Συναξαριστής Αγίου Νικοδήμου6 Μαΐου
Αν θέλετε πολυτονικό κείμενο, πατήστε εδώ
Τω αυτώ μηνί ς’, μνήμη του Αγίου δικαίου πολυάθλου και Προφήτου Ιώβ.
Ει και θανών άληστος ανδρίας πέτρα,
Και πώς Ιώβ κρύψω σε τη λήθης πέτρα;
Έκτη Ιώβ πολύτλαν θανάτου νέφος αμφεκάλυψεν.
Ούτος ήτον από την χώραν την καλουμένην Αυσίτιδα, εκ των συνόρων της Ιδουμαίας και Αραβίας, απόγονος των υιών του Ησαύ, του πρωτοτόκου υιού του Ισαάκ, ώστε οπού αυτός είναι πέμπτος από τον Αβραάμ. Και ο μεν πατήρ του, ωνομάζετο Ζαρέθ, η δε μήτηρ του, Βοσόρρα. Ωνομάζετο δε πρότερον Ιωβάβ, και επροφήτευσε χρόνους τεσσαράκοντα πέντε. Ήτον δε προ της ελεύσεως του Χριστού χρόνους χιλίους εννεακοσίους εικοσιπέντε (1). Τούτον τον δίκαιον εζήτησεν ο Διάβολος από τον Θεόν δια να τον παιδεύση, και εκ της παιδείας να τον κάμη να αδημονήση και να βλασφημήση κατά του Θεού, επειδή και ήκουσε να τον μαρτυρή ο ίδιος Θεός, πως είναι δίκαιος και ακατηγόρητος και υπερέχει όλους τους τότε δικαίους. Όθεν ο Θεός εσυγχώρησε να δοθή ο δίκαιος εις τας χείρας του. Ο δε Διάβολος λαβών την συγχώρησιν και άδειαν ταύτην, εγύμνωσε τον δίκαιον από όλα του τα υπάρχοντα. Και αφ’ ου τον εταλαιπώρησε με λέπραν και με άλλας πληγάς και πάθη απαρηγόρητα, ανεχώρησεν εντροπιασμένος. Επειδή με τας προσβολάς των τόσων πειρασμών, οπού επροξένησεν εις τον δίκαιον, δεν εκατώρθωσε τον σκοπόν οπού είχε, δηλαδή το να τον κάμη να βλασφημήση κατά του Θεού, μάλλον δε εις το εναντίον ευγήκεν ο σκοπός του. Διότι ο δίκαιος Ιώβ μείνας στερεός και ακλινής εις τους πειρασμούς, αντί να βλασφημήση, ευχαρίστει τον Θεόν. Όθεν ο Θεός εις το τέλος των αγώνων του, ανεκήρυξεν αυτόν λέγων· «Μη αποποιού μου το κρίμα, οίει δε με άλλως σοι κεχρηματικέναι, ή ίνα αναφανής δίκαιος;» (Ιώβ μ’, 8). Ήγουν μη αποστραφής την παιδείαν αυτήν, οπού σοι έδωκα. Διατί μη νομίζης, πως δια άλλο τέλος σε αφήκα να παιδευθής, πάρεξ δια να φανής ότι είσαι δίκαιος. Δια τούτο και εχάρισεν ο Θεός εις αυτόν όλα τα τέκνα και υπάρχοντα, οπού εσυγχώρησε να υστερηθή. Τα δε περί του Ιώβ κατά πλάτος και μερικώς πράγματα, αναφέρονται εις το ξεχωριστόν και καθ’ αυτό βιβλίον του. Έζησε δε μετά την παιδείαν χρόνους εκατόν εβδομήκοντα, ώστε όλοι οι χρόνοι της ζωής του οι προ της πληγής και οι μετά την πληγήν, συμποσούνται διακόσιοι σαράντα οκτώ (2).
(1) Ή κατά άλλους, χρόνους χιλίους τετρακοσίους.
(2) Σημείωσαι, ότι επτά χρόνους επέρασεν ο Ιώβ εν τη πληγή της λέπρας, τους οποίους δεν συναριθμεί η Γραφή με τους επιλοίπους χρόνους της ζωής του, δια την του πάθους νέκρωσιν, κατά τον Ολυμπιόδωρον. Καθώς γαρ όλα τα άλλα τα έλαβε διπλά μετά την πληγήν, έτζι έλαβε και τους χρόνους. «Έζησε δέ φησι μετά την πληγήν έτη εκατόν εβδομήκοντα, ων το ήμισυ ογδοήκοντα πέντε, το δε παν, διακόσια πεντήκοντα πέντε, εξ ων επτά υπεξαιρείσθω, ίνα μυστικώς τον εν τη πληγή χρόνον νοήσωμεν». Λέγει δε ο Χρυσορρήμων, ότι έως εις τον καιρόν του εστέκετο η κοπρία, επάνω εις την οποίαν εκάθητο ο Ιώβ. Όθεν πολλοί επήγαιναν εις την Αραβίαν δια να ιστορήσουν την κοπρίαν εκείνην. Σημείωσαι, ότι ο Μελέτιος γράφει, πως εις την Καπιτωλίαν, ήτοι το νυν λεγόμενον Σουβέτε, ο εστι πόλις της Δαμασκού, δείχνεται ο τάφος του δικαίου τούτου Ιώβ. Εις τον δίκαιον τούτον Ιώβ, τέσσαρα εγκώμια έπλεξεν ο θείος Χρυσόστομος, ων το μεν πρώτον άρχεται ούτως· «Ήκεν ημίν ενιαύσιος σήμερον ο της οικουμένης αθλητής». Το δε δεύτερον· «Τα μεγάλα των πραγμάτων μεγάλων δείται διηγημάτων». Το δε τρίτον· «Φέρε και ημείς αψώμεθα της υποθέσεως». Το δε τέταρτον· «Πανταχού μεν και επί πάντων, ως ειπείν, των θείων διηγημάτων». (Σώζονται εν τω ε’ τόμω της εν Ετόνη εκδόσεως.)
*
Τη αυτή ημέρα οι Όσιοι Μάμας, Παχώμιος, και Ιλαρίων εν ειρήνη τελειούνται.
Ιλαρίωνι και Παχωμίω Μάμας,
Συνεξεδήμει την καλήν εκδημίαν.
*
Ο Άγιος Μάρτυς Δημητρίων τοξευόμενος τελειούται.
Βέλη τα τιτρώσκοντα σάρκα καιρίως,
Δημητρίων ηγείτο βέλη νηπίων.
*
Οι Άγιοι Μάρτυρες Δάναξ, Μέσιρος, και Θερινός ξίφει τελειούνται.
Αμφοίν αθλητών εκκεκομμένων κάρας.
Κείται Μέσιρος εν μέσω κάρας δίχα.
*
Ο Άγιος Μάρτυς Δονάτος τοξευόμενος τελειούται.
Άλλος ξένος τις ήλιός μοι Δονάτος,
Σαρκός προΐσχων ακτίνων δίκην βέλη.
*
Ο Άγιος Μάρτυς Βάρβαρος ξίφει τελειούται.
Την κλήσιν ημίν Βάρβαρος συ γεννάδα,
Ο δ’ αυ τεμών σε, βάρβαρος την καρδίαν.
Τελείται δε των ειρημένων Αγίων η Σύναξις εν τω μαρτυρίω αυτών τω όντι εν τω Δευτέρω (3).
(3) Σημείωσαι, ότι περιττώς γράφεται εδώ παρά τοις τετυπωμένοις Μηναίοις, η μνήμη του Αγίου Αποστόλου Παρμενά, ήτις εορτάζεται κατά την δευτέραν Μαρτίου και το Συναξάριόν του γράφεται εκεί. Ομοίως και η μνήμη Ευθαλίας, Κοΐντου του Θαυματουργού, Τρωαδίου, και των Αγίων Μαρτύρων Ανδρονίκου και Αθανασίας, οίτινες όλοι εορτάζονται κατά την αυτήν δευτέραν του Μαρτίου. Ωσαύτως περιττώς γράφεται και το Συναξάριον Θεοδότου Επισκόπου Κυρηνίας της Κύπρου. Τούτο γαρ εγράφη κατά την δευτέραν του αυτού Μαρτίου. Ομοίως περιττώς γράφεται και η μνήμη Θεοδωρήτου Πρεσβυτέρου Αντιοχείας. Αύτη γαρ εορτάζεται κατά την τρίτην του αυτού Μαρτίου.
Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς.
Από το βιβλίο: Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού. Τόμος Γ’. Εκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *
Τῷ αὐτῷ μηνὶ ς΄, μνήμη τοῦ Ἁγίου δικαίου πολυάθλου καὶ Προφήτου Ἰώβ.
Εἰ καὶ θανὼν ἄληστος ἀνδρίας πέτρα,
Καὶ πῶς Ἰὼβ κρύψω σε τῇ λήθης πέτρᾳ;
Ἕκτῃ Ἰὼβ πολύτλαν θανάτου νέφος ἀμφεκάλυψεν.
Οὗτος ἦτον ἀπὸ τὴν χώραν τὴν καλουμένην Αὐσίτιδα, ἐκ τῶν συνόρων τῆς Ἰδουμαίας καὶ Ἀραβίας, ἀπόγονος τῶν υἱῶν τοῦ Ἡσαῦ, τοῦ πρωτοτόκου υἱοῦ τοῦ Ἰσαάκ, ὥστε ὁποῦ αὐτὸς εἶναι πέμπτος ἀπὸ τὸν Ἁβραάμ. Καὶ ὁ μὲν πατήρ του, ὠνομάζετο Ζαρέθ, ἡ δὲ μήτηρ του, Βοσόρρα. Ὠνομάζετο δὲ πρότερον Ἰωβάβ, καὶ ἐπροφήτευσε χρόνους τεσσαράκοντα πέντε. Ἦτον δὲ πρὸ τῆς ἐλεύσεως τοῦ Χριστοῦ χρόνους χιλίους ἐννεακοσίους εἰκοσιπέντε (1). Τοῦτον τὸν δίκαιον ἐζήτησεν ὁ Διάβολος ἀπὸ τὸν Θεὸν διὰ νὰ τὸν παιδεύσῃ, καὶ ἐκ τῆς παιδείας νὰ τὸν κάμῃ νὰ ἀδημονήσῃ καὶ νὰ βλασφημήσῃ κατὰ τοῦ Θεοῦ, ἐπειδὴ καὶ ἤκουσε νὰ τὸν μαρτυρῇ ὁ ἴδιος Θεός, πῶς εἶναι δίκαιος καὶ ἀκατηγόρητος καὶ ὑπερέχει ὅλους τοὺς τότε δικαίους. Ὅθεν ὁ Θεὸς ἐσυγχώρησε νὰ δοθῇ ὁ δίκαιος εἰς τὰς χεῖράς του. Ὁ δὲ Διάβολος λαβὼν τὴν συγχώρησιν καὶ ἄδειαν ταύτην, ἐγύμνωσε τὸν δίκαιον ἀπὸ ὅλα του τὰ ὑπάρχοντα. Καὶ ἀφ’ οὗ τὸν ἐταλαιπώρησε μὲ λέπραν καὶ μὲ ἄλλας πληγὰς καὶ πάθη ἀπαρηγόρητα, ἀνεχώρησεν ἐντροπιασμένος. Ἐπειδὴ μὲ τὰς προσβολὰς τῶν τόσων πειρασμῶν, ὁποῦ ἐπροξένησεν εἰς τὸν δίκαιον, δὲν ἐκατώρθωσε τὸν σκοπὸν ὁποῦ εἶχε, δηλαδὴ τὸ νὰ τὸν κάμῃ νὰ βλασφημήσῃ κατὰ τοῦ Θεοῦ, μᾶλλον δὲ εἰς τὸ ἐναντίον εὐγῆκεν ὁ σκοπός του. Διότι ὁ δίκαιος Ἰὼβ μείνας στερεὸς καὶ ἀκλινὴς εἰς τοὺς πειρασμούς, ἀντὶ νὰ βλασφημήσῃ, εὐχαρίστει τὸν Θεόν. Ὅθεν ὁ Θεὸς εἰς τὸ τέλος τῶν ἀγώνων του, ἀνεκήρυξεν αὐτὸν λέγων· «Μὴ ἀποποιοῦ μου τὸ κρίμα, οἴει δέ με ἄλλως σοι κεχρηματικέναι, ἢ ἵνα ἀναφανῇς δίκαιος;» (Ἰὼβ μ΄, 8). Ἤγουν μὴ ἀποστραφῇς τὴν παιδείαν αὐτήν, ὁποῦ σοι ἔδωκα. Διατὶ μὴ νομίζῃς, πῶς διὰ ἄλλο τέλος σὲ ἀφῆκα νὰ παιδευθῇς, πάρεξ διὰ νὰ φανῇς ὅτι εἶσαι δίκαιος. Διὰ τοῦτο καὶ ἐχάρισεν ὁ Θεὸς εἰς αὐτὸν ὅλα τὰ τέκνα καὶ ὑπάρχοντα, ὁποῦ ἐσυγχώρησε νὰ ὑστερηθῇ. Τὰ δὲ περὶ τοῦ Ἰὼβ κατὰ πλάτος καὶ μερικῶς πράγματα, ἀναφέρονται εἰς τὸ ξεχωριστὸν καὶ καθ’ αὑτὸ βιβλίον του. Ἔζησε δὲ μετὰ τὴν παιδείαν χρόνους ἑκατὸν ἑβδομήκοντα, ὥστε ὅλοι οἱ χρόνοι τῆς ζωῆς του οἱ πρὸ τῆς πληγῆς καὶ οἱ μετὰ τὴν πληγήν, συμποσοῦνται διακόσιοι σαράντα ὀκτώ (2).
(1) Ἢ κατὰ ἄλλους, χρόνους χιλίους τετρακοσίους.
(2) Σημείωσαι, ὅτι ἑπτὰ χρόνους ἐπέρασεν ὁ Ἰὼβ ἐν τῇ πληγῇ τῆς λέπρας, τοὺς ὁποίους δὲν συναριθμεῖ ἡ Γραφὴ μὲ τοὺς ἐπιλοίπους χρόνους τῆς ζωῆς του, διὰ τὴν τοῦ πάθους νέκρωσιν, κατὰ τὸν Ὀλυμπιόδωρον. Καθὼς γὰρ ὅλα τὰ ἄλλα τὰ ἔλαβε διπλᾶ μετὰ τὴν πληγήν, ἔτζι ἔλαβε καὶ τοὺς χρόνους. «Ἔζησε δέ φησι μετὰ τὴν πληγὴν ἔτη ἑκατὸν ἑβδομήκοντα, ὧν τὸ ἥμισυ ὀγδοήκοντα πέντε, τὸ δὲ πᾶν, διακόσια πεντήκοντα πέντε, ἐξ ὧν ἑπτὰ ὑπεξαιρείσθω, ἵνα μυστικῶς τὸν ἐν τῇ πληγῇ χρόνον νοήσωμεν». Λέγει δὲ ὁ Χρυσορρήμων, ὅτι ἕως εἰς τὸν καιρόν του ἐστέκετο ἡ κοπρία, ἐπάνω εἰς τὴν ὁποίαν ἐκάθητο ὁ Ἰώβ. Ὅθεν πολλοὶ ἐπήγαιναν εἰς τὴν Ἀραβίαν διὰ νὰ ἱστορήσουν τὴν κοπρίαν ἐκείνην. Σημείωσαι, ὅτι ὁ Μελέτιος γράφει, πῶς εἰς τὴν Καπιτωλίαν, ἤτοι τὸ νῦν λεγόμενον Σουβέτε, ὅ ἐστι πόλις τῆς Δαμασκοῦ, δείχνεται ὁ τάφος τοῦ δικαίου τούτου Ἰώβ. Εἰς τὸν δίκαιον τοῦτον Ἰώβ, τέσσαρα ἐγκώμια ἔπλεξεν ὁ θεῖος Χρυσόστομος, ὧν τὸ μὲν πρῶτον ἄρχεται οὕτως· «Ἧκεν ἡμῖν ἐνιαύσιος σήμερον ὁ τῆς οἰκουμένης ἀθλητής». Τὸ δὲ δεύτερον· «Τὰ μεγάλα τῶν πραγμάτων μεγάλων δεῖται διηγημάτων». Τὸ δὲ τρίτον· «Φέρε καὶ ἡμεῖς ἁψώμεθα τῆς ὑποθέσεως». Τὸ δὲ τέταρτον· «Πανταχοῦ μὲν καὶ ἐπὶ πάντων, ὡς εἰπεῖν, τῶν θείων διηγημάτων». (Σῴζονται ἐν τῷ ε΄ τόμῳ τῆς ἐν Ἐτόνῃ ἐκδόσεως.)
*
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ οἱ Ὅσιοι Μάμας, Παχώμιος, καὶ Ἱλαρίων ἐν εἰρήνῃ τελειοῦνται.
Ἱλαρίωνι καὶ Παχωμίῳ Μάμας,
Συνεξεδήμει τὴν καλὴν ἐκδημίαν.
*
Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Δημητρίων τοξευόμενος τελειοῦται.
Βέλη τὰ τιτρώσκοντα σάρκα καιρίως,
Δημητρίων ἡγεῖτο βέλη νηπίων.
*
Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Δάναξ, Μέσιρος, καὶ Θερινὸς ξίφει τελειοῦνται.
Ἀμφοῖν ἀθλητῶν ἐκκεκομμένων κάρας.
Κεῖται Μέσιρος ἐν μέσῳ κάρας δίχα.
*
Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Δονάτος τοξευόμενος τελειοῦται.
Ἄλλος ξένος τις ἥλιός μοι Δονάτος,
Σαρκὸς προΐσχων ἀκτίνων δίκην βέλη.
*
Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Βάρβαρος ξίφει τελειοῦται.
Τὴν κλῆσιν ἡμῖν Βάρβαρος σὺ γεννάδα,
Ὁ δ’ αὖ τεμών σε, βάρβαρος τὴν καρδίαν.
Τελεῖται δὲ τῶν εἰρημένων Ἁγίων ἡ Σύναξις ἐν τῷ μαρτυρίῳ αὐτῶν τῷ ὄντι ἐν τῷ Δευτέρῳ (3).
(3) Σημείωσαι, ὅτι περιττῶς γράφεται ἐδῶ παρὰ τοῖς τετυπωμένοις Μηναίοις, ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Παρμενᾶ, ἥτις ἑορτάζεται κατὰ τὴν δευτέραν Μαρτίου καὶ τὸ Συναξάριόν του γράφεται ἐκεῖ. Ὁμοίως καὶ ἡ μνήμη Εὐθαλίας, Κοΐντου τοῦ Θαυματουργοῦ, Τρωαδίου, καὶ τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Ἀνδρονίκου καὶ Ἀθανασίας, οἵτινες ὅλοι ἑορτάζονται κατὰ τὴν αὐτὴν δευτέραν τοῦ Μαρτίου. Ὡσαύτως περιττῶς γράφεται καὶ τὸ Συναξάριον Θεοδότου Ἐπισκόπου Κυρηνίας τῆς Κύπρου. Τοῦτο γὰρ ἐγράφη κατὰ τὴν δευτέραν τοῦ αὐτοῦ Μαρτίου. Ὁμοίως περιττῶς γράφεται καὶ ἡ μνήμη Θεοδωρήτου Πρεσβυτέρου Ἀντιοχείας. Αὕτη γὰρ ἑορτάζεται κατὰ τὴν τρίτην τοῦ αὐτοῦ Μαρτίου.
Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις Χριστὲ ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.
Ἀπό τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Γ’. Ἐκδόσεις Δόμος, 2005.
* * *