰς διάστημα τριάντα ἡμερῶν. Ὁ δὲ Ἅγιος Παγκράτιος προβαίνωντας εἰς τὸ ἔμπροσθεν, ἐθεράπευε κάθε νόσον πολυχρόνιον, καὶ κάθε μαλακίαν, ἤγουν ἀσθένειαν ὀλιγοχρόνιον. Διὰ τοῦτο καὶ καθ’ ἑκάστην ἡμέραν ἐπρόστρεχαν πλήθη πολλὰ τῶν Ἑλλήνων καὶ ἐβαπτίζοντο ὑπ’ αὐτοῦ. Μόνοι δὲ οἱ τοῦ αἱρετικοῦ Μοντανοῦ μαθηταὶ (2) ἔμειναν εἰς τὴν κακοδοξίαν, οἱ ὁποῖοι μὲ τὸ νὰ ἐχθρεύοντο τὸν Ἅγιον, εὑρῆκαν καιρόν, καὶ σηκωθέντες κατ’ αὐτοῦ μὲ δολιότητα, ἔχοντες μαζί των καὶ στρατηγόν, κᾄποιον Ἀρτάγαλον, ἐθανάτωσαν τὸν τοῦ Χριστοῦ Ἱεράρχην, καὶ οὕτως ἀπέστειλαν αὐτὸν καὶ μὴ θέλοντες, πρὸς τὸν ποθούμενον Κύριον, ἵνα παρ’ ἐκείνου λάβῃ τοὺς στεφάνους τῆς ἀθλήσεως. (Τὸν κατὰ πλάτος Βίον τούτου ὅρα εἰς τὴν Καλοκαιρινήν (3).)
(1) Ὁ Κρήσκης οὗτος φαίνεται νὰ εἶναι ὁ ἴδιος ἐκεῖνος, ὁποῦ ἑορτάζεται κατὰ τὴν τριακοστὴν τοῦ παρόντος, μετὰ Σίλα, Σιλουανοῦ, Ἐπαινετοῦ, καὶ Ἀνδρονίκου. Κᾂν καὶ ἐκεῖ γράφεται, ὅτι ἦτον Χαλκηδόνος Ἐπίσκοπος. Οὐ γὰρ ἐν ἑνὶ μόνῳ τόπῳ οἱ Ἀπόστολοι ἔμενον τῷ τότε καιρῷ, ἀλλὰ εἰς διαφόρους πολιτείας περιπατοῦντες ἐκήρυττον.
(2) Ὁ Μοντανὸς ἐφύτρωσεν ἀπὸ μίαν χώραν τῆς Φρυγίας Ἀρδαβὰν καλουμένην. Ὅστις γενόμενος Χριστιανὸς δι’ ἀγάπην φιλαρχίας, ἔγινεν ἀρχηγὸς νέας αἱρέσεως κατὰ τὸν δεύτερον αἰῶνα ἀπὸ Χριστοῦ. Οὗτος ἐκατηγόρει τοὺς γάμους, καὶ ἐθέσπισε νὰ χωρίζωνται οἱ ὕπανδροι. Ἔλεγε πῶς αὐτὸς εἶναι ὁ Παράκλητος τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, καὶ ἄλλα ἀκόμη εἶχε κακόδοξα φρονήματα. Ὅθεν καὶ οἱ ὀπαδοὶ αὐτοῦ ὠνομάζοντο Μοντανισταί.
(3) Περὶ τοῦ Ἁγίου Παγκρατίου ὅρα εἰς τὴν ἐνάτην τοῦ Φευρουαρίου, ὅπου ἑορτάζεται μετὰ Μαρκέλλου τοῦ πατρὸς αὐτοῦ, καὶ Εὐαγρίου Ἐπισκόπου Κύπρου. Ὁ δὲ ἑλληνικὸς τούτου Βίος εὑρίσκεται ἐν τῇ Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις, οὗ ἡ ἀρχή· «Μετὰ τὸ ἀναληφθῆναι τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν».
*
Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Ἀνδρέας καὶ Πρόβος πυρὶ τελειοῦνται.
Ἑστῶτες εἰς τὸ σκάμμα τοῦ πυρὸς Λόγε,
Αὔραις ἀνεψύχοντο σαῖς ἄνδρες δύω.
*
Μνήμη τῶν ἐγκαινίων τοῦ σεβασμίου Ναοῦ τῆς Παναχράντου Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου τοῦ ὄντος ἐν τῇ Πηγῇ (4).
(4) Περιττῶς γράφεται ἐδῶ παρὰ τοῖς Μηναίοις ἡ μνήμη καὶ τὸ Συναξάριον τοῦ Πατερμουθίου, Κόπρι, καὶ Ἀλεξάνδρου. Ταῦτα γὰρ ἐγράφησαν κατὰ τὴν δεκάτην ἑβδόμην τοῦ Δεκεμβρίου. Ὁμοίως περιττῶς ἐγράφησαν ἐδῶ ἡ μνήμη καὶ τὸ Συναξάριον τοῦ Ἁγίου Κυρίλλου Ἐπισκόπου Γορτύνης. Ταῦτα γὰρ γράφονται κατὰ τὴν δεκάτην τετάρτην τοῦ Ἰουλίου τούτου.
Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις Χριστὲ ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.
Ἀπό τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Γ’. Ἐκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *
