Συναξαριστής Αγίου Νικοδήμου10 Mαΐου
Αν θέλετε πολυτονικό κείμενο, πατήστε εδώ
Τω αυτώ μηνί Ι’, μνήμη του Αγίου Αποστόλου Σίμωνος του Ζηλωτού.
Έοικε Χριστέ τούτο σοι Σίμων λέγειν,
Ζηλών πάθος σον καρτερώ Σταυρού πάθος.
Εν ξύλω αμφετάθη Σίμων δεκάτη μεγάθυμος.
Ούτος ο Άγιος Απόστολος Σίμων, είναι ο ίδιος εκείνος, οπού ονομάζεται και Ναθαναήλ, ο καταγόμενος από Κανά της Γαλιλαίας, όστις ήτον και νυμφίος εις τον εν Κανά γάμον. Από τον οποίον προσκαλεσθείς ο Κύριος μαζί με τους μαθητάς του, εμετάβαλε το νερόν εις κρασί. Όθεν βλέπωντας ο Σίμων το θαύμα τούτο, αφήκε νύμφην και γάμον και οσπήτιον, και ηκολούθησεν εις τον Χριστόν, τον φίλον και θαυματουργόν και νυμφαγωγόν και νυμφίον των καθαρών ψυχών. Ένας δε υπάρχων ούτος από τους εβδομήκοντα, ευρίσκετο μαζί με τους λοιπούς Αποστόλους εις το υπερώον. Όθεν εγέμωσεν από την χάριν του Αγίου Πνεύματος, όταν αυτό επεδήμησεν εις την ημέραν της Πεντηκοστής εν είδει πυρίνων γλωσσών. Περιπατήσας λοιπόν ως Απόστολος εις πάμπολλα μέρη της οικουμένης, κατέκαυσεν όλην την πλάνην της πολυθεΐας. Διεπέρασε γαρ όλην την Μαυριτανίαν και τας χώρας της Αφρικής, κηρύττωντας τον Χριστόν. Ύστερον δε καταντήσας εις την Εγγλιτέραν, και πολλούς απίστους φωτίσας με το φως του Ευαγγελίου, εσταυρώθη από τους ειδωλολάτρας, και τελειωθείς, ενταφιάσθη εκεί. Ζηλωτής δε ωνομάσθη, διατί είχε ζήλον πολύν, ήγουν αγάπην θερμήν και υπερβάλλουσαν προς τον Θεόν Παντοκράτορα (1).
(1) Όρα εις την εικοστήν δευτέραν του Απριλλίου, όπου γίνεται η μνήμη της προς Χριστόν γνωρίσεως του Αποστόλου τούτου. Σημείωσαι, ότι εις τον Απόστολον τούτον εγκώμιον έπλεξε Νικήτας ο Ρήτωρ, ου η αρχή· «Τι φαιδρά σήμερον η ημέρα». (Σώζεται εν τη Μεγίστη Λαύρα, και εν τω Κοινοβίω του Διονυσίου.)
*
Τη αυτή ημέρα μνήμη των Αγίων Μαρτύρων και αυταδέλφων Αλφειού, Φιλαδέλφου, και Κυπρίνου (2).
Εις τον Αλφειόν.
Αλφειός ει και γλώτταν εξαφηρέθη,
Τη ψυχική γλώττη σε δοξάζει Λόγε.
Εις τον Φιλάδελφον.
Ο Φιλάδελφος ή φιλόχριστος φάναι,
Χριστού φιλών ήθλησεν εις πυρ εσχάρας.
Εις τον Κυπρίνον.
Οπτού φαγών πριν Σώτερ ιχθύος μέρος,
Εκ τηγάνου Κυπρίνον ηδέως δέχου.
Ούτοι οι Άγιοι ήτον από την χώραν την καλουμένην των Βασκάνων, εκ πόλεως Πρεφακτών, ευγενείς κατά το γένος και πλούσιοι, υιοί όντες Βιταλίου άρχοντος της αυτής πόλεως. Οίτινες ετράφησαν με την ευσέβειαν και ανάγνωσιν των θείων Γραφών, δια της διδασκαλίας Διονυσίμου τινός αγιωτάτου ανδρός, ο οποίος εκήρυττε τον Χριστόν. Ούτοι λοιπόν ερωτήθησαν από τον Ανηγγελίωνα (3), ο οποίος εστάλθη από την Ρώμην με γράμματα βασιλικά, παρ’ εκείνου δε αποστέλλονται εις την Ρώμην προς τον Λικίνιον. Ο δε Λικίνιος πάλιν έστειλεν αυτούς εις τον Βαλεριανόν δια να τους εξετάση. Ο Βαλεριανός δε τους έστειλε προς τον ηγεμόνα Διομήδη. Ο δε Διομήδης τους έστειλε προς τον Τέρτυλλον, ο οποίος ήτον εξουσιαστής της Σικελίας. Από τον καθένα λοιπόν εκ των ανωτέρω ηγεμόνων, εδοκίμασαν οι Άγιοι διάφορα είδη βασάνων. Από τα οποία βάσανα ένα μόνον εάν εδοκίμαζεν άλλος, βέβαια ήθελεν αποκάμη, ή και ήθελεν αποθάνη, τόσον ανυπόφορα και δυνατά ήτον εκείνα τα βάσανα. Τελευταίον δε από τον Τέρτυλλον έλαβον οι αοίδιμοι το τέλος του μαρτυρίου. Και ο μεν Αλφειός, απεκεφαλίσθη, ο δε Φιλάδελφος, απλώθη επάνω εις πεπυρωμένην σκάραν, ο δε Κυπρίνος εβάλθη μέσα εις πυρωμένον τηγάνι, και έτζι ανήλθον και οι τρεις νικηφόροι εις τα Ουράνια (4).
(2) Εν δε τοις Μηναίοις γράφεται, Κυρίλλου.
(3) Εν άλλω δε χειρογράφω Συναξαριστή, τω της του Διονυσίου δηλαδή, Αγγελίων γράφεται ούτος. Εν δε τοις Μηναίοις, Λιγγελίων
(4) Ατάκτως και αναρμόστως γράφεται εδώ παρά τοις Μηναίοις το Συναξάριον του Αγίου Μάρτυρος Ησυχίου του συγκλητικού. Όθεν αρμοζόντως εγράψαμεν αυτό, κατά την δευτέραν του Μαρτίου, ότε και η μνήμη αυτού τελείται και ο Κανών ψάλλεται. Ίνα μη, άλλοτε μεν, ταύτα τελούνται, άλλοτε δε, το Συναξάριον αυτού λέγεται.
*
Μνήμη του Οσίου πατρός ημών Ησυχίου του Ομολογητού.
Τον βίον Ησύχιος άγων ησύχως,
Εν ησυχία προς Θεόν διαβαίνει.
Ούτος ο Άγιος Ησύχιος εκατάγετο από την πόλιν την καλουμένην Αδραπηνά. Ήτον δε άνθρωπος αγαθός και πράος, και καθώς ήτον το όνομά του Ησύχιος, έτζι φερωνύμως είχεν ήσυχον και την πολιτείαν του. Ούτος λοιπόν παρακαλέσας τον Κύριον δια να δείξη εις αυτόν τόπον να ησυχάση, και να ευαρεστήση τω Θεώ, επροστάχθη δια θεϊκής αποκαλύψεως, ίνα καταβή εις τα μέρη της θαλάσσης, και κατοικήση εις ένα βουνόν, ονομαζόμενον Μαΐωνος. Όθεν εκεί πηγαίνωντας, επέρασε χρόνους πολλούς. Έπειτα αναχωρήσας, επήγεν εις το νερόν, οπού ήτον εκεί κοντά. Εκεί λοιπόν κτίσας μίαν μικράν Εκκλησίαν του Αγίου Ανδρέου, διεπέρασε καλώς το υπόλοιπον της ζωής του με υπομονήν και άσκησιν, και ποιήσας πολλά θαυμάσια, προς Κύριον εξεδήμησεν.
*
Ο Όσιος πατήρ ημών Λαυρέντιος εν ειρήνη τελειούται.
Συναλλαγή τις προς Θεόν Λαυρεντίω,
Πόνοις Εδέμ λαβόντι την πόρρω πόνων.
Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς.
Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ’. Εκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *
Τῷ αὐτῷ μηνὶ Ι΄, μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Σίμωνος τοῦ Ζηλωτοῦ.
Ἔοικε Χριστὲ τοῦτό σοι Σίμων λέγειν,
Ζηλῶν πάθος σὸν καρτερῶ Σταυροῦ πάθος.
Ἐν ξύλῳ ἀμφετάθη Σίμων δεκάτῃ μεγάθυμος.
Οὗτος ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Σίμων, εἶναι ὁ ἴδιος ἐκεῖνος, ὁποῦ ὀνομάζεται καὶ Ναθαναήλ, ὁ καταγόμενος ἀπὸ Κανᾶ τῆς Γαλιλαίας, ὅστις ἦτον καὶ νυμφίος εἰς τὸν ἐν Κανᾷ γάμον. Ἀπὸ τὸν ὁποῖον προσκαλεσθεὶς ὁ Κύριος μαζὶ μὲ τοὺς μαθητάς του, ἐμετάβαλε τὸ νερὸν εἰς κρασί. Ὅθεν βλέπωντας ὁ Σίμων τὸ θαῦμα τοῦτο, ἀφῆκε νύμφην καὶ γάμον καὶ ὁσπήτιον, καὶ ἠκολούθησεν εἰς τὸν Χριστόν, τὸν φίλον καὶ θαυματουργὸν καὶ νυμφαγωγὸν καὶ νυμφίον τῶν καθαρῶν ψυχῶν. Ἕνας δὲ ὑπάρχων οὗτος ἀπὸ τοὺς ἑβδομήκοντα, εὑρίσκετο μαζὶ μὲ τοὺς λοιποὺς Ἀποστόλους εἰς τὸ ὑπερῶον. Ὅθεν ἐγέμωσεν ἀπὸ τὴν χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὅταν αὐτὸ ἐπεδήμησεν εἰς τὴν ἡμέραν τῆς Πεντηκοστῆς ἐν εἴδει πυρίνων γλωσσῶν. Περιπατήσας λοιπὸν ὡς Ἀπόστολος εἰς πάμπολλα μέρη τῆς οἰκουμένης, κατέκαυσεν ὅλην τὴν πλάνην τῆς πολυθεΐας. Διεπέρασε γὰρ ὅλην τὴν Μαυριτανίαν καὶ τὰς χώρας τῆς Ἀφρικῆς, κηρύττωντας τὸν Χριστόν. Ὕστερον δὲ καταντήσας εἰς τὴν Ἐγγλιτέραν, καὶ πολλοὺς ἀπίστους φωτίσας μὲ τὸ φῶς τοῦ Εὐαγγελίου, ἐσταυρώθη ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρας, καὶ τελειωθείς, ἐνταφιάσθη ἐκεῖ. Ζηλωτὴς δὲ ὠνομάσθη, διατὶ εἶχε ζῆλον πολύν, ἤγουν ἀγάπην θερμὴν καὶ ὑπερβάλλουσαν πρὸς τὸν Θεὸν Παντοκράτορα (1).
(1) Ὅρα εἰς τὴν εἰκοστὴν δευτέραν τοῦ Ἀπριλλίου, ὅπου γίνεται ἡ μνήμη τῆς πρὸς Χριστὸν γνωρίσεως τοῦ Ἀποστόλου τούτου. Σημείωσαι, ὅτι εἰς τὸν Ἀπόστολον τοῦτον ἐγκώμιον ἔπλεξε Νικήτας ὁ Ῥήτωρ, οὗ ἡ ἀρχή· «Τί φαιδρὰ σήμερον ἡ ἡμέρα». (Σῴζεται ἐν τῇ Μεγίστῃ Λαύρᾳ, καὶ ἐν τῷ Κοινοβίῳ τοῦ Διονυσίου.)
*
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων καὶ αὐταδέλφων Ἀλφειοῦ, Φιλαδέλφου, καὶ Κυπρίνου (2).
Εἰς τὸν Ἀλφειόν.
Ἀλφειὸς εἰ καὶ γλῶτταν ἐξαφηρέθη,
Τῇ ψυχικῇ γλώττῃ σε δοξάζει Λόγε.
Εἰς τὸν Φιλάδελφον.
Ὁ Φιλάδελφος ἢ φιλόχριστος φᾶναι,
Χριστοῦ φιλῶν ἤθλησεν εἰς πῦρ ἐσχάρας.
Εἰς τὸν Κυπρῖνον.
Ὀπτοῦ φαγὼν πρὶν Σῶτερ ἰχθύος μέρος,
Ἐκ τηγάνου Κυπρῖνον ἡδέως δέχου.
Οὗτοι οἱ Ἅγιοι ἦτον ἀπὸ τὴν χώραν τὴν καλουμένην τῶν Βασκάνων, ἐκ πόλεως Πρεφακτῶν, εὐγενεῖς κατὰ τὸ γένος καὶ πλούσιοι, υἱοὶ ὄντες Βιταλίου ἄρχοντος τῆς αὐτῆς πόλεως. Οἵτινες ἐτράφησαν μὲ τὴν εὐσέβειαν καὶ ἀνάγνωσιν τῶν θείων Γραφῶν, διὰ τῆς διδασκαλίας Διονυσίμου τινὸς ἁγιωτάτου ἀνδρός, ὁ ὁποῖος ἐκήρυττε τὸν Χριστόν. Οὗτοι λοιπὸν ἐρωτήθησαν ἀπὸ τὸν Ἀνηγγελίωνα (3), ὁ ὁποῖος ἐστάλθη ἀπὸ τὴν Ῥώμην μὲ γράμματα βασιλικά, παρ’ ἐκείνου δὲ ἀποστέλλονται εἰς τὴν Ῥώμην πρὸς τὸν Λικίνιον. Ὁ δὲ Λικίνιος πάλιν ἔστειλεν αὐτοὺς εἰς τὸν Βαλεριανὸν διὰ νὰ τοὺς ἐξετάσῃ. Ὁ Βαλεριανὸς δὲ τοὺς ἔστειλε πρὸς τὸν ἡγεμόνα Διομήδη. Ὁ δὲ Διομήδης τοὺς ἔστειλε πρὸς τὸν Τέρτυλλον, ὁ ὁποῖος ἦτον ἐξουσιαστὴς τῆς Σικελίας. Ἀπὸ τὸν καθένα λοιπὸν ἐκ τῶν ἀνωτέρω ἡγεμόνων, ἐδοκίμασαν οἱ Ἅγιοι διάφορα εἴδη βασάνων. Ἀπὸ τὰ ὁποῖα βάσανα ἕνα μόνον ἐὰν ἐδοκίμαζεν ἄλλος, βέβαια ἤθελεν ἀποκάμῃ, ἢ καὶ ἤθελεν ἀποθάνῃ, τόσον ἀνυπόφορα καὶ δυνατὰ ἦτον ἐκεῖνα τὰ βάσανα. Τελευταῖον δὲ ἀπὸ τὸν Τέρτυλλον ἔλαβον οἱ ἀοίδιμοι τὸ τέλος τοῦ μαρτυρίου. Καὶ ὁ μὲν Ἀλφειός, ἀπεκεφαλίσθη, ὁ δὲ Φιλάδελφος, ἁπλώθη ἐπάνω εἰς πεπυρωμένην σκάραν, ὁ δὲ Κυπρῖνος ἐβάλθη μέσα εἰς πυρωμένον τηγάνι, καὶ ἔτζι ἀνῆλθον καὶ οἱ τρεῖς νικηφόροι εἰς τὰ Οὐράνια (4).
(2) Ἐν δὲ τοῖς Μηναίοις γράφεται, Κυρίλλου.
(3) Ἐν ἄλλῳ δὲ χειρογράφῳ Συναξαριστῇ, τῷ τῆς τοῦ Διονυσίου δηλαδή, Ἀγγελίων γράφεται οὗτος. Ἐν δὲ τοῖς Μηναίοις, Λιγγελίων.
(4) Ἀτάκτως καὶ ἀναρμόστως γράφεται ἐδῶ παρὰ τοῖς Μηναίοις τὸ Συναξάριον τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Ἡσυχίου τοῦ συγκλητικοῦ. Ὅθεν ἁρμοζόντως ἐγράψαμεν αὐτό, κατὰ τὴν δευτέραν τοῦ Μαρτίου, ὅτε καὶ ἡ μνήμη αὐτοῦ τελεῖται καὶ ὁ Κανὼν ψάλλεται. Ἵνα μή, ἄλλοτε μέν, ταῦτα τελοῦνται, ἄλλοτε δέ, τὸ Συναξάριον αὐτοῦ λέγεται.
*
Μνήμη τοῦ Ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Ἡσυχίου τοῦ Ὁμολογητοῦ.
Τὸν βίον Ἡσύχιος ἄγων ἡσύχως,
Ἐν ἡσυχίᾳ πρὸς Θεὸν διαβαίνει.
Οὗτος ὁ Ἅγιος Ἡσύχιος ἐκατάγετο ἀπὸ τὴν πόλιν τὴν καλουμένην Ἀδραπηνά. Ἦτον δὲ ἄνθρωπος ἀγαθὸς καὶ πρᾷος, καὶ καθὼς ἦτον τὸ ὄνομά του Ἡσύχιος, ἔτζι φερωνύμως εἶχεν ἥσυχον καὶ τὴν πολιτείαν του. Οὗτος λοιπὸν παρακαλέσας τὸν Κύριον διὰ νὰ δείξῃ εἰς αὐτὸν τόπον νὰ ἡσυχάσῃ, καὶ νὰ εὐαρεστήσῃ τῷ Θεῷ, ἐπροστάχθη διὰ θεϊκῆς ἀποκαλύψεως, ἵνα καταβῇ εἰς τὰ μέρη τῆς θαλάσσης, καὶ κατοικήσῃ εἰς ἕνα βουνόν, ὀνομαζόμενον Μαΐωνος. Ὅθεν ἐκεῖ πηγαίνωντας, ἐπέρασε χρόνους πολλούς. Ἔπειτα ἀναχωρήσας, ἐπῆγεν εἰς τὸ νερόν, ὁποῦ ἦτον ἐκεῖ κοντά. Ἐκεῖ λοιπὸν κτίσας μίαν μικρὰν Ἐκκλησίαν τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου, διεπέρασε καλῶς τὸ ὑπόλοιπον τῆς ζωῆς του μὲ ὑπομονὴν καὶ ἄσκησιν, καὶ ποιήσας πολλὰ θαυμάσια, πρὸς Κύριον ἐξεδήμησεν.
*
Ὁ Ὅσιος πατὴρ ἡμῶν Λαυρέντιος ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.
Συναλλαγή τις πρὸς Θεὸν Λαυρεντίῳ,
Πόνοις Ἐδὲμ λαβόντι τὴν πόρρω πόνων.
Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις Χριστὲ ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.
Ἀπό τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Γ’. Ἐκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *
